Ο Δημήτρης Ζερβουδάκης συναντά αυτό το καλοκαίρι τη Γεωργία Νταγάκη. Ενώνουν τις φωνές τους πάνω στη σκηνή, τραγουδώντας ο ένας τα τραγούδια του άλλου αλλά και όσα έχουν ξεχωρίσει, από το ευρύ ρεπερτόριο στο οποίο κινούνται. Από τις ακουστικές μπαλάντες μέχρι την ηλεκτρική ροκ. Από το «λαϊκό» η και «ρεμπέτικο» τρόπο του έντεχνου τραγουδιού, μέχρι τις βιωματικές μελωδίες, με έντονο άρωμα της παράδοσης. Την Τρίτη εμφανίζονται στη Τεχνόπολη του δήμου Αθηναίων, ενώ τη συναυλία τους θα ανοίξει το μουσικό σχήμα Kadinelia!
Λίγες ώρες πριν τη συναυλία ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, μιλά στο vima.gr όχι μόνο για τη βραδιά στο Γκάζι αλλά για το νέο του άλμπουμ, τα προβλήματα με τον κορονοϊό αλλά και πως έχει κατορθώσει να συνταιριάξει το ροκ με τη παράδοση, τη λαϊκή και τη ρεμπέτικη μουσική.
Τι θα δούμε, τι θα ακούσουμε στη Τεχνόπολη;
«Την συναυλία μας «ανοίγουν» τα περίφημα Cadinelia. Στην συνέχεια «αναλαμβάνουμε», η αγαπητή Γεωργία Νταγάκη και εγώ. Η αλληλεπίδραση των τραγουδιών μας είναι ένα μουσικό γεγονός που μας γεμίζει δημιουργική χαρά και δύναμη να «επιμείνουμε» στην τέχνη μας. Ειδικά αυτόν τον δύσκολο καιρό της απαξίας της. Λειτουργούμε φορτισμένοι συναισθηματικά, σαφώς όμως με την λογική του «συγκροτήματος». Πορεία σε «ασφαλή νερά» την οποία χαράζει η δύναμη της παρέας. Έτσι με αυτόν τον τρόπο είμαστε κυρίως μαζί επάνω στο πατάρι! Στήσαμε τα ντουέτα μας σε τακτά και συχνά διαστήματα στηρίζοντας από κοινού τα τραγούδια μας. Θα «τιμήσουμε» βέβαια και όλους τους δημιουργούς οι οποίοι μας εμπιστεύτηκαν τα τραγούδια τους μέσα στα χρόνια. Για μένα πρόσθετα υπάρχει η νέα μου δισκογραφική πρόταση με γενικό τίτλο «Του τρελού η ανάσα». Αρχές του Σεπτέμβρη θα την κυκλοφορήσουμε σαν σύνολο, αρχικά μέσα από τις ψηφιακές πλατφόρμες χρήσης της Μουσικής. Τέλος θα «ακουστεί» και η επιθυμία να πάρουμε πίσω τις ζωές μας μέσα από την δύναμη της τέχνης μας. Είμαστε παρόντες, δημιουργικοί και πεισμωμένοι, γαντζωμένοι στο όνειρό μας! »
Πώς βιώσατε και συνεχίζετε να βιώνετε όλη αυτή την κατάσταση με τον κορονοϊό; Τόσο σε προσωπικό όσο και σε καλλιτεχνικό επίπεδο;
«Ο αυτοπεριορισμός, ως στοιχείο συνευθύνης στον διπλανό, είναι αν μη τι άλλο μια δύσκολη αλλά ανακουφιστική προσέγγιση της δυσκολίας η οποία προέκυψε στη ζωή μας. Ωστόσο η αλληλεγγύη θεωρώ πως είναι το είναι το «φάρμακο», για αυτόν που περνάει πιο δύσκολα η για αυτόν ο οποίος ζει πιο μοναχικά σε αυτήν την άγρια περίοδο, όπου κυριαρχεί παντού γύρω μας η αβεβαιότητα. Είναι το βασικό κοινωνικό εργαλείο επικοινωνίας, το οποίο μας χαρίζει δίαυλο επαφής μα και ανταλλαγής ενέργειας σκέψεων και συναισθημάτων. Ανεξάρτητα από μέτρα, αστυνόμευση, ποινές η τιμωρητικούς κανόνες. Επιλέγω το «εμείς» από το «εγώ», τουλάχιστον σε αυτήν την συγκεκριμένη βίαιη περίοδο. Τα δύο επίπεδα τα οποία μου αναφέρετε απλά ταυτίζονται σαν συναίσθημα αυτόν τον καιρό. Η πολεμική συνθήκη, μοιραία ανοίγει για όλους την συζήτηση του «τι θα κάνουμε», μέσα από την αγωνία του τι θα γίνει. Για όλους! Καλλιτεχνικά, απλά συνεχίζουμε πρόσθετα με πιο έντονο δημιουργικό πάθος. Προσηλωμένος στο βιωματικό τραγούδι συνεχίζω το αφήγημά μου! »
Τελικώς, η Τέχνη και συγκεκριμένα η μουσική και το τραγούδι θα βγουν διαφορετικές από αυτή τη δοκιμασία;
«Θα αναμετρηθούμε με το «θηρίο»! Αυτό το θεωρώ σίγουρο. Θα αξιολογηθούμε όλοι, για το πως και αν πραγματικά αγαπάμε, αυτόν τον τρόπο ζωής, μέσα από την Τέχνη μας. Θα αξιολογηθούν όλοι και όλα. Από τους ηθικούς κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μας, μέχρι την αμάσητη «αμερικανιά» του ψευτοανταγωνισμού, την οποία υιοθετούμε με τόση ευκολία. Χωρίς όμως να αντιλαμβανόμαστε το αδιέξοδο και τελικά την παγίδα. Δοκιμαζόμαστε όλοι. Ακούγονται όλα και καταγράφονται στη συλλογική μνήμη. Έτσι λοιπόν μέσα από αυτήν την διαδικασία της ένταξης στη συλλογική μνήμη, θα αξιολογηθούν όλα, όταν έρθει με το καλό η ειρήνη! Είμαι από αυτούς που πιστεύω στην άνθηση η οποία θα επέλθει μόλις φύγει για τα καλά το κακό μακριά μας. Άρα, καλό θα είναι να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο τι λέμε δημόσια καθώς και για τις συμπεριφορές που ενστερνιζόμαστε. Μέσα στην δυσκολία όλα είναι πιο έντονα. Παρόλα αυτά θα αναδειχθεί η βασική μας ουσία. Αν αυτή πραγματικά υπάρχει. Έχουμε πλούτο ως λαός για να «κρατηθούμε». Το θέμα για όλους μας είναι τι επιλογές θα κάνουμε. Αν επιλέξουμε την φτήνια και την ευτέλεια, το σίγουρο είναι πως θα το πληρώσουμε σκληρά.»
Οι καλλιτέχνες – δημιουργοί φαντάζομαι ότι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα εξαιτίας των συνεπειών του κορονοιού… Πώς πιστεύετε ότι θα ξεπεραστούν;
«Με αγωνία βλέπουμε πως υπάρχει μια απρόσκοπτη ροή χρηματοδότησης και στήριξης προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, προκειμένου να στηριχθεί η εκστρατεία ενημέρωσης για την πανδημία. Ας φανώ αφελής και ας το δεχτώ! Αυτό που δεν μπορώ όμως με τίποτα να δεχτώ είναι η τεράστια οφειλή των καναλιών σε πνευματικά δικαιώματα. Ένα χρέος το οποίο διαιωνίζεται από τα χρόνια της αμαρτωλής ΑΕΠΙ και συνεχίζεται ως εκκρεμότητα στις μέρες μας. Μάλιστα, εξ όσων γνωρίζω, μόνον μέσω της δικαιοσύνης έχουν να ελπίζουν οι δημιουργοί για κάποια θετική έκβαση για λύση. Πάνω από 4 εκατομμύρια ευρώ φημολογείται το «φέσι» από πνευματικά δικαιώματα σε βάρος μας. Στο μέτρο λοιπόν που όλα αυτά ισχύουν και όντως τεκμηριώνονται, ήρθε ο καιρός να βάλουν κάποιοι το χέρι στην τσέπη! Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα στήριξης για τον κόσμο της Τέχνης. Μέτρα που αφορούν στην ενίσχυση της εργασίας και απασχόλησης η και της μικρής η μεσαίας επιχειρηματικότητας. Είναι ένα ερώτημα γιατί δεν έχουμε μια ουσιαστική στήριξη, ειδικά τώρα που η πανδημία επανακάμπτει. Για ποιόν λόγο τα μέτρα αυτά δεν διαχέονται ουσιαστικά σε όλη την Ελληνική κοινωνία και ειδικά τον κόσμο της εργασίας ο οποίος δοκιμάζεται τόσο σκληρά; Η τακτική του να μας έχουν σε «αναστολή» στην πράξη, μα την ίδια στιγμή να δίνουν φαινομενικά την δυνατότητα για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, είναι απόλυτα παρελκυστική και ανέντιμη. Βρισκόμαστε εμείς, η Τέχνη και η δουλειά μας, υπό διωγμό με την πρόφαση του συγχρωτισμού. Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις από Δημόσιους η Ιδιωτικούς φορείς «σκοντάφτουν» σε συνεχείς απαγορεύσεις τοπικού κυρίως χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να ματαιώνονται σωρηδόν καθημερινά. Πρόσθετα, η καλλιέργεια του φόβου και η ανησυχία η οποία δημιουργείται στο κοινό, βάζει την ταφόπλακα στην άσκηση της Τέχνης μας. Μια υπεύθυνη αντιμετώπιση, ένας συντονισμός και κυρίως ο διάλογος, είναι τα απαραίτητα δομικά στοιχεία στην αντιμετώπιση της κρίσης. Σε καμία περίπτωση δεν αρκούν τα οριζόντια μέτρα τα οποία επιτείνουν απλά το πρόβλημα. Τα συναρμόδια υπουργεία Πολιτισμού, Εργασίας, Οικονομικών και Ανάπτυξης, επιβάλλεται να μας ακούσουν επιτέλους σοβαρά. Φτάνει πια τα σκουπίδια κάτω από το χαλάκι. Αυτόν τον καιρό επιχειρείται να στηθεί μητρώο καλλιτεχνών από την κυβέρνηση. Δυστυχώς όμως, μέχρι στιγμής, ερήμην μας! Ολέθρια επιλογή, η οποία θα οδηγήσει σε ένα τεράστιο σφάλμα, με μακροχρόνιες συνέπειες. Ας μην διαχωρίζουμε τέλος, τον κόσμο της Τέχνης, από τον υπόλοιπο κόσμο της Εργασίας. Απαιτούνται μέτρα στήριξης για όλους τους θιγόμενους πολίτες αυτού του τόπου. Άμεσα ξεκάθαρα και με γενναιότητα από τους διαχειριστές της πολιτικής. Ειδάλλως επιβάλλονται απλά παραιτήσεις! »
Τα τραγούδια σας δημιουργούν την αίσθηση πως εμπνεύστηκαν από κάποια περιπέτεια… Το «διαβάζω» σωστά;
«Χαίρομαι για αυτή σας την προσέγγιση. Ναι πιστεύω πως ασκώ την Τέχνη της βιωματικής τραγουδοποιϊας. Όπως ο άγνωστος δημιουργός του Δημοτικού μας τραγουδιού η αντίστοιχα οι δημιουργοί του Ρεμπέτικου τραγουδιού. Τα γωνιάσματα της ζωής «κρύβουν» πολλά τραγούδια. Ναι ταξιδεύω κι αφηγούμαι. Αγαπώ ιδιαίτερα τον όρο «βάρδος»! Με αναπαύει αυτός ο ρόλος. Είναι απαλλαγμένος από την υπερφίαλη ιδεοληπτική προσέγγιση του αδόκιμου όρου «Έντεχνο» τραγούδι – έντεχνος καλλιτέχνης. Τον όρο έντεχνο τον βιώνω ακόμη και στον ήχο των κουδουνιών των κατσικιών. Η περιχαράκωση εξυπηρέτησε, με τις ευλογίες της πολιτικής δυστυχώς, για μία ακόμη φορά, ιδιωτικά συμφέροντα και προσωπικές ανελίξεις. Λειτούργησε εμμονικά για πολλά χρόνια προσφέροντας πολύ «άχυρο» στρατευμένης τέχνης. Θέλω απόσταση από όλο αυτό και φροντίζω πάντα να μένω μακριά. Η βασική μελωδία είναι το χαρακτηριστικό στην γραφή μας. Αυτό το αναλλοίωτο στοιχείο το οποίο αξίζει να μείνει στον χρόνο η όχι. Η Μουσική η οποία πλαισιώνει την βασική μελωδία στη συνέχεια, επιλέγει φόρμες από όλη την οικουμένη, προκειμένου να ολοκληρωθεί. Η φόρμα δεν είναι σωστό να βγαίνει «μπροστά» από την βασική ουσία.»
Συνεχίζεται να έχετε τον ίδιο ενθουσιασμό σε σχέση με την εκκίνηση της καριέρας σας;
«Ποτέ δεν ήμουν εντατικά παραγωγικός. Περιμένω. Μετράω την ωριμότητα του βιώματος. Εκτιμώ πάντα την βαρύτητα του μηνύματος και της αξίας του. Έχω μιλήσει για πολλά όλα αυτά τα χρόνια. Είναι λογικό να έρχεται πια η αφαίρεση σαν δημιουργικό και ουσιαστικό στοιχείο στην καλλιτεχνική μου ζωή. Από την άλλη μεριά ο ενθουσιασμός ευτυχώς παραμένει σε ψηλό βαθμό «ετοιμότητας». Απολαμβάνω την πολυτέλεια να «μιλάω» όταν έχω κάτι να πω. Το κάνω με χαρά και με ερασιτεχνικό κέφι και μεράκι.»
Τι σημαίνει τελικά, γράφω ένα τραγούδι;
«Λέω ένα όμορφο παραμύθι. Αφηγούμαι. Χρησιμοποιώ τον λόγο που « τρελάθηκε» παγιδευμένος στα μουσικά διαστήματα η τους χρόνους και τα μετουσιώνω σε συναίσθημα. Είμαι ερωτευμένος με την ζωή. Συγκινούμαι. Επιβεβαιώνομαι με υγιή τρόπο. Εξελίσσομαι. Χαίρομαι. Δοκιμάζω το αξιακό μου σύστημα. Ταυτίζομαι με αυτούς που λάτρεψα ως δημιουργούς από παιδί. Συμμετέχω στη συλλογική μνήμη. Τρία γράμματα… Ζωή!»
Σε παλαιότερη συνέντευξή σας είχατε δηλώσει: «ζω και αναπνέω μέσα από το ρεμπέτικο». Μπορείτε να μας το εξηγήσετε;
«Το ρεμπέτικο, υπάρχει στη ζωή μου από τα παιδικά μου χρόνια μέσω ενός μπάρμπα μου! Αυτός ήταν ο άνθρωπος ο οποίος και μου έβαζε να ακούω πολύ, όλους τους «ιεράρχες» του Ρεμπέτικου τραγουδιού. Λαϊκός άνθρωπος, αρέσκονταν στις πρωτότυπες εκτελέσεις με ευλάβεια. Μάρκος, Στράτος, Μπάτης, Γεωργακοπούλου και και και… Από παιδί ζυμώθηκα, με το συναίσθημα, την αμεσότητα των στίχων μα κυρίως την μελωδικότητα των περίφημων «δρόμων» του. Ιδιαίτερα αγαπημένος δρόμος μου το Χιτζαζκιάρ η αλλιώς Ο Πειραιώτικος. Ένας ματζόρε τρόπος ο οποίος όμως κρύβει το ισχυρό παράπονο του μινόρε. Το ρεμπέτικο, το αισθάνομαι σαν την δικαίωση του αστικού τραγουδιού των πόλεων στον τόπο μας. Ο κόσμος της ρεμπετοσύνης, αγγίζοντας το ανεκπλήρωτο της περιθωριακής πλευράς του καθένα μας, διασκεδάζει, ελαφραίνει και θεραπεύει τις ήττες μας, βοηθώντας μας να τις ξεπεράσουμε. Ναι το λατρεύω και το ζηλεύω το Ρεμπέτικο. Υπάρχει καθημερινά στην ζωή μου…»
Τελικώς, είστε ροκ, λαϊκός ή….
«Είμαι κάτι δικό μου όπως ο καθένας μας. Σαφώς και λατρεύω τον ήχο της γενιάς μου που είναι η ΡΟΚ παγκόσμια. Με την ίδια ένταση αγαπώ τα μπλουζ. Μπορώ να τα ακούω όλη μέρα. Σε εναλλαγή με τα ρεμπέτικα. Με νικάει όμως ο λυρισμός του Χατζιδάκι. Του Ξαρχάκου. Ζηλεύω την αμεσότητα του Ζαμπέτα. Με συγκινεί ο Μίκης με τα δοξαστικά του η αντίστοιχα ο Μαρκόπουλος με την γονιδιακή μελωποιητική δύναμή του. Υπάρχει πάντα μέσα μου, ο αγαπημένος μου παραμυθάς Σαββόπουλος, τον οποίο πρωτάκουσα στην ηλικία των 8 ετών όταν ήρθε στο σπίτι μας το «Φορτηγό» του. Μου «ανοίγει» το μυαλό ο Miles Davis. Πιτσιρικάς του Δημοτικού όμως, είχα μια πορτοκαλί μακό μπλούζα την οποία και αγαπούσα πολύ. Εννοείται πως την φορούσα μέχρι και στον ύπνο. Είχε μια στάμπα επάνω της ένα πρόσωπο. Το πρόσωπο αυτό ήταν ο περίφημος Jimmy Hendrix. Στη συνέχεια μια σκούπα στα χέρια και κοπάνημα… Ευτυχώς που είμαι όλα αυτά που αγάπησα. Όχι δεν πρόδωσα ακόμη τουλάχιστον τίποτα. Χαίρομαι νοιώθοντας πολίτης του κόσμου…»
Τα επόμενά σας σχέδια;
«Η κυκλοφορία άμεσα της νέας μου δισκογραφικής πρότασης «Του τρελού η ανάσα» αρχές Σεπτέμβρη στις ψηφιακές πλατφόρμες. Θα επιχειρήσουμε και θα επιμείνουμε στις ζωντανές μας εμφανίσεις, έστω και κάτω από «μέτρα», μέχρι να αποδράσει η πανδημία και οι παρενέργειές της. Θα διεκδικήσω, μαζί με όλους μας, την ζωή μας πίσω. Όχι σε μια προηγούμενη «κανονικότητα» αλλά σε κάτι νέο, απελεύθερο μέσα στο οποίο η Τέχνη μου θα αναπνέει ελεύθερη.»
Ωρα έναρξης: 21:00
