Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των εισαγωγικών εξετάσεων στα ΑΕΙ, όπου εισάγονται πολλοί μαθητές με χαμηλή βαθμολογία, έφερε στο φως της δημοσιότητας το πρόβλημα της εν γένει ελληνικής παιδείας και εκπαίδευσης. Η κατάσταση αυτή με δυο λόγια είναι αποτέλεσμα της πανδημίας και της πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης, που για ψηφοθηρικούς λόγους έφερε τα επάνω – κάτω.
Τα δημοσιεύματα στα ΜΜΕ , για την παρουσιαζόμενη κατάσταση , είναι ατελείωτα, όπου ειδικοί της εκπαίδευσης, αλλά κι άλλοι , κατέθεσαν τη γνώμη τους κάνοντας συγχρόνως και διάφορες προτάσεις οι οποίες λίγο – πολύ επικεντρώνονται στο τρόπο των εξετάσεων.
Όμως το πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης και παιδείας είναι ευρύτερο και ξεκινά από το άρθρο 16, παράγραφος 4 και 5 του Συντάγματος .
- Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια. Tο Kράτος ενισχύει τους σπουδαστές που διακρίνονται, καθώς και αυτούς που έχουν ανάγκη από βοήθεια ή ειδική προστασία, ανάλογα με τις ικανότητές τους.
- H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους. Συγχώνευση ή κατάτμηση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να γίνει και κατά παρέκκλιση από κάθε αντίθετη διάταξη, όπως νόμος ορίζει.
Eιδικός νόμος ορίζει όσα αφορούν τους φοιτητικούς συλλόγους και τη συμμετοχή των σπουδαστών σ’ αυτούς.
Η διατύπωση αυτή αφήνει να εννοηθεί, πως τα ΑΕΙ, μπορούν να είναι μόνο δημόσια.
Το ισχύον Σύνταγμα συντάχθηκε και επικυρώθηκε το 1975, από την κυβέρνηση της Ν.Δ. του εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Η Νέα Δημοκρατία, κοινώς Δεξιά, ήταν πάντα ένα φιλελεύθερο κόμμα, που υποστήριζε την ελεύθερη αγορά. Ως εκ τούτου είναι απορίας άξιο, πώς ο κ. Καραμανλής, δεν επέτρεψε και τη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ίσως , το 1975, που ήταν η πρώτη χρονιά , που η Ελλάδα βγήκε από το καθεστώς της Χούντας και η ζωή των Ελλήνων ήταν ακόμη δύσκολη, να θεώρησε ότι η ύπαρξη ιδιωτικών πανεπιστημίων θα επέτεινε την κοινωνική διαφοροποίηση των πολιτών έτι περισσότερο.
Η σκέψη αυτή ήταν λανθασμένη, γιατί ήδη από τη δεκαετία του 1950/60 οι έχοντες χρήματα έστελναν τα «βλαστάρια» τους , που είχαν αποτύχει στις εισαγωγικές, στο εξωτερικό. Μάλιστα, το Πολυτεχνείο του Γκρατς (δεύτερη μεγάλη πόλη της Αυστρίας), είχε ονομαστεί «τρίτο πολυτεχνείο της Ελλάδας», τόσα πολλά Ελληνόπουλα έκαναν εκεί τις σπουδές τους.
Τα χρόνια πέρασαν, έγιναν αρκετές αναθεωρήσεις του Συντάγματος, αλλά η πρόταση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια , δεν πέρασε ποτέ. Έστω κι αν στα δύσκολα χρόνια της χρεοκοπίας της Ελλάδας, σπουδάζουν τουλάχιστον 50 χιλιάδες Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό και η φτωχή «Ψωροκώσταινα» χάνει εκατομμύρια σε συνάλλαγμα. Στο μεταξύ, όπως θα δούμε παρακάτω, η υπάρχουσα δημόσια εκπαίδευση, δεν είναι καθόλου δωρεάν και οι γονείς, έχουν δεν έχουν λεφτά, πρέπει να βάζουν βαθιά το χέρι τους στην τσέπη, για να μορφωθεί το παιδί τους.
Τα προβλήματα της Εκπαίδευσης
Με το Νόμο 1566/1985 το ΠΑΣΟΚ καθιέρωσε την εννεαετή υποχρεωτική εκπαίδευση, που περιλαμβάνει το εξατάξιο δημοτικό σχολείο και το τριετές γυμνάσιο, έστω κι αν αφήνει έξω ένα μέρος των Ελληνοπαίδων (Ρομά) και διαχωρίζει το τριετές Λύκειο.
Έκτοτε, έγιναν πολλές αλλαγές στην εκπαίδευση, αλλά όχι ουσιώδεις, ώστε μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, εμείς είμαστε πάντα μεταξύ των τελευταίων.
Οι γνώσεις που παίρνουν τα παιδιά στην «Υποχρεωτική Εκπαίδευση» είναι σχετικά περιορισμένες, ώστε η μεγάλη μάζα των Ελλήνων πολιτών δεν μπορεί να ανταποκριθεί σωστά στις υποχρεώσεις της. Κατά συνέπεια, η Υποχρεωτική εννεαετής Εκπαίδευση πρέπει να γίνει δεκαετής και να αναμορφωθεί το περιεχόμενο σπουδών.
Το Λύκειο , που είναι ο προθάλαμος του πανεπιστημίου, έχασε το πραγματικό του νόημα, αφού οι μαθητές αγνοούν το περιεχόμενο των μαθημάτων και συγκεντρώνουν την προσοχή τους στα μαθήματα των φροντιστηρίων, για τις εισαγωγικές.. Και εδώ χρειάζεται βαθιά μεταρρυθμιστική τομή. Αυτή μπορεί να γίνει απλά με την κατάργηση των Εισαγωγικών Εξετάσεων και την καθιέρωση του «Εθνικού Απολυτηρίου», όπως γίνεται σε πολλές άλλες χώρες (π.χ Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία).
Εδώ οφείλουμε να αναφέρουμε και το περιστατικό που έλαβε χώρα στην Ευρωβουλή, προ ετών : Κάποιος Έλληνας Ευρωβουλευτής, αναλογιζόμενος τα πολλά χρήματα που έδιναν οι γονείς για τα φροντιστήρια, έκανε μια εισήγηση στην Ευρωβουλή για χρηματοδότηση των πρόσθετων μαθημάτων στα σχολεία, ώστε ζήτησε χρήματα από την Ε.Ε.
Όταν όμως τελείωσε την εισήγησή του, σύσσωμοι όλοι οι βουλευτές εκεί , είπαν στον Έλληνα πως δεν κατάλαβαν λέξη, γιατί η έννοια του «φροντιστηρίου», ήταν γι’ αυτούς άγνωστη. Έτσι, ο Έλληνας, αναγκάστηκε να εξηγήσει τι εννοούσε.
Για την απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου, όταν τελειώσουν τα μαθήματα της τελευταίας τάξης, οι μαθητές εξετάζονται , στη Γερμανία , για παράδειγμα, σε τέσσερα μαθήματα μέσα στο σχολείο τους. Στην Ελλάδα θα μπορούσαν οι διδάσκοντες στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη να κάνουν τις εξετάσεις στην επαρχία και οι επαρχιώτες, αντίστροφα.
Παράλληλα, θα πρέπει να αναμορφωθεί πλήρως η επαγγελματική εκπαίδευση, κατά τα πρότυπα των χωρών της Ευρώπης, ώστε να δοθεί πραγματική διέξοδος στους μαθητές, από το να τείνουν όλοι στα πανεπιστήμια.
Τα ΑΕΙ
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει το Υπουργείο Παιδείας είναι να καθορίσει τις επιστημονικές ανάγκες της χώρας, κατά κλάδο, ώστε να μην παράγεται απεριόριστος αριθμός επιστημόνων, που ύστερα δεν βρίσκει δουλειά. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που έχει πλήθος γκαρσονιών με πανεπιστημιακό πτυχία. Οι απόφοιτοι των παιδαγωγικών , φιλολογικών, θεολογικών και φυσικομαθηματικών κατευθύνσεων είναι αμέτρητοι, ώστε για να επιβιώσουν, γίνονται σερβιτόροι στις ταβέρνες.
Το πόσοι και ποιοι θα σπουδάσουν στα πανεπιστήμια το καθορίζει κατά 80 % το Υπουργείο Παιδείας, το οποίο ασκεί την εθνική πολιτική και το 20% τα πανεπιστήμια.
Οι κάτοχοι του Εθνικού Απολυτηρίου υποβάλουν την αίτησή τους για σπουδές στο Υπουργείο, το οποίο εγκρίνει κατά σειρά βαθμολογίας την είσοδο στα Τμήματα. Εφόσον οι υποψήφιοι είναι λιγότεροι από τον αριθμό που προτείνεται από το Τμήμα, τότε εγγράφονται όλοι. Αν είναι περισσότεροι τη σειρά προτεραιότητας ρυθμίζει η βαθμολογία. Υποψήφιοι. που έμειναν έξω, δεν σβήνονται από τη λίστα, αλλά παίρνουν ένα μπόνους και μπαίνουν στους υποψηφίους της επόμενης χρονιάς. Έτσι , κανείς δεν αδικείται κι όλοι έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν.
Παρ’ όλο που το διδακτικό προσωπικό στα πανεπιστήμια είναι υψηλής ποιότητας, οι σπουδές στα ιδρύματα είναι χαμηλού επιπέδου. Αυτό, για δυο λόγους : ο ένας είναι ότι επιτρέπεται στο φοιτητή να προσέλθει στις εξετάσεις (συνήθως γραπτές) όσες φορές θέλει. Έτσι , φθάνει στο τελευταίο έτος και χρωστά μαθήματα του πρώτου εξαμήνου. Άσε, που στις άπειρες φορές που προσέρχεται βρίσκει ευκαιρία να αντιγράψει.
Εδώ εισάγονται δύο αλλαγές : πρώτον καθιερώνεται το προδίπλωμα στα μισά των σπουδών. Όποιος δεν πάρει το προδίπλωμα δεν μπορεί να συνεχίσει στα μαθήματα του πτυχίου. Οι επιτρεπόμενες φορές για την εξέταση ενός μαθήματος είναι τρεις. Αν ο φοιτητής δεν περάσει την τρίτη φορά, το πανεπιστήμιο του δίνει τα παπούτσια στο χέρι και πάει σπίτι του, άσχετα σε ποιο έτος σπουδών βρίσκεται.
Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια
Επαναλαμβάνουμε, ότι η μη ύπαρξη αυτών, ανάγεται πρώτον στο ότι η «παιδεία είναι δωρεάν» και δεύτερον , για να μην δημιουργούνται κοινωνικές ανισότητες.
Ας δούμε όμως, αν η εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι δωρεάν:
Για να μάθει ένα παιδί ξένη γλώσσα, πρέπει να πάει οπωσδήποτε χρόνια σε φροντιστήριο, έναντι πληρωμής. Η ξένη γλώσσα στο δημόσιο σχολείο θεωρείται από τους μαθητές ώρα «της παιδικής χαράς».
Για να περάσει ένας μαθητής στις εισαγωγικές του πανεπιστημίου πρέπει να κάνει χρόνια φροντιστήριο, που είναι πανάκριβο. Έχει πια καθιερωθεί, ότι χωρίς φροντιστήριο δεν μπαίνει κανείς στα ΑΕΙ.
Για να παρακολουθήσει κάποιος μεταπτυχιακά μαθήματα, πρέπει να πληρώσει. Από τα 650 περίπου μεταπτυχιακά προγράμματα τα 570 περίπου είναι έναντι πληρωμής, που σε μερικά φτάνουν τις 8.000 Ευρώ. Στο δε Ανοιχτό Πανεπιστήμιο σπουδάζει κανείς μόνο έναντι πληρωμής.
Ας κάνει λοιπόν τον Υπουργείο Παιδείας μια έρευνα , για να δει πόσα πληρώνουν οι Έλληνες γονείς για την εκπαίδευση των παιδιών τους, ώστε να μας πει , αν η εκπαίδευση είναι δωρεάν ή όχι.
Η Ελλάδα βρίσκεται ουσιαστικά σε κατάσταση «Πτώχευσης», αφού το δημόσιο χρέος είναι 556 δις Ευρώ και έπεται η συνέχεια τώρα με τις συνέπειες της πανδημίας. Για ένα αιώνα, τουλάχιστον, θα πληρώνουμε τοκοχρεολύσια. Και ερωτώ κάθε καλοπροαίρετο Έλληνα , αν είναι καιρός να ξοδεύουμε εκατομμύρια , για να σπουδάζουν οι πενήντα χιλιάδες και βάλε, Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό ;
Ως εκ τούτου απευθύνομαι σε άπαντα τα πολιτικά κόμματα της βουλής και σ’ όλους τους καλοπροαίρετους και λογικούς βουλευτές να ψηφίσουν την τροποποίηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, για να μπορέσουν όχι μόνο να σταματήσουν την έξοδο Ελλήνων σπουδαστών, αλλά να προσελκύσουν και πλήθος ξένων φοιτητών για σπουδές στην Ελλάδα.
Πρόχειρη λύση
Επειδή η διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος παίρνει χρόνο, προτείνεται μια πρόχειρη λύση :
Ένα από τα πολλά ΤΕΙ, που ο ΣΥΡΙΖΑ έχρησε πέρσι σε πανεπιστήμιο, μετατρέπεται σε Γενικό Πανεπιστήμιο, στο οποίο οι κάτοχοι του Εθνικού Απολυτηρίου ή ακόμη και του κοινού λυκείου, μπορούν να εγγραφούν έναντι πληρωμής σ’ ένα Τμήμα. Μόλις δε φτάσουν μετά από 2 – 2,5 χρόνια στο προδίπλωμα, τότε δίνουν ειδικές εξετάσεις, όπως γινόταν παλιά, για τους σπουδαστές του εξωτερικού, κι αν περάσουν εγγράφονται σε ένα κανονικό πανεπιστήμιο της αρεσκείας τους.
