Τα κρούσματα που ανακοινώνονται καθημερινά ξεπερνούν σταθερά τα 250, γεγονός που υποδεικνύει σημαντική έξαρση της πανδημίας. Ειδικοί δεν αποκλείουν πολύ σύντομα τα καθημερινά κρούσματα να φτάσουν και τα 1.000. Ο ιός χτυπάει πλέον τους νέους, ακόμα και τα παιδιά. Πριν από λίγες ημέρες βρέθηκαν θετικά στον ιό δύο παιδιά 6 μηνών και 10 ετών.
Κρίσιμες εστίες υπερμετάδοσης
Αυτή τη στιγμή παρατηρούνται εστίες υπερμετάδοσης στα γηροκομεία, στα σώματα ασφαλείας και στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Με πολλούς αστυνομικούς σε καραντίνα η ΕΛ.ΑΣ. δεν αποκλείει το πιθανό λουκέτο σε αστυνομικά τμήματα. Οσο για τα νοσοκομεία, οι ειδικοί ελπίζουν τα κρούσματα να μην είναι ενδονοσοκομειακά, γιατί αν συμβαίνει κάτι τέτοιο θα έχει ολέθριες επιπτώσεις στη λειτουργία τους. Ανησυχία προκαλούν επίσης τα ορφανά κρούσματα, για τα οποία δεν γνωρίζουμε με ποιον τρόπο ήρθαν σε επαφή με τον ιό, καθώς και οι ασυμπτωματικοί φορείς που διασπείρουν χωρίς να το γνωρίζουν τον ιό.
Το επερχόμενο άνοιγμα των σχολείων αποτελεί ακόμα ένα κομβικό σημείο για την εξέλιξη της πανδημίας, με πολλούς να προτείνουν ότι θα έπρεπε ίσως να καθυστερήσει λίγο έως ότου μειωθούν τα καθημερινά κρούσματα, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι για να ανοίξουν με ασφάλεια τα σχολεία πρέπει να γίνουν μαζικά τεστ.
Και απειλές κατά Κεραμέως – Τσιόδρα
Την ίδια στιγμή την Παρασκευή οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα 21 άτομα που ήταν ανάμεσα στα 20.000 μέλη ενός γκρουπ στο Facebook με βασικό σύνθημα «Κανένα Παιδί με Μάσκα στο Σχολείο». Η σελίδα του γκρουπ κατέβηκε με παρέμβαση της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και ανάμεσα στα χιλιάδες σχόλια υπήρχαν σοβαρές απειλές κατά της υπουργού Παιδείας κυρίας Νίκης Κεραμέως και του κ. Σωτήρη Τσιόδρα.
Παράλληλα, την Παρασκευή, με βάση τα νέα επιδημιολογικά δεδομένα, οι περιφερειακές ενότητες Καρδίτσας, Πέλλας και Πιερίας τέθηκαν σε καθεστώς αυξημένης επιδημιολογικής επιτήρησης και περιοριστικών μέτρων. Να σημειωθεί ότι σε ανάλογο καθεστώς βρίσκονται οι περιφέρειες Κρήτης, Ανατολικής Μακεδονίας, Θράκης και Αττικής, καθώς και οι περιφερειακές ενότητες Θεσσαλονίκης, Λάρισας και Κέρκυρας και οι δήμοι Σαντορίνης, Βόλου, Κατερίνης, Ρόδου, Ζακύνθου και Κω.
Η χαλαρότητα και το lockdown
Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι για την αύξηση των κρουσμάτων ευθύνονται οι πολίτες που χαλάρωσαν απέναντι στον ιό και οι νέοι που δεν παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Η αλήθεια πάντως είναι ότι εκτός από τους πολίτες είχε χαλαρώσει και ο κρατικός μηχανισμός με το ανεξέλεγκτο άνοιγμα του τουρισμού, τη μη πραγματοποίηση τεστ στις πύλες εισόδου και την ανυπαρξία ιχνηλάτησης.
Αυτή τη στιγμή τα μέτρα που επιβάλλει η κυβέρνηση και τα οποία περιλαμβάνουν κλείσιμο των καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης σε πολλές περιοχές της χώρας, καθώς και απαγόρευση συναθροίσεων περισσότερων από 50 ατόμων, ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους, έχουν σκοπό την αποφυγή ενός νέου γενικού lockdown, το οποίο όλοι συμφωνούν ότι θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας.
«Είναι τρομερό να σου στερείται το οξυγόνο»
Την Κυριακή 26 Ιουλίου ο 27χρονος Κώστας Μ. μαζί με τη σύντροφό του ταξίδεψε στο δεύτερο πόδι της Χαλκιδικής για ολιγοήμερες διακοπές. Σήμερα βρίσκεται νοσηλευόμενος σε θάλαμο αρνητικής πίεσης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λάρισας, όπου και πρέπει να παραμείνει υποβαλλόμενος σε οξυγονοθεραπεία έως ότου θεραπευθεί η φλεγμονή που έχει προκαλέσει στους πνεύμονές του ο κορωνοϊός. Προτίμησε να μας μιλήσει ανώνυμα γιατί ανησυχεί για το κοινωνικό στίγμα που αδίκως βαραίνει όσους ασθενούν με κορωνοϊό, ιδιαίτερα σε μικρές κοινωνίες. Ο Κώστας είναι ενδεικτικό παράδειγμα αυτού που θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει «νέα γενιά» ασθενών με κορωνοϊό: νέος και χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Είναι επίσης η επιβεβαίωση για το ότι οι ερημικές παραλίες δεν εξασφαλίζουν την προστασία από τον ιό. Δυστυχώς, ούτε η πιστή εφαρμογή των μέτρων που επιβάλλει η πολιτεία αρκεί. Η μετάδοση μπορεί να γίνει οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή. Η κοινωνική αποστασιοποίηση έχει τα όριά της, τα οποία ο ιός καταπατεί καθημερινά θυμίζοντάς μας ότι κανένας δεν είναι ασφαλής.
φωτο αρχείου
Εφάρμοζε όλα τα μέτρα
Ο Κώστας εργάζεται στις υπηρεσίες υγείας και ως εκ τούτου όχι μόνο γνώριζε τα μέτρα προστασίας που έπρεπε να πάρει, αλλά τα εφάρμοζε κιόλας ευλαβικά. Οπως εξηγεί, το μόνο επιβαρυντικό για την υγεία του ήταν ότι είναι καπνιστής – και για την ακρίβεια, τον τελευταίο καιρό ατμιστής. Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μας χρειάστηκε να διακόψουμε αρκετές φορές εξαιτίας του έντονου βήχα που ακόμη τον ταλαιπωρεί.
«Είχαμε κανονίσει τη διαμονή μας έναν μήνα πριν, με προδιαγραφές ΕΟΔΥ. Αποφασίσαμε να πάμε κάπου με αυτοκίνητο για να αποφύγουμε την πολυκοσμία στο καράβι και να μπορούμε ανά πάσα στιγμή να γυρίσουμε στη Λάρισα. Προτιμήσαμε το δεύτερο πόδι στη Χαλκιδική, που έχει πιο ερημικές παραλίες, για να αποφύγουμε τα beach bars και την έντονη ζωή. Ολο το ταξίδι μας δηλαδή είχε χτιστεί με βάση τις υποδείξεις του ΕΟΔΥ» αναφέρει.
«Δεν γνωρίζω πώς το κολλήσαμε»
Το νεαρό ζευγάρι έφτασε στο κατάλυμά του την Κυριακή και την επόμενη ημέρα έμαθαν ότι κάποιοι φίλοι τους παραθέριζαν επίσης στη Χαλκιδική, αλλά στο πρώτο πόδι.
«Παρέα άλλη δεν είχαμε, “εξοπλισμένοι” ήμασταν, είχαμε πάρει μάσκες, καμιά δεκαριά ο καθένας, αντισηπτικά ανά χείρας, μαντιλάκια, κυκλοφορούσαμε παντού με αυτά τα “σύνεργα”. Αποστειρωμένοι όσο τίποτε» θυμάται ο Κώστας. Οι δύο νέοι συνάντησαν τους φίλους τους, πήγαν σε μια παραλία, έφαγαν μαζί τους το μεσημέρι και επέστρεψαν στο κατάλυμά τους. Την επόμενη ημέρα ακολούθησαν ένα ανάλογο πρόγραμμα. «Δεν κάναμε τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Δεν γνωρίζω πώς, πού και από ποιον το κολλήσαμε» λέει.
Την Τετάρτη ο Κώστας άρχισε να εμφανίζει εξανθήματα που παρέπεμπαν έντονα σε αλλεργία και πήγε στα Επείγοντα του Πολυγύρου. Πήρε κορτιζόνη και ό,τι άλλο συνιστάται σε αυτές τις περιπτώσεις. «Κανείς μας δεν σκέφτηκε ότι αυτά τα εξανθήματα μπορεί να παραπέμπουν σε κορωνοϊό» εξηγεί. «Κάποια στιγμή όμως την πάτησα και έπαθα αυτό που παθαίνουν οι καπνιστές όταν αλλάζουν μάρκα τσιγάρου. Συνήθως έχουν πρόβλημα στον λαιμό ή κάνουν φαρυγγίτιδα. Θεωρώντας ότι για την αλλεργία μου ίσως και να ευθύνονται κάποια συστατικά του ηλεκτρονικού τσιγάρου, το γύρισα στο κανονικό. Εκεί λοιπόν έκανα έναν μικρό τσιγαρόβηχα, με αποτέλεσμα να μην πάει και πάλι το μυαλό μου στον κορωνοϊό».
Το Σάββατο, επιστρέφοντας από τις διακοπές, έκαναν μια πολύ σύντομη στάση στο εξοχικό των γονιών του Κώστα και στη συνέχεια επέστρεψαν στη Λάρισα. Εκείνη την ημέρα τα εξανθήματα αναζωπυρώθηκαν. Τη Δευτέρα ο βήχας άρχισε να γίνεται πολύ πιο έντονος. Μέσα από το εργασιακό του περιβάλλον ο Κώστας μαθαίνει ότι 27χρονη φίλη του που συμμετείχε στην παρέα που συνάντησε στη Χαλκιδική είναι θετική στον κορωνοϊό.
Γενικός συναγερμός
«Σήμανα γενικό συναγερμό. Ειδοποίησα τους πάντες, έγινε άμεσα δειγματοληψία και μετά ο καθένας μπήκε σε καραντίνα μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα. Εγώ την Τρίτη βγήκα θετικός και ήρθα αμέσως στο Τμήμα Λοιμώξεων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, ενώ ξεκίνησε και η ιχνηλάτηση των επαφών μου. Η σύντροφός μου βγήκε επίσης θετική, αλλά το περνάει με πολύ πιο ήπια συμπτώματα στο σπίτι. Εγώ ως καπνιστής είχα πολύ μικρές εστίες άρχουσας πνευμονίας, οπότε έκανα εισαγωγή. Δεν μπήκα στην Εντατική, δεν διασωληνώθηκα, αλλά κάποια στιγμή, εκεί στις 12 ημέρες που λένε ότι είναι το κρίσιμο σημείο που μπορεί να αναζωπυρωθεί η λοίμωξη, έπεσε ο κορεσμός του οξυγόνου μου και χρειάστηκε να μπω σε οξυγονοθεραπεία. Και τώρα με οξυγόνο είμαι έως ότου περάσει η φλεγμονή από τους πνεύμονες» λέει ο Κώστας.
Ο Κώστας είναι ένα ζωντανό παράδειγμα του ότι ακόμα και η αυστηρή πειθαρχία στην εφαρμογή των μέτρων δεν σε προστατεύει απόλυτα από τον ιό. «Ο φορέας μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε. Η γυναίκα σου, ο πατέρας σου, το παιδί σου. Δεν μπορεί να ξέρεις ποιος και πού. Και τα μέτρα προφυλάσσουν αλλά μέχρις ενός σημείου. Πρέπει η προσοχή να γίνει καθολική» λέει.
«Είμαστε άνθρωποι, όχι κρούσματα»
Οι νέοι μπορεί να νιώθουν άτρωτοι απέναντι στον ιό, αλλά το παράδειγμα του Κώστα αποδεικνύει ότι το νεαρό της ηλικίας δεν εξασφαλίζει προστασία. Οπως λέει ο Κώστας, «έχω δει συνομηλίκους να φρικάρουν ακόμα και στη σκέψη ότι θα βγουν θετικοί στον ιό. Εγώ για 24 ώρες, μέχρι να βγει το τεστ, είχα μονίμως 130 σφυγμούς από το στρες. Εκείνη την ώρα φοβάσαι. Είμαστε άνθρωποι, δεν είμαστε κρούσματα. Αυτή τη στιγμή που εγώ είμαι στο νοσοκομείο έχουν μπει σε καραντίνα η σύντροφός μου, οι γονείς της, οι γονείς μου και οι επαφές μας». Οσον αφορά το στίγμα, ο Κώστας λέει ότι το ένιωσε όχι στο νοσοκομείο αλλά από έξω. «Από ανθρώπους που δεν γνώριζαν και, κυρίως, δεν είχαν αυτό που λέω “το ανοιχτό πνεύμα” να συζητήσουν μαζί μου». Τέλος, όπως λέει, αποφάσισε να κόψει το κάπνισμα. «Δεν φανταζόμουν ποτέ πόσο δραματικό είναι το να μην μπορείς να αναπνεύσεις. Είναι τρομερό να σου στερείται το οξυγόνο. Να μην μπορείς να αναπνεύσεις. Ηταν μεγάλο σοκ για μένα» λέει.
Οι ειδικοί από την πρώτη γραμμή της μάχης
Παναγιώτης Γαργαλιάνος
Παθολόγος-λοιμωξιολόγος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων.
«Μπορεί να φτάσουμε να δούμε και χίλια κρούσματα σε μία ημέρα»
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τον τελευταίο καιρό η κατάσταση με τον κορωνοϊό έχει γίνει πολύ χειρότερη. Αν θυμάστε, στην αρχή του καλοκαιριού ανακοινώνονταν κατά μέσο όρο 10 νέα κρούσματα και σήμερα έχουμε σταθερά περισσότερα από 200 σε καθημερινή βάση. Αυτό δείχνει αυξημένη κινητικότητα του ιού στην επικράτεια. Αν αυτό συνδυαστεί με το γεγονός ότι μάλλον έχουμε χαλαρώσει περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε, λόγω και του καλοκαιριού, φοβόμαστε ότι τις επόμενες εβδομάδες τα πράγματα πιθανώς να είναι ακόμα χειρότερα. Μπορεί δηλαδή να δούμε μέχρι και χίλια κρούσματα σε μία ημέρα. Αυτό κανείς δεν το γνωρίζει.
Βεβαίως την ύστατη στιγμή πήραμε ξανά κάποια νέα μέτρα, όπως αυτά που εφαρμόζονται στον Πόρο, στη Μύκονο και στη Χαλκιδική. Αυτά τα μέτρα έχουν σκοπό να μπορέσει να λειτουργήσει η κοινωνία και να μην έρθουν χειρότερα επακόλουθα. Δηλαδή προτιμάμε να μην ανοίξουν τα σχολεία μας; Οχι βέβαια.
Χρειάζεται λίγη υπομονή μέχρι να βγει και το εμβόλιο. Υπολογίζουμε ότι μέχρι τα μέσα του 2021 θα έχουμε εμβολιαστική κάλυψη. Αυτό που ζητάμε είναι χρήση μάσκας, προσεκτική υγιεινή των χεριών με σαπούνι και αντισηπτικό, και φυσικά εκεί που μπορούμε να κρατάμε τις αποστάσεις. Ελπίζουμε πάντως ότι με τα μέτρα που παίρνουμε θα αποφύγουμε ένα γενικό lockdown, το οποίο θα ήταν καταστροφικό».
Αναστασία Κοτανίδου
Καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων.
«Ελπίζω ότι τα κρούσματα σε γιατρούς δεν είναι ενδονοσοκομειακά»
«Το τελευταίο διάστημα έχουμε πολλά περιστατικά ανάμεσα στους νέους που δεν τηρούν τα μέτρα, και μάλιστα πολλά από αυτά είναι ασυμπτωματικά. Αυτή τη στιγμή κάνουμε πολύ περισσότερα τεστ, γι’ αυτό βλέπουμε και πολύ περισσότερα θετικά κρούσματα. Το ποσοστό των θετικών κρουσμάτων δεν είναι πάρα πολύ μεγάλο σε σχέση με αυτό που ήταν στην αρχή. Αν τότε ήταν της τάξεως του 1%, τώρα το πολύ να είναι 2%.
Παρά την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει τους τελευταίους μήνες, η θεραπεία δεν έχει γίνει πιο εύκολη, και μάλιστα είναι ένα θέμα γύρω από το οποίο γίνεται μεγάλη έρευνα. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα φάρμακα τα οποία γνωρίζουμε ότι 100% είναι αποτελεσματικά. Υπάρχει το remdesivir που έχει κάποια θετικά αποτελέσματα, αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Υπάρχουν και διάφορα άλλα τα οποία είναι βοηθητικά, όπως για παράδειγμα η ιντερφερόνη. Αυτό που υπάρχει και γι’ αυτό βλέπουμε μια αύξηση των κρουσμάτων ανάμεσα στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, με κρούσματα στη Λάρισα και στη Θεσσαλονίκη, είναι ότι επικρατεί μια μεγαλύτερη χαλαρότητα. Ακόμη δεν γνωρίζουμε αν αυτά τα κρούσματα είναι ενδονοσοκομειακά ή έχουν εκτεθεί στον ιό κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Ευελπιστώ ότι θα αποδειχθεί ότι είναι από τις διακοπές τους».
Γιώργος Κούρτης
Νοσηλευτής, προϊστάμενος στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας στο νοσοκομείο «Σωτηρία».
«Με τον καιρό μάθαμε τη νόσο και την αντιμετωπίζουμε καλύτερα»
«Οι ασθενείς που φτάνουν στη μονάδα μας είναι ήδη διασωληνωμένοι. Αυτό που μπορώ να πω σαν εμπειρία, είναι πως όταν τα περιστατικά φτάνουν δεν μπορείς να καταλάβεις από την πρώτη στιγμή ότι συμβαίνει κάτι το επείγον. Εμφανίζουν κάποια συμπτώματα, πολλές φορές ήπια, και φυσικά έχουν βγει θετικοί σε τεστ για κορωνοϊό. Την περίοδο Μαρτίου/Απριλίου έρχονταν με πιο έντονα συμπτώματα σε σχέση με τώρα. Ξαφνικά, ενώ τα περιστατικά έδειχναν μια σχετικά καλή κατάσταση, με ήπια συμπτώματα, μέσα σε μερικές ώρες μπορεί να είχαν επιβαρυνθεί πάρα πολύ, σε σημείο μάλιστα που να πρέπει να διασωληνωθούν και να μεταφερθούν στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας. Περνώντας ο καιρός και αποκτώντας μεγαλύτερη εμπειρία στη διαχείριση των περιστατικών μπορούμε να αντιμετωπίζουμε πιο αποτελεσματικά την κατάσταση. Για παράδειγμα, δεν περιμένουμε μέχρι την τελευταία στιγμή για να κάνουμε τη διασωλήνωση. Τα περιστατικά με υποκείμενα νοσήματα ήταν πιο πολλά την περίοδο από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο. Τώρα έχουμε λιγότερα τέτοια περιστατικά και έχει πέσει αρκετά και ο μέσος όρος ηλικίας των κρουσμάτων. Τα τελευταία περιστατικά που περιθάλψαμε ήταν από 50 έως 64 ετών. Με την πάροδο του χρόνου στην πραγματικότητα μάθαμε τη νόσο. Μαθαίνοντας πώς εξελίσσεται αυτή η νόσος μπορούμε πλέον να διαχειριστούμε τα περιστατικά καλύτερα».
