Σήμα κινδύνου για τα ελλείμματα που έφερε ο κορωνοϊός

Καθώς συμπληρώνονται τρεις μήνες από την εισβολή του κορωνοϊού στη χώρα και η οικονομία βγαίνει σταδιακά από το lockdown, ήρθε και ο βαρύς λογαριασμός που πλήρωσε μέχρι τώρα το κράτος από το αποθεματικό του προϋπολογισμού και το ταμειακό «μαξιλάρι» του Δημοσίου. Τα πράγματα είναι δύσκολα. Το δημόσιο μπαίνει μέσα δύο δισ. ευρώ τον μήνα καθώς φόροι και εισφορές μειώνονται και οι δαπάνες αυξάνονται.

Μετά το πρώτο σοκ που δέχθηκε η οικονομία, η εικόνα που διαμορφώνεται τρομάζει όσους αντιλαμβάνονται τη δημοσιονομική κατάσταση που δημιουργείται. Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού τινάχθηκε σε 7,5 δισ. ευρώ στο τέλος Μαΐου (4% του ΑΕΠ) και το πρωτογενές πλεόνασμα που είχαμε συνηθίσει να μετράμε τα τελευταία έξι χρόνια μήνα με τον μήνα έγινε πρωτογενές έλλειμμα 4,8 δισ. ευρώ. 

Αναθεώρηση

Μπροστά στη νέα πραγματικότητα και στις άγνωστες – ακόμη – επιπτώσεις της πανδημίας στον τουρισμό το καλοκαίρι, το υπουργείο Οικονομικών προχωρεί σε νέα αναθεώρηση των στόχων του προϋπολογισμού και του ύψους του ελλείμματος, για το οποίο καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια να συγκρατηθεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα και να μην ξεφύγει.

Για την εξέλιξή του όμως υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα καθώς το τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος) η οικονομία συγκεντρώνει το 60% των ετήσιων εσόδων από τον τουρισμό. Πέρυσι τα έσοδα του καλοκαιριού ήταν 11 δισ. ευρώ από τα 18 δισ. ευρώ ολόκληρης της χρονιάς. Εφέτος κανείς δεν γνωρίζει πόσα θα είναι.


Αντληση πόρων

Αυτό το τρίμηνο αναμένεται να εκδηλωθεί το δεύτερο κύμα της ύφεσης και γι’ αυτό ετοιμάζεται η κυβέρνηση, η οποία επί του παρόντος αντλεί πόρους για τη στήριξη της απασχόλησης και των επιχειρήσεων (δάνεια ΤΕΠΙΧ, επιδοτήσεις ασφαλιστικών εισφορών, προγράμματα απασχόλησης, επιδόματα ανεργίας κ.ά.) μέσω του ΕΣΠΑ.

Αναλύοντας τη μέχρι σήμερα εικόνα, ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τη Δημοσιονομική Πολιτική, Θόδωρος Σκυλακάκης εξήγησε ότι «τον Μάιο είχαμε σημαντική μείωση των εσόδων (33,5%), καθώς τα έσοδα επλήγησαν ταυτόχρονα από το μαζικό lockdown της οικονομίας, από τις αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων και από την προπληρωμή (λόγω της έκπτωσης του 25%) μέρους του ΦΠΑ τον Απρίλιο».

Ο ίδιος εξηγεί ότι «η επεκτατική πολιτική αντιμετώπισης της ύφεσης που ακολουθεί η κυβέρνηση έχει προσεγγίσει μέχρι τον Μάιο, μόνο για το Κεντρικό Κράτος (χωρίς δηλαδή να συνυπολογιστούν και τα νομικά πρόσωπα  όπως ο ΕΦΚΑ), τα 5 δισ. ευρώ, με τη μορφή πρόσθετων δαπανών και μειωμένων εσόδων, λόγω COVID-19».

Οι εισφορές

Σε αυτό το ποσό κάποια στιγμή θα συνυπολογιστούν και οι απώλειες εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές που έχει ο ΕΦΚΑ, δεδομένου ότι ο αριθμός των ασφαλισμένων είναι κατά 260.000 μικρότερος από πέρυσι, καθώς δεν έγιναν οι προσλήψεις εποχικού προσωπικού.

Σε δεύτερο στάδιο θα αποτυπωθούν στα έσοδα και οι απώλειες εισφορών από τις μειώσεις αποδοχών που φέρνουν η εκ περιτροπής εργασία, η μερική απασχόληση, ακόμη και το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ που οδηγεί σε απώλεια του 20% των αποδοχών για κάθε εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης.

Αρα η προσοχή στρέφεται και στη νέα «μαύρη τρύπα» που δημιουργείται στο ασφαλιστικό σύστημα.