Φραστική καταδίκη, απειλές για ποινές «χάδι» και επί της ουσίας στάση αναμονής περιμένοντας την επόμενη πρόκληση ή επιθετική ενέργεια της Τουρκίας, συνθέτουν την αντίδραση της ΕΕ απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν στον απόηχο της μετατροπής της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί.
Αποφεύγει πιο δυναμική απάντηση
Το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ ζήτησε μεν από την Τουρκία να επανεξετάσει και να αλλάξει την απόφασή της για την Αγια-Σοφιά καταδικάζοντας την συγκεκριμένη κίνησης της Άγκυρας, ωστόσο αποφεύγει μια πιο δυναμική πρακτική απάντηση με εφαλτήριο την επιβολή κυρώσεων.
Μάλιστα το Συμβούλιο των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ εξουσιοδότησε τον Γ. Μπορέλ να διερευνήσει τρόπους αποκλιμάκωσης της έντασης, απευθύνοντας για ακόμα μια φορά ένα μάλλον ατελέσφορο ευρωπαϊκό μήνυμα προς την Τουρκία να τερματίσει τις μονομερείς προκλητικές και επιθετικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Από πλευράς της ελληνικής διπλωματίας και της κυβέρνησης υπάρχει μια καταρχήν ικανοποίηση για το κείμενο των συμπερασμάτων των ΥΠΕΞ της ΕΕ που αποτυπώθηκε στις δηλώσεις του Νίκου Δένδια αλλά και στα σχόλια ελληνικών διπλωματικών πηγών για την «ευρύτατη συναίνεση» χωρών στην ελληνική πρόταση για εκπόνηση ενός διευρυμένου καταλόγου με κυρώσεις προς ενεργοποίηση σε βάρος της Τουρκίας.
Παράλληλα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ κατά την οποία συζητήθηκαν τα θέματα που θα απασχολήσουν την προσεχή Σύνοδο Κορυφής αλλά και η προκλητική απόφαση της Αγκυρας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.
Ωστόσο, όπως προκύπτει, με εξαίρεση τη στήριξη της Γαλλίας, από τις άλλες μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία απουσιάζει μια καθαρή στήριξη της Ελλάδας και ένα μήνυμα αποφασιστικής απάντησης στις προκλήσεις Ερντογάν.
Χλιαρή η γερμανική αντίδραση
Άλλωστε το Βερολίνο είχε μια εξόχως χλιαρή αντίδραση όπως αποτυπώθηκε στις δηλώσεις του εκπροσώπου της Γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ.
Για παράδειγμα, διπλωματικές πηγές της χώρας μας τονίζουν από τις Βρυξέλλες πως στο πλευρό της Ελλάδας τάχθηκαν χώρες όπως η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε ακόμη και τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι πως η επιμονή Ελλάδας και Κύπρου είχαν ορισμένα αποτελέσματα ως προς την ισχυρή ρητορική καταδίκη της Τουρκίας για το ζήτημα της Αγια-Σοφιάς, αλλά ως προς το ζήτημα των μέτρων-κυρώσεων, καθώς «αρχικά είχε επιλεγεί μια πιο ήπια ρητορική» από τις Βρυξέλλες.
Ελλάδα και Κύπρος συντονίζονται
Επιπλέον, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ τάχθηκε κατά της έναρξης μιας διαπραγμάτευσης με την Τουρκία επί όλου του φάσματος των ευρωτουρκικών υποθέσεων.
Τέλος, αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι εργασίες επί των προτάσεων της Κύπρου για πρόσθετες κυρώσεις σύμφωνα με προηγούμενες αποφάσεις του Συμβουλίου, ζήτημα το οποίο θα απασχολήσει την αρμόδια Ομάδα Εργασίας Relex την ερχόμενη Πέμπτη.
Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, κατόπιν επιθυμίας της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο το Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση.
Ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε επίσης ότι θα ζητήσει τη σύγκληση εκτάκτου Συμβουλίου, εάν η Τουρκία μέχρι το άτυπο Συμβούλιο κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της.
Αύριο Τρίτη μεταβαίνει στην Αθήνα ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης προκειμένου να έχει συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ελλάδα και Κύπρος θέλουν να συντονίσουν τα βήματά τους σε αυτή την κρίσιμη και καυτή συγκυρία ενόψει και της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις 17-18 Ιουλίου.
