Ενώ η ανησυχία για πιθανό πισωγύρισμα της παρουσίας της COVID-19 στην Ελλάδα σε εποχές Μαρτίου εντείνεται, ένας ακόμη προβληματισμός προστέθηκε μετά το άνοιγμα του τουρισμού: είναι ασφαλείς οι μόνιμοι κάτοικοι των πολυκατοικιών που φιλοξενούν διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης; Αναζητώντας την απάντηση και συζητώντας με ειδικούς, διαπιστώσαμε ότι το βασικό πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Οι κίνδυνοι δεν προέρχονται τόσο από το Airbnb και τους τουρίστες που φιλοξενούνται σε αυτά, αλλά από τη συμπεριφορά όλων μας, Ελλήνων και ξένων, που κατοικούμε ή φιλοξενούμαστε σε πολυκατοικία.
Για το αντίστοιχο θέμα οι υγειονομικές υπηρεσίες πολλών Πολιτειών ή κομητειών των ΗΠΑ (π.χ. Σιάτλ και Κινγκ, Βερμόντ) έχουν αναρτήσει οδηγίες προς τους κατοίκους διαμερισμάτων – και αυτές είναι απολύτως απλές: φοράμε μάσκα και αποφεύγουμε το ασανσέρ. «Πρέπει να συμπεριφερόμαστε στην καθημερινότητά μας σαν, τόσο οι γύρω μας όσο και εμείς οι ίδιοι, να έχουμε τον κίνδυνο να μεταφέρουμε τον ιό» διαβάζουμε σε άρθρο της αμερικανικής «Επιθεώρησης Εθνικού Δικαίου» με τίτλο «COVID-19 και διαμερίσματα».
Απαραιτήτως μάσκα και καλός αερισμός
Στη χώρα μας μάλλον δεν μας έχει απασχολήσει ιδιαίτερα το θέμα. Γνωρίζουμε πώς πρέπει να φερόμαστε έξω από την πολυκατοικία μας, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στο σουπερμάρκετ, στα εμπορικά καταστήματα, στους χώρους εστίασης – χωρίς βέβαια να σημαίνει αυτό ότι τα ακολουθούμε, αφού είναι κοινή διαπίστωση ότι η εφαρμογή των μέτρων προστασίας έχει χαλαρώσει. Δεν ξέρουμε όμως – ή, καλύτερα, σπάνια αναρωτιόμαστε – τι κάνουμε από τη στιγμή που θα ανοίξουμε την εξώπορτα μέχρι να γυρίσουμε το κλειδί στην πόρτα του διαμερίσματός μας.
Ζητήσαμε οδηγίες από την κυρία Αθηνά Λινού, καθηγήτρια Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρο του Ινστιτούτου Προληπτικής Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής Prolepsis.
Η κυρία Λινού είναι απολύτως κατηγορηματική: «Πρέπει να χρησιμοποιούμε μάσκα». Αποφεύγουμε όσο γίνεται το ασανσέρ και το χρησιμοποιούμε μόνο αν δεν γίνεται διαφορετικά – σε αυτή την περίπτωση πρέπει να μπαίνουμε ένας-ένας και οπωσδήποτε με μάσκα και αντισηπτικό.
Η κοινόχρηστη είσοδος θα πρέπει να μένει ανοιχτή όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες (όσο το επιτρέπουν οι λόγοι ασφαλείας), το ίδιο και τα παράθυρα των κοινόχρηστων χώρων. «Πρέπει να θεωρεί κανείς ότι βρίσκεται σε έναν χώρο στον οποίο μπαίνουν πολλοί άνθρωποι. Είναι αυξημένος ο κίνδυνος στους κοινόχρηστους χώρους, πόσω μάλλον που τις περισσότερες φορές δεν αερίζονται καλά. Τώρα δε, με τις νέες πληροφορίες ότι ο ιός κυκλοφορεί στον αέρα και μπορεί να μείνει ζωντανός στην ατμόσφαιρα επί 16 ώρες, δεν μπορούμε να κυκλοφορούμε χωρίς μάσκα. Οσο γρηγορότερα το καταλάβουμε και το εφαρμόσουμε, έστω και μόνοι μας, και χωρίς δηλαδή να πάρει θέση η κυβέρνηση, τόσο καλύτερα για εμάς».
Ρωτάμε τη γνώμη της για τα αυξημένα «ορφανά» κρούσματα, φαινόμενο που ανησυχεί τους επιστήμονες: «Αυξάνονται γιατί έχουν χαλαρώσει τα μέτρα προστασίας. Ούτε τις αποστάσεις τηρούμε, στο ασανσέρ μπαίνουμε χωρίς μάσκες κ.λπ. Αυτό είναι το θέμα».
Υπάρχει κίνδυνος από τις μισθώσεις μέσω Airbnb;
Δεν υπάρχει ιατρικό πρωτόκολλο για το Airbnb αντίστοιχο με αυτό που εφαρμόζεται στα ξενοδοχεία – τουλάχιστον μέχρι στιγμής -, όπως μας ενημέρωσαν τόσο από τον ΕΟΔΥ όσο και από το υπουργείο Τουρισμού. Ομως, όπως είπαν εκπρόσωποι δύο εταιρειών βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι ίδιες οι εταιρείες ακολουθούν, με δική τους πρωτοβουλία, δικά τους πρωτόκολλα. Για παράδειγμα, κάποιοι εφαρμόζουν shelf check in, δηλαδή οι φιλοξενούμενοι μπαίνουν χωρίς να έρθουν σε επαφή με τους υπαλλήλους της εταιρείας, τα διαμερίσματα απολυμαίνονται με ατμό (ακόμα και με λάμπες UV), εφοδιάζονται με αντισηπτικά, μάσκες κ.λπ. και φτάνοντας στο κατάλυμα βρίσκουν μια λίστα με οδηγίες περί κορωνοϊού – τι πρέπει να κάνουν και τι να αποφεύγουν (π.χ. να μην ακουμπούν τα κουμπιά του ασανσέρ). Σε περίπτωση που κάποιος φιλοξενούμενος βρεθεί θετικός, δεν τον εγκαθιστούν στο διαμέρισμα. Αν ήδη βρίσκεται μέσα, η εταιρεία οφείλει να επικοινωνήσει με τον ΕΟΔΥ για περαιτέρω οδηγίες. Οσον αφορά τους κοινόχρηστους χώρους, και από τις δύο εταιρείες μας απάντησαν ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι, είναι θέμα της πολυκατοικίας: «Θα πρέπει να μας δώσουν συναίνεση, δεν μπορούμε να πάρουμε εμείς την πρωτοβουλία να ψεκάζουμε έξω από την πόρτα τους» μας είπαν χαρακτηριστικά.
Από την άλλη πλευρά, αρκετοί μόνιμοι κάτοικοι πολυκατοικιών με πολλά διαμερίσματα Airbnb εκφράζουν την ανησυχία τους. «Αλλο είναι σε έναν κοινόχρηστο χώρο να κυκλοφορούν 30, οι ίδιοι 30, και άλλο 300 και μάλιστα εναλλασσόμενοι» λέει στο «Βήμα» η κ. Αννα που μένει σε πολυκατοικία με 8 διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. «Είναι άνθρωποι που δεν τους ξέρουμε, δεν ξέρουμε αν είναι φορείς ή όχι, μένουν 3 μέρες και φεύγουν».
«Κι αν βγει κάποιος θετικός, τι θα γίνει, θα μπει σε καραντίνα η πολυκατοικία μας;» αναρωτιέται ο κ. Δημήτρης, κάτοικος συγκροτήματος με 5 Airbnb διαμερίσματα. «Δεν με ανησυχούν τα Airbnb, το ότι δηλαδή μπαίνουν διαφορετικοί άνθρωποι, γιατί ο καθένας μας είναι δυνητικά φορέας» επισημαίνει η κυρία Λινού. «Δηλαδή και οι κάτοικοι, μη ενοικιαστές Airbnb, τον ίδιο κίνδυνο επιφέρουν».
