Ένα κρίσιμο τεστ ισορροπιών και συναινέσεων συνιστά η σημερινή ψηφοφορία για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης περί διαδηλώσεων.

Μένει να επιβεβαιωθεί η διαφαινόμενη ευρύτερη πλειοψηφία που συγκροτείται μετά την δήλωση της Φώφης Γεννηματά ότι το κόμμα της θα ψηφίσει επί της αρχής του νομοσχεδίου παρότι το ΚΙΝΑΛ θέτει ζήτημα για επιπλέον εγγυήσεις και ειδικότερα όσον αφορά την αστική ευθύνη που προβλέπεται για τον «οργανωτή» μιας διαδήλωσης στην περίπτωση πρόκλησης ζημιών και καταστροφών.

Και μπορεί ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης να έκανε δεκτές τις βασικές προτάσεις του ΚΙΝΑΛ, ωστόσο παραμένει ακόμα το «αγκάθι» του συγκεκριμένου άρθρου (σήμερα αναμένεται να καταθέσει και σχετική τροπολογία ενώ έχει προαναγγείλει ονομαστική ψηφοφορία επί του επίμαχου άρθρου αν δεν το αλλάξει η κυβέρνηση). Το ερώτημα που θέτουν πολλοί είναι κατά πόσο το ζήτημα αυτό μπορεί να απειλήσει την σύγκλιση που επιτεύχθηκε και την οποία χαιρέτησε ο κ. Χρυσοχοΐδης λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αυτό είναι κοινοβουλευτισμός, αυτό είναι Δημοκρατία».

Οι ενστάσεις

Υπάρχουν όμως και επιπλέον ενστάσεις παρά τις συγκλίσεις και την υιοθέτηση των παραινέσεων του ΚΙΝΑΛ, όπως αυτές που διατύπωσε ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ Χάρης Καστανίδης εγείροντας «μείζον πολιτικό θέμα για την κυβέρνηση» το οποίο συνίσταται στο ότι «και οι συγκεντρώσεις των πολιτικών κομμάτων υπάγονται στις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς σας», όπως είπε, ενώ επικαλούμενος τον Νίκο Δένδια σημείωσε ότι όταν νομοθέτησε σχετικά «είχε πει επιβάλλω περιορισμούς στις συγκεντρώσεις αλλά εξαιρώ τα πολιτικά κόμματα τις τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις επετειακές εκδηλώσεις». «Εσείς αμφισβητείτε τον δημοκρατικό πυρήνα του Συντάγματος», πρόσθεσε ο κ. Καστανίδης απευθυνόμενος προς τα υπουργικά έδρανα.

Κατά τα λοιπά, υπέρ επί της αρχής του νομοσχεδίου τάσσεται και η Ελληνική Λύση αν και ζητεί πιο αυστηρά μέτρα (ο Κυριάκος Βελόπουλος καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι «κάνει ένα βήμα μπροστά ενώ χρειάζονται δέκα»), ενώ ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 είναι κάθετα αντίθετα. Μάλιστα ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ θέτουν ζήτημα διενέργειας ονομαστικής ψηφοφορίας τόσο επί της αρχής όσο και επί των άρθρων, ενώ ΣΥΡΙΖΑ και ΜέΡΑ25 ήγειραν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που απορρίφθηκαν από την πλειοψηφία. Παρά τις αντιδράσεις τους, πάντως, το μήνυμα που εξέπεμψε ο κ. Χρυσοχοΐδης ήταν ότι το νομοσχέδιο αποτελεί αναγκαίο βήμα θωράκισης τόσο του δικαιώματος του συνέρχεσθαι όσο και των δικαιωμάτων των πολιτών και των επαγγελματιών.

Χρυσοχοΐδης: Το νομοσχέδιο θα εφαρμοστεί

«Το νομοσχέδιο θα εφαρμοστεί. Το λέω με πεποίθηση και αποφασιστικότητα, αλλά χωρίς διάθεση σύγκρουσης ή πρόθεση επίδειξης δύναμης. Θα εφαρμοστεί γιατί είναι πράξη ευθύνης και γιατί υπακούει στην κοινή λογική», είπε χαρακτηριστικά. Αντιθέτως ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Ραγκούσης κατηγόρησε την ΝΔ ότι «όχι απλώς ποινικοποιεί την ελεύθερη συμμετοχή σε δημοκρατικές συγκεντρώσεις, αλλά ποινικοποιεί την ελεύθερη έκφραση των πολιτών» και μίλησε για «νεκρανάσταση των νεκρών διαταγμάτων της χούντας» τα οποία «δεν υπήρξε κυβέρνηση από το 1974 και μετά που να διανοήθηκε να τα εφαρμόσει». Υπήρξε μάλιστα και μια προσωπική «κόντρα» με τον κ. Χρυσοχοΐδη που παρέπεμπε στο κοινό παρελθόν τους επί ΠΑΣΟΚ. «Αγαπητέ Μιχάλη κάθεσαι στα ίδια έδρανα με εκείνους που χρεοκόπησαν τη χώρα…», είπε ο κ. Ραγκούσης στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη ενώ εκείνος του απάντησε: «Φίλε Γιάννη, εσύ σκέψου ποια σημαία κρατάς σήμερα». Ο κ. Χρυσοχοΐδης κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι «γέννησε μια κληρονομιά καταστροφικής πόλωσης που την έχει ακόμα και σήμερα σημαία, με την εχθροπάθεια και την πόλωση που καταστρατηγεί το βασικό πολιτικό κεκτημένο της μεταπολίτευσης που είναι οι πολιτικοί αντίπαλοι να μην είναι εχθροί». «Παραμένω αμετακίνητος σε αυτό το κεκτημένο και είμαι υπερήφανος», ανέφερε και συμπλήρωσε: «Χαίρομαι που η χώρα αναπνέει έξω από ένα τοξικό, φωνακλάδικο κλίμα ανορθολογισμού και συνωμοσιολογίας».

«Είμαστε λαός της ανυπακοής»…

Τη σφοδρή αντίθεσή του εξέφρασε και ο επικεφαλής του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης προτρέποντας την κυβέρνηση: «Είμαστε λαός της ανυπακοής, μην καταργείτε τις αυθόρμητες διαδηλώσεις που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της συνταγματικής μας ιστορίας». Ευθεία επίθεση κατά της κυβέρνησης εξαπέλυσε και ο Θανάσης Παφίλης εκ μέρους του ΚΚΕ: «Από πού βγάζετε το αυθαίρετο συμπέρασμα ότι είναι απαίτηση της κοινωνίας, όταν ακόμα και η ΓΣΕΕ, όταν σύσσωμοι οι Δικηγορικοί Σύλλογοι, αλλά και το δικαστικό σώμα είναι ενάντια;», διερωτήθηκε.

Οι ενστάσεις του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής

Σημειώνεται εξάλλου ότι ενστάσεις διατύπωσε και το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής το οποίο επισημαίνει στην έκθεσή του ότι η μη γνωστοποίηση μιας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης δεν σημαίνει ότι είναι μη νόμιμη, ενώ για την απαγόρευση μιας «αντιδιαδήλωσης» τονίζει ότι δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση που επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια ή απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε ορισμένη περιοχή. Όσον αφορά δε την αστική ευθύνη των «οργανωτών», το Επιστημονικό Συμβούλιο εγείρει προβληματισμούς ως προς την οιονεί εγγυητική ευθύνη του οργανωτή.

Μάλιστα επικαλείται τις «Κατευθυντήριες Γραμμές για την ελευθερία ειρηνικής συνάθροισης» της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών του ΟΑΣΕ και παραθέτει αποσπάσματα μεταξύ των οποίων και εκείνο που αναφέρει ότι: «Οι οργανωτές και οι επιμελητές [συνάθροισης] υποχρεούνται να καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για να συμμορφώνονται με τις νομικές απαιτήσεις και να διασφαλίζουν ότι οι συναθροίσεις τους είναι ειρηνικές. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρούνται υπεύθυνοι για την παράλειψη εκτέλεσης των καθηκόντων τους, σε περιπτώσεις όπου δεν είναι ατομικά υπεύθυνοι, π.χ. ζημία περιουσιακών αγαθών ή διατάραξη ή βίαιες πράξεις που προκαλούνται από συμμετέχοντες στη συνάθροιση ή θεατές που ενεργούν ανεξάρτητα».