Η πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου έπληξε σε υπερθετικό βαθμό την τοπική επιχειρηματικότητα. Σε συνδυασμό με την πανδημία πολλές επιχειρήσεις κινδυνεύουν με αφανισμό. Στο in.gr αναζητήσαμε την πλειονότητα των επιχειρηματιών της περιοχής και μιλήσαμε μαζί τους καταγράφοντας την επόμενη της πυρκαγιάς μέρα για εκείνους. Οι απόψεις τους άλλες επιγραμματικές και άλλες αναλυτικές απηχούν τα συναισθήματά τους. Πολλοί μας μίλησαν βουρκωμένοι, άλλοι λες και ήθελαν να ξεχάσουν, ήταν λιγομίλητοι.
Μια μικρή κουκίδα στον αττικό χάρτη –το Μάτι- έμελλε να γίνει σημείο αναφοράς και προβληματισμού για όλη την χώρα και παγκόσμιο πρώτο θέμα τις μέρες της καταστροφικής πυρκαγιάς. Κάποιοι έσωσαν τις επιχειρήσεις τους διακινδυνεύοντας την σωματική τους ακεραιότητα αν και κανείς δεν βγήκε αλώβητος. Επιχειρηματίες της διπλανής πόρτας που γνωρίζονται όλοι με το μικρό τους όνομα. Κάποιοι στέκονται ακόμη όρθιοι και δίνουν ελπίδα και δύναμη στους υπολοίπους.
Στο εστιατόριο–καφέ της Μαίρης, του Βασίλη και της Ιφιγένειας πηγαίνουμε και καθόμαστε. Στη ταβέρνα «Τα καλάμια» και στο μίνι μάρκετ του Ηλία όμως δεν πάμε πια. Καταστράφηκαν ολοσχερώς. Εκεί οι παρέες δεν μπορούν να κάτσουν στα αγαπημένα τους τραπεζάκια ούτε να παραγγείλουν το αγαπημένο τους έδεσμα. Ούτε στον κύριο Ηλία μπορούν πια να πάνε για να ψωνίσουν τα απαραίτητα τρόφιμα. Στους δύο αυτούς ανθρώπους και επιχειρηματίες αρκεί που κάποιοι αναπολούν τις στιγμές που πέρασαν στα καταστήματά τους. Από εκεί ξεκινάμε το δικό μας οδοιπορικό στις επιχειρήσεις που είναι στο Μάτι.
Ίσως η πλέον ιδιαίτερη και δραματική ιστορία αφορά τον κ. Ηλία Βλάμη που διατηρούσε για χρόνια μίνι μάρκετ στην Λ. Ποσειδώνος και το οποίο κάηκε ολοσχερώς στη φωτιά της 23ης Ιουλίου 2018. Ο κ. Βλάμης με δάκρυα στα μάτια μας έκανε λεπτομερή αναφορά το τι έχει συμβεί στη περίπτωσή του: «Το κατάστημά μας στο Μάτι λειτουργούσε επιτυχώς από τον Μάρτιο του 2011 με την επωνυμία Σταματάκη Μαρία. Απασχολούσε 5 υπαλλήλους και 5 μέλη οικογενείας σε 3 βάρδιες, 7 μέρες την εβδομάδα.
Εγγραφα και αποζημιώσεις
Μετά τη φωτιά στο Μάτι και την ολοκληρωτική καταστροφή του καταστήματός, μας ζητήθηκε από την περιφέρεια Ανατ. Αττικής να υποβάλλουμε έγγραφα σχετικά με την ζημιά προκειμένου να εξεταστεί η πιθανότητα αποζημίωσης. Υποβάλλαμε ό,τι στοιχεία είχαμε και το καλοκαίρι του 2019 προσπαθήσαμε να μπούμε σε ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ σχετικά με την απώλεια τζίρου. Παρόλο που, από τους υπολογισμούς σχετικού γραφείου που ασχολείται με προγράμματα ΕΣΠΑ, δικαιούμασταν αποζημίωση περίπου 35.000-40.000€ δεν μπήκαμε στο πρόγραμμα και δεν λάβαμε καμία αποζημίωση για τον παρακάτω λόγο.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 2018 διακόψαμε την επιχείρηση που είχε καταστραφεί ολοσχερώς, διότι δεν υπήρχαν κεφάλαια προκειμένου να συνεχίσουμε σε άλλο σημείο (ενοίκια, ΔΕΗ κλπ). Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΔΟΥ απαιτούσε την επιβολή προστίμου ύψους 3.000€ λόγω καταστροφής της ταμειακής μηχανής. Το θέμα ξεπεράστηκε με την έγκριση της προϊσταμένης (βλέπετε «Έγγραφο προστίμου»). Στις 24 Σεπτεμβρίου 2018 (20 ημέρες μετά) ένας φίλος, μας δίνει δωρεάν την αποθήκη του στο Περιστέρι για να μας βοηθήσει σε νέο ξεκίνημα. Κάναμε επανέναρξη της ίδιας επιχειρήσεως με το ίδιο ΑΦΜ και αντικείμενο. Ουσιαστικά, η μόνη αλλαγή υπήρξε στην διεύθυνση. Εξαιτίας αυτής της 20-ήμερης παύσεως, δεν δικαιούμασταν την αποζημίωση λόγω πτώσης τζίρου.
Τον Σεπτέμβριο 2019 μας ζητήθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης η προσκόμιση δικαιολογητικών από τα δικαστήρια για την καταβολή άλλης αποζημίωσης ύψους 100.000€. Αφού πληρώσαμε δικηγόρο για την συγκέντρωση των δικαιολογητικών, τα υποβάλλαμε αρμοδίως για να μας καταβληθεί η αποζημίωση. Τον Οκτώβριο του 2019 ο υπάλληλος του Υπουργείου Ανάπτυξης, κύριος Πίττας, μας ανακοίνωσε τηλεφωνικά ότι δεν δικαιούμαστε την αποζημίωση για τον ίδιο λόγο και μας κοινοποίησε εγγράφως την απόφαση.
Κατόπιν των ανωτέρω, ήρθα σε τηλεφωνική επαφή με τον κύριο Θεοδωράτο (Διευθυντή του γραφείου του Υπουργού κυρίου Γεωργιάδη) ο οποίος με παρέπεμψε στην Νομική Σύμβουλο κυρία Σχοινά στην οποία ανέπτυξα τα επιχειρήματά μου χωρίς βέβαια κανένα αποτέλεσμα.
Για το ίδιο θέμα ο προηγούμενος Υπουργός κύριος Σπίρτζης είχε βγάλει μια «Υπουργική Απόφαση» όπου έλυνε παρόμοια προβλήματα από το 2011-2017. Αυτό μου το είπε ο χειριστής του θέματός μου, κύριος Πίττας. Αυτό ζήτησα από την κυρία Σχοινά και το απέρριψε.
Απορώ τι θα μπορούσα να κάνω περιμένοντας 2 χρόνια σε ένα κατεστραμμένο χώρο; Έπρεπε να προχωρήσω σύμφωνα με τις δυνατότητες που μου είχαν απομείνει. Θεωρώ άδικο μια κατεστραμμένη επιχείρηση να μην δικαιούται αποζημίωση επειδή άλλαξε η διεύθυνση, ενώ άλλες στην Νέα Μάκρη και Ραφήνα πήραν αποζημίωση από 20.000- 56.000€ χωρίς να υποστούν καμία υλική ζημιά.
Κλείσαμε λόγω ανωτέρας βίας. Στηρίξαμε το κράτος μέσα στην κρίση, πληρώνοντας ΦΠΑ, φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, απασχολώντας έως 5 υπαλλήλους χωρίς να οφείλουμε μέχρι σήμερα τίποτα.
Τώρα, το κράτος πρέπει να σταθεί στο ύψος του και να στηρίξει μια επιχείρηση που καταστράφηκε, χάνοντας ταυτόχρονα και μία 46-χρονη υπάλληλο.»
«Τα Καλάμια» κάηκαν ολοσχερώς
Το εστιατόριο στην οδό Κυανής Ακτής -σημείο αναφοράς-για την περιοχή δεν τα κατάφερε να σταθεί όρθια. Η φωτιά το λεηλάτησε χωρίς οίκτο σβήνοντας με μιας την διαδρομή του στο χρόνο. Το δροσερό περιβάλλον και η οικογενειακή θαλπωρή που εξέπεμπε σε έκανε να στρέψεις το βλέμμα σου προς τα εκεί. Είχε αύρα καλή όπως λέει ο κόσμος της περιοχής.
Έμπαινες χαρούμενος έβγαινες χαρούμενος και χορτάτος. Ο ιδιοκτήτης της Θρασύβουλος Τσαρόπουλος, προσπαθεί να ξαναφτιάξει από την αρχή το εστιατόριο αν και είναι δύσκολο το εγχείρημα όπως μας είπε. Είναι κάποιοι άνθρωποι βέβαια για τους οποίους οι αντιξοότητες είναι πιο ανίσχυρες από το σθένος τους. Ο κ. Τσαρόπουλος μας άνοιξε την καρδιά του. Η καμένη επιχείρηση του δεν «έκαψε» την καλή του καρδιά του: «Η περιοχή του Ματιού, η κατάφυτη, πανέμορφη αυτή γωνιά της Αττικής και πνεύμονας οξυγόνου για τους κατοίκους της, καταστράφηκε ολοσχερώς, με αποτέλεσμα και η οικονομική δραστηριότητα της περιοχής να αποδυναμωθεί πλήρως. Οι περισσότεροι από τους πρώην κατοίκους δεν μένουν πια εδώ, αφήνοντας ερημωμένα τοπία. Κάποια εστιατόρια και ξενοδοχεία υπέστησαν σοβαρές ζημιές και ειδικά το δικό μου, καταστράφηκε ολοσχερώς και είναι πολύ δύσκολο ως ακατόρθωτο να ξανανοίξει, αφού πέραν του ότι δεν υπάρχουν χρήματα, δεν επισκέπτεται πια και τόσος κόσμος την περιοχή. Μέχρι να ξαναφτιαχτούν όλα τα σπίτια και τα εστιατόρια, η οικονομική δραστηριότητα θα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.
Πολλές υποσχέσεις
Πολλά λόγια ακούσαμε και υποσχέσεις αλλά δυστυχώς, όπως σας είπα και προηγουμένως, χρειάζεται πολλή δουλειά και ουσιαστική οικονομική ενίσχυση για την οικονομική ανάκαμψη της περιοχής και όχι απλά υποσχέσεις. Συγκεκριμένα, η προηγούμενη κυβέρνηση με είχε ενημερώσει για το ποσό το οποίο θα λάβω ως αποζημίωση για τον εξοπλισμό μου, το οποίο όπως φαίνεται μειώθηκε κατά 30% με απόφαση της τωρινής.
Επίσης περιμένω από την κυβέρνηση σήμερα, να εντάξει την επιχείρησή μου σε κάποιο ΕΣΠΑ ή επιδότηση, ή άλλη οικονομική ενίσχυση, ώστε να μπορώ να ξεκινήσω ξανά την λειτουργία της, η οποία βρίσκεται σε αδράνεια. Παρόλα αυτά εξακολουθώ να πληρώνω τους φόρους μου και τις ασφαλιστικές μου εισφορές και ας έχω μηδενικά έσοδα. Χρειάζονται λοιπόν πολλά χρήματα και ελαφρύνσεις σε φορολογικό και ασφαλιστικό επίπεδο. Δεν θα έπρεπε τουλάχιστον να μην πληρώνω φόρους και ασφαλιστικές εισφορές μέχρι να ξανανοίξω το μαγαζί μου; Δεν υπήρξε καμία μέριμνα και εδώ και δύο χρόνια πληρώνω κανονικά από το υστέρημά μου.
Και αφού ανοίξω το μαγαζί μου, δεν θα έπρεπε να υπάρχει κάποια πρόβλεψη να μην πληρώνω τόσους φόρους μέχρι να μπορέσω να ορθοποδήσω;;; Απασχολούσα τουλάχιστον 7 άτομα μόνιμα, και κάποια επιπλέον όταν απαιτούνταν. Πλέον δεν απασχολώ κανένα αφού η ταβέρνα δεν λειτουργεί. Σημειωτέον ότι προμηθευόμουν τα προϊόντα μου από ντόπιους προμηθευτές και παραγωγούς, οι οποίοι έμμεσα υφίστανται και αυτοί ζημιά.”
Να ξανασταθεί στα πόδια του
Ο κ. Τσαρόπουλος αδρανής δεν έμεινε και επιχείρησε να βρει λύση επισκεπτόμενος και προσωπικά την Περιφέρεια: «Με επισκέψεις μου στην Περιφέρεια είχα καταθέσει προτάσεις για ένταξη της επιχείρησής μου σε κάποιο πρόγραμμα επιδότησης ώστε να μπορεί να επαναλειτουργήσει. Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα. Ειδικά για την επιχείρησή μου η οποία κάηκε ολοσχερώς, δεν έμεινε ούτε κουτάλι, έλιωσαν όλα, θα πρέπει το κράτος να προνοήσει με κάποια ειδική πρόβλεψη.
Δυστυχώς είμαι το μοναδικό μαγαζί που κάηκε ολοσχερώς και δεν έχει ασχοληθεί κανείς σοβαρά με την περίπτωσή μου”. Καταλήγοντας, με ένα βλέμμα που δεν επιδέχεται παρερμηνείας από έναν άνθρωπο που παλεύει να επιβιώσει, έναν μαχητή της ζωής που η μοίρα του επεφύλαξε να δώσει ακόμη μια μάχη: «Πριν την πυρκαγιά είχαμε πληρότητα 100%, ο κόσμος ερχόταν και δεν έβρισκε τραπέζι. Το μαγαζί μου ήταν στέκι για τον κόσμο της περιοχής και σημείο συνάντησης. Έρχονταν και αρκετοί τουρίστες. Και τώρα απλά προσπαθώ να το ξαναφτιάξω” μας είπε και μας ευχαρίστησε θερμά λέγοντας χαρακτηριστικά: “Ευχαριστώ θερμά για την προσπάθειά σας να αναδείξετε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.»
Το ξενοδοχείο
Η κυρία Νατάσα Καρβέλα που διευθύνει το ξενοδοχείο ΜΑΤΙ στη παραλιακή της περιοχής μας είπε: «Η ζημιά είναι ανεπανόρθωτη για τις επιχειρήσεις και για όλη την περιοχή. Οι tour operators εκφράζουν την δυσπιστία τους να συνεχίσουν την συνεργασία τους με τα ξενοδοχεία της περιοχής ακυρώνοντας πολλά συμβόλαια όχι μόνο του 2018 αλλά και για επόμενες χρονιές.» Την ρωτήσαμε αν έλαβαν βοήθεια από την κυβέρνηση και μας απάντησε: «Δυστυχώς μέχρι στιγμής ουδεμία βοήθεια έχουμε πάρει από την πολιτική εξουσία παρόλες τις αντίθετες δεσμεύσεις.
Έχουμε υποβάλλει και αυτόνομα και μέσω θεσμικών οργάνων προτάσεις, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα.» Με το προσωπικό του ξενοδοχείου όμως τι συνέβη ρωτήσαμε την κυρία Καρβέλα και μας απάντησε: «Μετά τη φωτιά της 23ης Ιουλίου 2018 μειώθηκαν οι ώρες απασχόλησης λόγω της αλλαγής. Η φωτιά και η πανδημία έχουν αποδυναμώσει εντελώς την τοπική επιχειρηματικότητα. Οι κρατήσεις του ξενοδοχείου μας ήταν στο 100% πριν την πυρκαγιά». Το ξενοδοχείο άνοιξε και πάλι το Σάββατο 4/7/2020 μετά την απαγόρευση λόγω κορονοϊού. Εικόνα για το πως θα εξελιχθεί η τουριστική αυτή περίοδος ακόμη δεν υπάρχει. Αυτό που αρχίζει και θυμίζει λίγο τα προηγούμενα χρόνια είναι τα μικρά παιδιά και κάποιες οικογένειες που επισκέπτονται την φιλόξενη πισίνα του ξενοδοχείου –κυρίως κάτοικοι της περιοχής- για να παίξουν, να δροσιστούν και να γευματίσουν.
Η κυρία Μαίρη Παυλοπούλου του εστιατορίου-καφέ «Άρτιον» μιας επιχείρησης που βρίσκεται στην οδό Κυανής Ακτής μας είπε: «Η πυρκαγιά τσάκισε την οικονομική δραστηριότητα της περιοχής εφόσον οι κάτοικοι δεν είχαν πού να μείνουν και εφόσον ήταν μία περιοχή όχι ευχάριστη για τον τουρισμό. Ποιος θα θέλει να επισκεφτεί εξάλλου μαγαζιά εστίασης ή ξενοδοχεία σε μια περιοχή που όπου κοιτάζεις γύρω σου είναι όλα καμένα; Οι κάτοικοι της περιοχής που έπαθαν ζημιές, δεν έχουν τη δυνατότητα να καταναλώσουν και να στηρίξουν τις τοπικές επιχειρήσεις.
Η οικονομική στήριξη και από την προηγούμενη κυβέρνηση και από την τωρινή είναι πολύ λίγη μπροστά στο μέγεθος της ζημιάς που έχουμε πάθει.
Έχουμε υποβάλλει κάποιες προτάσεις για τις οποίες μέχρι σήμερα δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και δεν χρειάζεται να σας πω ότι στη δική μας την περίπτωση είναι διπλό το χτύπημα και λόγω covid 19».
H επιστολή στον πρωθυπουργό
Η κυρία Παυλοπούλου επιχείρησε να πληροφορήσει και απευθείας τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και να του εκθέσει τις ανησυχίες της γράφοντας την ακόλουθη επιστολή:
«Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Είναι η δεύτερη φορά που έρχομαι σε επικοινωνία μαζί σας, μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Αντιλαμβάνομαι πλήρως την πίεση που έχετε αυτή τη στιγμή και οφείλω να σας συγχαρώ για την υποδειγματική και ακέραιη αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας μας.
Παίρνω το θάρρος πάλι να σας γράψω για την περιοχή του Ματιού που για δεύτερη φορά έχει πληγεί σε τέτοιο μεγάλο βαθμό.
Οι επιχειρήσεις στο Μάτι είναι μαζί με τα ξενοδοχεία πολύ λίγες.
Οι επιχειρηματίες οι οποίοι είχαμε μεριμνήσει για την ασφάλιση της επιχείρησής μας, αναλαμβάνοντας το αντίστοιχο ετήσιο κόστος, φροντίζοντας έτσι για την άμεση επαναλειτουργία της επιχείρησής μας σε περίπτωση ζημιάς, άρα και την άμεση αποκατάσταση των θέσεων εργασίας, την πληρωμή του αντίστοιχου ΦΠΑ δαπανών αποκατάστασης, δεν τύχαμε κρατικής βοήθειας, ακριβώς επειδή έτυχε να είμαστε ασφαλισμένοι.
Με δεδομένο ότι το Ελληνικό Κράτος μερίμνησε για την αποζημίωση των πυρόπληκτων ιδιωτών και κατοικιών ανεξαρτήτως της υπάρξεως ή μη ασφάλισης, και του γεγονότος ότι η πυρκαγιά δεν φέρθηκε διαφορετικά σε ιδιώτες και επαγγελματίες, κι ενώ δυστυχώς ακόμα περιμένουμε τα διαφυγόντα κέρδη που δικαιούμαστε να πάρουμε λόγω φωτιάς…
κι ενώ ματώσαμε για να σώσουμε τις δουλειές μας και τους εργαζόμενους και να βοηθήσουμε έμπρακτα το πολύπαθο Μάτι, και πάνω που αρχίσαμε να βλέπουμε κινητικότητα στον τόπο μας από πλευράς κυβέρνησης με αφορμή τις κατεδαφίσεις και κάποια ζωντάνια στις εργασίες αποκατάστασης που μας δίνει δύναμη κι ελπίδα…
έρχεται τώρα …
Αυτό το τεράστιο πρόβλημα για όλο τον κόσμο.
Για εμάς όμως δεύτερο σοβαρό χτύπημα σε ελάχιστο χρόνο.
Θερμή παράκληση, μέσα από τα βάθη της ψυχής μου, θα ήθελα να σας παρακαλέσω να ρίξετε λίγο το βλέμμα σας σε αυτή την περιοχή που λέγεται Μάτι.
Μην ξεχνάτε ότι το «μένουμε σπίτι» για πολλούς από εμάς μεταφράζεται σε «μένουμε κάπου» και περιμένουμε…
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για την απάντησή σας»
Μια ακόμη επιχειρηματίας της περιοχής στο κλάδο της οινοποιίας είναι η κυρία Αναστασία Φράγκου. «Νομίζω ότι η πυρκαγιά στο Μάτι πέρα από τα ανθρώπινα θύματα, άφησε ανυπολόγιστες ζημιές στην οικονομική δραστηριότητα της τοπικής κοινωνίας. Μετά από οχτώ χρόνια βάρβαρης οικονομικής κρίσης, που είχε ήδη πλήξει την περιοχή αρκετά, ήρθε και η πυρκαγιά!! Η περιοχή άδειασε από κόσμο.
Κανείς επισκέπτης ή τουρίστας δεν εμφανίζεται στην περιοχή τα επόμενα δυο χρόνια. Ποιος θα θέλει να επισκεφτεί εξάλλου μαγαζιά εστίασης ή ξενοδοχεία σε μια περιοχή που όπου κοιτάζεις γύρω σου είναι όλα καμένα; Οι κάτοικοι της περιοχής που έπαθαν ζημιές, δεν έχουν τη δυνατότητα να καταναλώσουν και να στηρίξουν τις τοπικές επιχειρήσεις. Μέχρι στιγμής έχω λάβει το πρώτο βοήθημα των 8.000€ συν 1.200€. Επίσης από το Υπουργείο Ανάπτυξης έχω λάβει περίπου 15.000€ από την Διεύθυνση Βιομηχανίας για ζημιές σε μηχανολογικό εξοπλισμό.
Εδώ αξίζει να αναφέρω ότι ο φάκελος που κατέθεσα στις αρχές Σεπτεμβρίου 2018 αφορούσε ζημιές 30.000€. Το επόμενο διάστημα όμως έβγαιναν διαρκώς καινούριες ζημιές που έπρεπε να επισκευαστούν. Τα έξοδα αυτά ποτέ δεν συμπεριελήφθησαν στο φάκελο αυτό! Η επιχείρηση είναι οικογενειακή και απασχολούμαστε τρία άτομα και κάποιοι που είναι εξωτερικοί συνεργάτες καθώς και έκτακτο προσωπικό, κυρίως εργάτες γης. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ακόμη δεν έχω καταφέρει να βγάλω την άδεια επισκευών για το οινοποιείο από το Υπουργείο Υποδομών λόγω κάποιας άρνησης του Κτηματολογικού γραφείου των Σπάτων που ανήκει το ακίνητο.»