Συνδυασμός γεγονότων και συνθηκών, της υγειονομικής κρίσης συμπεριλαμβανομένης, κινεί τον κόσμο και αλλάζει τα δεδομένα στη διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα.
Ο σύγχρονος κόσμος, παρά τους περιορισμούς που θέτει η πανδημία του κορωνοϊού, φαντάζει κινητικός και δραστήριος, γεμάτος σχέδια και πρωτοβουλίες που ξεπερνούν τις παραδοσιακές σχέσεις και δυνάμεις, αναδεικνύοντας νέες, δυναμικές και φιλόδοξες.
Αυτή την ώρα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής μοιάζουν ακινητοποιημένες εξαιτίας της αλλοπρόσαλλης ηγεσίας του Ντόναλντ Τραμπ και των πολλαπλών συνεπειών της επαναλαμβανόμενης έξαρσης του κορωνοϊού. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν τις ΗΠΑ παρηκμασμένες και μη δυνάμενες να παίξουν τον διεθνή ρόλο που κατείχαν τις προηγούμενες πολλές δεκαετίες.
Αντιστοίχως, η Ευρώπη βασανίζεται από ποικίλες εσωτερικές αντιθέσεις. Κατακερματισμένη όπως είναι καθυστερεί, δεν μπορεί να λάβει τις αποφάσεις που οι περιστάσεις απαιτούν, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να περιπέσει σε κρίση υπαρξιακή. Σίγουρα αδυνατεί, προσώρας, να πρωταγωνιστήσει στις διεθνείς υποθέσεις, αφήνοντας πεδίο δόξης λαμπρό στους νεόπλουτους και αποφασιστικούς ανταγωνιστές της, με προεξάρχοντες τους αυταρχικούς, πειθαρχημένους μετακομμουνιστές της Κίνας, οι οποίοι τοποθετούνται συστηματικά σε κρίσιμες ζώνες του πλανήτη.
Μετά την εμφανή διείσδυσή τους στην πολλά υποσχόμενη Αφρική, τις προηγούμενες ημέρες επιχείρησαν άλμα γεωπολιτικό, αναιρώντας στην κυριολεξία πολιτικές ετών της μιας και μόνης μέχρι πρότινος υπερδύναμης στον πλανήτη.
Η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ συνήψε θηριώδη εμπορική συμφωνία με το θεοκρατικό Ιράν, ύψους 400 δισ. δολαρίων, αίροντας επί της ουσίας τον διεθνή οικονομικό αποκλεισμό που έχουν επιβάλει εδώ και χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στη χώρα του Χασάν Ρουχανί και του Αλί Χαμενεΐ. Οι Κινέζοι ανέλαβαν την ευθύνη ανοικοδόμησης και μεταμόρφωσης του Ιράν με τεράστιες επενδύσεις σε λιμάνια, αεροδρόμια, ηλεκτρικά τρένα, αυτοκινητοδρόμους, αγωγούς πετρελαίου και αερίου, τηλεπικοινωνίες, 5G και συνολικά στις νέες τεχνολογίες.
Εναντι αυτών η Τεχεράνη θα προσφέρει στο Πεκίνο φθηνό πετρέλαιο και φυσικό αέριο για 25 χρόνια. Με άλλα λόγια, οι δύο οικονομίες διασυνδέονται πλήρως και οι Κινέζοι δείχνουν διατεθειμένοι να παίξουν ηγεμονικό ρόλο σε ολόκληρη την Ασία. Ουσιαστικά επιχειρούν την αναγέννηση της Κεντρικής Ασίας, μιας ζώνης με τεράστια αποθέματα ανεκπλήρωτης ζήτησης και ικανής να τροφοδοτήσει τη συνεχώς ανερχόμενη κινεζική οικονομία.
Αντίστοιχες συμφωνίες πιθανώς ορέγεται και ο οικονομικά εξαντλημένος τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, ο οποίος τελευταίως δείχνει με κάθε ευκαιρία τη διάθεση επανατοποθέτησης της γείτονος απέναντι σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους, όπως φανέρωσε και η απόφασή του για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Η αλήθεια βεβαίως είναι ότι Κινέζοι και Τούρκοι δεν διατηρούν τις καλύτερες των σχέσεων εξαιτίας της υποστήριξης του Ερντογάν στους διεκδικούντες την αυτονομία μουσουλμάνους Ουιγούρους της Δυτικής Κίνας. Ωστόσο το σίγουρο είναι ότι ο επιθετικός γείτονάς μας επενδύει στον λεγόμενο «ασιατικό» 21ο αιώνα και προετοιμάζεται αναλόγως. Και στη βάση αυτής της επανατοποθέτησής του στον αναδυόμενο καινούργιο κόσμο συμπεριφέρεται όπως συμπεριφέρεται και απέναντι στην Ελλάδα.
Ωστόσο, σε αυτές τις διαφαινόμενες γεωπολιτικές μετατοπίσεις και στον βαθμό που η Κίνα διαδραματίσει όντως ηγεμονικό ρόλο στην παγκόσμια σκακιέρα, η Ελλάδα διατηρεί το προνόμιο του έγκαιρου ανοίγματος στον άλλον μεγάλο πολιτισμό και μπορεί να αξιοποιήσει και έναντι της Τουρκίας τους δεσμούς, εμπορικούς, οικονομικούς και άλλους, που έχει διαμορφώσει με τους μετακομμουνιστές του Πεκίνου.
Οπως και να έχει, ο κόσμος αλλάζει ή έστω εμφανώς μετατοπίζεται, οι παλαιές σταθερές δεν υφίστανται πια, οι παραδοσιακοί σύμμαχοί μας δεν προσφέρουν τα αναμενόμενα και εμείς έχουμε απέναντί μας έναν εχθρικό, ειδικού χειρισμού γείτονα, έναντι της επιθετικότητας του οποίου επιβάλλεται να αναλάβουμε κάθε πρόνοια ικανή να τον τιθασεύσει και να τον περιορίσει. Πράγμα που σημαίνει ότι οφείλουμε να πολιτευόμαστε διεθνώς χωρίς παρωπίδες, ιδεολογικές ή άλλες, αλλά με ευελιξία και πρόνοιες, κατά τα συμφέροντά μας και μόνο για αυτά.
ΤΟ ΒΗΜΑ
