Ενας από τους δεκάδες περιηγητές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα για να μαγευτούν από τις ομορφιές της, ο Σ.Φ.Α. Κόουλς, το 1939 εξέδωσε την ποιητική συλλογή «Πόλεις της Τροίας», όπου μεταξύ άλλων υμνούσε τη Μήλο με στίχους όπως αυτοί: «Παπαρούνες στη λοφοπλαγιά/ παπαρούνες στο γαλάζιο φόντο/ της γαλήνιας θάλασσας·/ λιόδεντρα, κόκκινες παπαρούνες, καλαμπόκι πράσινο, περιστέρια/ η έκσταση της φύσης! (…) Εδώ ξεκουράζονται οι αποκαμωμένοι,/ εδώ ειρήνη βρίσκουν οι δυστυχείς/ και υγεία οι ασθενείς…». Ακόμα και μέσα από τις (ένεκα ποιητική αδείας) υπερβολές, σύμφωνα με τις οποίες το νησί διαθέτει την υπερφυσική ιδιότητα να θεραπεύει τους αρρώστους, η εικόνα αποδίδει με ζωηρά χρώματα το τοπίο που θα συναντήσει και σήμερα ο επισκέπτης την άνοιξη (οι παπαρούνες) αλλά και το καλοκαίρι. Και τελικά ναι, το Αιγαίο στα πιο όμορφά του, όπως το απαντούμε και στη Μήλο, μπορεί τελικά να λειτουργήσει θεραπευτικά. Βοηθώντας μας να αποτινάξουμε από πάνω μας τη σκόνη και τα άγχη των πόλεων, και να δούμε τη ζωή με μεγαλύτερη αισιοδοξία.
Πυρ και θάλασσα
Αισιόδοξη και γεμάτη φως είναι η Μήλος. Ενα νησί που εκτός από τα ομορφότερα θεωρείται και από τα πιο ιδιαίτερα της Ελλάδας, λόγω της μορφολογίας του εδάφους του. Γεννημένη από ηφαίστεια χιλιάδες χρόνια πριν, αναδυόμενη μέσα από τη θάλασσα και πλασμένη από λάβα, ιζηματογενή πετρώματα και πολύτιμα βιομηχανικά ορυκτά (που ακόμα εξορύσσονται και εξάγονται), αποτελεί το γεμάτο ενδιαφέρον και εκπλήξεις «γεωλογικό μουσείο» των Κυκλάδων. Οπως αποτελεί και έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της χώρας μας, κυρίως για εκείνους που θέλουν να απολαύσουν τη θάλασσα και μερικές από τις ομορφότερες παραλίες του Αιγαίου. Γιατί έχει πάρα πολλές παραλίες η Μήλος, περισσότερες από 70 – ή και περισσότερες από 90, σύμφωνα με άλλες μετρήσεις! Το Σαρακήνικο, όπου ηφαιστειογενή βράχια λευκού χρώματος διεισδύουν μέσα στη διάφανη και πεντακάθαρη θάλασσα, είναι η πιο πολυφωτογραφημένη. Από δίπλα και το επίσης δημοφιλές Κλέφτικο, παλιό ορμητήριο των πειρατών, όπου και πάλι τα ηφαίστεια του μακρινού παρελθόντος έχουν «σμιλεύσει» ένα τοπίο γοητευτικό και παράξενο. Η πρόσβαση γίνεται με καραβάκια. Με καραβάκια φτάνουμε και έως τον Γέρακα, όπου η άμμος ξεκινάει ψηλά, από το βουνό, για να καταλήξει στη θάλασσα. Ο Μύτακας, η Αγία Κυριακή, ο Φυροπόταμος, η Φυριπλάκα, η Αλογόμαντρα, τα Μαντράκια, το Παλιοχώρι, ο Προβατάς, το Τσιγκράδο, ο Παπάφραγκας (με τις μικρές αμμουδιές και τις σπηλιές του), η Πολλώνια (Απολλωνία), τα Θειορυχεία με τις εγκαταστάσεις από τα παλιά ορυχεία, η Αχιβαδόλιμνη και η Παπικινού, είναι μερικά ακόμα από τα σημεία του νησιού όπου μια βουτιά στη θάλασσα αποτελεί ξεχωριστή απόλαυση. Τα παράλια της Μήλου και τα υπέροχα μυστικά τους (π.χ. τη Συκία, μια τεράστια σπηλιά χωρίς θόλο όπου χωρούν να μπουν μόνο τα μικρά σκάφη) θα τα γνωρίσετε καλύτερα κάνοντας τον γύρο του νησιού με καραβάκι, μια εκδρομή που μπορεί να διαρκέσει όλη την ημέρα και να σας φέρει για λίγες ώρες και στη γειτονική (επίσης ομορφότατη) Κίμωλο.
Η ξενιτεµένη Αφροδίτη
Τι άλλο έχει η Μήλος; Τις παλαιοχριστιανικές κατακόμβες, κοντά στην οικισμό της Τρυπητής, σε χώρο που εκτείνεται μέχρι τον παραθαλάσσιο οικισμό Κλήμα. Πρόκειται για υπόγειο νεκροταφείο των πρώτων χριστιανικών αιώνων. Για ένα εκτεταμένο ταφικό σύμπλεγμα ευρύχωρων αιθουσών και διαδρόμων λαξευμένων στον μαλακό πορώδη ηφαιστειακό βράχο, οι οποίες συνδέονται με τεχνητούς διαδρόμους. Τα παλιά χρόνια είχαν δυστυχώς υποστεί πολλές συλήσεις. Οι ειδικοί (μεταξύ άλλων γερμανοί και γάλλοι αρχαιολόγοι) άρχισαν να τις ανασκάπτουν και να τις μελετούν από τα μέσα του 19ου αιώνα, ενώ το 1928 ερευνήθηκαν και μελετήθηκαν συστηματικά από τον σημαντικό αρχαιολόγο-βυζαντινολόγο Γεώργιο Σωτηρίου. Η προϊστορική πόλη της Φυλακωπής (ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς του προϊστορικού Αιγαίου) και το αρχαίο θέατρο (στον μεγάλο αρχαιολογικό χώρο ανάμεσα στην Τρυπητή και στο Κλήμα) αποτελούν δύο από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά αξιοθέατα του νησιού. Κορυφαίο βεβαίως εύρημα παραμένει η ξενιτεμένη Αφροδίτη της Μήλου, το σπάνιας ομορφιάς άγαλμα που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου. Η ιστορία της εύρεσης και της φυγάδευσης της ακρωτηριασμένης μαρμάρινης καλλονής έχει διάφορες εκδοχές. Εν συντομία, την ανακάλυψε τυχαία, την άνοιξη του 1820 (εφέτος δηλαδή συμπληρώθηκαν τα 200 χρόνια από την εύρεσή της) ένας αγρότης που έσκαβε στο κτήμα του. Στην ίδια περιοχή έκαναν ανασκαφές και οι Γάλλοι, οι οποίοι έπειτα από πολλά παζάρια με τους ντόπιους αγόρασαν τελικά το άγαλμα και το μετέφεραν στο Παρίσι όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μήλου βρίσκεται το αντίγραφο του αγάλματος, το οποίο έχει προσφέρει το Μουσείο του Λούβρου. Πολύ ενδιαφέρον είναι και το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου που βρίσκεται στον Αδάμαντα.
Στην Πλάκα και στο Κλήµα
Ο Αδάμαντας, οικισμός που δημιουργήθηκε το 1831 από κρητικούς πρόσφυγες, είναι το κύριο λιμάνι του νησιού. Η Απολλωνία είναι το μικρότερο λιμάνι, από όπου γίνεται και η ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Κίμωλο. Η Πλάκα, η ορεινή πρωτεύουσα της Μήλου, είναι πάλλευκη και έχει θαυμάσια θέα. Στην κορυφή της βρίσκεται κάστρο του 13ου αιώνα και ο αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου ναός της Παναγίας της Σκινιώτισσας. Το Κλήμα είναι το διασημότερο ψαροχώρι του νησιού, κυρίως λόγω των «συρμάτων» του. Πρόκειται για τα χαρακτηριστικά, μικρά ασπρισμένα σπιτάκια με τις χρωματιστές πόρτες (τα βρίσκουμε και στα ψαροχώρια Σκινωπή, Αρετή και Φουρκοβούνι), στων οποίων το ισόγειο φυλάσσονταν οι βάρκες και στον επάνω όροφο έμεναν οι ψαράδες με τις οικογένειές τους. Ο επισκέπτης, γυρίζοντας με το αυτοκίνητό του στα διάφορα χωριά, θα ανακαλύψει και πολλές θερμές πηγές, με διαφορετική θερμοκρασία και σύσταση νερού, μερικές εκ των οποίων είναι τα Λουτρά Λάκκου και τα Λουτρά Χάρου στον Αδάμαντα καθώς και τα λουτρά στις Αλυκές, στον Προβατά και στο Παλιοχώρι. Ευκαιρία, μετά από τις βουτιές στη θάλασσα, και για μία βουτιά σε ιαματικά νερά.
Το νησί δεν είναι μεγάλο, είναι όμως γεμάτο εκπλήξεις. Οπου και αν γυρίσεις ενδιαφέροντα αξιοθέατα, εικόνες αρμονίας και γαλήνης. Και στα διαλείμματα για ξεκούραση, ένα ποτήρι κρύο νερό και καρπουζόπιτα (η τοπική σπεσιαλιτέ), αμυγδαλωτά ή κουφέτο, το γλυκό κουταλιού που προσφέρεται παραδοσιακά σε γάμους και αρραβώνες και που φτιάχνεται από ντόπια λευκή κολοκύθα που βράζει με μέλι και αμύγδαλα. Γιατί η Μήλος και σε ευφραίνει και σε γλυκαίνει. Εχει, είπαμε, θεραπευτικές και αποτοξινωτικές ιδιότητες, επιδρώντας ευεργετικά στην ψυχολογία εκείνων (και είναι όλο και περισσότεροι) οι οποίοι την επιλέγουν για τις διακοπές τους!
