Λιβανέζοι διασώστες έσκαβαν όλη τη νύχτα μέσα στα χαλάσματα, αναζητώντας επιζώντες της φρικτής έκρηξης που συγκλόνισε την πρωτεύουσα Βηρυτό, με τους νεκρούς να ανέρχονται μέχρι στιγμής στους 100 και τους τραυματίες να προσεγγίζουν τους 4.000. Οι αρχές εκτιμούν ότι ο τρομερός αριθμός θα αυξηθεί περαιτέρω όταν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες διάσωσης.
Τα σωστικά συνεργεία συνεχίζουν να δίνουν μάχη με τον χρόνο και το χάος που συνεχίζει να επικρατεί προκειμένου να εντοπίσουν τους εκατοντάδες επιζώντες που εκτιμάται ότι έχουν εγκλωβιστεί μέσα στα χαλάσματα.
«Μοιάζει με εμπόλεμη ζώνη. Δεν ξέρω τι να πω», δήλωσε στο Reuters ο δήμαρχος της πόλης, Τζαμάλ Ιτανί, ενώ επιθεωρούσε τις καταστροφές την Τετάρτη, εκτιμώντας ότι το κόστος τους ανέρχεται σε δισεκατομμύρια δολάρια.
«Είναι καταστροφή για τη Βηρυτό και για ολόκληρο τον Λίβανο»
«Υπάρχουν πολλοί αγνοούμενοι αυτή τη στιγμή. Άνθρωποι ψάχνουν στα επείγοντα τους αγαπημένους τους. Αντιμετωπίζουμε μια αληθινή καταστροφή και χρειαζόμαστε χρόνο για να αποτιμήσουμε την έκταση των ζημιών», δήλωσε υπουργός Υγείας Λιβάνου Χαμάντ Χασάν στο Reuters.
Την ασύλληπτη καταστροφή προκάλεσε η έκρηξη περίπου 2.750 τόνων νιτρικού αμμωνίου που βρίσκονταν αποθηκευμένοι σε αποθήκη στο λιμάνι της Βηρυτού. Ο πρωθυπουργός της χώρας Χασάν Ντιάμπ έσπευσε να επισημάνει ότι το φονικό υλικό -σημειώνεται το νιτρικό αμμώνιο είναι χημικό λίπασμα αλλά αποτελεί βασικό υλικό και για την παρασκευή βόμβας- παρέμενε αποθηκευμένο στην αποθήκη επί έξι ολόκληρα χρόνια.
«Είναι απαράδεκτο το ότι φορτίο νιτρικού αμμωνίου, ποσότητα που εκτιμάται πως ανερχόταν σε 2.750 τόνους, βρισκόταν επί έξι χρόνια παρατημένο σε αποθήκη χωρίς μέτρα προφύλαξης. Δεν θα αναπαυθούμε προτού βρούμε τον υπεύθυνο για αυτό που έγινε ώστε να λογοδοτήσει» για την πολύνεκρη καταστροφή», είπε ο Ντιάμπ ενώπιον του Ανώτερου Συμβουλίου Άμυνας της χώρας, που συγκλήθηκε εκτάκτως χθες βράδυ από τον πρόεδρο της χώρας Μισέλ Αούν.
Σύμφωνα με το CNN, ο Γενικός επικεφαλής Ασφαλείας του Λιβάνου, Αμπάς Ιμπραχίμ, δήλωσε ότι το «εξαιρετικά εκρηκτικό» υλικό είχε κατασχεθεί χρόνια νωρίτερα και αποθηκευθεί στην αποθήκη.
Καθώς ο Λίβανος έρχεται αντιμέτωπος με την επόμενη ημέρα, τα 4 εκατομμύρια κάτοικοι της Βηρυτού συνειδητοποιούν το μέγεθος του τρόμου και της καταστροφής της πόλης, των ζωών και των εισοδημάτων τους, εγείροντας ερωτήματα για τους λόγους που τόσο μεγάλη ποσότητα επικίνδυνων υλικών επιτράπηκε να μένει αποθηκευμένη στο κέντρο της πόλης, χωρίς επαρκή μέτρα και ποιος φέρει την ευθύνη αυτής της απόφασης.
Οι αρχές δεν έχουν ανακοινώσει επίσημα τι προκάλεσε τη φλόγα που οδήγησε στην έκρηξη. Πηγή προσκείμενη στις λιβανέζικες υπηρεσίες ασφαλείας δήλωσε πως πιθανόν οφείλονταν σε ηλεκτροσυγκόλληση που γινόταν για να κλείσει τρύπα στην αποθήκη όπου ήταν αποθηκευμένο το νιτρικό αμμώνιο.
Αβάσταχτο βάρος για τα νοσοκομεία
Ο επικεφαλής του Ερυθρού Σταυρού στον Λίβανο, Τζορτζ Κετανί, τόνισε: «Εξακολουθούμε να «σαρώνουμε» την περιοχή. Μπορεί να υπάρχουν περισσότερα θύματα. Ελπίζω να μην ισχύει».
Νωρίτερα, είχε δηλώσει στο τηλεοπτικό δίκτυο LBCI ότι ο Ερυθρός Σταυρός συντονίζει από κοινού με το υπουργείο υγείας τη δημιουργία νεκροτομείων, καθώς τα νοσοκομεία δέχονταν αφόρητες πιέσεις.
Ήδη πριν την πύρινη κόλαση της έκρηξης, τα νοσοκομεία της πόλης υπέφεραν υπό το βάρος της πανδημίας. Τώρα σε αυτό έχουν προστεθεί οι χιλιάδες τραυματίες, ο πραγματικός αριθμός των οποίων μπορεί να μην έχει γίνει αντιληπτός μέχρι να περάσουν αρκετές ημέρες ακόμη.
Ταυτόχρονα, εξαιτίας της έκρηξης έχουν παροπλιστεί τέσσερα νοσοκομεία, στα οποία έχουν σημειωθεί σημαντικές ζημιές, σύμφωνα με τον υπουργό υγείας.
«Τα επείγοντα θυμίζουν εικόνες πολέμου»
«Μπορείς να δεις τραυματίες σε κάθε δρόμο της Βηρυτού, σπασμένα γυαλιά παντού, κατεστραμμένα αυτοκίνητα», δήλωσε ο Μπαχάρ Γκατάς, κάτοικος της πόλης, μιλώντας στο CNN. «Είναι πολύ, πολύ τρομακτικό αυτό που συμβαίνει, οι άνθρωποι βρίσκονται σε κατάσταση πανικού».
Ο κυβερνήτης της πόλης, Μαργουάν Αμπούντ, δήλωσε ότι η πόλη θυμίζει «τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι».
«Δεν έχω ξαναδεί καταστροφή τέτοιας κλίμακας στη ζωή μου. Είναι εθνική καταστροφή», είπε χαρακτηριστικά ο Αμπούντ.
Αυτόπτης μάρτυρας δήλωσε στο CNN ότι τα νοσοκομεία είναι τόσο πλήρη, που ορισμένα από αυτά διώχνουν ασθενείς.
«Τα επείγοντα περιστατικά θυμίζουν εικόνες πολέμου, τα παιδιά – τα χέρια, τα πόδια τους, δεν πίστευα τα πράγματα που έβλεπα», δήλωσε ο Σερτς Μαχντεσιάν, κομμωτής στη Βηρυτό.
Η έκρηξη ακούστηκε στην Κύπρο – Οι κάτοικοι νόμιζαν ότι γινόταν σεισμός
Ώρες μετά την έκρηξη, που ξέσπασε περίπου στις 6 το απόγευμα, φωτιά συνέχιζε να καίει στο λιμάνι της Βηρυτού, βάφοντας πορτοκαλί τον νυχτερινό ουρανό. Ελικόπτερα πετούσαν στον αέρα και οι σειρήνες των ασθενοφόρων ακούγονταν σε όλη την πόλη.
Η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή που ακούστηκε σε ολόκληρη την Κύπρο, η οποία απέχει 160 χλμ από την πόλη.
Έφερε στο μυαλό των κατοίκων αναμνήσεις του εμφυλίου του 1975-1990 και των επακόλουθών του, όταν οι Λιβανέζοι υπέφεραν από τους βομβαρδισμούς, τις ανατινάξεις αυτοκινήτων και τις ισραηλινές επιδρομές από αέρος. Ορισμένοι κάτοικοι νόμιζαν ότι γινόταν σεισμός.
Σε κατάσταση σύγχυσης, κλαίγοντας και φέροντας τραύματα, άνθρωποι έψαχναν απελπισμένα τους συγγενείς τους στους δρόμους της πόλης.
«Η έκρηξη με πέταξε πολλά μέτρα μακριά. Ήμουν ζαλισμένη και καλυμμένη ολόκληρη με αίμα. Μου θύμισε άλλη μια έκρηξη που έχω ζήσει, εναντίον της αμερικανικής πρεσβείας το 1983», δήλωσε στο Reuters η Χούντα Μπαρουντί, σχεδιάστρια από τη Βηρυτό.
Φόβοι για τοξικά αέρια
Η αμερικανική πρεσβεία της Βηρυτού εξέδωσε προειδοποίηση προς τους πολίτες για αναφορές για τοξικά αέρια που απελευθερώθηκαν από την έκρηξη, παροτρύνοντάς τους να μείνουν σε εσωτερικούς χώρους και να φορούν μάσκες.
Ισχυρή όσο και μια πυρηνική έκρηξη
Μιλώντας στο CNN, ο Άντονι Μέι, συνταξιούχος ερευνητής εκρηκτικών για την Αμερικανική Υπηρεσία Αλκοόλ, Καπνού, Όπλων και Εκρηκτικών της κυβέρνησης των ΗΠΑ, δήλωσε ότι το λευκό και το κόκκινο σύννεφο καπνού που φαίνονται στα βίντεο της έκρηξης «δεν συνάδει με το νιτρικό αμμώνιο». Όπως λέει, το συγκεκριμένο υλικό δίνει ένα κίτρινο σύννεφο καπνού.
«Δεν λέω ότι δεν εμπλέκεται το νιτρικό αμμώνιο σε αυτό, μπορεί και να εμπλέκεται, όμως φαίνεται ότι υπήρχαν και άλλα υλικά», εξηγεί ο Μέι.
Η ποσότητα των εκρηκτικών και το ωστικό κύμα που προκλήθηκε από την έκρηξη είναι, όπως λέει ο Μέι «ανάλογο εκείνων μιας πυρηνικής βόμβας χιλίων τόνων, σε ό,τι αφορά το βάρος της έκρηξης».
«Δεν υπήρχαν πυρηνικά στην έκρηξη, από όσο γνωρίζουμε, όμως το ωστικό κύμα που προκλήθηκε, το κρουστικό κύμα που προκλήθηκε, αναλογεί σε μια μικρή πυρηνική βόμβα», τονίζει.
Αμέτρητοι αγνοούμενοι
«Πολλοί άνθρωποι αγνοούνται. Οι πολίτες ρωτούν το τμήμα έκτακτων αναγκών για τα αγαπημένα τους πρόσωπα και είναι δύσκολο να ψάξουμε στη διάρκεια της νύχτας, γιατί δεν έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα», τόνισε ο υπουργός υγείας Χαμάντ Χασάν, μιλώντας στο Reuters το βράδυ της Τρίτης.
Ο οργανισμός Save the Children ανακοίνωσε ότι ανάμεσα στους αγνοούμενους υπάρχουν και αρκετά παιδιά.
Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Το Ανώτερο Συμβούλιο Άμυνας «συνιστά» στην κυβέρνηση να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για δύο εβδομάδες στην πρωτεύουσα του Λιβάνου, ενώ το υπουργικό συμβούλιο αναμένεται να συνεδριάσει για το θέμα εντός της ημέρας.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα ανατεθεί σε επιτροπή ανώτατων αξιωματικών του στρατού να χειριστεί όλα τα ζητήματα «ασφαλείας» στη λιβανέζικη πρωτεύουσα, σύμφωνα με την ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε μετά το πέρας της συνεδρίασης του Ανώτερου Συμβουλίου Άμυνας.