Το 2020 είναι μια χρονιά γεμάτη ανατροπές. Για τα υδροπλάνα, όλες οι προβλέψεις έδειχναν πως θα ήταν η χρονιά τους, όμως το φρένο που έβαλε η COVID-19 στον τουρισμό άλλαξε τα δεδομένα. Εφόσον όμως ένα δεύτερο κύμα αποφευχθεί, το εφετινό φθινόπωρο 1-2 υδροπλάνα θα ανοίξουν πιλοτικά φτερά σε Ιόνιο και Νότιο Αιγαίο, προκειμένου να αναθερμάνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον εν όψει της εκκίνησης που βγάζει πια εισιτήριο για το 2021.
Η χώρα μας, διαθέτοντας 16.000 χλμ. ακτογραμμής, θεωρείται ιδανικός προορισμός για τα υδροπλάνα. Εκτιμάται ότι μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια θα έχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο περίπου 100 υδατοδρομίων ανά την Ελλάδα και το εγχείρημα θα δημιουργήσει περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας.
Η Πάτρα κάνει την αρχή
Οι μήνες που ακολούθησαν την ψήφιση του νέου νομοθετικού πλαισίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τα υδατοδρόμια, τον περασμένο Φεβρουάριο, αν και ουσιαστικά συνέπεσαν με την κρίση του κορωνοϊού, δρομολόγησαν σημαντικές εξελίξεις. Στις αρχές Ιουλίου υπογράφηκε η σύμβαση 12ετούς παραχώρησης στη σύμπραξη των εταιρειών Ελληνικά Υδατοδρόμια και Hellenic Seaplanes για τη διαχείριση και λειτουργία του υδατοδρομίου της Πάτρας περίπου τριάμισι χρόνια μετά την αδειοδότησή του!
Πρόκειται για το ένα εκ των μόλις τριών αδειοδοτημένων υδατοδρομίων στη χώρα, μαζί με αυτά σε Κέρκυρα και Παξούς. Οι 20 μέχρι σήμερα κατατεθειμένες αιτήσεις αδειοδότησης «κόλλησαν» στις αγκυλώσεις του νόμου του 2013 και στις ανεφάρμοστες αλλαγές που έφερε η προηγούμενη ηγεσία το 2018, αφού επί δύο χρόνια έπαιξε… καθυστερήσεις.
Για να υπάρξει όμως βιώσιμο δίκτυο στο Ιόνιο θα πρέπει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να προχωρήσει σε διαγωνισμό για την κατασκευή υδατοδρομίων σε Κεφαλλονιά, Ιθάκη, Λευκάδα, Μεγανήσι και Ζάκυνθο, που βρίσκονται ήδη σε διαδικασία αδειοδότησης. Για να θεωρηθεί βιώσιμη μια επένδυση σε υδροπλάνα, θα πρέπει να υπάρχει άνα δίκτυο 5-8 υδατοδρομίων και να πραγματοποιούνται ημερησίως 4 1/2 – 5 ώρες πτήσης.
33 «σταθμοί» στο Νότιο Αιγαίο
Το μεγαλύτερο στοίχημα, σε όρους μεγέθους και βιωσιμότητας, είναι η δημιουργία δικτύου 33 υδατοδρομίων σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, που προχωρεί με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Ηδη το υδατοδρόμιο της Πάτμου έχει κατασκευαστεί και εκκρεμεί η οριστική άδεια από την Επιτροπή Υδατοδρομίων του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ενώ υπό κατασκευή είναι της Τήνου.
Οι τεχνικοί φάκελοι των 33 υδατοδρομίων βρίσκονται σε φάση εκπόνησης. Μέσα στο προηγούμενο διάστημα, αν και με εμπόδια λόγω lockdown, ολοκληρώθηκαν οι αυτοψίες στα λιμάνια των νησιών για τη χωροθέτηση των υδατοδρομίων, που αποτελεί προαπαιτούμενο για την έκδοση των αδειών ίδρυσης. Θα ακολουθήσει ο διαγωνισμός της Περιφέρειας για την κατασκευή και τη λειτουργία των υδατοδρομίων, ώστε στη συνέχεια να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενοι έλεγχοι για να εκδοθούν οι άδειες λειτουργίας.
Κινητικότητα σε όλη την Ελλάδα
Κινητικότητα εντοπίζεται πια ανά την Ελλάδα. Εντός του 2020 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τα υδατοδρόμια σε Σκύρο, Σκόπελο και Αλόννησο. Στην Εύβοια, με πρωτοβουλία του Οργανισμού Λιμένων Εύβοιας, προχωρεί η αδειοδότηση σε Χαλκίδα, Κύμη, Κάρυστο, Αλιβέρι, Αιδηψό.
Σημαντικό ενδιαφέρον εντοπίζεται στην Κρήτη. Πιο κοντά στην αδειοδότηση είναι το υδατοδρόμιο Ρεθύμνου, ενώ ακολουθούν σε Αγία Γαλήνη, Ηράκλειο, Κίσσαμο Χανίων και Ιεράπετρα. Στο Λουτράκι, ο σχεδιασμός του δήμου και του Λιμενικού Ταμείου προβλέπει πτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Για να επιτευχθεί αυτό, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, προβλέπονται δύο υδατοδρόμια, ένα στο λιμάνι και ένα στην περιοχή Καλαμάκι.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατασκευή υδατοδρομίων σε ένα δίκτυο 12-13 λιμνών, με πρώτες τις λίμνες Ιωαννίνων, Πλαστήρα, Καστοριάς, Καϊάφα κ.ά. Τέλος, για την Αθήνα και τα νησιά του Αργοσαρωνικού έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Περιφέρεια Αττικής. Παράλληλα, προετοιμάζεται ήδη η δημιουργία Σχολής Εκπαίδευσης Πιλότων για υδροπλάνα στη Χαλκίδα.
Τα σχέδια ανά περιοχή
Σποράδες: Εντός του 2020 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τα υδατοδρόμια σε Σκύρο, Σκόπελο και Αλόννησο.
Εύβοια: Με πρωτοβουλία του Οργανισμού Λιμένων Εύβοιας προχωρεί η αδειοδότηση σε Χαλκίδα, Κύμη, Κάρυστο, Αλιβέρι, Αιδηψό.
Κρήτη: Πιο κοντά στην αδειοδότηση είναι το υδατοδρόμιο Ρεθύμνου, ενώ ακολουθούν Αγία Γαλήνη, Ηράκλειο, Κίσσαμος Χανίων και Ιεράπετρα.
Λουτράκι: Ο σχεδιασμός του δήμου και του Λιμενικού Ταμείου προβλέπει πτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
«Πρωτοποριακή πύλη εισόδου στην καρδιά της Πάτρας»
Ο κ. Αναστάσιος Γκόβας, πρόεδρος της Ελληνικά Υδατοδρόμια, μίλησε στο «Βήμα» για τη σημασία του Υδατοδρομίου Πάτρας: «Στόχος είναι το Υδατοδρόμιο Πάτρας να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη βιώσιμη λειτουργία των υδροπλάνων σε ολόκληρο τον άξονα της Δυτικής Ελλάδας και μάλιστα σε δωδεκάμηνη βάση. Δημιουργεί μια πρωτοποριακή “πύλη εισόδου” στην καρδιά της πόλης, καθώς θα λειτουργεί μέσα στο λιμάνι, εξασφαλίζοντας τη γρήγορη και ευέλικτη μετακίνηση τουριστών αλλά και κατοίκων».
Ετοιμοι να μπουν στην αγορά Γερμανοί και Ελβετοί
«Σε μια μουδιασμένη αγορά λόγω του κορωνοϊού είναι καλύτερο να γίνονται προσεκτικά και μικρά βήματα. Εμείς θέλουμε να δώσουμε το μήνυμα ότι τα υδροπλάνα ήρθαν για να μείνουν» λέει ο κ. Νικόλαος Χαραλάμπους, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Seaplanes, εξηγώντας ότι η καλή διαχείριση της κρίσης μπορεί να αποδειχτεί ευκαιρία για την Ελλάδα και στον τομέα των υδροπλάνων.
Γι’ αυτό και καταβάλλονται προσπάθειες να μην ανατραπούν πλήρως τα σχέδια για πτήσεις – έστω σε πολύ μικρή κλίμακα – περί τον Οκτώβριο. Η εταιρεία κατέθεσε στις 20 Μαΐου 2020 αίτημα αδειοδότησης στην ΥΠΑ για πτήσεις με υδροπλάνα.
Κατά καιρούς, εξάλλου, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον επενδυτών από τον Καναδά, την Κίνα, τη Γερμανία, όμως τα πολιτικά προσκόμματα των περασμένων ετών και τώρα η κρίση του κορωνοϊού έχουν κρατήσει μακριά τα υδροπλάνα. Θεωρείται λοιπόν ότι οι πιλοτικές πτήσεις θα ζεστάνουν και πάλι τις μηχανές. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», πριν από λίγες ημέρες βρέθηκαν στην Ελλάδα εκπρόσωποι ενός γερμανικού fund. Εκτιμάται ότι, εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, ως τα μέσα Αυγούστου θα δοθεί το «πράσινο φως» ώστε να υποβληθεί στην ΥΠΑ φάκελος με στόχο να ξεκινήσουν πτήσεις την επόμενη άνοιξη. Εν τω μεταξύ, πρόθεση για εκτέλεση πτήσεων έχει εκδηλώσει, σύμφωνα με απάντηση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή στη Βουλή, ελβετική αεροπορική εταιρεία.
Στον αντίποδα, στον «πάγο» έχει μπει εδώ και δύο χρόνια το εγχείρημα της δημιουργίας Μητροπολιτικού Υδατοδρομίου στην Αττική. Η επένδυση, ύψους 250 εκατ. ευρώ, των Κινέζων της Petrichor Capital Partners, για την οποία έχει βολιδοσκοπηθεί η Ελευσίνα, βρίσκεται ακόμα σε αναμονή.