Μέσα σε έξι μήνες ο κορωνοϊός και τα μέτρα που αναγκαστικά ήρθαν για να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία και να ελαχιστοποιηθεί ο αριθμός των θανάτων, κάτι που πέτυχε η Ελλάδα, διέγραψαν τις θυσίες και τους κόπους μιας ολόκληρης δεκαετίας για τη σταθεροποίηση της οικονομίας μας και την απελευθέρωση από τον μανδύα των τριών μνημονίων.
Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα. Το σοκ του lockdown και της ύφεσης έχει επιδεινώσει όλους τους δείκτες υγείας της οικονομίας, με πιο δραματικό απ’ όλους την ανεργία.
Πέρα από το δημοσιονομικό έλλειμμα που στο τέλος Ιουλίου ξεπέρασε το 6% του ΑΕΠ και την επανεμφάνιση του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας, καθώς τα έσοδα από τον τουρισμό καταρρέουν, το δημόσιο χρέος, το οποίο είχε ελαφρυνθεί από το κούρεμα που έγινε το 2012 και την αναδιάρθρωση από τους Ευρωπαίους που ακολούθησε, βρίσκεται στα 361,8 δισ. ευρώ και κινείται αυξητικά όσο αυξάνονται τα πρωτογενή ελλείμματα. Ως ποσοστό του ΑΕΠ ήδη ξεπερνά το 205%!
Ωστόσο αυτό που ανησυχεί περισσότερο απ’ όλα μια «φοβισμένη κοινωνία» είναι η ανεργία.
Το ποσοστό ανεργίας σύμφωνα με τις έρευνες εργατικού δυναμικού ξεπέρασε το 18% στις αρχές του καλοκαιριού, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ τον Ιούνιο 1.068.000 άτομα αναζητούσαν εργασία, αριθμός που δεν έχει αποτυπωθεί ποτέ ξανά στην ιστορία του Οργανισμού. Αυτό επιβεβαιώνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ήδη έχει προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση ότι μέχρι το τέλος του χρόνου η ανεργία θα βρίσκεται στο 19,6%, το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη, παρέχοντας ταυτόχρονα ισχυρή οικονομική στήριξη για την αντιμετώπισή της.
Για να γίνει αντιληπτή η σοβαρότητα της κατάστασης μετά την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, το καλοκαίρι του 2010 το ποσοστό ανεργίας βρισκόταν στο 11% (σήμερα φαντάζει μακρινός στόχος) και ο αριθμός των ανέργων ήταν περίπου στο μισό (580.000 άτομα).
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν στο βάσιμο συμπέρασμα ότι πολλές περιοχές της οικονομίας στις οποίες στηρίχθηκε η ανάκαμψη μετά τα μνημόνια, με πρώτη τον τουρισμό, θυμίζουν «βομβαρδισμένο τοπίο». Είναι βέβαιο ότι αν δεν υπήρχαν τα μέτρα όπως η αναστολή συμβάσεων, τα επιδόματα στήριξης της απασχόλησης και οι ενέσεις ρευστότητας στις επιχειρήσεις υπό τον όρο να μη γίνουν απολύσεις, η ανεργία δεν θα είχε προηγούμενο και δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά θα βρίσκονταν σε κατάσταση ένδειας.
Ο κίνδυνος αυτός δεν έχει εκλείψει, καθώς με την επιστροφή από τις διακοπές του Αυγούστου μαζί με το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού ίσως ακολουθήσει ένα δεύτερο κύμα ύφεσης και ανεργίας. Γι’ αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να προετοιμαζόμαστε όλοι, πρωτίστως η κυβέρνηση, καθώς σε κάθε περίπτωση ο Σεπτέμβριος θα είναι δύσκολος και το φθινόπωρο θα κρίνει πολλά…