«Οι αρχηγοί των κυβερνήσεων Ελλάδας και Τουρκίας μιλούν ξανά» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος στο Spiegel Online αναφορικά με την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν μετά από καιρό ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ταγίπ Ερντογάν, κάνοντας λόγο για «ενδείξεις χαλάρωσης» στις μεταξύ τους σχέσεις. «Επί μήνες επικρατούσε σιωπή μεταξύ των κυβερνήσεων.
Αλλά πλέον υπάρχει ελπίδα ότι οι δύο πλευρές προσεγγίζουν η μια την άλλη. Τουλάχιστον οι δύο αρχηγοί κυβερνήσεων μιλούν ξανά. ‘Για να διατηρηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας’ ανέφερε δήλωση από την Αθήνα. Συνομίλησαν για τις συνέπειες της πανδημίας και για τον τουρισμό.»
Το Spiegel στη συνέχεια κάνει αναδρομή στη δύσκολη πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων τους τελευταίους μήνες: «Τους τελευταίους μήνες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις επικρατούσε πολικό ψύχος. Ισχυρές δυνάμεις του ναυτικού και από τις δύο χώρες περιπολούν στην ανατολική Μεσόγειο. Στον αέρα γίνονται εικονικές αερομαχίες μεταξύ ελληνικών και τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών. Η τουρκική πολεμική αεροπορία πετά σχεδόν καθημερινά σε χαμηλό υψόμετρο πάνω από ελληνικά νησιά. Oι δύο χώρες του ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες ερίζουν για κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και πιθανολογούν ότι υπάρχουν πλούσια αποθέματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο νότια της Κρήτης». Το Spiegel αναφέρεται επίσης και στα γεγονότα στον Έβρο υπενθυμίζοντας: «Τον Μάρτιο ο Ερντογάν είχε διαμηνύσει ότι τα σύνορα με την Ελλάδα και την ΕΕ ήταν ανοιχτά. Χιλιάδες άνθρωποι τότε πήραν το δρόμο για τη Δύση. Οι ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας τους εμπόδισαν να εισέλθουν στην ΕΕ. Εκείνη την περίοδο η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ευχαρίστησε τους Έλληνες επειδή ήταν η ‘ευρωπαϊκή ασπίδα’. Στα ελληνοτουρκικά σύνορα επαναλαμβάνονται ακόμη σκανδαλώδη γεγονότα.»
Η δεύτερη γερμανική προεδρία της ΕΕ επί Μέρκελ
Την πρώτη συνέντευξή της σε εφημερίδα μετά το ξέσπασμα της κρίσης του κορωνοϊού παραχώρησε η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ στη Süddeutsche Zeitung. Αφορμή η επικείμενη εκ περιτροπής γερμανική προεδρία της ΕΕ και βέβαια το Ταμείο Ανάκαμψης, που αποτελεί πρόταση της ίδιας και του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν. Για την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ από τη Γερμανία η Μέρκελ αναφέρει: «Η πρώτη ευρωπαϊκή προεδρία της καγκελαρίας μου ήταν το 2007. Τότε μόλις είχε αποτύχει η Συνθήκη για ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες και είχαμε αρχίσει να επεξεργαζόμαστε μια νέα συνθήκη. Ήταν επιτυχής. Στη συνέχεια ήρθε η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, η κρίση του ευρώ και το ζήτημα των προσφύγων – υπήρχαν πάντα τεταμένες στιγμές. Και συνεχώς αποδεικνυόταν ότι η Ευρώπη δεν ήταν αρκετά ανθεκτική στις κρίσεις. Στην κρίση του ευρώ δεν είχαμε τα εργαλεία για την κατάλληλη απάντηση. Τα ελλείμματα του συστήματος ασύλου της ΕΕ έγιναν εμφανή το 2015. Τώρα η πανδημία του κορωνοϊού αποτελεί μια άνευ προηγουμένου πρόκληση. Επηρεάζει τους πάντες χωρίς να φταίνε. Πρώτον, μας βγάζει από μια θετική οικονομική πορεία σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Από την άλλη πλευρά, συμβαδίζει με τα δύο μεγάλα, κρίσιμα φαινόμενα της εποχής μας, την κλιματική αλλαγή και την ψηφιοποίηση, τα οποία αλλάζουν τη ζωή μας και την οικονομία μας ούτως ή άλλως. Είμαι πολύ επικεντρωμένη σε όλα αυτά».
Σε ερώτηση σχετικά με το κατά πόσο οι συνεχείς κρίσεις επηρεάζουν την υπόσταση της ΕΕ, η γερμανίδα καγκελάριος απαντά ότι «δεν πρέπει να θέτουμε το υπαρξιακό ζήτημα πολύ συχνά αλλά να κάνουμε τη δουλειά μας». Και όπως τονίζει «είναι προς το συμφέρον όλων να διατηρηθεί μια ισχυρή ενιαία αγορά και να είμαστε ενωμένοι προς τον κόσμο. Αναφορικά με το Ταμείο Ανάκαμψης η καγκελάριος απαντά στο ερώτημα «ποια ανταλλάγματα περιμένει» από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου και σημειώνει: «Δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει άνθρωποι του ευρωπαϊκού Νότου, του Βορρά, της Ανατολικής Ευρώπης. Δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο. Περιμένω από τον καθένα από εμάς να μπορεί να μπαίνει στη θέση του άλλου και να βλέπει τα προβλήματα κι από αυτή την οπτική. Βασικά, τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης βοηθούν στο να δείξουμε αλληλεγγύη και να καταλάβουμε ότι οι χώρες επηρεάζονται σε διαφορετικό βαθμό από την πανδημία (…) Η συνταγή επιτυχίας είναι να τα πηγαίνουμε καλά στις οικονομίες των χωρών μας και ταυτόχρονα να αυξάνουμε τη σύγκλιση εντός της ΕΕ». Μάλιστα η καγκελάριος συμπληρώνει ότι «λόγω των διαφορετικών επιπτώσεων της πανδημίας, η κατανομή των πόρων θα πρέπει να ακολουθεί διαφορετική λογική από ό,τι ισχύει για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό» καθώς και ότι «για χώρες που έχουν ήδη πολύ υψηλό συνολικό χρέος, τα πρόσθετα δάνεια έχουν λιγότερο νόημα από τις επιχορηγήσεις».
Προς τις «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης;»
Μπορεί το Ταμείο Ανάκαμψης να δημιουργήσει μια νέα δυναμική για προς μια ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης; «Για μένα το Ταμείο είμαι μια ειδική απάντηση σε ένα ειδικό πρόβλημα» απαντά η καγκελάριος συμπληρώνοντας: «Εάν θέλουμε να αλλάξουμε θεμελιώδη ζητήματα στη δημοσιονομική διαχείριση της ΕΕ ή εάν θέλουμε να της δώσουμε φορολογικές αρμοδιότητες, τότε θα πρέπει να αλλάξουμε τις Συνθήκες. Αυτό θα άλλαζε τη σχέση αρμοδιοτήτων και δυνατότητας ελέγχου. Αυτό σίγουρα θα συζητηθεί τα επόμενα χρόνια, αλλά πρέπει να γίνει προσεκτικά. Στην παρούσα φάση, ωστόσο, δεν μπορούμε να περιμένουμε μια αλλαγή των Συνθηκών, αλλά πρέπει να αντιδράσουμε γρήγορα στην πανδημία».
Δήμητρα Κυρανούδη
