Εκτός ελέγχου φαίνεται πως βρίσκεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην προσπάθειά του να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς τα τελευταία 24ωρα έχει προχωρήσει σε ακραίες προκλήσεις έναντι της Ελλάδας, αγνοώντας ταυτόχρονα την Ευρώπη και τις ΗΠΑ που ζητούν από την Άγκυρα να προχωρήσει άμεσα σε αποκλιμάκωση της έντασης.
Η νευρικότητα που δείχνει ο τούρκος πρόεδρος τις τελευταίες ημέρες, σχετίζεται και με το εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε σε τροχιά βαθιάς κρίσης. Επίσης, θέλει πάση θυσία να παραμείνει στην εξουσία έως το 2023 για να γιορτάσει την εκατονταετία της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τις εμπρηστικές δηλώσεις του θέλει να δείξει ότι η χώρα του είναι έτοιμη να τα βάλει με όλους με στόχο να οδηγήσει την Ελλάδα – σε πρώτη φάση – σε διάλογο με τους δικούς του όρους.
Ωστόσο, οι τελευταίες κινήσεις του τούρκου προέδρου προϊδεάζουν για ένα θερμό φθινόπωρο ενώ ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο φόβος του θερμού επεισοδίου πλανάται πάνω από το Αιγαίο.
Θέλει θερμό επεισόδιο ο Ερντογάν;
Στις διαθέσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν να προκαλέσει θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα αναφέρεται σήμερα η Welt : «Εάν εξαρτάται από τον Τούρκο Πρόεδρο, το ναυτικό του θα είχε βυθίσει ένα ελληνικό πλοίο στη Μεσόγειο εδώ και πολύ καιρό. Αυτό ακριβώς ζήτησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από τους στρατηγούς του πριν από λίγες μέρες σύμφωνα με πληροφορίες από στρατιωτικούς κύκλους.
Θα έπρεπε όμως να το κάνουν έτσι, ώστε κανείς να μην πεθάνει… Όταν οι στρατηγοί αρνήθηκαν, κάποιος άλλος πρότεινε να καταρρίψουν ένα ελληνικό τζετ από τον ουρανό. Ο πιλότος θα μπορούσε να σωθεί χάρη στο ειδικό κάθισμα εκτίναξης. Αλλά οι στρατηγοί αρνήθηκαν να το κάνουν και αυτό».
Όταν προετοιμάζεται για πόλεμο ο στρατός, σημειώνει η Welt, ακολουθεί μια συγκεκριμένη σειρά: πρώτα, γίνονται οι συζητήσεις στο παρασκήνιο με τους εμπλεκόμενους, μετά πραγματοποιούνται γυμνάσια, ακολουθούν ακριβές στρατιωτικές ασκήσεις, στη συνέχεια προειδοποιητικά πυρά – και μετά η επίθεση.
Η Τουρκία βρίσκεται επί του παρόντος στη φάση «γυμνάσια πολέμου»: στα τέλη Αυγούστου το ναυτικό πήρε θέση, τις επόμενες δύο εβδομάδες η Τουρκία σκοπεύει να ξεκινήσει στρατιωτικά γυμνάσια βορειοδυτικά της Κύπρου, πρόκειται για εξαγγελία του τουρκικού υπουργείου Άμυνας».
«Βυθίστε ελληνικό πλοίο»
Το χθεσινό δημοσίευμα της Die Welt περί εντολής για βύθιση πλοίου ή κατάρριψη ελληνικού μαχητικού είναι χαρακτηριστικό των προθέσεων του τούρκου προέδρου.
Αν και ακόμη δεν έχει υπάρξει κάποια αντίδραση της Άγκυρας για το εν λόγω δημοσίευμα, φαίνεται πως ο Ερντογάν εκτός από τις κραυγές και τις ιαχές πολέμου, κινείται και στο παρασκήνιο, επιδιώκοντας ενδεχομένως ένα θερμό επεισόδιο.
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο εξαιτίας της προκλητικότητας της Άγκυρας προβληματίζει έντονα ΕΕ και ΗΠΑ με τα μηνύματα για την ανάγκη αποκλιμάκωσης της έντασης να είναι πλέον σε καθημερινή βάση.
Η χρονική στιγμή κατά την οποία η Τουρκία επιλέγει αυτή τη ρητορική συμπίπτει με αλλεπάλληλες τα τελευταία 24ωρα «ενδείξεις» που εμφανίζουν την Τουρκία ως αποφασισμένη να προκαλέσει ακόμη και πολεμική εμπλοκή με την Ελλάδα.
Η γερμανική εφημερίδα, η οποία επικαλείται τουρκικές στρατιωτικές πηγές στην Άγκυρα, υποστηρίζει πως πριν λίγες ημέρες ο «σουλτάνος» διέταξε τους στρατηγούς του να βυθίσουν πολεμικό πλοίο, χωρίς όμως να υπάρξουν πολλές ανθρώπινες απώλειες.
Γιατί δεν προχώρησαν τα σχέδια Ερντογάν
«Το αν θα πάμε σε πόλεμο δεν επαφίεται στην Ελλάδα αλλά στην αντίθετη πλευρά» είπε σχολιάζοντας τις εξελίξεις στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA» ο διδάκτωρ Γεωπολιτικής, καθηγητής Γεωστρατηγικής Γιώργος Φίλης. «Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε αφήσει την επιλογή στην άλλη πλευρά» είπε.
Επισήμανε ότι η γερμανική «Die Welt» είναι εφημερίδα που στέκεται απέναντι «στο καθεστώς Ερντογάν και θέλει να ασκήσει κριτική με βάση τις πληροφορίες της». Εάν αληθεύει το δημοσίευμα, οι στρατηγοί ενδεχομένως να είπαν «όχι» στην πρόταση Ερντογάν για θερμό επεισόδιο, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε πολεμική αντιπαράθεση με την Ελλάδα.
Ενώ ανέφερε και άλλους ενδεχόμενους λόγους για το συγκεκριμένο δημοσίευμα: προειδοποιηση της Ελλάδας για επερχόμενο επεισόδιο ή και μήνυμα προς τον Ερντογάν ως προς τις αντιστάσεις που θα βρει στα σχέδια του. Σε όλες τις περιπτώσεις, σημείωσε, το συγκεκριμένο άρθρο πρέπει να αξιολογηθεί σοβαρά από τις αρμόδιες αρχές.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος ΕΛΙΣΜΕ, αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Μπαλτζώης, εκτίμησε πως «δεν ήταν οι στρατηγοί του Ερντογάν που αρνήθηκαν τα σχέδια του». Κάποιοι άλλοι τον συμβούλευσαν να μην προχωρήσει στα πλάνα του.
Φόβοι για «ατύχημα»
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο μετά και τις παραληρηματικές δηλώσεις και τις κραυγές πολέμου από τον Ερντογάν έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία σε ΗΠΑ και ΕΕ.
Ο φόβος ενός ατυχήματος λόγω της τουρκικής προκλητικότητας αλλά και της μεγάλης συγκέντρωσης ναυτικών δυνάμεων σε μικρή έκταση είναι υπαρκτός με τους ηγέτες της ΕΕ – όπως η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ – να επιχειρούν να συνετίσουν τον Ερντογάν ώστε να επανέλθει στο δρόμο της λογικής.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόελτενμπεργκ σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters ανέφερε πως εξεπεργάζεται έναν μηχανισμό αποφυγής ατυχήματος μεταξύ εχθρικών δυνάμεων που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση της ελληνοτουρκικής κρίσης.
Στο στόχαστρο των Τούρκων το Καστελλόριζο
Ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν δείχνει να αγνοεί τις εκκλήσεις για αποκλιμάκωση από πλευρά της Άγκυρας καθώς και τις απειλές της Κομισιόν ότι θα προχωρήσει σε κυρώσεις έναντι της Άγκυρας .
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για μία ακόμη φορά τα τελευταία 24ωρα, μίλησε απαξιωτικά για την Ελλάδα λέγοντας χαρακτηριστικά: «Είναι αστείο να βλέπεις μια χώρα που πνίγεται σε μια κουταλιά νερό να θέλει να πλήξει την Τουρκία στην διεθνή αρένα».
Συνεχίζοντας τον παραληρηματικό του λόγο, πρόσθεσε ότι «πλέον ό,τι και να κάνουν, δεν μπορούν να μας σταματήσουν. Κουραστήκαμε με αυτό το παιχνίδι σκιών. Είναι αστείο (άλλες χώρες) να χρησιμοποιούν την Ελλάδα, που είναι ανίκανη, ως δόλωμα κατά μίας περιφερειακής και παγκόσμιας δύναμης όπως η Τουρκία».
Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα συντηρεί την ένταση με τις συνεχείς παράνομες NAVTEX αλλά και την παράταση του Orus Reis νότια του Καστελλορίζου.
Στο «Πεντάγωνο» εκτιμούν πως οι τουρκικές κινήσεις στοχεύουν – μεταξύ άλλων – στο να οδηγήσει την ελληνική πλευρά σε κάποιον «λάθος χειρισμό» και ενδεχομένως σε ένα επεισόδιο.
Εν τω μεταξύ, η προπαγάνδα της Άγκυρας έχει χτυπήσει κόκκινο καθώς προβάλει με τον… δικό της τρόπο την εναλλαγή φρουράς στο Καστελλόριζο ανοίγοντας εκ νέου θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
Μπορούν οι κυρώσεις να οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση;
Η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία στην περίπτωση που δεν αλλάξει ρότα και δεν προχωρήσει σε αποκλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα έως τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Σεπτεμβρίου παραμένει στο τραπέζι και ένα ένα από τα δυνατά «όπλα» της χώρας μας.
Στο θέμα των κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας αναφέρεται δημοσίευμα της Frankfurter Allgemeine Zeitung, το οποίο γράφει: «Στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών, μόνο δύο άλλες χώρες, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο, υποστήριξαν μια «σκληρή γραμμή» απέναντι στην Άγκυρα: η Γαλλία και η Αυστρία.
Η Βιέννη εδώ και πολύ καιρό ζητά την διακοπή των de facto ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα – ως το μόνο κράτος μέλος. Το Παρίσι, με τη σειρά του, παρενέβη άμεσα στη σύγκρουση με την Τουρκία και έστειλε φρεγάτες.
Πώς θα σταματήσει τις προκλήσεις ο «Σουλτάνος»
Συμμετείχε ακόμη και σε ελληνική στρατιωτική άσκηση που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με τη συνάντηση του Βερολίνου και εκεί επικρίθηκε. Οι αξιωματούχοι της σκληρής γραμμής υποστηρίζουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν θα σταματήσει τις προκλήσεις του μόνο εάν ασκηθεί η μεγαλύτερη δυνατή πίεση. Οι Μάας, Μπορέλ και οι περισσότερες άλλες χώρες δεν το πιστεύουν. Αντίθετα, φοβούνται ότι ο Ερντογάν θα συνεχίσει να κλιμακώνει τη σύγκρουση, εάν είναι απομονωμένος».
Και η εφημερίδα καταλήγει λίγο παρακάτω: «Παράλληλα με τη διπλωματική αναζήτηση λύσης, το Συμβούλιο εργάζεται για την καταχώριση ανώτερων υπαλλήλων της κρατικής Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου σε λίστα κυρώσεων. Η Κύπρος είχε ήδη προτείνει πολλά ονόματα στο τέλος του 2019.
Δύο από αυτά συμπεριλήφθηκαν τον Φεβρουάριο. Για άλλους οι φάκελοι έχουν προφανώς κλείσει. Στα τέλη Ιουλίου, τα δύο τρίτα των κρατών μελών είχαν επιφυλάξεις για πρόσθετες καταχωρήσεις. Δεν ήθελαν να πυροδοτήσουν τη σύγκρουση. Τώρα η κατάσταση είναι διαφορετική: εάν τα κράτη θέλουν να επιβάλουν κυρώσεις εναντίον της Λευκορωσίας, θα πρέπει να επιβάλουν τις ίδιες κυρώσεις και εναντίον άλλων Τούρκων. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο ομόφωνα».