Οι αρχικές αποφάσεις για το υπερ-ταμείο ανάκαμψης έχουν ληφθεί. Τα ποσά που συμφωνήθηκε να μοιραστούν με βάση την γαλλο-γερμανική συμφωνία είναι πρωτοφανή, οι ταχείες πρωτοβουλίες της ΕΚΤ είναι καθοριστικές, οι διαδικασίες στο εσωτερικό της Ενωσης, ασυνήθιστα αποτελεσματικές. Μέχρι στιγμής.
Υπάρχουν όμως κρίσιμες εκκρεμότητες. Πρώτη και κύρια, η οριστικοποίηση του σχεδίου, η εμφάνιση των χρημάτων στο τραπέζι (καθώς η Ενωση θα πρέπει πρώτα και αφότου έχουν ολοκληρωθεί κάποια στάδια, να δανειστεί αυτά τα χρήματα) και, εν τέλει, η απορρόφηση και αξιοποίηση των ποσών του πακέτου οικονομικής σωτηρίας από τα κράτη μέλη.
Το τελευταίο αυτό στοιχείο δεν είναι αστείο.
Προϋποθέτει πολλά, τα οποία ειδικά στην Ελλάδα θα πρέπει να γίνουν όχι απλώς γρήγορα, αλλά αστραπιαία. Τόσο αστραπιαία, που η Επιτροπή Πισσαρίδη φαίνεται πως μάλλον θα έχει διακοσμητικό χαρακτήρα, αφού τα πορίσματά της στις αρχές του επόμενου έτους για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, θα έρχονται πιθανότατα κατόπιν εορτής.
Ενα από τα βασικά προαπαιτούμενα είναι η κατάρτιση επενδυτικών σχεδίων τώρα, συμβατών με τις προδιαγραφές, τους όρους και τους στόχους του προγράμματος οικονομικής σωτηρίας. Υπό αυτήν την έννοια, όλα τα επιτελεία στα αρμόδια υπουργεία θα πρέπει αυτές τις ημέρες να εργάζονται διπλοβάρδιες και λίγο πολύ να χάνουν τον ύπνο τους. Φαίνεται όμως ότι οι περισσότεροι περισσότερο ασχολούνται με τον ανασχηματισμό που κάποια στιγμή θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες…
Ενα άλλο αναγκαίο στοιχείο, είναι η ανατροπή αντιλήψεων και η εγκατάλειψη πρακτικών στο τραπεζικό σύστημα. Η αντιπαραγωγική νοοτροπία περικοπών της τελευταίας δεκαετίας είναι σήμερα ασύμβατη με τις συνθήκες. Απαιτείται ταχύτητα, ευελιξία, τόλμη και φαντασία. Ακύρωση γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και διαμόρφωση μίας αναπτυξιακής λογικής. Σπανίως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο από τα ίδια πρόσωπα που εφαρμόζουν την περιοριστική πολιτική. Συνεπώς, οι αλλαγές σε αυτό το πεδίο όχι απλώς επείγουν, θα έπρεπε να έχουν γίνει ήδη.
Όλα αυτά (δεν) συμβαίνουν, όσο υπάρχει μία διπλή πίεση: Αφενός χρονική, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος και ο φόβος ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας.
Αφετέρου, η πίεση που ασκεί μία θανάσιμη οικονομική απειλή, αυτή του αποπληθωρισμού. Εχει ήδη κάνει την εμφάνισή του και αν δεν αναχαιτιστεί, θα υπονομεύσει κάθε δυνατότητα ανάκαμψης. Εν πολλοίς θα ακυρώσει ακόμη και το ίδιο το πακέτο οικονομικής βοήθειας της ΕΕ, το οποίο θα πέσει μέσα σε μία αποπληθωριστική μαύρη τρύπα.
Υπό αυτές τις απειλητικές συνθήκες και όσο στην Ελλάδα περιμένουμε και δεν περιμένουμε τουρίστες, μετρώντας κρούσματα του κορωνοϊού, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό, ότι καμία πολυτέλεια χρόνου δεν υπάρχει πλέον.
Σε λίγο δεν θα υπάρχει και καμία πολιτική και κοινωνική αντοχή και ανοχή και πολλά από όσα λέγονται σήμερα από κυβέρνηση και αντιπολίτευση, θα ακούγονται σαν αφελείς προσδοκίες ανάκαμψης, ενώ επίκειται οικονομικός Αρμαγεδδών.
Εως σήμερα, οι εσχατολογικές εκτιμήσεις πολλών για τις συνέπειες της πανδημίας δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
Προκειμένου όμως να διαψευστούν οι Κασσάνδρες, πρέπει κάτι να πράξουν γρήγορα οι επικεφαλής των πολιορκούμενων της Τροίας…
