Ηχηρά μηνύματα προς την Άγκυρα περιλάμβανε η επίσκεψη Μπορέλ στην Ελλάδα τη στιγμή που η Γαλλία ανοίγει το θέμα του συνολικού επαναπροσδιορισμού των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία.
Χωρίς ταμπού και αφέλεια
Στον απόηχο της γαλλοτουρκικής έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Υβ Λε Ντριάν ζήτησε από την ΕΕ να ενσκήψει χωρίς ταμπού στο θέμα της σχέσης Βρυξελλών και Άγκυρας.
«Η Γαλλία εκτιμά πως είναι απολύτως απαραίτητο να ανοίξει το ταχύτερο η ΕΕ μία συζήτηση σε βάθος, δίχως ταμπού, χωρίς αφέλεια όσον αφορά στις προοπτικές των μελλοντικών σχέσεων της ΕΕ με την Άγκυρα και πως θα πρέπει η ΕΕ να προασπισθεί σθεναρά τα δικά της συμφέροντα, διότι η ίδια έχει τα μέσα», δήλωσε ενώπιον της Γερουσίας ο Γάλλος ΥΠΕΞ.
Κλινικός θάνατος του ΝΑΤΟ
Μάλιστα με αφορμή τη Λιβύη ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας βλέπει μια ακόμα απόδειξη του «κλινικού θανάτου» του ΝΑΤΟ, ενώ ο πρόεδρος Μακρόν εξέφρασε τη λύπη του για την χλιαρή καταδίκη από πλευράς ΝΑΤΟ της προ ημερών επιθετικής κίνησης κατά γαλλικής φρεγάτας από αντίστοιχη τουρκική ανοιχτά της Λιβύης.
Ευρωτουρκικές σχέσεις
Ενδεικτικές της πίεσης που υπάρχει στις Βρυξέλλες να ξεκαθαριστούν τα πράγματα αναφορικά με τις σχέσεις που μπορεί να έχει η ΕΕ με την Τουρκία είναι και τα όσα ανέφερε ο Γιόζεφ Μπορέλ κατά τη σημερινή του επίσκεψη στον Έβρο και την Αθήνα.
Πέραν της σημειολογίας με την επίσκεψή του στο στρατιωτικό φυλάκιο 1 των Καστανιών ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια αναφέρθηκε στο σύνολο των προκλήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο με αιχμή την επιθετικότητά της έναντι Ελλάδας και Κύπρου και δεσμεύτηκε για την στήριξη της ΕΕ στη φύλαξη των ελληνικών συνόρων και την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Μάλιστα ο κ. Μπορέλ τόσο στις συνομιλίες του με τον Νίκο Δένδια όσο και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη μίλησε για «ευρωτουρκικές σχέσεις» σε ότι αφορά τις σχέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου με την Τουρκία, ενώ έκανε ευθείες αναφορές τόσο για την παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Αθήνας από την Άγκυρα σε στεριά, θάλασσα και αέρα. Έκανε δε αναφορά στις «γεωτρήσεις που θίγουν την κυριαρχία» της Ελλάδας από την Τουρκία.
Ιδιαίτερης μνείας χρήζει η αναφορά του Ευρωπαίου εκπρόσωπου για την εξωτερική πολιτική πως είναι αυτονόητη η παρουσία του στην Ελλάδα μετά την παρέμβαση του κ. Μητσοτάκη στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
«Συνδράμαμε, στηρίξαμε την Ελλάδα στη διάρκεια των τελευταίων γεγονότων και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε. Γνωρίζω ότι γίνονται πολλές υπερπτήσεις, κάποιες έγιναν ακόμη και σήμερα στα νησιά αλλά ακόμη και στην ηπειρωτική χώρα, ότι είχαμε το έντονο πρόβλημα με τις γεωτρήσεις που θίγουν την κυριαρχία σας και ήθελα να έρθω αυτοπροσώπως -θα ερχόμουν ούτως ή άλλως, αλλά μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για περισσότερους λόγους- για να εκφράσω αυτή τη δέσμευση και τη στήριξη» ανέφερε στο διάλογο που είχε με τον κ. Μητσοτάκη στο μέγαρο Μαξίμου ο κ. Μπορέλ.
Τα σύνορα ΕΕ και Ελλάδας
Σημειώνεται ότι ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να είναι ένα από τα θέματα που θα συζητήσει αύριο στην τηλεδιάσκεψη που θα έχει και πάλι με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, καθώς έχει ζητήσει η τουρκική προκλητικότητα να συζητηθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ.
Τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα φυλάσσονται αποφασιστικά όπως έγινε στον Έβρο ήταν το κοινό μήνυμα που έστειλαν τόσο ο Ευρωπαίος εκπρόσωπος όσο και η ελληνική κυβέρνηση στο φόντο των προκλήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην πρόθεσή της να προχωρήσει σε γεωτρήσεις.
Ταυτόχρονα όμως ο κ. Μπορέλ ξεκαθάρισε ότι στόχος της ΕΕ είναι να αναζητήσει μια «κοινή ατζέντα» με την Ελλάδα για να βοηθηθεί η αποκλιμάκωση της έντασης που προκαλεί η Τουρκία με σκοπό όπως υπογράμμισε «να ενισχυθεί η συνεργασία σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος αλλά και να αναζητήσουμε τον διάλογο με την Τουρκία προκειμένου να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας και να ενισχύσουμε την περιφερειακή σταθερότητα».
Επισημαίνεται δε ότι ο κ. Μπορέλ θα συνεχίσει με επόμενο σταθμό αύριο και μεθαύριο τη Λευκωσία όπου θα έχει συνομιλίες με την ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Χάσαμε το momentum στο λιβυκό
Πάντως εντύπωση έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις του αναπληρωτή συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα εθνικής ασφάλειας, Θάνου Ντόκου, ο οποίος ούτε λίγο, ούτε πολύ άφησε να διαφανεί πως η Ελλάδα έκανε λάθος επιλογές στο λιβυκό ζήτημα ποντάροντας στον Χαφτάρ, ενώ ταυτόχρονα περιέγραψε την θέση της Ελλάδας ως εξαιρετικά δυσχερή -σχεδόν απομονωμένη- ή τουλάχιστον μόνη διπλωματικά απέναντι στην Τουρκία για την ακύρωση του τουρκολιβυκού συμφώνου.
O Θάνος Ντόκος, ουσιαστικά παραδέχτηκε ως λάθος «επένδυση» την ελληνική στήριξη στον Χαφτάφ λέγοντας ότι έχει αλλάξει το momentum της σύγκρουσης και οι μέρες του είναι «μετρημένες», ενώ τόνισε ότι παρά τις δηλώσεις συμπαράστασης από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, το τουρκολιβυκό σύμφωνο δεν είναι «υψηλή προτεραιότητα για εκείνους, όμως φοβάμαι πως δεν πρόκειται να το ανταλλάξουν με κάποιο δικό τους συμφέρον. Άρα, φοβάμαι ότι είναι μια πραγματικότητα με την οποία θα πρέπει να ζήσουμε για κάποιο διάστημα, μέχρι να βρούμε τρόπους να το υπονομεύσουμε».
