Σε κατάσταση σοκ βρίσκεται από χθες ο Λίβανος μετά την τρομακτική έκρηξη που ισοπέδωσε σχεδόν την μισή πόλη της Βηρυτού.

Από εδώ και πέρα η χώρα θα αρχίσει να μετρά τις πληγές της. Ο κυβερνήτης της Βηρυτού δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Al Hadath TV ότι οι συνολικές ζημίες μετά την έκρηξη ενδέχεται να ανέλθουν σε 10-15 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ εξήγησε πως ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει τόσο τις άμεσες όσο και τις έμμεσες απώλειες που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ο κυβερνήτης ανέφερε επίσης στο Al Hadath TV ότι οι ποσότητες του διαθέσιμου σίτου είναι αυτή τη στιγμή περιορισμένες και πιστεύει πως χωρίς διεθνή παρέμβαση ενδέχεται να ξεσπάσει κρίση στη χώρα.

Νεκροί, τραυματίες και αγνοούμενοι

Την ίδια ώρα εκατοντάδες κάτοικοι της πρωτεύουσας αναζητούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα που αγνοούνται.
Με τη φωτογραφία του στο χέρι κυκλοφορούν στους δρόμους της Βηρυτού ρωτώντας αν γνωρίζει κανείς οτιδήποτε για τον Χασάν Χασρουτί. Είναι ένας από τους δεκάδες αγνοούμενους της φονικής έκρηξης στην καρδιά του Λιβάνου που σκόρπισε τον θάνατο, κοστίζοντας τη ζωή σε 135 ανθρώπους, ενώ χιλιάδες βρίσκονται στα νοσοκομεία.

«Αυτή ήταν η νύχτα μας», λέει ο γιος του Χασάν, Ελι, σύμφωνα με τον «Guardian». Η οικογένεια του Χασρουτί τον αναζητεί, χωρίς να ξέρει αν είναι τραυματίας ή νεκρός.

Μπορεί να βρίσκεται ακόμα κάτω από τα συντρίμμια του λιμανιού που ισοπεδώθηκε από την ισχυρή έκρηξη 2.700 τόνων νιτρικού αμμωνίου.

Ήταν μόλις λίγα λεπτά μετά τις 18:00 όταν ο Βηρυτός σείστηκε ολόκληρη, ενώ ο καπνός από το «μανιτάρι» που δημιουργήθηκε κάλυψε τον ήλιο. Το ωστικό κύμα ήταν τόσο ισχυρό που διέλυσε τα πάντα στο πέρασμα του.

Σχεδόν το 50% έχει καταστραφεί ενώ οι συνολικές απώλειες ενδέχεται να φτάσουν στα 15 δισεκατομμύρια δολάρια.

Δε θα ξεχάσω ποτέ τη μυρωδιά του αίματος

Συγκλονίζει η μαρτυρία Ελληνίδας που ζει στην Βηρυτό, και περιέγραψε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA, τις εφιαλτικές στιγμές της έκρηξης και τον πανικό που ακολούθησε.

Η κυρία Κούρτη έζησε τον τρόμο μέσα στο ίδιο της το σπίτι, καθώς τραυματίστηκε και η ίδια και ο σύζυγός της.

Η περιγραφή της Δώρας Κούρτη «κόβει» την ανάσα.

«Σηκώθηκα και τα γόνατά μου πρησμένα, γεμάτα αίμα, γεμάτα κομμάτια γυαλιά, ξέρεις από την τζαμαρία που είχαμε, τα χέρια μου, τα πόδια μου, ευτυχώς το κεφάλι και το σώμα δεν έπαθαν τίποτα. Ο άντρας μου τραυματίστηκε λίγο στο πρόσωπό του, γιατί ήταν κρυμμένος μακριά από τις τζαμαρίες εκείνη την ώρα.»

» Είδα φόβο, είδα κλάματα, είδα αίμα, είδα ανθρώπους πληγωμένους. Άλλοι θρηνούσαν τους πεθαμένους, γιατί υπήρχαν και πεθαμένοι, άλλοι γιατί δεν βρήκαν τα παιδιά τους, άλλοι κλαίγανε γιατί δεν μπορούσανε να αντέξουν τον πόνο.»

» Όπου περπατούσες γλιστρούσες γιατί υπήρχε αίμα και μύριζε αίμα, μια μυρωδιά που δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου. Κοιτάξτε εμείς είχαμε 17 χρόνια πόλεμο αλλά ποτέ δεν πάθαμε τέτοια ζημιά, δε θυμάμαι να ήρθε μία τέτοια μέρα. Μέσα σ’ ένα δευτερόλεπτο να σου φύγει όλη ζωή».

Η κυρία Κούρτη συγκρίνει τις εικόνες που είδε με εμπόλεμη ζώνη. Όπως λέει, ποτέ δεν θα ξεχάσει τους ανθρώπους που θρηνούσαν τους δικούς τους, τους γονείς που έψαχναν απεγνωσμένα τα παιδιά τους και τη μυρωδιά του αίματος.

«Η πρώτη έκρηξη δεν ήξερα τι ήταν, νόμιζα ότι ήταν σεισμός και πήγαμε να δούμε, δηλαδή πήγα δίπλα από το παράθυρο να δω τι γινότανε και την ίδια ώρα με φωνάζει ο άντρας μου, που ήταν μέσα στο σπίτι, και μου φώναζε έλα μακριά από το παράθυρο. Μόλις γύρισα για να πάω στον άντρα μου ακούω το δεύτερο μπουμ το μεγάλο, που με εκτόξευσε από το σαλόνι στην είσοδο».

Σκηνές αποκάλυψης

Βλέποντας τους αιμόφυρτους τραυματίες ξαπλωμένους στο έδαφος, στον δρόμο και στα νοσοκομεία της Βηρυτού, ο χειρουργός Αντουάν Κουρμπάν, με το κεφάλι μπανταρισμένο αφού τραυματίστηκε και ο ίδιος, έχει την εντύπωση ότι ξαναζεί τις σκηνές Αποκάλυψης που βίωσε την εποχή που υπηρετούσε στο Αφγανιστάν.

Το απόγευμα της Τρίτης, ο 60χρονος γιατρός έπινε τον καφέ του με έναν φίλο του στο κέντρο της πρωτεύουσας, όταν ξαφνικά βρέθηκε πεσμένος στο έδαφος, σε απόσταση 20 μέτρων: εκεί τον έσπρωξε το ωστικό κύμα από τις εκρήξεις στο λιμάνι της πόλης.

Τα νοσοκομεία κατακλύστηκαν πολύ γρήγορα από κόσμο, καθώς οι τραυματίες ξεπερνούν τους 4.000.

Με το κεφάλι του να αιμορραγεί, ο Κουρμπάν πηγαινοερχόταν στον δρόμο, μέχρι που ένας άγνωστος με μηχανάκι προσφέρθηκε να τον μεταφέρει στο νοσοκομείο Γκεϊτάουι. Εκεί, βίωσε και πάλι σκηνές από το παρελθόν. «Είδα τραυματίες αιμόφυρτους στην άκρη του δρόμου, άλλους ξαπλωμένους στο έδαφος στην αυλή του νοσοκομείου. Ένας γιατρός μου έραψε την πληγή ενώ ήμουν καθισμένος στον δρόμο. Περίμενα για πολλές ώρες», αφηγήθηκε.

«Θυμήθηκα όλα εκείνα που έβλεπα πριν από πολλά χρόνια, όταν συμμετείχα σε ανθρωπιστικές αποστολές στο Αφγανιστάν», πρόσθεσε.

Σήμερα το πρωί ο γιατρός πήγε να κάνει αξονική τομογραφία και ιατρικές εξετάσεις στο νοσοκομείο Οτέλ Ντιε, όπου επικρατούσε το απόλυτο χάος. Στους διαδρόμους, μητέρες αγωνιούσαν για τα παιδιά τους. Ένας ηλικιωμένος, αποπροσανατολισμένος, αναζητούσε τη γυναίκα του, που μεταφέρθηκε από άλλο νοσοκομείο. Τα κινητά τηλέφωνα χτυπούσαν συνεχώς. Στη συζήτηση που ακολουθούσε, όλοι επαναλάμβαναν ακατάπαυστα την ίδια ιστορία: «Γλίτωσε από θαύμα».

Ούτε στον εμφύλιο δεν είδαν τέτοιο χάος

Μόνο στο Οτέλ Ντιέ μεταφέρθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας 300 τραυματίες και 13 νεκροί, όπως είπε ο ιατρικός διευθυντής του νοσοκομείου, ο Ζορζ Νταμπάρ. «Την εποχή του εμφυλίου, έκανα άσκηση εδώ. Δεν είδα ποτέ παρόμοιες σκηνές με τη χθεσινή», είπε ο γιατρός στο Γαλλικό Πρακτορείο.

«Το δυσκολότερο πράγμα είναι να ανακοινώνεις τον θάνατο ενός ανθρώπου στους συγγενείς που τον ψάχνουν», συνέχισε, κρύβοντας με δυσκολία τη συγκίνησή του. «Είναι δύσκολο να λες σε έναν πατέρα που έφερε το κοριτσάκι του για να το σώσουμε ότι έχει πεθάνει».

Για τα νοσοκομεία, που ήδη βρίσκονταν στο χείλος της κατάρρευσης, αφενός λόγω της οικονομικής κρίσης στον Λίβανο και αφετέρου λόγω της πανδημίας του νέου κοροναϊού, η τραγωδία της Τρίτης είναι καταστροφή.

Σε δύο νοσοκομεία, πέντε νοσηλεύτριες υπέκυψαν στα τραύματά που υπέστησαν όταν, από την έκρηξη έπεσε το ταβάνι ή κόπηκαν από τα σπασμένα τζάμια.

Το ιατρικό προσωπικό είναι εξαντλημένο απ’ όσα συμβαίνουν στη χώρα και από τον κοροναϊό. Όμως απέναντι στη χθεσινή κρίση, η αλληλεγγύη που επιδεικνύει είναι υποδειγματική», διαβεβαίωσε ο γιατρός Νταμπάρ.

Καταστροφές σε νοσοκομεία

Το Νοσοκομείο των Αδελφών του Ροζαρίου, κοντά στο λιμάνι, έχει τεθεί εκτός λειτουργίας αφού καταστράφηκε από τις εκρήξεις. Το ίδιο και το Νοσοκομείο Σεν-Ζορζ, όπου η νύχτα ήταν εφιαλτική.

Από το πολυώροφο κτίριο δεν έχει απομείνει παρά μόνο ο σκελετός. Τα ταβάνια έπεσαν, τα καλώδια του ηλεκτρικού κρέμονται ελεύθερα. Παντού, σπασμένα γυαλιά και συντρίμμια. Οι πόρτες των ανελκυστήρων στράβωσαν από το ωστικό κύμα.

Ένα κρατικό έγκλημα που περίμενε έξι χρόνια

Οι αρχικές έρευνες δείχνουν πως χρόνια αδράνειας και αμέλειας σχετικά με την αποθήκευση εξαιρετικά εκρηκτικού υλικού στο λιμάνι τις Βηρυτού προκάλεσαν την έκρηξη που είχε αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 100 ανθρώπων χθες Τρίτη, δήλωσε επίσημη πηγή με γνώση των ευρημάτων.

Ο πρωθυπουργός και η προεδρία δήλωσαν χθες πως 2.750 τόνοι νιτρικού αμμωνίου, χημικού λιπάσματος που μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί επίσης για την κατασκευή βομβών, ήταν αποθηκευμένα επί έξι χρόνια στο λιμάνι χωρίς οποιαδήποτε μέτρα ασφαλείας.

«Είναι αμέλεια», δήλωσε η επίσημη πηγή στο Reuters και πρόσθεσε πως το θέμα της ασφαλούς αποθήκευσης είχε εγερθεί σε πολλές επιτροπές και δικαστές και «τίποτα δεν έγινε» προκειμένου να εκδοθεί μια εντολή απομάκρυνσης ή καταστροφής του εξαιρετικά εύφλεκτου υλικού.

Η πηγή δήλωσε πως μια πυρκαγιά ξεκίνησε από την αποθήκη 9 του λιμανιού και επεκτάθηκε στην αποθήκη 12, όπου ήταν αποθηκευμένο το νιτρικό αμμώνιο.

Η χθεσινή έκρηξη ήταν η πιο ισχυρή που έχει σημειωθεί ποτέ στη Βηρυτό, μια πόλη φοβισμένη ακόμη από τον εμφύλιο πόλεμο πριν από τρεις δεκαετίες και η οποία έχει κλονιστεί από μια βαθιά οικονομική κρίση που έχει τις ρίζες της σε δεκαετίες διαφθοράς και οικονομικής κακοδιαχείρισης.

Είχαν ειδοποιηθεί οι αρχές

Ο Μπάντρι Ντάχερ, γενικός διευθυντής των Τελωνείων του Λιβάνου, δήλωσε σήμερα στο τηλεοπτικό δίκτυο LBCI πως τα τελωνεία είχαν στείλει έξι έγγραφα στο δικαστικό σώμα προειδοποιώντας ότι το υλικό συνιστούσε απειλή.

«Ζητήσαμε την επανεξαγωγή του αλλά αυτό δεν συνέβη. Αφήνουμε τους ειδικούς και εκείνους που τους αφορά να προσδιορίσουν γιατί», είπε ο Ντάχερ.

Σύμφωνα με άλλο πρόσωπο που σχετίζεται με υπάλληλο του λιμανιού, μια ομάδα που είχε επιθεωρήσει το νιτρικό αμμώνιο πριν από έξι μήνες προειδοποίησε πως αν δεν μετακινηθεί «θα ανατινάξει όλη τη Βηρυτό».

Σύμφωνα με δύο έγγραφα που είδε το Reuters, τα Τελωνεία του Λιβάνου είχαν ζητήσει από το δικαστικό σώμα το 2016 και το 2017 να ζητήσει από «την αρμόδια ναυτιλιακή υπηρεσία» να επανεξαγάγει ή να εγκρίνει την πώληση του νιτρικού αμμωνίου, το οποίο είχε απομακρυνθεί από ένα φορτηγό πλοίο, το Rhosus, και είχε εναποτεθεί στην αποθήκη 12, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του λιμανιού.

‘Ένα από τα έγγραφα αναφέρεται σε παρόμοια αιτήματα που είχαν γίνει το 2014 και 2015.

Να διενεργηθεί έρευνα για το συμβάν

«Μια εγχώρια και διεθνής έρευνα πρέπει να διενεργηθεί για το συμβάν, δεδομένης της κλίμακας και των περιστάσεων υπό τις οποίες αυτά τα προϊόντα αυτά μεταφέρθηκαν στα λιμάνια», δήλωσε ο Γκασάν Χασμπάνι, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και μέλος του κόμματος Λιβανικές Δυνάμεις.

Το Shiparrested.com, ένα βιομηχανικό δίκτυο που ασχολείται με νομικές υποθέσεις, είχε αναφέρει το 2015 ότι το Rhosus, που είχε σημαία Μολδαβίας, έδεσε στη Βηρυτό τον Σεπτέμβριο του 2013 λόγω τεχνικών προβλημάτων κατά το ταξίδι του από τη Γεωργία στη Μοζαμβίκη με 2.750 τόνους νιτρικού αμμωνίου.

Κατά την επιθεώρηση, απαγορεύτηκε ο απόπλους του πλοίου και λίγο μετά εγκαταλείφθηκε από τους ιδιοκτήτες του, με αποτέλεσμα διάφοροι πιστωτές να προβάλουν νομικές διεκδικήσεις.

«Λόγω των κινδύνων που συνδέονταν με την παραμονή του νιτρικού αμμωνίου πάνω στο πλοίο, οι λιμενικές αρχές άδειασαν το πλοίο και μετέφεραν το φορτίο του στις αποθήκες του λιμανιού», ανέφερε.