Οταν ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον προσγειώθηκε την Πέμπτη στο Όρκνεϊ, ένα αρχιπέλαγος στα βόρεια παράλια της Σκωτίας, δήλωσε με τόλμη ότι το ταξίδι απέδειξε τη δέσμευσή του για ένα ενωμένο έθνος.
«Η Ενωση είναι ένας φανταστικά ισχυρός θεσμός», είπε. «Νομίζω ότι αυτό που πραγματικά θέλει ο κόσμος είναι να δει ολόκληρη τη χώρα μας να επιστρέφει δυνατά μαζί, και αυτό θα κάνουμε».
Μαζί, ίσως, αλλά όχι με την πρωθυπουργό της Σκωτίας. Για το πρώτο του ταξίδι στη Σκωτία φέτος, ο Τζόνσον επέλεξε αραιοκατοικημένα νησιά, εκατοντάδες μίλια από την έδρα της πολιτικής εξουσίας, το Εδιμβούργο. Δεν συναντήθηκε με τον ανώτατο εκλεγμένο αξιωματούχο της Σκωτίας, την πρωθυπουργό Νίκολα Στέρτζον.
Αν και η Σκωτία υπέφερε άσχημα από την Covid-19, η δημοτικότητα της πρωθυπουργού έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό καθώς έχει ακολουθήσει μία πιο προσεκτική προσέγγιση για την πανδημία από την Αγγλία. Η υποστήριξη για τον τελικό πολιτικό στόχο της Στέρτζον, την ανεξαρτησία της Σκωτίας, είναι επίσης ανοδική.
Την ίδια ώρα, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του CNN, η δημοτικότητα του Τζόνσον έχει δεχθεί πλήγμα.
Διαφορετική προσέγγιση
Ενα από τα πολλά μαθήματα από την πανδημία στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν το εντελώς διαφορετικό στυλ διακυβέρνησης των πολιτικών ηγετών της χώρας.
Πολύ πριν ο ίδιος ο Τζόνσον κολλήσει κορωνοϊό, είπε σε μια ομάδα δημοσιογράφων, χαμογελώντας, ότι είχε επισκεφθεί πρόσφατα ένα νοσοκομείο και ότι «νομίζω πως υπήρχαν στην πραγματικότητα μερικοί ασθενείς με κορωνοϊό, με τους οποίους έκανα χειραψίες».
Ο Τζόνσον δέχθηκε κριτική και για τη σύγχυση που προκάλεσαν οι συμβουλές του για το restart της οικονομίας. Είπε στους Βρετανούς στις 10 Μαΐου ότι εάν δεν μπορούσαν να εργαστούν από το σπίτι τους, θα πρέπει τώρα να «ενθαρρύνονται ενεργά να πάνε στη δουλειά», αλλά ότι πρέπει επίσης να «παραμείνουν σε εγρήγορση».
Η Στέρτζον από την πλευρά της δήλωνε τότε ότι «δεν ξέρω τι σημαίνει να είστε σε εγρήγορση», προσθέτοντας ότι ζήτησε από τη βρετανική κυβέρνηση να μην εφαρμόσει αυτό το σύνθημα στη Σκωτία.
Οταν η κυβέρνηση του Τζόνσον εισήγαγε νέους κανόνες που επέτρεπαν στους Αγγλους να επισκέπτονται ορισμένες χώρες χωρίς καραντίνα κατά την επιστροφή, η Στέρτζον χαρακτήρισε τη διαδικασία λήψης αποφάσεων «χαοτική». Σε αντίθεση με την Downing Street, αρνήθηκε να επιτρέψει ταξίδια χωρίς περιορισμούς από την Ισπανία.
Ενας άλλος τομέας απόκλισης ήταν το ζήτημα των μασκών. Η Στέρτζον τις έκανε υποχρεωτικές σε καταστήματα δύο εβδομάδες πριν η Downing Street ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο.
Ο Τζόνσον δεν έχει αντισταθεί στις μάσκες με τον ζήλο που έχει αντισταθεί ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, αλλά τον βλέπει κανείς συχνότερα χωρίς μάσκα, ακόμη και σε εσωτερικούς χώρους, παρά με μάσκα. Η επίσκεψή του στο Όρκνεϊ προκάλεσε μία μικρή διαμαρτυρία. Ενας άντρας φώναξε, «Πού είναι η μάσκα σου, Μπόρις;».
Ποιος είναι σε θέση ισχύος
Για έναν ξένο (και στην πραγματικότητα για πολλούς Βρετανούς), η κατανομή της εξουσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να προκαλέσει σύγχυση.
Ο Μπόρις Τζόνσον είναι πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αλλά από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, έχει μεταφερθεί μεγάλη εξουσία στα έθνη του Ηνωμένου Βασιλείου – μια διαδικασία γνωστή ως αποκέντρωση.
Αυτό σημαίνει ότι πολλές αποφάσεις πολιτικής σχετικά με την υγεία, την εκπαίδευση και τις μεταφορές για τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία δεν λαμβάνονται στο Λονδίνο, αλλά στο Εδιμβούργο, στο Κάρντιφ και στο Μπέλφαστ.
Η αντίληψη για την Αγγλία είναι εμφανής στους δρόμους της πρωτεύουσας της Σκωτίας. «Το Λονδίνο είναι πολύ ασταθές, αλλάζει συνεχώς το μυαλό του, δεν μπορεί να καταλάβει τι θέλει να κάνει», δήλωσε η Karen Miele, 58 ετών, από το Εδιμβούργο. «Θέλει να βοηθήσει τους ανθρώπους; Θέλει να δώσει προτεραιότητα στην οικονομία; Ή μήπως δεν ενδιαφέρεται; Δεν ξέρει τι κάνει».
Ο Andrew MacDonald, 21 ετών από το Linlithgow, δήλωσε ότι η άποψή του για την Στέρτζον έχει «σίγουρα ενισχυθεί» κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Νομίζω ότι η Νίκολα έχει κάνει το σωστό, προσπαθώντας να κρατήσει την πολιτική μακριά από αυτήν και να ακολουθήσει την επιστήμη πρώτα απ ‘όλα σε όλο το θέμα», είπε.
Παρά τις αποκλίσεις στην προσέγγιση, τα αποτελέσματα της Covid-19 – τουλάχιστον μέχρι στιγμής – δεν ήταν τόσο διαφορετικά. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό θανάτου στη Σκωτία ήταν μόνο λίγο καλύτερο από ό,τι στην Αγγλία. Για κάθε 100.000 άτομα, 77 στη Σκωτία έχουν πεθάνει και είχαν Covid-19 στο πιστοποιητικό θανάτου τους, έναντι 86 στην Αγγλία.
«Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην προσέγγιση, καθώς και σημαντικές διαφορές στην αντίληψη του κοινού για την προσέγγιση», δήλωσε η Linda Bauld, καθηγήτρια δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
Η Σκωτία διεκδικεί την ανεξαρτησία της
Το ερώτημα για την Στέρτζον – κάτι που φοβάται ο Τζόνσον – είναι αν η θετική άποψη για τη διακυβέρνησή της κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μετατραπεί σε πολιτική υποστήριξη για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, που αποτελεί ο απώτερος σκοπός του SNP.
Στο δημοψήφισμα του 2014, το «όχι» επικράτησε κατά 10%. Πολλά έχουν αλλάξει από τότε. Στις γενικές εκλογές του Ηνωμένου Βασιλείου του 2015, το SNP ανέβηκε από τις 6 έδρες στις 56 στη Βουλή του Ουέστμινστερ. Επιπλέον, οι Σκωτσέζοι ψήφισαν κατά του Brexit.
Εδώ και ενάμιση χρόνο, οι υποστηρικτές υπέρ της ανεξαρτησίας της Σκωτίας έχουν αυξηθεί, ακόμα και σε αυτούς που ψήφισαν υπέρ του Brexit.
To SNP έχει υποσχεθεί ένα νέο δημοψήφισμα πριν τις βουλευτικές εκλογές της Σκωτίας που θα διεξαχθούν τον επόμενο χρόνο.
