Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν. Ακόμη καλύτερα, τίποτα δεν πρέπει να είναι ίδιο όπως πριν. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να στοχαστούμε την ιστορική περίοδο που διανύουμε. Και όσο και εάν η αυθόρμητη τάση μας είναι να θέλουμε απλώς τα πράγματα να είναι όπως πριν, ξέρουμε πολύ καλά ότι αυτό δεν είναι εφικτό.
Γι’ αυτόν τον λόγο και είναι η ώρα να ανοίξουν οι μεγάλες συζητήσεις για ένα μέλλον που θα μας κάνει πολύ λιγότερο ευάλωτους απέναντι όχι μόνο στην κλιματική αλλαγή (και τις αναδυόμενες πανδημίες που έχουν να κάνουν και με την καταστροφή του περιβάλλοντος), αλλά και τις επιπτώσεις της ανισότητας και της επισφάλειας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι σημαίνει ένα Πράσινο New Deal; – Η μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα
Η συζήτηση αυτή δεν μπορεί να γίνει με όρους μόνο τεχνικούς, ούτε μπορεί να ανατεθεί απλώς σε μια task force, ακόμη και εάν αυτή έχει τις καλύτερες των προθέσεων. Η συζήτηση αυτή είναι βαθιά πολιτική. Αφορά τα μαθήματα που έχουμε πάρει από το πώς φτάσαμε μέχρι εδώ και το πώς θέλουμε να είναι, όχι η οικονομία, αλλά η κοινωνία στην οποία θα ζήσουμε.
Γι’ αυτόν τον λόγο και ο χειρότερος οδηγός είναι η νοοτροπία ότι απλώς αυτή τη φορά θα εφαρμόσουμε με μεγαλύτερη επιμέλεια τις πολιτικές που δοκιμάσαμε να εφαρμόσουμε το προηγούμενο διάστημα αλλά δεν τα καταφέραμε. Οχι γιατί κάποια πράγματα δεν πρέπει όντως αυτή τη φορά να καταφέρουμε, π.χ. τη μείωση της γραφειοκρατίας, αλλά γιατί έχει φτάσει η ώρα του μετασχηματισμού.
Οι σύγχρονες κοινωνίες δεν χρειάζονται πολιτικούς-λογιστές, αλλά πολιτικούς-οραματισμούς. Χρειάζονται σχέδια για το αύριο που να στηρίζονται σε τολμηρές αλλαγές και σε μια πρόσκληση προς την κοινωνία όχι απλώς να συναινέσει, αλλά να βάλει πλάτη.
Ο συνδυασμός ανάμεσα στην «πράσινη μετάβαση» και στη βιώσιμη ανάπτυξη, σε συνδυασμό με την προσπάθεια για την έμφαση στην πλήρη απασχόληση και στην κοινωνική δικαιοσύνη, μπορεί να εμπνεύσει την κοινωνία και τελικά να της δώσει πολύ μεγαλύτερο δυναμισμό.
