Μια πανδημία είναι μια δοκιμασία για μια κοινωνία.
Δεν αναφέρομαι στο ότι είναι μια μεγάλη υγειονομική κρίση, που δοκιμάζει τις αντοχές του συστήματος υγείας αλλά και του κρατικού μηχανισμού συνολικότερα.
Αναφέρομαι κυρίως στον τρόπο που η κοινωνία καλείται να διαχειριστεί έναν πραγματικό κίνδυνο.
Γιατί υπάρχει η αντίδραση που θα την έλεγε κανείς συνετή, δηλαδή η προσοχή, η τήρηση μέτρων προστασίας, η αποφυγή συνωστισμών, η μάσκα, σε συνδυασμό με την ψυχραιμία και την επίγνωση ότι κυρίως μας νοιάζει η προστασία των ευπαθών και όχι μια «μαγική λύση».
Υπάρχει και ο φόβος.
Μόνο που ο φόβος, όταν ξεπεράσει ένα όριο, δεν είναι ο καλύτερος οδηγός.
Ο πανικός παραλύει τη σκέψη και δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να σκέφτονται ψύχραιμα.
Και τότε δυστυχώς προκύπτουν προβλήματα.
Και δεν αναφέρομαι σε μικρά προβλήματα, όπως μπορεί να είναι το να παίρνει κανείς μέτρα προφύλαξης που φαντάζουν υπερβολικά.
Κυρίως αναφέρομαι στο πρόβλημα της διαχείρισης του φόβου.
Γιατί όταν είσαι σε μια διαρκή συνθήκη φόβου και πανικού δεν μπορείς να σκεφτείς σωστά.
Και το χειρότερο είναι να καταλήγεις να αναζητάς παντού εξιλαστήρια θύματα.
Το βλέπω σε διάφορες δημόσιες αντιδράσεις: Φταίνε οι τουρίστες που ήρθαν να αφήσουν έστω και λίγα ευρώ σε νησιά που διαφορετικά απλώς θα πείναγαν.
Φταίνε οι εκδρομείς που πήγαν στα νησιά και δεν κάθισαν στον αθηναϊκό καύσωνα.
Φταίνε οι νέοι που πάνε και χορεύουν και διασκεδάζουν.
Φταίει το γκαρσόνι που μετά από 5 ώρες μες στον ήλιο να κουβαλάει τάβλες κατέβασε λίγο τη μάσκα.
Μόνο που όλα αυτά είναι απλώς αντιδράσεις φόβου και πανικού και όχι ορθολογικής σκέψης.
Αντιδράσεις που μας κάνουν να μη βλέπουμε τα πραγματικά προβλήματα.
Γιατί προβλήματα με την πανδημία και τη διαχείρισή τους υπάρχουν και δεν αφορούν το διπλανό μας αλλά το γεγονός ότι μάλλον δεν έγινε όλος ο αναγκαίος σχεδιασμός και όλη η αναγκαία λήψη μέτρων.
Γιατί ούτε ο δειγματοληπτικός έλεγχος γίνεται με τον τρόπο που θα έπρεπε, ούτε μηχανισμός γρήγορης ιχνηλάτησης υπάρχει, ούτε άμεση δυνατότητα να γίνουν παντού και δωρεάν όλα τα απαραίτητα τεστ, ούτε υπήρξε εκτίμηση για το πώς πολλοί άνθρωποι θα μετακινούνταν για διακοπές, ούτε έχουν προσφερθεί πραγματικές εγγυήσεις ότι στην κορύφωση θα συνεχίσουν τα νοσοκομεία να ανταποκρίνονται με τον αποτελεσματικό τρόπο που το έχουν κάνει μέχρι τώρα.
Για αυτά τα πράγματα και να οργιστούμε και να φωνάξουμε και να διεκδικήσουμε και να ζητήσουμε ευθύνες από αυτούς που πρέπει. Το οφείλουμε.
Από το διπλανό μας, εάν κατέβασε μια στιγμή τη μάσκα ας του πούμε, ευγενικά και χαμογελαστά, να τη σηκώσει πάλι.