Διπλωματική επιτυχία δεν τη λες τη γερμανική προσπάθεια διαμεσολάβησης με το ταξίδι-αστραπή του υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας σε Ελλάδα και Τουρκία την προηγούμενη Τρίτη.
Ηλθε στην Αθήνα, κατά πληροφορίες πίεσε για έναν διάλογο σχεδόν άνευ όρων, πήρε την αναμενόμενη απάντηση. Με τέτοια συμπεριφορά της Τουρκίας και υπό καθεστώς διαρκούς πολεμικής απειλής, διάλογος δεν νοείται.
Πήγε στην Αγκυρα, και βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να παρακολουθεί τον Τούρκο ομόλογό του περίπου να κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα.
Επειτα και από αυτήν την εξέλιξη, η απορία εντείνεται: Ποια μπορεί να είναι η κατάληξη αυτής της διαδικασίας;
Οι Τούρκοι είναι φανερό τι θέλουν και πώς. Ή θα σύρουν την Ελλάδα σε ένα διάλογο εφ’ όλης της ύλης, με στόχο την ανατροπή του status quo στο Αιγαίο, ή θα συνεχίσουν να απειλούν και πιθανώς να κλιμακώνουν, με στόχο τη διαμόρφωση ενός τετελεσμένου, που εκ των πραγμάτων θα οδηγεί είτε σε σύγκρουση, είτε σε διάλογο με άλλα δεδομένα.
Τι διέξοδος υπάρχει από αυτήν την δυσάρεστη και επικίνδυνη κατάληξη;
Μία παρατήρηση μερικών «συμπτώσεων» του πρόσφατου διαστήματος μπορεί να δίνει μία εικόνα.
Μόλις στις 20 Αυγούστου οι Times του Λονδίνου δημοσίευσαν δηλώσεις του επικεφαλής της Μοσάντ Γιόσι Κοέν, σύμφωνα με τις οποίες για το Ισραήλ, η πραγματική απειλή δεν είναι πλέον το Ιράν, αλλά η Τουρκία.
Σχεδόν ταυτόχρονα, η Ανγκελα Μέρκελ κατά τη συνάντησή της με τον Πρόεδρο Μακρόν, αναγόρευε την Τουρκία σε περιφερειακή υπερδύναμη, έναντι της οποίας η Ευρώπη πρέπει να έχει ενιαία στάση. Προφανώς – και σύμφωνα με τα όσα φαίνονται από την γερμανική πολιτική, η κ. Μέρκελ δεν εννοεί αυτά που εννοεί ο επικεφαλής της Μοσάντ.
Μόλις δύο ημέρες έπειτα από το δημοσίευμα των Times, ο Ερντογάν υποδεχόταν τους ηγέτες της Χαμάς, σε μία ακόμη ένδειξη των διαθέσεών του για την ηγεμονία στον μουσουλμανικό κόσμο.
Στο ίδιο δημοσίευμα των Times, ο Κοέν αναφερόταν στην εξασθένηση του ΝΑΤΟ ως εξισορροπητικής δύναμης. Μία άποψη που συμπίπτει με την αντίστοιχη του προέδρου Μακρόν, ο οποίος σχετικά πρόσφατα είχε χαρακτηρίσει τον οργανισμό «εγκεφαλικά νεκρό».
Είναι φανερό με την πάροδο του χρόνου και με την πρωτοφανή και ταχεία κινητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας και όλων, είναι μέρος ενός επικίνδυνου γεωπολιτικού παιχνιδιού.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και όσο η προσπάθεια διατήρησης της ισορροπίας στο Αιγαίο αποδεικνύεται μία εξαιρετικά δύσκολη και περίπλοκη υπόθεση, φαίνεται ότι η κρίσιμη παράμετρος είναι η επιλογή συμμάχων και η δυνατότητά τους να αποτρέψουν, με οποιοδήποτε τρόπο, την επαλήθευση των τουρκικών σχεδιασμών.
Αμερικανικοί κύκλοι ήδη έχουν αρχίσει να αμφιβάλλουν για τη διάθεση της Τουρκίας να διατηρήσει το ρόλο της εντός του ΝΑΤΟ. Με την παρέμβαση δε του Ισραήλ (δια των δηλώσεων του Κοέν), διαφαίνεται μία δυνατότητα αλλαγής της στάσης Ευρωπαίων και Αμερικανών συμμάχων έναντι της Τουρκίας, από τη στιγμή που ένας τόσο ισχυρός παράγων, όπως το Ισραήλ, δηλώνει ευθέως ότι απειλείται.
Ο χρόνος, η αντοχή, η ψυχραιμία και η διορατικότητα, είναι κρίσιμες παράμετροι σε αυτή τη φάση και σε αυτό το παιχνίδι νεύρων, όπως και κάτι ακόμη. Η πολιτική ανθεκτικότητα του Ερντογάν και η δυνατότητά του να εκβιάζει διαρκώς τους πάντες με απειλές και τσαμπουκάδες.
Μπορεί αυτή την περίοδο να εμφανίζεται ως ένας παντοδύναμος, εκλεγμένος δικτάτορας. Όμως τα σχέδιά του – και παρά τα επιτεύγματά του κατά τη σχεδόν 20ετή ηγεμονία του – δεν είναι πλέον βέβαιον ότι οδηγούν στην ευημερία του λαού του.
