Με γρήγορους ρυθμούς προχωρεί η συγκρότηση του μηχανισμού που θα διαχειριστεί τα 32 δισεκατομμύρια ευρώ που θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μολονότι το τελικό ποσό θα καθοριστεί σε μια από τις επόμενες Συνόδους Κορυφής, πιθανότατα τον Ιούλιο, τα ποσά που θα φτάσουν στη χώρα μας είναι μεγάλα και για την αξιοποίησή τους απαιτείται ο καλύτερος δυνατός συντονισμός.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόρισε τις τρεις δέσμες προγραμμάτων που θα ενισχυθούν με την πρόσθετη χρηματοδότηση, αλλά η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να εντάξει στα προγράμματα αυτά στρατηγικούς πυλώνες της δικής της πολιτικής: την «πράσινη» μετάβαση, τις υποδομές, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την κατάρτιση και την απόκτηση δεξιοτήτων.
Πώς θα λειττουργήσει ο μηχανισμός
Ο μηχανισμός θα λειτουργήσει ως εξής: Τα υπουργεία θα καταθέσουν τις προτάσεις τους στο Μέγαρο Μαξίμου, το υπουργείο Οικονομικών θα λειτουργήσει ως project manager, στην αξιολόγηση θα συνδράμει η Επιτροπή Πισσαρίδη και τον κεντρικό συντονισμό όλων των δράσεων θα τον αναλάβει το επιτελείο του Πρωθυπουργού. Στόχος είναι να συγκεραστούν οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – «πράσινη» συμφωνία για το κλίμα, διευκόλυνση των ιδιωτικών επενδύσεων, ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, της υγείας και της έρευνας – με τις μεταρρυθμιστικές και αναπτυξιακές ανάγκες της Ελλάδας. Τα χρήματα θα διοχετευτούν μέσα από τα κανάλια του ΕΣΠΑ και ήδη αρκετά υπουργεία είτε ετοιμάζουν τις προτάσεις τους, είτε επισπεύδουν διαδικασίες, νομοθετικές και άλλες, προκειμένου να είναι έτοιμα το φθινόπωρο.
Τα έργα που έχουν προτεραιότητα
Μεταξύ αυτών που δρομολογούνται περιλαμβάνονται έργα: Στον τομέα της Υγείας, κυρίως ενίσχυση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και επενδύσεις στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας. Στο πλαίσιο της ΚΥΑ για τον συμψηφισμό της αυτόματης επιστροφής φαρμακευτικής δαπάνης Clawback, έτους 2019, έχουν κατατεθεί στη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Ανάπτυξης 37 αιτήματα από φαρμακευτικές εταιρείες. Οι 14 από αυτές υπέβαλαν αιτήματα για έργα έρευνας και ανάπτυξης και για επενδύσεις. Οι 17 εταιρείες ενδιαφέρθηκαν μόνο για έρευνα και ανάπτυξη και οι 5 υπέβαλαν μόνο ερευνητικά σχέδια. Ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης δράσης ανέρχεται στα 50 εκατομμύρια ευρώ και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση των προτάσεων.
Επίσης, αποφασίστηκε να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με περίπου 2,5 εκατομμύρια ευρώ μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν 4 ΑΕΙ και 6 ερευνητικά κέντρα, με αντικείμενο την «επιδημιολογική μελέτη του SARS-CoV-2 στην Ελλάδα μέσω εκτεταμένων εξετάσεων ανίχνευσης ιού και αντισωμάτων, αλληλούχισης ιικών γονιδιωμάτων και γενετικής ανάλυσης ασθενών», για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Στον τομέα των υποδομών, θα υπάρξει επανεκκίνηση των μεγάλων έργων και επενδύσεων, σε συνδυασμό με τον νέο αναπτυξιακό νόμο και διασύνδεσή τους με το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ συντονίζει το υπουργείο Εσωτερικών και αφορά τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Ανοίγει ο δρόμος για «καθαρές» μεταφορές
Σε ό,τι αφορά την «πράσινη» ατζέντα, θα ενταχθεί μια βεντάλια έργων, αρχής γενομένης από το Σχέδιο Μετάβασης στην Ηλεκτροκίνηση, το οποίο παρουσιάστηκε την Παρασκευή και στην ουσία ανοίγει τον δρόμο στις «καθαρές» μεταφορές. Τα θέματα που αφορούν το περιβάλλον βρίσκονται υπό την άμεση εποπτεία του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος ασχολείται επί πολλά χρόνια με αυτά, καθώς υπήρξε ο πρώτος τομεάρχης Περιβάλλοντος της ΝΔ. Το εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) θέτει φιλόδοξους στόχους για την ηλεκτροκίνηση, προσδιορίζοντας ότι το 30% των νέων οχημάτων έως το 2030 στην Ελλάδα θα είναι ηλεκτροκίνητα και plug-in υβριδικά.
Η ηλεκτροκίνηση εξοικονομεί 18 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στην ΕΕ από τη μείωση των ορυκτών καυσίμων και άλλα 6 δισεκατομμύρια από την εισαγωγή πετρελαίου. Ο τομέας των μεταφορών ευθύνεται για το 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αν η Ελλάδα ανανεώσει τον στόλο των οχημάτων της, συμμετέχει στον ευρωπαϊκό στόχο μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα κατά 170 εκατομμύρια τόνους έως το 2030.
Στην ΕΕ κυκλοφορούν συνολικά 1,3 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα και λειτουργούν 170.000 σημεία φόρτισης, ενώ η χώρα μας κατατάσσεται 4η από το τέλος στους «28» με λιγότερα από 1.000 ηλεκτρικά οχήματα και μόλις 51 σημεία φόρτισης. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι μέχρι το 2030 το ένα στα τρία οχήματα να είναι ηλεκτρικό και για να επιτευχθεί αυτό θα δοθεί σειρά κινήτρων στους ενδιαφερομένους.
Ακόμα, το «Just Transition Fund», ύψους 40 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα βοηθήσει στην απολιγνιτοποίηση και στη μετάβαση στη νέα εποχή βάζοντας την Ελλάδα στην πρωτοπορία της «πράσινης» οικονομίας. Στα επόμενα χρόνια το Εθνικό Ενεργειακό Σχέδιο έχει στόχο την προσέλκυση επενδύσεων ύψους 40 δισ. ευρώ, που θα αλλάξουν πλήρως την ενεργειακή εικόνα της χώρας.
Δρομολόγηση ψηφιακών έργων
Σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, πέρα από τις πρωτοβουλίες για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής δρομολογεί σειρά ψηφιακών έργων, τα οποία θα καλύψουν μεγάλα έργα, όπως π.χ. η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου, των Αρχείων του Κράτους, εισαγωγή ψηφιακής τεχνολογίας σε έργα υποδομών κ.ά. Ολα τα παραπάνω δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που θέλουν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα, όπως η π.χ. το κέντρο ανάπτυξης RPA (Robotic Process Automation) από τη Microsoft. Την Πέμπτη το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεδιάσκεψη με τον Matt Brittin, διευθύνοντα σύμβουλο της Google Europe, τον οποίο είχε γνωρίσει στο Νταβός τον Ιανουάριο, σχετικά με το ενδιαφέρον της εταιρείας (όπως και της Microsoft) για προγράμματα που αφορούν τον πολιτισμό, τον ψηφιακό μετασχηματισμό καθώς και για προγράμματα πιστοποίησης.
Το σχέδιο για την τουριστική προβολή της Ελλάδας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναλάβει προσωπικά την τουριστική προβολή της χώρας, όχι μόνο με παρεμβάσεις του στα διεθνή μέσα ενημέρωσης, αλλά και με την παρουσία του στην παρουσίαση της εφετινής καμπάνιας για τον τουρισμό την Πέμπτη στην Αίγλη του Ζαππείου.
Στην εκδήλωση με τίτλο «Restart Tourism» παρουσιάστηκε το βίντεο της νέας καμπάνιας «The Greek summer is a state of mind», μέσα από το οποίο επιχειρείται να περάσει το μήνυμα ότι «το ελληνικό καλοκαίρι είναι μια κατάσταση ευτυχίας πέρα από εποχές και τόπους».
Στόχος της καμπάνιας είναι να υπενθυμίσει στο διεθνές ταξιδιωτικό κοινό ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα μοναδική και ότι το καλοκαίρι της εμπεριέχει κάτι πιο βαθύ, πιο αληθινό και πιο ανθρώπινο.
Προτρέποντας τους αποδέκτες της καμπάνιας να ζήσουν το δικό τους ελληνικό καλοκαίρι, δημιουργούνται, σύμφωνα με τους δημιουργούς της, οι προϋποθέσεις για τη διεύρυνση της σεζόν και οι ευκαιρίες για την ερχόμενη χρονιά. Και αυτό γιατί εστιάζει στο συναίσθημα αλλά και στη νέα ταυτότητα που έχτισε η Ελλάδα μέσα από τη διαχείριση της πανδημίας, εξ ου και επελέγη μόνο ένα πλάνο προκειμένου να αφομοιωθεί το μήνυμα του ελληνικού καλοκαιριού χωρίς να αποσπάται η προσοχή του θεατή από εντυπωσιακά πλάνα της Ελλάδας.
Στον χαιρετισμό του ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο διαφορετικό εφετινό καλοκαίρι και στο μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η τουριστική βιομηχανία από την πανδημία. Εθεσε ως αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα την ασφάλεια όλων, επισκεπτών και εργαζομένων στον τουρισμό, και τόνισε ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να στηρίξει την εργασία στον κλάδο του τουρισμού, προκειμένου να διαφυλαχτούν όσο τον δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας. «Είμαστε διατεθειμένοι να προσθέσουμε κι άλλα όπλα στη φαρέτρα μας και εδώ είμαστε να αναπροσαρμόσουμε τη στρατηγική μας» δήλωσε.
Δεν υφίσταται θέμα «μνημονίου»
Από το Μέγαρο Μαξίμου απορρίπτουν τις ανησυχίες που εκφράζονται από την πλευρά της αντιπολίτευσης για επιβολή όρων που θα μοιάζουν με μνημόνιο. Η κάθε χώρα, σημειώνουν, θα υποβάλει το δικό της εθνικό σχέδιο και η εκταμίευση των χρημάτων θα γίνεται σε δόσεις ανάλογα με τη πρόοδο των δράσεων. Η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και σε αυτό θα ενταχθεί και η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης – «δεν θα υπάρξουν άλλες προϋποθέσεις» προσθέτουν.
«Τα χρήματα που θα έρθουν στην Ελλάδα δεν θα συμβάλουν απλώς στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και των οικονομικών συνεπειών που προκάλεσε, αλλά θα αξιοποιηθούν για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και να εκσυγχρονιστεί σε όλους τους τομείς. Στο τέλος της τετραετίας θέλουμε η Ελλάδα να είναι μια διαφορετική χώρα» τονίζουν οι συνεργάτες του Πρωθυπουργού.
Απορρίπτουν τη λογική των επιδομάτων
Η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν θα κινηθεί στη λογική των επιδομάτων, όπως συνέβη στο παρελθόν, αλλά θα επενδύσει σε έργα που θα αλλάξουν το τοπίο στην Ελλάδα για τις μελλοντικές γενιές. Και αναμένει τη συνδρομή της Γερμανίας, η οποία αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου την 1η Ιουλίου, εκτιμώντας ότι η Ανγκελα Μέρκελ δεν θα επιτρέψει να συρρικνωθεί το Ταμείο Ανάκαμψης, παρά τις αντιδράσεις των φειδωλών χωρών, ενδεχομένως και των αυταρχικών κυβερνήσεων της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, αν συνδεθεί η χρηματοδότηση με τον σεβασμό του κράτους δικαίου.