«Ενα σύγχρονο, λειτουργικό Εθνικό Σύστημα Υγείας με καθολική κάλυψη του πληθυσμού, υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, με αιχμή του δόρατος μια αποτελεσματική πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας». Σε αυτή την πρόταση συμπυκνώνεται το όραμα της Φώφης Γεννηματά για ένα νέο εθνικό σύστημα υγείας, το οποίο αναμένεται να παρουσιάσει στις 3 Σεπτεμβρίου (στοιχεία του οποίου περιήλθαν σε γνώση του «Βήματος»), την επέτειο ίδρυσης του ΠαΣοΚ, σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα. Η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι συνεργάτες της, δεν περίμενε, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, την πανδημία για να αντιληφθεί την ανάγκη αναδιάρθρωσης του ΕΣΥ, η θεμελίωσή του υπήρξε μια από τις εμβληματικότερες μεταρρυθμίσεις της πρώτης κυβέρνησης του ΠαΣοΚ.
Ωστόσο, η πανδημία βοήθησε να αναδειχθεί το περιεχόμενο ενός συνθήματος-κλισέ, «η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό», το οποίο «αποτελεί υποχρέωση του κράτους». Με βάση αυτή την πυξίδα, ετοίμασε την εισήγησή του ο Κώστας Μπαργιώτας, η οποία βρίσκεται από την Τρίτη στα χέρια των στελεχών του τομέα Υγείας του κόμματος που θα βάλει μαζί με τους επιτελείς της Χαριλάου Τρικούπη και τον Δημήτρη Ρολόγη, σύμβουλο της κυρίας Γεννηματά σε θέματα Υγείας, τις τελευταίες πινελιές.
Πρωτοβάθμια φροντίδα
Στο Κίνημα Αλλαγής θεωρούν ότι η σημαντικότερη μεταρρύθμιση στον χώρο της Υγείας είναι η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού πρωτοβάθμιου δικτύου περίθαλψης.Προς αυτή την κατεύθυνση προτείνεταιη ανακατεύθυνση των διαθέσιμων πιστώσεων σε μια νέα πυραμίδα προτεραιοτήτων, με πρώτη την αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, στο πλαίσιο της οποίας οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής γιατρού (οικογενειακού και ειδικότητας) καθώς και νοσηλευτηρίου.
Στο δίκτυο της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, που θα λειτουργεί υπό τον άμεσο έλεγχο και τη χρηματοδότηση του Δημοσίου, θα ενταχθούν,με ενιαίους κανόνες και αυστηρά πρότυπα λειτουργίας,τα κέντρα υγείας, οι αυτοδιοικητικές αλλά και οι ιδιωτικέςδομές που υπάρχουν στη χώρα. Στόχος, «η ενσωμάτωση όλων των επαγγελματιών Υγείας σε μια ενιαία πανελλήνια δομή στην υπηρεσία όλων των κατοίκων».
Η δευτεροβάθμια περίθαλψη
Στη δευτεροβάθμια περίθαλψη, όπως αναφέρεται στην εισήγηση, ύστερα από μία δεκαετία αποεπένδυσης τα νοσοκομεία παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα υποδομών αλλά και στελέχωσης. Μια από τις πρώτες ενέργειες που εκτιμάται ότι πρέπει να γίνουν είναι η αναθεώρηση του νόμου που ισχύει για τις προσλήψεις. Οπως αναφέρεται στην εισήγηση, «χρειάζεται πολιτική προσλήψεων με έμφαση στα προσόντα, κόντρα σε λογικές επετηρίδας που ισχύουν σήμερα».
Το ΕΣΥ, τονίζουν στο Κίνημα Αλλαγής, μαζί με μια γενιά νέων γιατρών έχει ανάγκη από την προσέλκυση έμπειρων στελεχών με συσσωρευμένη εμπειρία, πείρα σε νέες μεθόδους και τεχνολογίες.Ο νόμοςπου αποκλείει προκηρύξεις στη βαθμίδα τουδιευθυντή ΕΣΥ αποκλείει την είσοδο επιστημόνων εγνωσμένης αξίας είτε βρίσκονται στον ιδιωτικό τομέα είτε στο εξωτερικό. Το ΕΣΥ πρέπει να γίνει ξανά ελκυστικό σε τέτοια στελέχη.
Παράλληλα με τις προσλήψεις, τον ορισμό διοικητών με βάση τα προσόντα και τη διαφάνεια στην προμήθεια εξοπλισμού, είναι πλέον φανερή η ανάγκη ενός νέου στρατηγικού χωροταξικού σχεδιασμού των νοσοκομείων, ο οποίος έχει διαμορφωθεί με βάση τις κοινωνικές και δημογραφικές ανάγκες της δεκαετίας του 1980.Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Αττική, όπου η παλαιότητα των κτιρίων συνδυάζεται με μια πρωτοφανή ανισοκατανομή. Από τον «Ευαγγελισμό» μέχρι το «Σωτηρία», 17 μικρά και μεγάλα νοσοκομεία του ΕΣΥ συνωστίζονται πολλές φορές σε ακατάλληλα κτίρια και ιδιαίτερα κακές συνθήκες λειτουργίας.
Ταυτόχρονα, ολόκληρες περιοχές του Λεκανοπεδίου και της Αττικής στερούνται νοσοκομειακών μονάδων και εκατομμύρια κάτοικοι ταλαιπωρούνται όντας ασθενείς με καθημερινές μετακινήσεις. Η μετακίνηση ενός μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού στην Ανατολική Αττική και η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας επιβάλλουν μεσοπρόθεσμα την ανακατανομή των κλινών στην Αττική. Κάτι ανάλογο πρέπει να γίνει και στην υπόλοιπη χώρα. Οπως αναφέρει στην εισήγησή του ο κ. Μπαργιώτας, «κανένα νοσοκομείο δεν περισσεύει, όλα πρέπει να ενταχθούν σε ένα νέο σύγχρονο οργανόγραμμα σύμφωνα με τις ανάγκες της νέας εποχής».
Ανασχεδιασμός των υπηρεσιών τηλεϊατρικής
Στο σχέδιο για το νέο ΕΣΥ δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στις υπηρεσίες τηλεϊατρικής «που θα μπορούσαν να προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στο νησιωτικό και ορεινό ελληνικό τοπίο». Οπως επισημαίνεται, σήμερα η τηλεϊατρική είναι εφικτή μέσω ενός smart phone και εξοπλισμού λίγων δεκάδων ευρώ ανά γιατρό, σκοντάφτει όμως στην αδυναμία συντονισμού και διοίκησης. Προτείνεται, ο άμεσος ανασχεδιασμός των υπηρεσιών τηλεϊατρικής με τη δημιουργία πολυδύναμου κέντρου αναφοράς στην Αθήνα με αποκλειστική ευθύνη την επικοινωνία και την καθοδήγηση των γιατρών στα νησιά και στις απομονωμένεςμονάδες.