Κατεδάφιση 141 κτισμάτων με χρήσεις Α και Β κατοικίας, εστίασης και τουρισμού, καθώς και 339 μαντρότοιχων, προβλέπει το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) για το Μάτι, το οποίο παρουσίασε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Το ΕΠΣ για την πολύπαθη περιοχή αποβλέπει στην ανασυγκρότηση και ανάταξη του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος, με τη δημιουργία μιας περιοχής βιώσιμης οικιστικά και περιβαλλοντικά, εξοπλισμένης με επαρκείς υποδομές, και ανθεκτικής έναντι μελλοντικών κινδύνων.
Δείτε ΕΔΩ την παρουσίαση
Όπως αναφέρθηκε, υιοθετείται μια ισορροπημένη και δίκαιη προσέγγιση, χωρίς ακρότητες: δεν κατεδαφίζονται τα πάντα, αλλά εξασφαλίζεται ότι η περιοχή θα γίνει λειτουργική και ασφαλής με το ελάχιστο κοινωνικό κόστος. Έτσι, θα γίνουν μόνο οι αναγκαίες κατεδαφίσεις για τη λειτουργικότητα και ασφάλεια της περιοχής – κυρίως κτισμάτων κοίτες ρεμάτων, τα οποία οριοθετούνται μέσω τεχνικών έργων διευθέτησης.
Με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο οργανώνεται χωρικά μια περιοχή περίπου 8.000 στρεμμάτων, από τα οποία τα 2.600 στρέμματα πολεοδομούνται για πρώτη φορά. Οι περιοχές που προστατεύονται με τη δασική νομοθεσία ή άλλες διατάξεις, φθάνουν περίπου τα 4.250 στρέμματα. Το υπόλοιπο της έκτασης περιλαμβάνει τις ήδη εντός σχεδίου περιοχές που αναπλάθονται (6%), αιγιαλό και παραλία (2%), κατασκηνώσεις (2%), και διάφορες άλλες περιπτώσεις (4%).
Ειδικότερα, στα περίπου 2.600 στρέμματα που πολεοδομούνται, θα οικοδομηθούν 710 στρέμματα, 1.060 στρέμματα θα είναι ιδιωτικοί χώροι πρασίνου (ακάλυπτοι), και 830 στρέμματα αποτελούν την εισφορά σε γη, αυξάνοντας τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους στην περιοχή.
Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση σε περίπου έναν μήνα ώστε το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα να έχει εγκριθεί τον προσεχή Οκτώβριο. Όσο για την ανάθεση της μελέτης πολεοδόμησης, θα ανατεθεί εντός του καλοκαιριού και εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη σε ένα έτος.
Ειδικότερα, ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Δημήτρης Οικονόμου ανέφερε ότι, «η ανάρτηση για δημόσια διαβούλευση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ΕΠΣ, θα γίνει στις 25 Ιουνίου. Στη διάρκεια της διαβούλευσης θα γίνει συστηματική ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων, που ούτως ή άλλως ενημερώνονταν συνεχώς και καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης των μελετών, με πρώτο βήμα την παρουσίαση του σχεδίου στους δήμους και τις οργανώσεις των κατοίκων. Η διαβούλευση θα επιτρέψει περαιτέρω βελτιώσεις και μικρο-ρυθμίσεις του ΕΠΣ, με γνώμονα πάντα την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη». Σύμφωνα με τον ίδιο το Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο θα εγκριθούν το ΕΠΣ και οι λοιπές υποστηρικτικές του μελέτες, μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευση θα σταλεί για επεξεργασία στο ΣτΕ πριν από το τέλος Αυγούστου.
Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο αποτελεί ένα ευέλικτο εργαλείο σχεδιασμού, που μπορεί να εστιάσει σε περιοχές που οριοθετούνται με λειτουργικά κριτήρια και προσδιορίζει χρήσεις γης, όρους δόμησης, περιοχές προς πολεοδόμηση, περιοχές παραγωγικών δραστηριοτήτων, περιοχές προστασίας, βασικές μεταφορικές, περιβαλλοντικές και τεχνικές υποδομές και σημαντικές χωροθετήσεις δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, «σήμερα, θέτουμε τις βάσεις για την επούλωση των πληγών με ένα βιώσιμο τρόπο». Όπως σημείωσε «ούτε ισοπεδώνουμε το Μάτι, το Κόκκινο Λιμανάκι, τον Προβάλινθο, την Αμπελούπολη, αλλά ούτε και ανεχόμαστε μία σειρά από απαράδεκτες καταστάσεις οι οποίες συνέτειναν στο να πάρει η καταστροφή που ζήσαμε πριν από δύο χρόνια τις διαστάσεις που τελικά πήρε. Στο Μάτι θα μπει μια τάξη»
Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για το εάν προβλέπονται κάποιου είδους αποζημιώσεις για τα ακίνητα που θα κατεδαφιστούν, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ υπογράμμισε ότι όσα είναι αυθαίρετα δεν θα αποζημιωθούν. Για τα υπόλοιπα (δηλαδή ακίνητα με νόμιμες οικοδομικές άδειες που όμως βρίσκονται σε περιοχές δασικές, ή σε ρέματα), προβλέπονται οι αποζημιώσεις που ορίζει ο νόμος. Το εκτιμώμενο κόστος των υποδομών υπολογίζεται να ανέλθει σε 35 εκατ. ευρώ χωρίς σε αυτό να περιλαμβάνονται απρόβλεπτα έξοδα και το εργολαβικό όφελος, παράμετροι που εκτιμάται ότι θαανεβάσουν το κόστος πάνω από 50 εκατ. ευρώ.
Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, με την υποστήριξη του ΕΜΠ (υπό τον καθηγητή κ. Κωνσταντίνου Σερράου) και με τη συμμετοχή μιας σειράς μεγάλων τεχνικών γραφείων.
Διανοίγονται 8 ρέματα
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΥΠΕΝ, κ. Ευθύμη Μπακογιάννη, στις περιοχές που δεν εξαιρούνται από το δασικό χαρακτήρα, διατηρούνται όσα κτίσματα έχουν οικοδομήσει με νόμιμη άδεια, ενώ για τα υπόλοιπα δίνονται εναλλακτικές δυνατότητες για τακτοποίηση κτισμάτων (υπό προϋποθέσεις) ή για χαρακτηρισμό των γηπέδων ως μη δασικών (υπό προϋποθέσεις). Επίσης, σε όλη την περιοχή, πολεοδομούμενη ή μη, δημιουργείται ένα δίκτυο βιώσιμης κινητικότητας (ΙΧ, ποδηλάτων και πεζών), που θα επιτρέπει και την ασφαλή εκκένωσης της περιοχής σε περίπτωση ανάγκης. Εξασφαλίζεται επίσης ένας μεγάλος δημόσιος περίπατος κατά μήκος της ακτής, χωρίς εμπόδια, με ελεύθερο πλάτος 35 μέτρα.
Επίσης, διανοίγονται τα οκτώ ρέματα της περιοχής, με τρόπο που ελαχιστοποιεί τις κατεδαφίσεις αλλά μέσω τεχνικά μελετημένων διευθετήσεων εξασφαλίζεται η ευρύτερη περιοχή από τους αυξανόμενους κινδύνους πλημμύρας ενώ υλοποιείται σύγχρονος αντιπλημμυρικός σχεδιασμός. Δίνεται έμφαση στο ρέμα Παππά ως σημαντικό φυσικό περιβαλλοντικό στοιχείο.
Στόχος η άμεση αναμόρφωση του δασικού χάρτη της περιοχής
Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, μιλώντας για τα δασικά ζητήματα στην περιοχή του Ματιού, αναφέρθηκε στις νέες διατάξεις του ν.4685/2020 που προβλέπουν:
• Πλήρη εξαίρεση των περιοχών Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι (αγροκτήματα εκούσιας διανομής) από τη δασική νομοθεσία. Για τις συγκεκριμένες εκτάσεις ανακαλούνται και κάθε είδους διοικητικές πράξεις (αναδασωτέες, πρόστιμα, διοικητικές αποβολές, κατεδαφίσεις) που εκδόθηκαν με βάση τη δασική νομοθεσία.
• Αναμόρφωση δασικών χαρτών, λαμβάνοντας υπόψη διοικητικές πράξεις που δεν είχαν ενσωματωθεί στην αρχική κατάρτιση. Στις διοικητικές πράξεις συμπεριλαμβάνονται πλέον και οικοδομικές άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί (δεν έχουν οικοδομήσει οι δικαιούχοι).
Στις περιοχές που δεν εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας (Προβάλινθος, Αμπελούπολη κ.λπ.) παρέχεται η δυνατότητα:
• Εκ νέου υποβολή αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, με νέες προθεσμίες, αφού αναρτηθεί ο αναμορφωμένος δασικός χάρτης
• Υποβολή αιτήματος υπαγωγής στις ευνοϊκές διατάξεις του κεφαλαίου ΣΤ’ του ν.4685/2020 περί οικιστικών πυκνώσεων.
Με στόχο την άμεση αναμόρφωση του δασικού χάρτη της περιοχής που αφορά στο ΕΠΣ, συντάσσεται απόφαση για την επίσπευση της διεκπεραίωσης των διαδικασιών που προβλέπονται από τον 4685/2020 περί αναμόρφωσης των δασικών χαρτών, κατά προτεραιότητα για την περιοχή του ΕΠΣ στο Μάτι (συμπεριλαμβανομένων και των υπόλοιπων περιοχών, όπως το Κόκκινο Λιμανάκι, Προβάλινθο, Αμπελούπολη κ.λπ.).
Ειδικότερα στον Προβάλινθο, η περιοχή είναι κυρίως δασικού χαρακτήρα, δεν θα πολεοδομηθεί στο σύνολό της και τα δασικού χαρακτήρα τμήματα θα ενσωματωθούν στο ΕΠΣ ως χώροι πρασίνου.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), κ. Γιώργος Στασινός αναφέρθηκε στις δυσκολίες του εγχειρήματος να σχεδιαστεί εξαρχής η συγκεκριμένη περιοχή. «Μια περιοχή που επιστημονικά συγκεντρώνει πολλές δυσκολίες, σχεδόν όλα τα ειδικά καθεστώτα προστασίας, αλλά και ιδιοκτησιακά θέματα. Μία περιοχή με υλοποιημένη δόμηση που πρέπει να επανασχεδιασθεί, που παράλληλα φέρει βαρύ κοινωνικό και πολιτικό φορτίο τόσο για την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης (προϋπόθεση οποιουδήποτε σχεδιασμού) όσο και για τις προτεινόμενες αλλαγές», υπογράμμισε.