Κλιμακώνονται οι αντιδράσεις της Τουρκίας κατά της συμφωνίας που υπέγραψαν Ελλάδα και Αίγυπτος για τον καθορισμό των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών, καθώς από τις αρχικές δηλώσεις αμφισβήτησης της συμφωνίας, η Άγκυρα προχωρά πλέον σε ανοικτές απειλές κατά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Το μεσημέρι της Παρασκευής ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση εναντίον της Ελλάδας, κατηγορώντας την ότι «δεν τήρησε τις υποσχέσεις της» και ανήγγειλε πως αρχίζουν ξανά οι γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σε δηλώσεις του έξω από την Αγία Σοφία, μετά την προσευχή της Παρασκευής, ο Ερντογάν είπε χαρακτηριστικά πως «δεν τίθεται ανάγκη να υπάρξουν συνομιλίες με όσους δεν έχουν δικαιώματα, ειδικά σε θαλάσσιες ζώνες».
Η δήλωση αυτή εντάσσεται στην ακολουθία των αντιδράσεων που ξέσπασαν χθες, αμέσως μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας. Η αρχή έγινε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών που έκανε λόγο «ανύπαρκτα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου».
«Οι αποκαλούμενες περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας, όπως περιγράφονται στη συμφωνία οριοθέτησης που υπογράφηκε δεν αποτελούν νόμο για την Τουρκία. Αυτό θα αποδειχθεί στο μέτωπο και στο τραπέζι» ανέφερε με νόημα η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, προσθέτοντας ότι η συγκεκριμένη περιοχή« βρίσκεται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας η οποία έχει δηλωθεί στα Ηνωμένα Έθνη».
«Η Αίγυπτος, η οποία εγκατέλειψε τα 11.500 km2 της με τη συμφωνία που υπέγραψε με την Ελληνοκυπριακή Κυβέρνηση το 2003, χάνει επίσης τη θαλάσσια δικαιοδοσία της με αυτήν τη αποκαλούμενη συμφωνία με την Ελλάδα. Με αυτήν τη συμφωνία, προσπαθούν να σφετεριστούν τα δικαιώματα της Λιβύης», ανέφερε επίσης το τουρκικό ΥΠΕΞ.
Τη σκυτάλη πήρε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος έπειτα από συνάντηση που είχε χθες με τον Μαλτέζο ομόλογό του και τον Ύπατο Αρμοστή της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ για τη Λιβύη, εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη συμφωνία.
Εκτός αυτού η Τουρκία μετά την υπογραφή της συμφωνίας εξέδωσε αμέσως NAVTEX με την οποία γνωστοποίησε ότι θα διεξάγει άσκηση με χρήση πραγματικών πυρών σε θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Ρόδο και Καστελόριζο στις 10 και 11 Αυγούστου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η κλιμάκωση των αντιδράσεων της Άγκυρας δεν αναμένεται να κοπάσει γρήγορα. Στο ίδιο πλαίσιο άλλωστε εντάσσεται και η συνάντηση που πρόκειται να έχει σε λίγες ημέρες ο Ερντογάν με τον νέο ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, μία κίνηση που ερμηνεύεται ως προσπάθεια περαιτέρω ενίσχυσης του ψευδοκράτους.
Παράλληλα, την ίδια τακτική ακολουθούν και τα φιλοκυβερνητικά τούρκικα ΜΜΕ τα οποία από χθες επιμένουν να μιλούν για ανύπαρκτα θαλάσσια σύνορα και να κατηγορούν την Ελλάδα και την Αίγυπτο για τη σύναψη της συμφωνίας.
Αποχώρησε από τις διευρευνητικές επαφές η Άγκυρα
Αναφερόμενος στις έντονες αντιδράσεις της Τουρκίας ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας χαρακτήρισε ανεξήγητη την οργή της. Όπως, μάλιστα, αποκάλυψε η Τουρκία αποχώρησε από τις διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα.
«Γνωρίζω ότι ενώ υπήρχε μία αρχική κατανόηση για έναρξη των διερευνητικών επαφών, η Τουρκία αποσύρθηκε», είπε και εξέφρασε την ελπίδα του να πρόκειται για μία «προσωρινή απόφαση» που ελήφθη «υπό το κράτος θυμού», είπε μιλώντας το πρωί στον Σκάι.
«Η Ελλάδα είναι έτοιμη να συζητήσει για το μοναδικό υπαρκτό θέμα, την υφαλοκρηπίδα. Αν η Τουρκία, υπό κράτος ανεξήγητης οργής για τη συμφωνία, αποφάσισε να σταματήσει τις επαφές, με αφήνει έκπληκτο. Αλλά, πιστεύω ότι θα επανέλθει στις συζητήσεις και τη λογική. Πιστεύω πως αυτό είναι προς το συμφέρον της».
Κωσταράκος: Να μην πιστέψουμε ότι το πρόβλημα λύθηκε
Για το μπαράζ των τουρκικών αντιδράσεων φρόντισε να προειδοποιήσει ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ Μιχαήλ Κωσταράκος. Σε ανάρτησή του στα social media ο κ. Κωσταράκος αφού συνεχάρη την κυβέρνηση για τη διπλωματική επιτυχία της τόνισε ότι δεν πρέπει να «πιστέψουμε ότι κερδίσαμε, ότι το πρόβλημα λύθηκε και ότι η κρίση με την Τουρκία έληξε με την Ελλάδα νικήτρια. Όσοι πιστέψουν ότι η Τουρκία στην αντιπαράθεση της 21ης Ιουλίου στο Καστελλόριζο τρόμαξε, φοβήθηκε, νικήθηκε και υποχώρησε κάνουν ένα τεράστιο και δυνητικά εξαιρετικά επιζήμιο λάθος».
Ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ συνεχίζει λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Τουρκία απλώς αναδιπλώθηκε προς στιγμή για να επαναδιατυπώσει τις δυο επιλογές που μόνιμα προσφέρει στους αντιπάλους της: συμφωνία με τα όσα προτείνει ή ένοπλη αντιπαράθεση.
Η Ελλάδα φάνηκε να μη τρομάζει μπροστά στο ενδεχόμενο της ένοπλης αντιπαράθεσης και επέλεξε το διάλογο με συγκεκριμένο μοναδικό θέμα και γι αυτό η Τουρκία πρέπει τώρα να προσπαθήσει να επιβάλλει στο διάλογο τα δικά της πολλαπλά θέματα που υλοποιούν τη ολιστική της προσέγγιση στην αντιπαράθεση με την Ελλάδα και την Κύπρο. Αν ο διάλογος αποτύχει θα επιστρέψουμε στις άλλες διαθέσιμες επιλογές οποίες και αν είναι αυτές.
Μια πετυχημένη σημαντική σελίδα στην αντιπαράθεση με την χώρα μας που έχει ξεκινήσει η τουρκική αναθεωρητική πολιτική, ήταν κατά τη γνώμη μου η συμφωνία με την Αίγυπτο. Ισχυροποιηθήκαμε διπλωματικά αλλά τίποτα δεν άλλαξε. Όσο η Τουρκία θα διατηρεί σαν ανοικτή επιλογή για τον εαυτό της και την Ελλάδα την κρίση και την ένοπλη αντιπαράθεση τίποτα δεν πρέπει να τροποποιηθεί στη σκέψη μας και στην πολιτική μας.
Ενδεχόμενος εφησυχασμός ή περαιτέρω κατευνασμός θα είναι η πλέον καταστροφική πολιτική. Η ενίσχυση των δυνατοτήτων αποτροπής της χώρας, η ανάγκη για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση θαλάσσιων και αεροπορικών μέσων, η ανάγκη επαύξησης στο μέγιστο της διαθεσιμότητος των οπλικών συστημάτων και της επάνδρωσης των δυνάμεων και η διατήρηση υψηλής επιχειρησιακής ετοιμότητας θα πρέπει να συνεχίσουν να μας απασχολούν και να μας βασανίζουν τώρα περισσότερο από πριν. Όσα η κυβέρνηση και η στρατιωτική ηγεσία είχε διαπιστώσει ότι έπρεπε να έχουν γίνει από χθες (και δεν έγιναν) για την ισχυροποίηση και την εξασφάλιση της χώρας, πρέπει να υλοποιηθούν σήμερα γιατί μπορεί να μας χρειαστούν αύριο στον αποτρεπτικό ή και στον αμυντικό ρόλο τους.
Ας μην επιτρέψουμε στη συμφωνία με την Αίγυπτο λοιπόν να μας παραπλανήσει. Η ανάγκη για ισχυρή στρατιωτική αποτροπή και αμυνα, αποτελεσματική διπλωματία και διεθνείς σχέσεις και απόλυτη εθνική ομοψυχία συνεχίζεται και είναι εντονότερη από ποτέ.
Φουντώνουν οι αντιδάσεις της αντιπολίτευσης
Στο εσωτερικό αυξάνονται οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης κατά της συμφωνίας. Ήδη από χθες υποδέχτηκαν με ισχυρές επιφυλάξεις την είδηση της συμφωνίας. Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για «κακή συμφωνία που θα δώσει ανέλπιστα όπλα στην Τουρκία σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της απέναντι σε κυριαρχικά μας δικαιώματα, έτσι όπως ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο», ενώ το ΚΙΝΑΛ τόνισε ότι «η μερική συμφωνία ενώ διεμβολίζει το παράνομο Τουρκολιβυκό μνημόνιο, μπορεί να περιπλέκει τα θέματα οριοθέτησης στις ζώνες που επιλέχθηκαν να παραμείνουν εκτός της Ελληνο-Αιγυπτιακής συμφωνίας». Το ΚΚΕ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι επιδίδεται σε τυμπανοκρουσίες για τη συμφωνία «χωρίς να έχει ενημερώσει το λαό για το περιεχόμενο της συμφωνίας» και προειδοποίησε ότι «πίσω από τα μεγάλα λόγια περί “ιστορικής συμφωνίας” καιροφυλακτεί ο κίνδυνος ενός οδυνηρού συμβιβασμού σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας».
Ο χορός των πολιτικών αντιδράσεων συνεχίστηκε και σήμερα. Το πρωί μίλησαν για το θέμα στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα MEGA» ο βουλευτής της ΝΔ Κώστας Καραγκούνης, το μέλος της κεντρικής επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Βέττας και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος.
Ο κ. Καραθανασόπουλος, σημείωσε πως το ΚΚΕ θεωρεί ότι «η συμφωνία αποτελεί ακόμη έναν κρίκο στην αλυσίδα των διευθετήσεων που φέρουν την σφραγίδα των Αμερικανών και της ΕΕ στην ευρύτερη περιοχή» και έθεσε ερωτήματα σχετικά «με τη μερική επήρεια της Κρήτης και της Ρόδου αλλά και για το Καστελόριζο που βγαίνει εκτός. Δημιουργούνται γκρίζες ζώνες και πρέπει να δοθεί άμεσα στη δημοσιότητα η συμφωνία», είπε χαρακτηριστικά.
Η συμφωνία πρέπει να έρθει στο Κοινοβούλιο για να πέσει φως, είπε ο κ. Βέττας, ο οποίος έκανε λόγο για «κενά και γκρίζες ζώνες» της συμφωνίας. Θα πρέπει να δούμε αν θίγονται κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, τόνισε και επιφυλάχτηκε πως «ενδεχομένως η συμφωνία να ακυρώνει την ελληνική επιχειρηματολογία για το Αιγαίο. Το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο θα μπορούσε να αποκρουστεί και με την επέκταση των χωρικών υδάτων μας νοτίως και ανατολικά της Κρήτης», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για το αν η συμφωνία ο κ. Βέττας συνιστά ανάχωμα στις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας, απάντησε πως είναι ένα ανάχωμα, αλλά δεν χρειάζεται διθυράμβους και εξήγησε: «ακόμη ο ελληνικός λαός δεν γνωρίζει τι έχει δοθεί και τι έχει χαθεί σε αυτόν τον συμβιβασμό. Θα πρέπει συνεπώς να δούμε αν βάσει της συμφωνίας υπάρχει μειωμένη επήρεια της Κρήτης και της Ρόδου,κάτι που θα σήμαινε μειωμένα-χαμένα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας».
Ο κ. Καραγκούνης από την πλευρά του σημείωσε πως πρόκειται για μια πολύ σημαντική συμφωνία, που αλλάζει τον χάρτη στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
«Καταργούμε εν τοις πράγμασι το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο και υπό μία έννοια βάζουμε φρένο στις όποιες επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στην περιοχή και κατοχυρώνουμε το δικαίωμα που έχουν τα νησιά μας τόσο στην υφαλοκρηπίδα όσο και στην ΑΟΖ. Δημιουργούμε μια νέα πραγματικότητα που σε βάθος χρόνου θα σύρει όχι μόνο τη Λιβύη αλλά και την Τουρκία σε οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα, επισήμανε.
Ερωτηθείς σχετικώς, ο κ. Καραγκούνης δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να αυξηθεί η τουρκική επιθετικότητα, τόνισε όμως, πως «απειλές από την Τουρκία δεν πρόκειται να δεχθούμε». Ενώ αν δεν βρεθεί λύση στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, υπάρχει η επιλογή της Χάγης.