H ακραία βία κατά των γυναικών ανήκει σε μια θλιβερή καθημερινότητα στην Τουρκία, όμως καμία δολοφονία δεν έκανε τόσα πρωτοσέλιδα, όπως η δολοφονία της 27χρονης φοιτήτριας Πινάρ Γκυλτεκίν. Η νεαρή γυναίκα από την Μούγκλα στη νοτιοδυτική Τουρκία, χτυπήθηκε και δολοφονήθηκε από τον σύντροφό της. Ο άνδρας προσπάθησε να εξαφανίσει το πτώμα καίγοντάς το σε κοντινό δάσος. Επειδή δεν τα κατάφερε προσπάθησε αργότερα να το κρύψει σε έναν κάδο σκουπιδιών και έριξε μπετόν.
Λίγες ημέρες αργότερα συνελήφθη από την αστυνομία. Λήψεις από κάμερες σε ένα διπλανό βενζινάδικο τον πρόδωσαν. Το κίνητρό του ήταν η ζήλεια σύμφωνα με την αστυνομία. Σύμφωνα με την οργάνωση ‘Θα σταματήσουμε τις δολοφονίες γυναικών’ μόνο τον περασμένο Ιούνιο δολοφονήθηκαν 27 γυναίκες και καταγράφηκαν 23 ύποπτες περιπτώσεις δολοφονίας γυναικών.
Η δολοφονία της Πινάρ Γκυλτεκίν στάθηκε αφορμή για μια σειρά διαδηλώσεων από ακτιβιστές. Αιφνιδιαστικά όμως η αστυνομία επενέβη στη Σμύρνη για να διαλύσει τη διαδήλωση και προκλήθηκαν επεισόδια όταν έγιναν συλλήψεις.
Βία κατά των γυναικών και από την αστυνομία
Η Άρζου Σερτ, η οποία συμμετείχε στη διαδήλωση, μιλώντας στην Deutsche Welle, δήλωσε ότι στο κρατητήριο η αστυνομία έκανε χρήση βίας. «Συγκεντρωθήκαμε στο πολιτιστικό κέντρο στην περιοχή του Αλσαντσάκ, για να δώσουμε ένα δελτίο τύπου. Όταν ξεκινήσαμε τις διαδηλώσεις η αστυνομία μας σταμάτησε με οδοφράγματα. Στη συνέχεια μας συνέλαβαν παράνομα, μας χτύπησαν και μας κακομεταχειρίστηκαν», λέει.
Νομικοί δήλωσαν την αγανάκτησή τους για την βίαιη παρέμβαση της αστυνομίας στη Σμύρνη. Είναι θεμελιώδες δικαίωμα να μπορεί κανείς να διαδηλώνει ελεύθερα και ειρηνικά και για το λόγο αυτό η αστυνομία συμπεριφέρθηκε κατά τρόπο παράνομο, δηλώνει ο δικηγόρος Ζεϊνέπ Τεπεγκέζ συμπληρώνοντας πως η αστυνομία δεν έχει δικαίωμα να ρίχνει στο έδαφος διαδηλωτές και να τους χτυπάει.
Γυναικείες οργανώσεις ισχυρίζονται ότι η βία της αστυνομίας είναι σύμπτωμα ενός ευρύτερου κοινωνικού προβλήματος. Πολλές γυναίκες αναζητούν μάταια προστασία από την αστυνομία. «Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες τα θύματα χτυπήθηκαν δεκάδες φορές αλλά δεν έγινε τίποτα… Κανείς δεν ακούει τις φωνές τους», λέει η Μελέκ Εντέρ, από την οργάνωση ‘Θα σταματήσουμε τις δολοφονίες γυναικών’.
Η απρόθυμη κυβέρνηση
Μια ημέρα μετά τη δολοφονία της Πινάρ Γκυλτεκίν, ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε στο twitter τα συλλυπητήριά του για τη δολοφονία της άτυχης κοπέλας. Ωστόσο για πολλούς ακτιβιστές, τέτοιου είδους δηλώσεις δεν είναι πειστικές. Η Τουρκία παρόλο που ήταν η πρώτη χώρα που υπέγραψε τη Συμφωνία της Κωνσταντινούπολης για την προστασία από τη βία κατά των Γυναικών του Συμβουλίου της Ευρώπης το 2011 και η πρώτη που την έθεσε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2014, δεν κάνει και πολλά πράγματα για την ορθή εφαρμογή της. Οι κανόνες δεν τηρούνται στην πράξη ούτε υπάρχουν τα μέτρα βοήθειας για την προστασία των γυναικών.
Και δεν είναι μόνο ότι δεν εφαρμόζεται ορθά στην πράξη. Πολλές ισλαμιστικές οργανώσεις τορπιλίζουν τη συμφωνία, λέγοντας πως αντίκειται στα ήθη και έθιμα της χώρας. Η Εμπρού Αζιλτύρκ, επιτετραμμένη για θέματα γυναικών του συντηρητικού κόμματος SD, χαρακτήρισε τη συμφωνία «βόμβα για την οικογενειακή δομή». Δήλωσε πως έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 41 του Συντάγματος για την προστασία της «Ενότητας της οικογένειας».
Τα λεγόμενα της Εμπρού Αζιλτύρκ βρήκαν μεγάλη απήχηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Προς το παρόν πάντως η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει πραγματική διάθεση για να ελέγξει το μεγάλο πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών. Η διαδήλωση των γυναικών στη Σμύρνη δεν είναι η εξαίρεση. Στις 25 Νοεμβρίου συγκεντρώθηκαν 2.000 γυναίκες για τη Διεθνή Ημέρα κατά της βίας των Γυναικών. Και τότε παρενέβη η αστυνομία και τη διέλυσε με δακρυγόνα.
Ντανιέλ Μπελούτ
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου