Σε έναν διπλωματικό μαραθώνιο, ο οποίος ξεκίνησε χθες με τις τηλεφωνικές επικοινωνίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και θα φτάσει έως και τη Σύνοδο Κορυφής στο τέλος της εβδομάδας, επιδίδεται η Αθήνα διεκδικώντας ηχηρή απάντηση στην απόφαση της Άγκυρας να μετατρέψει σε τζαμί την Αγία Σοφία, η οποία έχει ξεσηκώσει σωρεία αντιδράσεων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι κινήσεις της Αθήνας
Αρχικά λοιπόν, ο έλληνας πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ενώ την επόμενη εβδομάδα υπάρχουν δύο μείζονα ραντεβού. Το πρώτο θα είναι την Δευτέρα 13/7 με το Συμβούλιο ΥΠΕΞ Ε.Ε. όπου θα είναι εκεί ο κ. Δένδιας. Αυτό που αναμένεται είναι ένα σαφές κείμενο καταδίκης όλου του φάσματος της τουρκικής προκλητικότητας και της εξέλιξης με την Αγία Σοφία ενώ μετά έπεται η Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε. την Παρασκευή 17 – 18/7. Η πρώτη μετά από 3 μήνες με φυσική παρουσία και αυτό έχει σημασία.
Σε αυτό το πλαίσιο, στο Συμβούλιο ΥΠΕΞ της ΕΕ αναφέρθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο οποίος μιλώντας στον ΣΚΑΙ, είπε πως αύριο, Δευτέρα, στις Βρυξέλλες θα συζητηθεί το θέμα της Τουρκίας. «Εκεί η Ελλάδα ζητά από την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρότατων μέτρων κατά της Τουρκίας, σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας» σύμφωνα με τον κ. Δένδια.
Ακόμα, όπως εξήγησε ο ίδιος, αύριο θα μεταβεί μαζί με τον κ. Χριστοδουλίδη στις Βρυξέλλες για σύσκεψη με τον Ζοζέπ Μπορέλ. Οι κυρώσεις δεν θα αφορούν το θέμα της Αγίας Σοφίας. Πρέπει να υπάρξει πρωτοβουλία της Unesco και των Ηνωμένων Εθνών όχι μόνο της Ελλάδας, τόνισε.
Δένδιας: Έχουμε πει και στην Τουρκία ότι δεν πρόκειται να μείνουμε αδρανείς
«Ο Ερντογάν υπερβαίνει τα εσκαμμένα. Αναιρεί ακόμα και την παράδοση της ίδιας της χώρας του. Γυρίζει την πλάτη στη διεθνή κοινότητα και τους κανόνες της» είπε ο υπουργός.
Μάλιστα, η απόφαση αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προκλητικότατων ενεργειών κατά της Ελλάδας και των χωρών της περιοχής. Επίσης, «δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι δεν δείχνει κανένα πνεύμα συνεργασίας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου» είπε χαρακτηριστικά.
Όπως εξήγησε ο κ. Δένδιας «ο κίνδυνος είναι να θεωρήσουμε ότι το ζήτημα της Αγίας Σοφίας είναι ελληνοτουρκικό αλλά παγκόσμιο. Είναι ζήτημα αναίρεσης κανόνων και μη σεβασμού τους που αφορούν την παγκόσμια κοινότητα».
«Θελήσαμε να δώσουμε στην Τουρκία τη δυνατότητα να αλλάξει κατεύθυνση χωρίς να φανεί ότι την υποχρεώνει η παγκόσμια κοινότητα» είπε ο υπουργός για την επιστολή της επικεφαλής της UNESCO προς την Τουρκία.
«Είναι κρίμα που η τουρκική πλευρά δεν εκτίμησε την προσπάθειά μας και συνέχισε την πορεία της.», προσέθεσε. «Η UNESCO έχει την ευθύνη της προστασίας του μνημείου» τόνισε.
Για την προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων και την παραβίασή τους ο κ. Δένδιας τόνισε ότι «η Ευρώπη θα πρέπει να καταλάβει ότι θα πρέπει να πάρει γρήγορα θέση για να αποτρέψει, γιατί αν δεν αποτρέψει δεν θα της αρέσει αυτό που θα συμβεί. Έχουμε πει και στην Τουρκία ότι δεν πρόκειται να μείνουμε αδρανείς».
Η σκληρή αντίδραση της Ελλάδας
Αυτό που αναμένεται να επιδιωχθεί από ελληνικής πλευράς είναι ένα σαφές κείμενο καταδίκης όλου του φάσματος της τουρκικής προκλητικότητας και της εξέλιξης με την Αγία Σοφία, ενώ στο τραπέζι θα τεθεί ζήτημα κυρώσεων. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός η Σύνοδος θα γίνει με φυσική παρουσία των ηγετών, όπου ο έλληνας πρωθυπουργός είναι πιθανόν να πραγματοποιήσει τετ α τετ με ευρωπαίους ομολόγους του.
«Το θέμα της Αγίας Σοφίας είναι διεθνές ζήτημα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι τέτοια παραβατική συμπεριφορά και μια τόσο μεγάλη προσβολή θα πρέπει να έχει και ανάλογη απάντηση» δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.
Πρόσθεσε, επίσης, πως «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα προχωρήσουμε σε κάποια μορφή κυρώσεων» και τόνισε ότι η χώρα μας θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της προκειμένου να υπάρξουν συνέπειες για την Τουρκία. «Ο Ερντογάν έκανε ένα ιστορικό λάθος, ένα λάθος που δημιουργεί ένα χάσμα, ελπίζω να μην είναι αγεφύρωτο».
Όπως είπε ο κ.Πέτσας «η Ελλάδα καταδικάζει αυτή την ενέργεια και θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της προκειμένου να υπάρξουν συνέπειες για την Τουρκία. Όλα είναι πάνω στο τραπέζι και το ενδεχόμενο των κυρώσεων όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά και από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Unesco».
Ο Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, υποστήριξε πάντως πως απαιτείται ένα μπλοκ συμμαχιών προκειμένου να γίνει αυτό και το ερώτημα είναι αν η ΕΕ υπό την γερμανική προεδρία είναι διατεθειμένη και αποφασισμένη να πάρει ένα τέτοιο δρόμο. Οπως εκτίμησε ωστόσο, μιλώντας στο ΣΚΑΙ, δύσκολα θα δούμε κάτι τέτοιο παρόλο που η Ελλάδα θα πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Γεμάτη συμβολισμούς η… πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία
Πάντως, όσον τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, συνεχίζεται το μπαράζ συμβολισμών αναφορικά με το άνοιγμά της για προσευχή.
Έτσι, μετά το διάγγελμα της περασμένης Παρασκευής, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 20:53, η πρώτη μουσουλμανική προσευχή ανακοινώθηκε για τις 24 Ιουλίου.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι τότε υπεγράφη η Συνθήκη της Λωζάνης, την οποία ο ίδιος ο Ερντογάν αμφισβητεί. Οι κινήσεις του αποδεικνύουν ότι όλα ήταν σχεδιασμένα με κάθε λεπτομέρεια.
Θυμίζουμε πως στα τέλη του 2016, για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας – σχετικά με τη Συνθήκη της Λωζάνης – ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας σε περιφερειακούς διοικητές της Τουρκίας, άφησε να εννοηθεί ότι η χώρα του ζημιώθηκε από την συμφωνία του 1923 η οποία θέτει τα όρια της χώρας του.
«Το 1920 μας έδειξαν τη Συνθήκη των Σεβρών για να μας πείσουν το 1923 για τη Συνθήκη της Λωζάνης. Και κάποιοι προσπάθησαν να μας το παρουσιάσουν αυτό ως νίκη. Με τη Συνθήκη της Λωζάνης δώσαμε στους Ελληνες τα νησιά, που αν φωνάξεις από τις ακτές του Αιγαίου, θα ακουστείς απέναντι. Είναι αυτό νίκη;» διερωτήθηκε.
Ο ίδιος συνέχισε: «Όσοι έκατσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Λωζάνη, δεν εκμεταλλεύτηκαν τη συνθήκη αυτή. Και επειδή αυτοί δεν την εκμεταλλεύτηκαν, δυσκολευόμαστε σήμερα εμείς».
