Το παρασκήνιο των γερμανικών επαφών με την Ελλάδα και την Τουρκία για τη μεταξύ τους ένταση αποκαλύφθηκε – έστω και άθελα – κατά τη διάρκεια δηλώσεων του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και της Γερμανίδας υπουργού Άμυνας.

Ένα ανοιχτό μικρόφωνο «πρόδωσε» έναν ενδιαφέροντα διάλογο του Μπορέλ με την Άνεγκρετ Κράμπ Κάρενμπαουερ και αποκάλυψε την ανένδοτη στάση της Τουρκίας απέναντι στις απόπειρες αποκλιμάκωσης της κατάστασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Η Άνγκελα Μέρκελ θα προσπαθήσει να κατευνάσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Παρασκευή, ενώ τις δύο επόμενες μέρες θα λάβει χώρα και η κρίσιμη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ όπου θα αποφασιστούν πιθανές κυρώσεις απέναντι στην Τουρκία.

Έξαλλοι οι Τούρκοι

Ερωτηθείσα την Τετάρτη από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής πώς εξελίχθησαν οι επαφές με Αθήνα και Άγκυρα, η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας, η οποία προφανώς δεν είχε αντιληφθεί ότι το μικρόφωνο ήταν ανοιχτό, απάντησε: «Δύσκολα. Λίγο πιο ομαλά με την ελληνική πλευρά, αλλά πολύ δύσκολα με την τουρκική πλευρά».

Ο Μπόρελ απάντησε ότι «οι Τούρκοι είναι πολύ εκνευρισμένοι με τη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο» και ότι «πιστεύουν ότι οι Έλληνες δεν είναι αξιόπιστοι». «Η Άνγκελα Μέρκελ θα ενημερώσει τον Ερντογάν την Παρασκευή» του απάντησε η γερμανίδα υπουργός.

Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η κ. Καρενμπάουερ δήλωσε ότι η ελληνοτουρκική κρίση δεν είναι μόνο θέμα των δυο χωρών, αλλά «μας άφορα όλους την ΕΕ και το ΝΑΤΟ».

«Η Γερμανία προσπαθεί να μεσολαβήσει και να δρομολογήσει πολιτική λύση. Πρόκειται για σύνθετα ζητήματα, δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη. Με τους κ. Παναγιωτόπουλο και (τον κύπριο υπουργό Άμυνας) Πετρίδη συμφωνήσαμε στην ανάγκη αποκλιμάκωσης» πρόσθεσε η υπουργός Άμυνας.

Πώς σχολιάζει ο γερμανικός Τύπος τη στάση της Τουρκίας

Στις διαμεσολαβητικές επαφές του Γερμανού υπ. Εξωτερικών Χάικο Μάας σε Αθήνα και Άγκυρα αναφέρεται σχόλιο της Süddeutsche Zeitung.

Και σημειώνει: «Στην πραγματικότητα δεν έχει κανείς να ζηλέψει τίποτα από τον Χάικο Μάας. Η διαμεσολάβηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν θα ήταν ευχάριστη ακόμη και για τους πιο έμπειρους διπλωμάτες, πόσο μάλλον για κάποιον όπως ο Χάικο Μάας. Η Αθήνα και η Άγκυρα δεν διαφωνούν μόνο για την τρέχουσα διαμάχη για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Τα δυο γειτονικά κράτη διάκεινται εχθρικά το ένα προς το άλλο εδώ και πάνω από εκατό χρόνια, μια εχθρότητα που άλλοτε υφέρπει κι άλλοτε εκδηλώνεται πολύ, πάρα πολύ ανοιχτά. Aν και τα δύο κράτη είναι μέλη του ΝΑΤΟ, αυτή η εχθρικότητα δυστυχώς έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα. Και τα δύο κράτη προτιμούν να καταφεύγουν σε πολεμικούς θεατρινισμούς, όταν δεν καταφέρνουν τους στόχους τους με νηφάλια επιχειρήματα. Αυτό συμβαίνει και τώρα».

Το σχόλιο, όπως αναφέρει η Deutsche Welle,  συνεχίζει παρατηρώντας για την ελληνοτουρκική διένεξη: «Οι Τούρκοι στέλνουν ερευνητικά σκάφη που συνοδεύονται από πολεμικά πλοία για αναζήτηση ορυκτών πόρων σε ύδατα στα οποία, σύμφωνα με την ελληνική ερμηνεία, δεν έχουν καμία δουλειά να κάνουν έρευνες. Οι Έλληνες, που έχουν δίκιο, τουλάχιστον καταρχήν, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, δεν μπορούν να σκεφτούν κάτι πιο έξυπνο από το να στείλουν αμέσως στην περιοχή το δικό τους ναυτικό (…) Tίποτα από όλα αυτά δεν είναι σοφό. Αλλά είναι επικίνδυνο. Μια φορά ήδη έπρεπε να παρέμβει η καγκελάριος –προφανώς την τελευταία στιγμή- ( …)»

Για τις συνομιλίες του Μάας, ο σχολιαγράφος σημειώνει: «Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του ταξιδιού του Χάικο Μάας για διαμεσολάβηση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ένα πράγμα διαφαίνεται από καιρό, ότι οι δύο πλευρές δεν θέλουν ούτε μπορούν να λύσουν τη σύγκρουση μόνες τους. Επίσης o στόχος, που πρέπει να επιδιωχθεί με μια διαμεσολάβηση, είναι αγανωρίσιμος: αυτό που απαιτείται είναι μια διαπραγματευτική λύση, που οδηγεί σε μια λίγο-πολύ δίκαιη κατανομή του ορυκτού πλούτου χωρίς να αμφισβητούνται τα σύνορα των χωρών που υπάρχουν εδώ και 100 χρόνια». Κλείνοντας το σχόλιο συνοψίζει λέγοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες είναι καθήκον του Βερολίνου και ειδικά του ίδιου του Χάικο Μάας να «γεμίζει με διπλωματία την απόσταση που χωρίζει την τρέχουσα κατάσταση από τον επιδιωκόμενο στόχο. Εάν δεν το καταφέρει, το ξέσπασμα της στρατιωτικής βίας είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένο».

Οι επιλογές του Μπορέλ για την Τουρκία

Για τις τουρκικές κυρώσεις η ΕΕ επιμένει ότι «όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι» κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, της οποίας θα προεδρεύει ο Μπόρελ. Κάτι τέτοιο περιλαμβάνει κυρώσεις που στοχεύουν στην αλλαγή της πορείας της Τουρκίας, αλλά και σε άλλα πολιτικά «μαστίγια και καρότα».

Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα κράτος – μέλος, που δεν κατονομάζεται πρότεινε την ανάκληση του καθεστώτος χώρας υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ στην Τουρκία. Η άτυπη συνόδος των υπουργών Εξωτερικών πραγματοποιείται την Πέμπτη, αλλά κυρώσεις αναμένονται στη σύνοδο του Σεπτεμβρίου.

Στην επικείμενη άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στο Βερολίνο, αύριο και μεθαύριο, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας αναμένεται να παρουσιάσει μια «εργαλειοθήκη επιλογών» για την επίλυση της κρίσης με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και όπως είπε στο Euractiv ανώτερος αξιωματούχος των Βρυξελλών, οι επιλογές αυτές δεν θα είναι μόνο κυρώσεις. Στόχος του Μπορέλ, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είναι η συνολική αντιμετώπιση των ζητημάτων που έχουν ανακύψει με την Άγκυρα: από τις παράνομες έρευνες και τις γεωτρήσεις στη Μεσόγειο, μέχρι τη μετανάστευση και την ανάμειξη της Τουρκίας στη Λιβύη και τη Συρία.

Οι κυρώσεις που θα στοχεύουν πρόσωπα και νομικές οντότητες θα είναι μέρος της συζήτησης. Η Αθήνα έχει ζητήσει κυρώσεις κατά διαφόρων τομέων της οικονομίας, που θα πλήξουν τις τουρκικές τράπεζες, αλλά όπως είπε ο Ευρωπαίος αξιωματούχους, οι προτάσεις Μπορέλ θα είναι «ευρύτερες», τονίζοντας παράλληλα ότι η Ε.Ε. έχει ήδη μειώσει τα προενταξιακά κονδύλια.

Επιπλέον, είπε, υπάρχει και μια χώρα-μέλος που ζητά την πλήρη απόσυρση της Τουρκίας από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Στο Βερολίνο δεν αναμένεται η λήψη οριστικών αποφάσεων, αλλά αυτό που θα γίνει είναι «μια συζήτηση εις βάθος».