«Τον Αύγουστο δεν έχει ειδήσεις» συνήθιζε να λέει ο Ουμπέρτο Εκο, θέλοντας προφανώς να υπερτονίσει την επιδραστικότητα των μέσων ακόμη και στα ίδια τα γεγονότα που πραγματεύονται. Κατά το απόφθεγμά του, όταν αργούν τα μέσα… αργούν και τα γεγονότα. Αυτά βέβαια καθ’ υπερβολήν, προφανώς μεταφορικά και εξελισσόμενα σε εποχές κανονικές και σε καιρούς βεβαιοτήτων. Ο ιταλός διανοητής δεν αναφερόταν σε καλοκαίρια ταραγμένα και απολύτως αβέβαια σαν το εφετινό. Στον τρέχοντα Αύγουστο, λοιπόν, τα γεγονότα τρέχουν με ταχύτητες μεγάλες, δεν τα προλαβαίνουμε… Η Βηρυτός ανατινάχθηκε, η συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου επήλθε αιφνιδιαστικά και απρόσμενα, το μορατόριουμ με την Τουρκία χάθηκε μονομιάς, οι διερευνητικές του Αυγούστου ακυρώθηκαν, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας χρειάστηκε να διακόψει τις διακοπές της προκειμένου να ορκίσει τους αναβαθμισμένους υφυπουργούς και μαζί ο κορωνοϊός μάς απειλεί για τα καλά πλέον, οι προγνώσεις για το φθινόπωρο είναι άκρως ανησυχητικές και οι ειδικοί προβλέπουν εκατοντάδες κρούσματα στα τέλη Σεπτεμβρίου αν δεν εφαρμοστούν πιστά τα τελευταία μέτρα και δεν ορθωθούν αναχώματα ελέγχου μετάδοσης της νόσου.
Κοινώς όλοι και όλα έχουν βαλθεί να καταρρίψουν το απόφθεγμα του Εκο… Ηδη οι αβεβαιότητες δοκιμάζουν τους πάντες. Το αυγουστιάτικο πρόγραμμα της κυρίας Σακελλαροπούλου τίθεται εν αμφιβόλω. Η επίσκεψή της στη Μυτιλήνη, στην Αγιάσο και στη Μόρια, εξαρτάται πλέον από την εξέλιξη της πανδημίας, προς μεγάλη χαρά του εκεί περιφερειάρχη Μουτζούρη που διαδήλωσε την άρνησή του να εγκαινιάσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κέντρο Υγείας στην πολυβασανισμένη προσφυγούπολη του νησιού. Αλλά και του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα τα μπάνια στη Σύρο αναστατώθηκαν, καθώς βλέπει τις προγνώσεις του να αμφισβητούνται από το επερχόμενο δεύτερο κύμα κορωνοϊού. Συνομιλεί και εκείνος με γιατρούς και επιδημιολόγους, ακούει εφιαλτικά σενάρια για 1.000 κρούσματα ημερησίως το φθινόπωρο, διαβάζει καθημερινά τις δυστοπικές εκτιμήσεις των «Financial Times» και επικοινωνεί κάθε τόσο με τη Φρανκφούρτη επισημαίνοντας στους συναδέλφους του ότι είναι απαραίτητο να παραταθεί στον χρόνο το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κακά τα ψέματα, η κατάσταση στην Ευρώπη σώζεται για την ώρα από τις γενναίες παρεμβάσεις της ECB, γιατί οι υπόλοιπες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα αργήσουν χαρακτηριστικά κατά τα ήθη της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας.
Υπόγειες δυσαρέσκειες
Σε αυτό το κλίμα, ο διορθωτικός ανασχηματισμός επήλθε με την αναβάθμιση κυρίως των κ.κ. Σκυλακάκη, Παπαθανάση και την εγκατάσταση του κ. Τσακλόγλου στο υπουργείο Απασχόλησης με κύρια ευθύνη την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, που άφησε ανολοκλήρωτη ο κ. Μηταράκης συγκρουόμενος με τον κ. Βρούτση. Από τη σχεδόν κραυγαλέα υποδοχή του κ. Τσακλόγλου φαίνεται και η ενόχληση του κ. Βρούτση, την οποία επιχείρησε να κρύψει προσφέροντας μια αγκαλιά άνθη στον νεοεισελθόντα υφυπουργό. Οπως και η παρουσία του κ. Γεωργιάδη στο Προεδρικό Μέγαρο, κατά την ορκωμοσία του κ. Παπαθανάση, ήλθε ακριβώς να αμβλύνει τις εντυπώσεις δυσαρέσκειας που προκάλεσε η αφαίρεση κρίσιμων αρμοδιοτήτων από τον υπερκινητικό υπουργό Ανάπτυξης. Ο μόνος που ευφυώς δεν αντέδρασε στην αναβάθμιση του υφισταμένου του κ. Σκυλακάκη ήταν ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Πάντως οφείλουμε να σας ενημερώσουμε ότι τα σχέδια ενός ευρύτερου ανασχηματισμού δεν έχουν εγκαταλειφθεί. Οπως πληροφορούμαστε, μετατίθενται απλώς για τα τέλη του τρέχοντος έτους. Οι επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου μιλάνε πλέον για χριστουγεννιάτικο ανασχηματισμό. Ιδωμεν.
Συναντήσεις κορυφής στην Κύθνο
Τούτο το ιδιαίτερο καλοκαίρι πάντως κρύβει και συναντήσεις απρόσμενες. Μια από αυτές συνέβη στην Κύθνο. Συνέπεσαν στα ιστορικά Λουτρά του νησιού, σε απόσταση δύο κολπίσκων, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και ο άλλοτε υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Και βεβαίως η γειτνίαση έφερε αναπόφευκτα και τη συνάντηση. Τα ζεύγη Καραμανλή, Βαληνάκη και Βενιζέλου βρέθηκαν τις προηγούμενες μέρες να δειπνούν χωριστά μεν, αλλά πολύ κοντά, σε εστιατόριο στην Αγία Ειρήνη. Οπως μας μεταφέρουν αυτόπτες μάρτυρες, η συνάντηση των δύο επιφανών υπήρξε πολιτικά ορθή. Ευγενικές, πολιτισμένες, κοινωνικές κουβέντες αντάλλαξαν οι δύο, παρότι υπήρξαν σφοδροί αντίπαλοι. Ο χρόνος και η απόσταση από τα τεκταινόμενα αμβλύνουν, βλέπετε, τα όποια πάθη…
Αντίο Πόουλ, δεν θα μας λείψεις…
Υστερα από 38 χρόνια αποχώρησε, την 31η Ιουλίου, από το ΔΝΤ ο Πόουλ Τόμσεν. Ανερχόμενος όλες τις κλίμακες της ιεραρχίας μέχρι τον βαθμό του διευθυντή του ευρωπαϊκού τομέα, ο Τόμσεν έγινε γνωστός μέσω της συμμετοχής του στις αποστολές του Ταμείου σε χώρες που βρίσκονταν σε μνημονιακό πρόγραμμα, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Αποχαιρετώντας τους συναδέλφους του, τους είπε ότι «απόλαυσε» τα χρόνια που εργάστηκε μαζί τους, κάτι που είναι αμφίβολο αν ισχύει αμφίπλευρα: ο άκαμπτος χαρακτήρας του δεν τον κατέστησε ιδιαίτερα δημοφιλή στην πλειονότητα των εργαζομένων στο ΔΝΤ. Η είδηση όμως βρίσκεται αλλού. Η καριέρα του Πόουλ Τόμσεν δεν γνωρίζει συνταξιοδότηση. Από την 1η Σεπτεμβρίου ο Τόμσεν μεταπηδά στον ακαδημαϊκό χώρο και συγκεκριμένα στη φημισμένη London School of Economics. Εκεί θα λάβει θέση επισκέπτη καθηγητή της πράξης (in practice). O τίτλος αυτός αναφέρεται σε πρόσωπα τα οποία έχουν διακριθεί στην πράξη, χωρίς ωστόσο να έχουν και την απαραίτητη ακαδημαϊκή διάκριση. Ας ελπίσουμε ότι θα είναι πιο προσηνής με τους φοιτητές του από ό,τι με τους υπουργούς που τους έστελνε χωρίς χρονοτριβή να κάνουν «τα μαθήματά τους», τουτέστιν περικοπές.
Ενας από αυτούς που είχε πικρή εμπειρία από τον Πόουλ Τόμσεν είναι ο σημερινός υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου ως πρόεδρος του ΣΟΕ. Σε μια από τις δύσκολες φάσεις της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, η τρόικα ζήτησε από την κυβέρνηση την περικοπή 13,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο τότε πρωθυπουργός ζήτησε από τον πρόεδρο του ΣΟΕ να του ετοιμάσει ένα μενού επιλογών. Πράγματι, ο κ. Τσακλόγλου του παρουσίασε τομείς από τους οποίους θα μπορούσαν να γίνουν περικοπές, αλλά στο τέλος της λίστας υπήρχαν και δύο επιλογές οι οποίες απαιτούσαν χρηματοδότηση. Ηταν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και η ενίσχυση των επιδομάτων ανεργίας. Ο κ. Σαμαράς το σκέφτηκε και έδωσε εντολή να παρουσιάσουν στην τρόικα τα δύο ισοδύναμα μέτρα. «Εμείς ήρθαμε εδώ για περικοπές!» ήταν η αυστηρή αντίδραση του Τόμσεν. Η ελληνική πλευρά ζήτησε από τους επικεφαλής των θεσμών να μεταφέρουν την πρόταση στους προϊσταμένους τους, δηλαδή στον Ζοζέ Μπαρόζο, στην Κριστίν Λαγκάρντ και στον Μάριο Ντράγκι. Αυτοί προσπέρασαν τις ενστάσεις του Τόμσεν και έτσι καθιερώθηκε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Βοήθεια στον δοκιμαζόμενο Λίβανο
Ταχύτατα αντανακλαστικά έδειξε η ελληνική κυβέρνηση στο δράμα που εκτυλίχθηκε στη Βηρυτό. Μέσα σε 18 ώρες οργάνωσε ειδική ομάδα της ΕΜΑΚ, η οποία έφτασε την Τετάρτη το μεσημέρι στη Βηρυτό με πτήση C130 και επικεφαλής τον υφυπουργό για την Οικονομική Διπλωματία Κώστα Φραγκογιάννη. Ηταν η πρώτη ευρωπαϊκή αποστολή που έφτασε στον Λίβανο και ανάλογο ήταν το μήνυμα της αντιπροέδρου της κυβέρνησης της χώρας Ζέινα Αντρα Ακαρ, που ζήτησε «να μην αφήσει η Ευρώπη τον Λίβανο να βυθιστεί ύστερα από αυτή την τραγωδία».
Η πανδημία απειλεί και τη ΔΕΘ
Θύμα του κορωνοϊού φαίνεται ότι θα πέσει και η ΔΕΘ. Τα αυξημένα κρούσματα στη Βόρεια Ελλάδα και στη Θεσσαλονίκη ειδικά οδηγούν την κυβέρνηση στη λήψη έκτακτων μέτρων και τη Διεθνή Εκθεση σε ματαίωση. Ηδη η διοίκηση της HELEXPO-ΔΕΘ έχει στείλει σχετικό ερώτημα στην επιτροπή των επιδημιολόγων που συμβουλεύουν την κυβέρνηση, η οποία έχει κοινοποιηθεί και στο Μέγαρο Μαξίμου. Μέχρι τώρα η κατεύθυνση ήταν να πραγματοποιηθεί η ΔΕΘ με τη λήψη όλων των μέτρων ασφαλείας. Η εξάπλωση του κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη, όμως, δεν επιτρέπει αισιόδοξες προβλέψεις. Να σημειωθεί ότι εφέτος τιμώμενη χώρα είναι η Γερμανία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, και η παρουσία μεγάλων γερμανικών επιχειρήσεων στη χώρα μας θα έστελνε τα σωστά μηνύματα στη διεθνή επενδυτική κοινότητα.
Με ακόμη μία γυναίκα ενισχύθηκε το κυβερνητικό σχήμα. Η δικηγόρος Ζωή Ράπτη (φωτογραφία επάνω) ορίστηκε υφυπουργός Υγείας σε θέματα ψυχικής υγείας, έναν τομέα για τον οποίο είχε εκφράσει έντονο προσωπικό ενδιαφέρον. Οι δεσμοί της με το υπουργείο δημιουργήθηκαν από το 2013 ως το 2015, αρχικά ως μέλους της επιτροπής προμηθειών υγείας και κατόπιν ως υπεύθυνης τουρισμού υγείας, για το πρόγραμμα ανάπτυξης κέντρων ευεξίας σε όλη τη χώρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενίσχυσε το υπουργείο Υγείας, το οποίο δίνει καθημερινή και πολύμηνη μάχη με τον κορωνοϊό, ορίζοντας υφυπουργό προκειμένου να απελευθερώσει τον Βασίλη Κικίλια από ένα κομμάτι αρμοδιοτήτων του χαρτοφυλακίου του αλλά και από την υποχρέωση να χάνει πολύτιμο, σε αυτή τη συγκυρία, χρόνο για τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Το υπουργείο Υγείας είναι από αυτά που δέχονται σωρεία ερωτήσεων και η κυρία Ράπτη θα μπορεί να τον υποκαθιστά όταν υπαρχει ανάγκη. Επιπλέον, η ψυχική υγεία αποτελεί ένα από τα θέματα που θα ανοίξει το προσεχές διάστημα η κυβέρνηση, καθώς εκτιμάται ότι περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι στη χώρα μας υποφέρουν από ψυχικά νοσήματα, και θα χρειαστεί κάποιος να ασχοληθεί αυτοτελώς με αυτόν τον τομέα.