Σαφές μήνυμα σχετικά με την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στέλνει η Ελλάδα, με την ΕΕ στο πλευρό της να επικρίνει την εμπρηστική πολιτική της Άγκυρας, εν μέσω μιας περιόδου που ο Ταγίπ Ερντογάν επιλέγει να συντηρεί ένα κλίμα οξυμένης έντασης.
Τα βλέμματα έχουν στραφεί στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Τουρκίας, Μάικ Πομπεό και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σήμερα, Κυριακή 16 Αυγούστου, λίγο μετά τις συζητήσεις του επικεφαλής της διπλωματίας της Ουάσινγκτον με τον έλληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια.
H συνάντηση έρχεται λίγες μέρες πριν τη λήξη της παράνομης NAVTEX της Τουρκίας, στις 23 Αυγούστου, ενώ από την επόμενη ημέρα, στις 24 Αυγούστου, ανοίγει ξανά η Βουλή, επομένως θα υπάρχει δυνατότητα κύρωσης της συμφωνίας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, με την οποία επιβεβαιώνεται η πάγια θέση της Ελλάδας ότι τα νησιά έχουν κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Σύμφωνα με τον Ταγίπ Ερντογάν, από τις 23 έως τις 28 Αυγούστου η Άνγκελα Μέρκελ έχει προτείνει την έναρξη επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Οι ημέρες εκείνες είναι κρίσιμες και λόγω του άτυπου συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, το οποίο θα διεξαχθεί το διήμερο 27 – 28 Αυγούστου.
Οι επαφές του Ερντογάν
Σήματα αποκλιμάκωσης της έντασης εκπέμπονται τις τελευταίες ώρες από την Άγκυρα στον απόηχο των νέων τηλεφωνικών επικοινωνιών της γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και μετά από παρεμβάσεις των ΗΠΑ και της Γαλλίας.
Παρά το γεγονός ότι το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis συνεχίζει να βρίσκεται για ακόμη μια ημέρα εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, κάνοντας ελιγμούς και αλλάζοντας διαρκώς πορεία, η κατάσταση φαίνεται να βαίνει προς εκτόνωση και ο Ερντογάν να επιλέγει τον «δρόμο» των διερευνητικών επαφών με την Αθήνα.
Τα τελευταία 24ωρα, ο τούρκος πρόεδρος απευθύνθηκε σε κορυφαίους παράγοντες της ευρωπαϊκής σκηνής -στην Άνγκελα Μέρκελ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου-, αλλά και και στο εσωτερικό του κόμματος και της χώρας του με ρητορική υπέρ της επίλυσης των διαφορών με την Ελλάδα μέσω της διαδικασίας του διαλόγου.
Ωστόσο, συνεχίζοντας την επίδειξη δύναμης για τα μάτια των Τούρκων πολιτών κυρίως, και υπό το φόβο να θεωρηθεί ότι υποχωρεί δεν παρέλειψε να εξαπολύσει και νέες απειλές, στέλνοντας προειδοποιήσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα και επαναλαμβάνοντας ότι οποιαδήποτε παρενόχληση του Oruc Reis δεν θα μείνει αναπάντητη και ότι δεν θα υποχωρήσει μπροστά σε κυρώσεις και απειλές.
Την αλλαγή ρότας του «σουλτάνου» επιχείρησε να διασφαλίσει το Βερολίνο κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξ’ ου και οι αντιδράσεις για τις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν «χλιαρές», προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της Αθήνας.
Πληροφορίες μάλιστα γερμανικών Μέσων Ενημέρωσης τοποθετούν την έναρξη των διερευνητικών επαφών αμέσως μετά τις 23 Αυγούστου, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση των παράνομων δραστηριοτήτων του Oruc Reis, ημερομηνία άλλωστε κατά την οποία ο Ταγίπ Ερντογάν -όπως έχει ο ίδιος προαναγγείλει- θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με την Άνγκελα Μέρκελ.
Το θέμα είναι μην τους προλάβουν οι εξελίξεις…
Το κρίσιμο ερώτημα βέβαια σε αυτό το σημείο είναι πώς θα έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μέχρι τότε, με τον κίνδυνο ατυχήματος να ελλοχεύει καθημερινά, δεδομένων και των επικίνδυνων ελιγμών που πραγματοποιούν τα τουρκικά πολεμικά πλοία. Άλλωστε το πρόσφατο παράδειγμα της φρεγάτας «Kemal Reis», αποτελεί απόδειξη ότι το λάθος δεν είναι δύσκολο να γίνει. Και τίποτα δεν εγγυάται ότι την επόμενη φορά το όποιο περιστατικό θα λήξει σχετικά γρήγορα με τεχνικές μόνο ζημιές και κάποια προπαγανδιστικά άρθρα του τουρκικού Τύπου. Σημειώνεται ότι η φρεγάτα Kemal Reis σύμφωνα με πληροφορίες κατευθύνεται στον ναύσταθμο του Ακσαζ για επισκευή, κάτι που αν ισχύει δικαιώνει πλήρως την ελληνική θέση για το τι συνέβη.
Όπως υπογράμμισε στο in.gr ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, «δέκα ημέρες με τεντωμένα τα νεύρα είναι πολλές».
«Ο διεθνής παράγοντας θα πρέπει να λάβει τα μέτρα του και να γνωρίζει πως αυτό το δεκαήμερο -αν και εφόσον επιτρέψει στην Τουρκία να ενεργεί πάνω στην ελληνική υφαλοκρηπίδα- όλα μπορεί να συμβούν» πρόσθεσε.
Κανάλια επικοινωνίας
Σύμφωνα με πληροφορίες, γέφυρες επικοινωνίας αναμένεται να υπάρξουν σε πρώτη φάση σε επίπεδο συμβούλων.
Συγκεκριμένα, όπως συνέβη και κατά την τριμερή του Βερολίνου, καθοριστικό ρόλο θα παίξουν η διπλωματική σύμβουλος του Κυριάκου Μητσοτάκη, Ελένη Σουρανή, από την ελληνική πλευρά και ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, από την άλλη.
Όπως αναφέρουν πηγές, αναμένεται τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσά τους μέσα στο επόμενο διάστημα, ενώ στην παρούσα φάση δεν προβλέπεται δια ζώσης συνάντηση. Πάντως, η ελληνική πλευρά συνεχίζει να θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις για διάλογο: Να μην εξαντλήσει η Τουρκία τον χρόνο της NAVTEX και να αποσυρθεί το Oruc Reis και ο στρατιωτικός στολίσκος που το συνοδεύει.
