Και τι θα κάνουν οι Ιταλοί για να μας συμπαρασταθούν τώρα που, μετά την ΑΟΖ, οι ερντογανιστές μάς παίρνουν και την Αγία Σοφία; Θα επιτρέψουν στον Πάσης Ελλάδος να ιερουργεί στον Αγιο Πέτρο; Και αν για την οριοθέτηση της ΑΟΖ πήραν για αντάλλαγμα τις κόκκινες γαρίδες, τι θα ζητήσουν για τη νέα εξυπηρέτηση; Περιστερές; Το Filioque; Να εκπορεύεται και εκ του Υιού το Αγιο Πνεύμα;
Μπλέξαμε σε εθνικο-θρησκευτικά νερά πιο σκοτεινά και από τις αβύσσους του Ιονίου, όπου βρίσκεται το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου, ημερολόγιό μου. Διότι, σου λέει ο άλλος, το πετρέλαιο είναι μαύρο και βρωμάει, το φυσικό αέριο είναι αποπνικτικό, τα δίνουμε – την Αγιασοφιά όμως, που είναι στα μάρμαρα και στο χρυσάφι και στο λιβάνι, πώς «μας» την παίρνουν;
Εκείνο το «μας» με διαολίζει. Την είχες και χθες δηλαδή; Και πώς γίνεται να θεωρείς δικά σου και τα παγανιστικά Ελγίνεια και τη χριστιανική Εκκλησία; Του Ελληνοχριστιανικού Πολιτισμού είσαι;
Και δεν τα λες δικά σου, προσποιείσαι, λες ψέματα, ότι δήθεν για την τέχνη καίγεσαι: να ενοποιηθεί η ζωφόρος του Παρθενώνα, να ανασυσταθεί το κάλλος του μνημείου, είναι το επιχείρημα για τα Ελγίνεια. «Παγκόσμιο Πολιτιστικό Μνημείο» και το κάνετε τζαμί; Είναι το επιχείρημα για την Αγία Σοφία.
Τέτοιο πάθος για την τέχνη είχαν να επιδείξουν οι Ελληνες από την εποχή που οι Μακεδόνες μεγαλουργούσαν λεηλατώντας και καίγοντας την Περσέπολη.
Χαλίφης και Ατατούρκ
Τα πράγματα είναι σχετικά απλά: για τους Ελληνες (και μόνο) η βασιλική μετά τρούλου του Ανθέμιου και του Ισίδωρου συμβολίζει τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Για τους κοσμικούς Τούρκους, το μουσείο παραπέμπει στον Μουσταφά Κεμάλ και στον αντι-ισλαμιστικό εκσυγχρονισμό, στο τουρκικό εθνικό κράτος. Για τον Ταγίπ Ερντογάν το τζαμί εκπροσωπεί τη μουσουλμανική οθωμανική αυτοκρατορία.
Κάνοντας ξανά τζαμί τη βασιλική μετά τρούλου – και διεκδικώντας επιπλέον την «ελευθερία» του τζαμιού Αλ Ακσά της Ιερουσαλήμ – ο Ταγίπ Ερντογάν στέλνει ηγετικό σήμα στον μουσουλμανικό κόσμο και ταπεινώνει τον Κεμάλ: δεν ανέχεται να τον έχει σαν εικόνισμα πάνω από το κεφάλι του σε κάθε δημόσια εμφάνισή του, όπως επιβάλλει το πρωτόκολλο στην Τουρκία.
Για τούτο και διάλεξε να γίνουν τα εγκαίνια του τζαμιού στις 23 Ιουλίου, την ημέρα που υπογράφηκε η Συνθήκη της Λωζάννης, η ταπεινωτική για την Τουρκία κατά τον Ερντογάν. Θέλει να γίνει Ατατούρκ -«πατέρας των Τούρκων» – στη θέση του Κεμάλ και ηγέτης των πιστών μουσουλμάνων.
Μεγαλόπνοο σχέδιο αλλά πάσχει, νομίζω: δεν φαίνεται να έχει τα μέσα για να πετύχει τους στόχους του ο Ερντογάν. Σε κάθε περίπτωση, τα δύο σχέδια δεν μας αφορούν. Τα δάκρυα για την Αγιασοφιά που θα γίνει τζαμί περιττεύουν.
l Βυζάντιο, Οθωμανοί, Τουρκία: Πολιτικοί συμβολισμοί βαραίνουν το μνημείο – οι δικοί μας που διαμαρτύρονται είναι μεγαλοϊδεάτες. Θέλουν να ανασυστήσουν αυτοκρατορίες, να φθάσουν την ελληνική ΑΟΖ ως την Κόκκινη Μηλιά.
Παριστάνουν τους φιλότεχνους ή ότι τους καίει το ενδιαφέρον για τη «χριστιανοσύνη» μήπως και κάνουν οι κουτόφραγκοι καινούργιο Ναβαρίνο κατά των απίστων, όπως τότε που οπλαρχηγοί, κοτζαμπάσηδες και Φαναριώτες δήλωναν Αρχαίοι Ελληνες. Οι κουτόφραγκοι όμως ξέρουν ότι Ελλάδα σημαίνει χρεοκοπημένη χώρα εξαιτίας ανίκανων πολιτικών. Και γελάνε με τις επικολυρικές εξάρσεις των ελλήνων εθνικιστών.
l Ευτυχώς, η κυβέρνηση και τα σημαντικότερα κόμματα αρνούνται να ψάλλουν τον «Ακάθιστο Υμνο». Αλλά καταφέρνουν και κάνουν μεγάλο θόρυβο οι στρατηλάτες που υποδεικνύουν «ανατολικότερα το βλέμμα σου, χριστιανοσύνη» και οι παθιασμένοι τεχνοκριτικοί που κλαίνε και οδύρονται για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
l Και στον ΣΥΡΙΖΑ κλαίνε επειδή, κατά τις δημοσκοπήσεις, τους εγκαταλείπουν οι ψηφοφόροι – οι τραπεζίτες όμως είναι σταθερά στο πλευρό τους: κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη επιτέθηκε ο Νατ Ρότσιλντ, του αγγλικού κλάδου, για την παρουσία του στα εγκαίνια της επένδυσης Kassiopi Project· θυμάμαι ότι ο Αλέξης Τσίπρας είχε καλές σχέσεις με τον γαλλικό κλάδο και τους επισκεπτόταν διακριτικά στο Παρίσι.
l Αλλά υπάρχει και πρόοδος: από το «τι Λωζάννη, τι Κοζάνη, χιόνια η μια και χιόνια η άλλη» περάσαμε στο «Νέα Υόρκη και Κοζάνη, διαμελισμούς η μια, διαμελισμούς και η άλλη». Παρά τα όσα ακούμε, η παγκοσμιοποίηση συνεχώς φέρνει κοντύτερα ήθη και πόλεις.
l Φέρνει και τουρίστες, αρκετούς με κορωνοϊό. Δεν γίνεται όμως να κλείσουμε τα σύνορα, όπως ζητούν όσοι ενδιαφέρονται για την ψήφο των 3.000.000 συνταξιούχων. Από το να λιμοκτονούν και να περιθωριοποιούνται καταδικασμένοι στην ανεργία οι νέοι άνθρωποι, προτιμότερο το υπολογισμένο ρίσκο.
Σοφίτα σε λεύκα
Δεν κυκλοφορώ παρά για τα απαραίτητα, ημερολόγιό μου· όχι τόσο επειδή όλοι με ρωτούν συνέχεια «τι γίνεται με τις ντομάτες;» και ντρέπομαι να ομολογώ ξανά και ξανά την αποτυχία μου, όσο επειδή έχω ανοίξει δουλειές με φούντες – όχι αυτές που σκέπτονται όλοι άμα πεις τη λέξη «φούντα» σε σχέση με τον Νομό Ηλείας.
Ξεκίνησα μεγάλο κατασκευαστικό πρόγραμμα· φιλόδοξο, επαναστατικό: φτιάχνω δενδρόσπιτο – για την ακρίβεια, σοφίτα στην κορυφή λεύκας! Οχι της γέρικης και κουρασμένης, της κοντινής στο σπίτι που φωλιάζει ο Μπούφος όταν με επισκέπτεται· της άλλης της νεαρής, εύρωστης και ψηλής λεύκας που βρίσκεται στην πέμπτη γωνία του οικοπέδου μας, στο βάθος αριστερά του περιβολιού. Ανάμεσα στη θαλερή συκιά και στην ξερή αμυγδαλιά, με το κυπαρίσσι λίγο πιο πέρα και τη ροδιά ακριβώς δίπλα της – συκιά και ροδιά είναι γεμάτες καρπούς και ας μην τις περιποιήθηκα καθόλου. Δεν θα μου λείψουν τα φρούτα στην καραντίνα που μας έρχεται.
Τα αναγκαία είναι σανίδες, δοκάρια, πρόγκες, κόλλες, βίδες – φτηνά και εύκολα στον χειρισμό αντικείμενα, όχι φυτά με άποψη και απαιτήσεις. Το έργο προχωρά με καταπληκτική ταχύτητα, με βλέπω Δευτέρα-Τρίτη να εγκαθίσταμαι.
Το πυκνό φύλλωμα της λεύκας κρύβει εντελώς τη σοφίτα μου – κανείς δεν θα με βλέπει, κανείς δεν θα ξέρει ότι είμαι εκεί, δεν θα με βρίσκουν οι Homo SarsCovensis που θα εμφανιστούν σε λίγο.
Θα δώσω άλλη ποιότητα στη μοναξιά μου: η σοφίτα θα είναι το παράλληλο σύμπαν της φυγής από το σύμπαν της ανάγκης.
ΓΡΑΜΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ
Ισως κάλυψη με μπερντέδες αντί ασβεστώματος· αλλά και συσκότιση ψηφιακή ψηφιδωτών, ψηφοθηρίας ένεκα. Εκσυγχρονισμένος σκοταδισμός.
ΣΤΑΥΡΟΣ, ΕΙΚΟΝΟΛΑΤΡΗΣ
Σήμερα είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα: εξαφανίστηκαν από τα κανάλια οι πολιτικοί και τα περιδιαβαίνουν καθηγητές πάσης ειδικότητος (διεθνολόγοι, τουρκολόγοι κ.λπ.). Αν φτάσουμε να πούμε «Σκουρλέτη και πάλι Σκουρλέτη», θα έχουμε φτάσει στο εδώ και μη παρέκει.
ΑΒΑΔΑΙΟΣ, ΑΓΑΠΗΤΟΣ ΤΗΛ/ΘΕΑΤΗΣ
Πήγε ο ίδιος ο Τσίπρας τετράκις στον Ψυχάρη, ο Παππάς στους Μαρινάκη, Μιωνή, Κυριακού, Κοντομηνά για την ΤV του Καλογρίτσα. Και λένε δεν ξέρουν ποιος μαγείρεψε τη δική τους μαγειρίτσα!
ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΡΤΙΑΛΗΣ, ΧΟΛΑΡΓΟΣ
…Το ανάδελφο έθνος, ο μεγαλειώδης λαός που διά πυρός και σιδήρου διήνυσε τη φειδιππίδεια απόσταση σε θυσίες και αίμα, … δείχνει ανήμπορο να υπερασπιστεί την υγειονομική του ασφάλεια, έστω θυσιάζοντας εν είδει Ιφιγένειας ένα ολίγιστο – σε σχέση με ό,τι θυσίασε στο παρελθόν – μέρος της υλικής του ευημερίας…
ΠΕΤΡΟΣ ΤΣ., ΠΑΡΑΤΑΙΡΟΣ
Στη φωτογραφία τα φυτά σου φαίνονται σαν να τα έχει πατήσει κάποιος! Δεν χρειάζονται υπερβολές στην καλλιέργεια, μόνο λίγη προσοχή, λίγος κοινός νους και αρκετή αγάπη… Αυτά είναι το καλύτερο λίπασμα! Καλή επιτυχία στην επόμενή σου προσπάθεια.
Γ. ΚΟΥ., ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ
Χαιρετώ το ανέμελο καλοκαίρι της Ελλάδας – το οποίο ελπίζω να δω του χρόνου γιατί εφέτος μόνο τα δόντια του βλέπουμε.
ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ
Προσεγμένο το πολιτικό μάρκετινγκ του Αλέξη Τσίπρα: Αντί του κότερου της συντρόφισσας από τα υψηλά, επέλεξε το καΐκι του σύντροφου ψαρά, ευελπιστώντας σε καλύτερη ψηφοθηρική ψαριά!
ΔΑΣΚΑΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ
Ολα τα είχε η Ελλάδα-Μαριωρή, ο φερετζές στην Αγία Σοφία της έλειπε.
Γ. Κ., ΚΥΜΗ
– Ρε συ Καρανίκα; Τι είναι αυτή η frappernité που μου βάλανε στο μήνυμα;
– Η παρέα του Φλαμπουράρη, πρόεδρε…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑΣ