Από τη Δρ. Ελένη Γαλάνη, Ογκολόγο Παθολόγο
Ο καρκίνος του νεφρού αντιστοιχεί σε περίπου 2% όλων των νέων περιστατικών καρκίνου και παρατηρείται μια σταθερή αύξηση της επίπτωσης του παγκοσμίως τις τελευταίες 2 δεκαετίες. Στην Ελλάδα περισσότεροι από 1000 ασθενείς νοσούν κάθε χρόνο από καρκίνο του νεφρού και η πλειονότητα είναι άνδρες.
Οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του νεφρού είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η επαγγελματική έκθεση σε τοξικούς παράγοντες, η υπέρταση, η φυλή, η κληρονομικότητα, καθώς και το σύνδρομο von Hippel-Lindau. Πρόκειται για οικογενές σύνδρομο κληρονομικού καρκίνου, το οποίο σχετίζεται με μία ποικιλία καλόηθων ή κακόηθων νεοπλασμάτων, με συχνότερα αυτά του αμφιβληστροειδούς, της παρεγκεφαλίδας, των επινεφριδίων και του παγκρέατος, το αιμαγγειοβλάστωμα του νωτιαίου μυελού, το φαιοχρωμοκύττωμα καθώς και τον καρκίνο του νεφρού (RCC).
Δρ. Ελένη Γαλάνη, PhD, Αν. Διευθύντρια B’ Ογκολογική Κλινική, Metropolitan Hospital
Η πλειοψηφία των καρκίνων του νεφρού είναι ασυμπτωματικοί. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι η αιματουρία, ο οσφυϊκός πόνος, ενώ ψηλαφητή κοιλιακή μάζα εμφανίζεται σε λιγότερο από το 10% των ασθενών και σχετίζεται με προχωρημένη νόσο. Η αιματουρία είναι το πιο συχνό σύμπτωμα και εμφανίζεται στο 40-60% των ασθενών.
Η θεραπεία του καρκίνου του νεφρού θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του όγκου, το στάδιο της νόσου, την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενή.
Θεραπεία εκλογής για τον εντοπισμένο καρκίνο του νεφρού είναι η ριζική νεφρεκτομή, η οποία αποδεδειγμένα προσφέρει τη δυνατότητα ίασης από τη νόσο.
Όσο αφορά τον προχωρημένο, ανεγχείρητο ή μεταστατικό καρκίνο τα τελευταία χρόνια η θεραπευτική φαρέτρα έχει εμπλουτιστεί με νέα καινοτόμα φάρμακα τα οποία βελτιώνουν σημαντικά την επιβίωση αυτών των ασθενών.
Στοχεύουσες θεραπείες που δρουν μέσω της καταστολής της αγγειογένεσης μπήκαν στην κλινική πράξη από το 2007 που η Σουνιτινίβη άνοιξε το δρόμο για την θεραπεία του προχωρημένου καρκίνου του νεφρού, ενώ ακολούθησε η Παζοπανίβη και η Αξιτινίβη. Το 2018 η ανακάλυψη της Καμποζατινίβης, συνέβαλε ουσιαστικά στην καταπολέμηση του νεφροκυτταρικού καρκινώματος, με αποτελεσματικότητα, που ξεπέρασε τα μέχρι τότε δεδομένα και πολύ καλή ανοχή στην χορήγηση της, σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η ανοσοθεραπεία αποτελεί μια νέα μορφή θεραπείας που δρα αξιοποιώντας και ενισχύοντας τη φυσιολογική ικανότητα του ανοσοποιητικού μας συστήματος στην καταπολέμηση του καρκίνου. Στον προχωρημένο καρκίνο του νεφρού η ανοσοθεραπεία εφαρμόζεται είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με τις στοχεύουσες θεραπείες και έχει συνεισφέρει ουσιαστικά στην καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου
Όμως κάλλιον προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν, μένοντας ενεργοί σωματικά, συμμετέχοντας σε ελαφρά αθλητική δραστηριότητα μπορεί να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του μαστού, του παχέος εντέρου αλλά και του νεφρού.
Σε μελέτες που έχουν γίνει από μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα , έχει φανεί πως τα άτομα που ήταν πιο δραστήρια σωματικά είχαν 12% χαμηλότερο κίνδυνο νόσησης από καρκίνο του νεφρού συγκριτικά με εκείνα που ήταν λιγότερο δραστήρια . Μια μελέτη που συμπεριέλαβε άνω του 1 εκατομμυρίου ατόμων διαπίστωσε ότι η σωματική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο συνδέθηκε με 23% μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του νεφρού.
Η Αμερικανική Εταιρεία για τη Μελέτη του Καρκίνου (American Cancer Society) εκτιμά ότι περίπου το ένα τρίτο των θανάτων από κάθε είδους καρκίνο στις ΗΠΑ οφείλεται στην υποκινητικότητα και στην κακή διατροφή. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι η υποκινητικότητα και η παχυσαρκία ευθύνονται για 3-4 στους 10 καρκίνους του στήθους, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του οισοφάγου και του νεφρού.
Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να περιλαμβάνει το περπάτημα, το τρέξιμο, το χορό, την ποδηλασία, το κολύμπι, την εκτέλεση οικιακών εργασιών, την άσκηση και τις αθλητικές δραστηριότητες.
Εκτός από τον ευεργετικό ρόλο της άσκησης στην πρόληψη του καρκίνου, πληθώρα πρόσφατων ερευνών δείχνει ότι η σωματική άσκηση μπορεί επίσης να επηρεάσει θετικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας του ασθενούς με καρκίνο. Μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη διαχείριση των παρενεργειών και τοξικότητας της θεραπείας, στη διατήρηση της φυσικής λειτουργίας, την πρόληψη απώλειας μυικής μάζας, την αύξηση του λίπους, αλλά και στην βελτίωση της διάθεσης και της ποιότητας ζωής. Η άσκηση θα έπρεπε να συνταγογραφείται σε όλους τους ασθενείς με καρκίνο και εαν ήταν χάπι θα έπρεπε να το παίρνει κάθε καρκινοπαθής.
