Γενετικώς τροποποιημένες κατσίκες ίσως κάνουν τη διαφορά στον πόλεμο ενάντια σε έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της υγείας του παγκόσμιου πληθυσμού, τον καρκίνο, αναφέρουν ερευνητές στη Νέα Ζηλανδία.
Τα μονοκλωνικά αντισώματα
Τις τελευταίες δεκαετίες οι ερευνητές έχουν στραφεί προς τα αντισώματα προκειμένου να πολεμήσουν τον καρκίνο. Τα μονοκλωνικά αντισώματα που αποτελούν πλέον μια άκρως δημοφιλή κατηγορία αντικαρκινικών θεραπειών έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν έναν συγκεκριμένο στόχο και για αυτόν τον λόγο είναι άκρως ελκυστικά στους ερευνητές που μάχονται τον καρκίνο, αφού μπορούν να στοχεύουν αποκλειστικώς τα καρκινικά κύτταρα αφήνοντας ανέπαφα τα υγιή. Ενα από τα πιο γνωστά μονοκλωνικά αντισώματα που χρησιμοποιείται σήμερα ενάντια στον καρκίνο είναι η θεραπεία Herceptin για τον καρκίνο του μαστού. Η συγκεκριμένη θεραπεία είναι σχεδιασμένη να εντοπίζει και να προσδένεται αποκλειστικά στις πρωτεΐνες HER2 που βρίσκονται στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων του μαστού.
Ωστόσο, όπως εξήγησε ο επιστήμονας του AgResearch που αποτελεί ένα από τα εθνικά ερευνητικά ιδρύματα της Νέας Ζηλανδίας δρ Γκετζ Λάιμπλε, οι θεραπείες που βασίζονται σε μονοκλωνικά αντισώματα απαιτούν την παραγωγή μεγάλης ποσότητας αντισωμάτων για τον κάθε ασθενή, μια διαδικασία που συνήθως λαμβάνει χώρα σε κύτταρα θηλαστικών και είναι ιδιαιτέρως ακριβή. Σύμφωνα με τον δρα Λάιμπλε, ζώα όπως οι κατσίκες που μπορούν να παράγουν μεγάλες ποσότητες αντισωμάτων στο γάλα τους ίσως αποτελούν τη λύση για μείωση του κόστους της διαδικασίας.
Θεραπευτικό κατσικίσιο γάλα
Αυτή ακριβώς την πιθανή λύση διερεύνησαν ο δρ Λάιμπλε και οι συνεργάτες του. Οι ερευνητές δημιούργησαν γενετικώς τροποποιημένες κατσίκες, ικανές να παράγουν το μονοκλωνικό αντίσωμα κετουξιμάμπη (cetuximab) το οποίο χορηγείται ενάντια στον καρκίνο του εντέρου. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες εισήγαγαν γονίδια τα οποία κωδικοποιούσαν την παραγωγή του μονοκλωνικού αυτού αντισώματος στο γονιδίωμα κυττάρων κατσίκας. Στη συνέχεια με χρήση αυτών των κυττάρων δημιούργησαν κατσικάκια με εφαρμογή της ίδιας μεθόδου (μέθοδος πυρηνικής μεταφοράς) από την οποία προέκυψε το πρώτο κλωνοποιημένο θηλαστικό, η προβατίνα Ντόλι. «Τα επιπλέον γονίδια στο γονιδίωμα επέτρεψαν σε αυτές τις κατσίκες να παράγουν το αντίσωμα στο γάλα τους» εξήγησε ο δρ Λάιμπλε και προσέθεσε ότι τα γενετικώς τροποποιημένα ζώα που δημιούργησε με την ομάδα του ήταν υγιέστατα.
Μάλιστα περαιτέρω αναλύσεις έδειξαν ότι το αντίσωμα που περιείχε το γάλα των ζώων ήταν πλήρως λειτουργικό και συγκρίσιμο σε ό,τι αφορούσε τις ιδιότητές του με το αντίστοιχο μονοκλωνικό αντίσωμα που παράγεται σε κύτταρα. Εμφάνιζε μάλιστα και μια σημαντική υπεροχή: ήταν λιγότερο τοξικό.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην πλατφόρμα bioRxiv στην οποία εμφανίζονται ιατρικές και βιολογικές μελέτες που δεν έχουν περάσει από τον έλεγχο κριτών.
Και άλλα γενετικώς τροποποιημένα ζώα
Σημειώνεται ότι η ομάδα του Ινστιτούτου AgResearch έχει σημαντικές επιτυχίες στο πεδίο των γενετικώς τροποποιημένων ζώων. Το 2018 ανακάλυψε έναν νέο τρόπο ώστε να εξαλείφει έναν σημαντικό αλλεργιογόνο παράγοντα του γάλακτος τροποποιώντας γενετικώς αγελάδες. Τώρα βρίσκεται σε διαδικασία δημιουργίας των πρώτων «κλιματικά έξυπνων» αγελάδων οι οποίες θα παράγουν περισσότερο γάλα, θα αντέχουν στις υψηλές θερμοκρασίες ενώ παράλληλα θα παράγουν και λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου καθώς και χοίρων που θα αποτελούν ιδανικούς δότες οργάνων για τους ανθρώπους στο μέλλον.
