Συνηθίζουμε να θεωρούμε την υγεία κατεξοχήν βιολογικό και ιατρικό ζήτημα. Στην πραγματικότητα, η υγεία των ανθρώπων είναι ένα βαθιά κοινωνικό φαινόμενο. Το εάν οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, το πόσο βαριά αρρωσταίνουν, το εάν επιβιώνουν ή όχι όταν αρρωσταίνουν έχει να κάνει με τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες ζουν. Παράγοντες όπως η φτώχεια, η ανισότητα, η ανασφάλεια επηρεάζουν την υγεία των ανθρώπων, καθώς τους κάνουν περισσότερο ευπαθείς να αρρωστήσουν αλλά και τους ωθούν να υιοθετήσουν συμπεριφορές που έχουν αρνητική επίπτωση στην υγεία.
Στην περίοδο των Μνημονίων είδαμε μερικά ανησυχητικά σημάδια. Για ένα διάστημα αυξήθηκε η βρεφική θνησιμότητα. Είχαμε αύξηση αυτοκτονιών. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είχαμε επιδείνωση και σε άλλους δείκτες υγείας. Σε άλλες χώρες επίσης βλέπουν την αρνητική επίπτωση της ανισότητας και της αποστέρησης στην υγεία των ανθρώπων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η πανδημία, η κοινωνική ανισότητα και τα προβλήματα υγείας
Ομως και η κατάσταση των συστημάτων υγείας είναι κοινωνικό ζήτημα. Οταν μεγάλος αριθμός ανθρώπων δεν έχει πρόσβαση σε αυτό, όπως συμβαίνει π.χ. στις ΗΠΑ, τότε τα προβλήματα υγείας αυξάνονται, ακόμη και εάν σε αυτές τις χώρες υπάρχουν τα καλύτερα νοσοκομεία του κόσμου: γιατί πολύ απλά σε αυτά δεν θα μπορέσουν να πάνε όλοι.
Η χώρα μας πλήρωσε ακριβό τίμημα ως προς το σύστημα υγείας. Στην περίοδο των Μνημονίων η υγεία δεν αντιμετωπίστηκε ως κοινωνικό δικαίωμα αλλά ως δημοσιονομικό κόστος. Προφανώς και η σπατάλη έπρεπε να περιοριστεί και να απελευθερωθούν πόροι για την πρωτοβάθμια φροντίδα. Ομως, οι περικοπές που έγιναν ήταν πολύ μεγαλύτερες από την περικοπή της όποιας σπατάλης. Το καταλάβαμε με την πανδημία όταν η κυβέρνηση έσπευσε να κάνει προσλήψεις για το σύστημα υγείας για να μπορέσει να ανταποκριθεί.
Ομως, το ζήτημα είναι πιο συνολικό. Η κατάσταση μιας κοινωνίας δεν κρίνεται από τους οικονομικούς δείκτες μόνο. Κρίνεται από την κατάσταση της υγείας του πληθυσμού, το εάν υπάρχει δίχτυ κοινωνικής προστασίας, την κλίμακα της αλληλεγγύης, το εάν όντως εξασφαλίζεται ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στη ζωή, την περίθαλψη και την αξιοπρέπεια.
