Ποινική δίωξη άσκησε η εισαγγελία Μυτιλήνης στους αιτούντες άσυλο που εισήλθαν στην Ελλάδα μέσω Λέσβου στο διάστημα μεταξύ 1ης Μαρτίου και 1ης Απριλίου 2020, όσο δηλαδή η ελληνική κυβέρνηση είχε αναστείλει την υποβολή νέων αιτήσεων κατά πρωτοφανή παράβαση του διεθνούς και του ευρωπαϊκό δικαίου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της οργάνωσης HIAS Ελλάδος που παρέχει νομικές υπηρεσίες σε αιτούντες άσυλο, στους εν λόγω αιτούντες άσυλο, μεταξύ των οποίων η μητέρα που έχασε το παιδί στα ανοιχτά της Λέσβου, νεφροπαθείς, έγκυες γυναίκες , ασυνόδευτοι ανήλικοι και δικαιούχοι οικογενειακής επανένωσης, δεν είχε επιτραπεί να υποβάλουν αιτήσεις διεθνούς προστασίας και είχαν τεθεί σε διοικητική κράτηση αρχικά στις απάνθρωπες και εξευτελιστικές του συνθήκες αρματαγωγού του πολεμικού ναυτικού στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Στη συνέχεια δε, μεταφέρθηκαν στα κάμπ της Μαλακάσας και των Σερρών όπου συνεχίστηκε η κράτησή τους μέχρι τις αρχές του Απριλίου.
Στις 7 Απριλίου, με την λήξη της ισχύος της πράξης νομοθετικού περιεχομένου η οποία ανέστειλε υποβολή νέων αιτήσεων ασύλου, το γραφείο τύπου του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου εξέδωσε ανακοίνωση, διαβεβαιώνοντας ότι οι αφίξεις του Μαρτίου θα εντάσσονταν στην διαδικασία ασύλου, αποκαθιστώντας εν μέρει την αδικία που είχαν υποστεί οι εν λόγω αιτούντες.
«Με την πρόσφατη απόφαση της εισαγγελίας να ασκήσει ποινική δίωξη κατά όλων όσοι αφίχθησαν εντός Μαρτίου, μια απόφαση που αφορά περίπου 850 αιτούντες άσυλο, προστίθεται άλλη μια αδικία στις ήδη πολυάριθμες που έχουν συντελεστεί εις βάρος των συγκεκριμένων ανθρώπων που έφτασαν στο ελληνικό έδαφος σε αναζήτηση διεθνούς προστασίας, όπως η αφαίρεση του δικαιώματος στη διεθνή προστασία και κράτηση σε απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες» αναφέρει η ανακοίνωση της οργάνωσης.
«Ποινική δίωξη αιτούντων άσυλο για παράνομη είσοδο, ενώ η ίδια η κυβέρνηση είχε αναστείλει την υποβολή αιτήσεων ασύλου είναι παράνομη. Οι συμβαλλόμενες χώρες δεν θα επιβάλλουν ποινικές κυρώσεις στους πρόσφυγες λόγω παράνομης εισόδου ή διαμονής, εάν αυτοί προερχόμενοι απ’ ευθείας από χώρες όπου η ζωή ή η ελευθερία τους απειλούνταν, εισέρχονται ή βρίσκονται ήδη στο έδαφος των χωρών χωρίς άδεια, υπό τον όρο ότι αυτοί αφ’ ενός θα παρουσιαστούν άμεσα στις αρχές και αφ’ ετέρου θα δώσουν επαρκείς εξηγήσεις για την παράνομή τους είσοδο ή διαμονή – αναφέρει ρητά το άρθρο 31 παράγραφος 1 της Σύμβαση της Γενεύης» συνεχίζει και καταλήγει:
«Η ποινική δίωξη των αιτούντων αντιβαίνει και στο αίτημα της κυβέρνησης για έναν ‘πιο δίκαιο διαμερισμό των αιτούντων άσυλο’ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκκρεμείς ποινικές διώξεις, αλλά και ενδεχόμενες ποινικές καταδίκες θα αποκλείσουν τους αιτούντες άσυλο από οποιοδήποτε μελλοντικό πρόγραμμα μετεγκατάστασης σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ήδη, οι υποθέσεις των ασυνόδευτων ανηλίκων, διωκόμενων ποινικά για παράνομη είσοδο, έχουν αποπροτεραιοποιηθεί από τις λίστες για την μετεγκατάσταση ασυνόδευτων ανηλίκων, αφαιρώντας τους έτσι τη δυνατότητα να ξεφύγουν από τις απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες των ελληνικών κάμπ».
