«Μέχρι εδώ καλά, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα»: Αυτή η αίσθηση αποτυπώνεται σχετικά ξεκάθαρα στη δημοσκόπηση της Metron Analysis για «Το Βήμα της Κυριακής», η οποία διενεργήθηκε κατά την περίοδο 24-29/6, λίγο πριν από τη συμπλήρωση ενός έτους διακυβέρνησης της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη ΝΔ.

Κυρίαρχο στοιχείο στις απαντήσεις είναι πλέον η αγωνία των πολιτών για την οικονομία και την ανεργία, με τις αυθόρμητες αναφορές στην πρώτη να φτάνουν στο 40% και στη δεύτερη στο 16%. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ανησυχία για την πανδημία έχει υποχωρήσει σε αυτή τη φάση στην τρίτη θέση (με 14%), κάτι που εκτιμάται και ως αναμενόμενη απόρροια της επιτυχούς διαχείρισης στο υγειονομικό πεδίο.

Ακόμη πιο σαφής είναι η εικόνα στις απαντήσεις που αφορούν την αξιολόγηση της σημερινής οικονομικής κατάστασης. Σε ποσοστό 53% η εκτίμηση είναι αρνητική και μόλις το 15% απαντά θετικά, ενώ ως προς τις προσδοκίες και τις προβλέψεις το 62% θεωρεί ότι θα υπάρξει επιδείνωση και το 15% αναμένει βελτίωση των οικονομικών συνθηκών. Ενδεικτική του κλίματος είναι και η αποτίμηση των πολιτών ως προς την προσωπική τους κατάσταση, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Το 38% απαντά ότι βρίσκεται σε χειρότερη θέση, ενώ έχουν μειωθεί ελαφρώς στο 22% εκείνοι που θεωρούν ότι βρίσκονται σε καλύτερη (από 24% τον Μάιο).

Αποτίμηση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης

Από τις αξιολογικές κρίσεις του κυβερνητικού έργου γίνεται φανερό ότι ξεκινά μια πολιτική περίοδος όπου η ικανοποίηση των πολιτών θα συναρτάται ολοένα και στενότερα από τα αποτελέσματα και την επαλήθευση των προσδοκιών και όχι από μια αόριστη θετική εντύπωση των πρώτων μηνών διακυβέρνησης. Υπό αυτό το πρίσμα οι θετικές αποτιμήσεις για το έργο της κυβέρνησης παραμένουν μεν σε υψηλό επίπεδο (55%), παρουσιάζουν όμως μια κάμψη οκτώ μονάδων σε σχέση με τον Μάιο. Αντίστοιχη μείωση πέντε μονάδων εμφανίζεται και στην αξιολόγηση του Πρωθυπουργού, η οποία είναι θετική κατά το 63% των ερωτηθέντων και παραμένει πάντως σταθερά σε πρωτοφανώς υψηλά επίπεδα επί έναν χρόνο.

Παρά τη μερική υποχώρηση της θετικής αποτίμησης του κυβερνητικού έργου, αξιοσημείωτο εύρημα της έρευνας είναι η αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να κερδίσει έδαφος: Οι αρνητικές εντυπώσεις για τις επιδόσεις της αυξάνονται στο 72% (έναντι 69% τον Μάιο), οι θετικές μειώνονται στο 17% από 21%. Αντίστοιχη πορεία ακολουθεί και ο σχετικός δείκτης αξιολόγησης του Αλέξη Τσίπρα. Οι αρνητικές κρίσεις αυξήθηκαν τον Ιούνιο στο 67% (από 65%), οι θετικές μειώθηκαν από το 25% στο 23%.

Η πλέον σημαντική επιτυχία της κυβέρνησης σε αυτόν τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης καταγράφεται, κατά τα αναμενόμενα, στο πεδίο της υγειονομικής κρίσης. Συνολικά το 82% των πολιτών αξιολογεί θετικά τη διαχείριση, ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, με το 73% να κρίνει θετικά το έργο. Αρνητική είναι η αξιολόγηση στους τομείς της παιδείας, του Μεταναστευτικού, της αντιμετώπισης της διαφθοράς και στα εργασιακά.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατανομή των θετικών εντυπώσεων ανά τομέα του κυβερνητικού έργου με βάση την ψήφο των πολιτών στις εκλογές του 2019. Η  αποδοχή της επιτυχούς διαχείρισης της πανδημίας είναι διακομματική, με τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν θετική άποψη σε ποσοστό 73% και του ΚΙΝΑΛ κατά 96% (όσο καταγράφεται και στους ψηφοφόρους της ΝΔ). Στο πεδίο του ψηφιακού μετασχηματισμού τα ποσοστά θετικών εντυπώσεων είναι 63% μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και 80% μεταξύ εκείνων του ΚΙΝΑΛ. Σταθερές παραμένουν οι εκτιμήσεις για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Σε ποσοστό 90% οι συμμετέχοντες στην έρευνα απαντούν ότι θα έπρεπε να έχει πιο ενιαία στάση στην αντιμετώπισή της. Πάντως μόλις το 17% εκτιμά ότι στα επόμενα χρόνια η ΕΕ θα ενισχυθεί, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του 54% εξακολουθεί να προβλέπει αποδυνάμωσή της.

Σχεδόν κανείς δεν θέλει πρόωρες εκλογές

Υπό αυτές τις συνθήκες,  ένα από τα σημαντικά στοιχεία της έρευνας είναι οι διαθέσεις των πολιτών σχετικά με τα σενάρια πρόωρων εκλογών: το 82% τάσσεται κατά και μόλις το 5% υπέρ! Είναι ίσως η σημαντικότερη εκδήλωση της προσδοκίας για πολιτική σταθερότητα στη χώρα και της αξίωσης για αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής. Παράλληλα, υποχώρηση εμφανίζουν τα ποσοστά και των δύο μεγάλων κομμάτων στην πρόθεση ψήφου: Η ΝΔ καταγράφει 37,7% (έναντι 40,3% τον Μάιο), ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρεί στο 19,3% (έναντι 20,9%), ενώ στην τρίτη θέση ανεβαίνει το ΚΚΕ με ποσοστό 5,7% και το ΚΙΝΑΛ διατηρείται στο επίπεδο του 5,2%.

Σε σχέση με την απήχηση των δημοσίων προσώπων, μια σταδιακή υποχώρηση καταγράφεται στα ποσοστά δημοφιλίας της Προέδρου της Δημοκρατίας. Η κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου συγκεντρώνει μεν ένα υψηλό ποσοστό δημοφιλίας (54%), ωστόσο αυτό αντιστοιχεί σε μείωση κατά 10 μονάδες από το αντίστοιχο του Απριλίου. Δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός παραμένει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τις θετικές γνώμες να φτάνουν στο 63%. Δεύτερη ακολουθεί η Φώφη Γεννηματά με 43%, ενώ τρίτος είναι ο Αλέξης Τσίπρας με 35% θετικές γνώμες, όσες και ο Δημήτρης Κουτσούμπας. Συντριπτική είναι η υπεροχή του κ. Μητσοτάκη στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία, με ποσοστό 50%, ενώ ο  κ. Τσίπρας συγκεντρώνει μόλις 15%.