Για την οικονομική διάσταση του πολιτισμού συζήτησαν η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος B&M Φάνης Παπαθανασίου κατά τη διάρκεια του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αυτή των Δελφών που αποτελεί πόλο έλξης υψηλού πνευματικού επιπέδου επισκεπτών, η οικονομία ολόκληρων περιοχών εξαρτάται από αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. «Μελέτη του Υπουργείου Πολιτισμού την περίοδο 2005-2015 κατέδειξε ότι για κάθε 1 ευρώ επένδυσης στον πολιτισμό, η απόδοση φτάνει τα 3,44 ευρώ, δηλαδή περισσότερο από το τριπλάσιο της επένδυσης», σημείωσε η κ. Μενδώνη.
Σε ερώτηση του κ. Παπαθανασίου αν θα είναι έτοιμη η Ελλάδα να υποδεχθεί τους τουρίστες με περισσότερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες διαθέσιμες το καλοκαίρι, η κα. Μενδώνη σημείωσε ότι υπήρξαν καθυστερήσεις αλλά ότι τα σχέδια του Υπουργείου προχωρούν κανονικά. Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων είναι στη διαδικασία διεύρυνσης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους, αλλά υπήρξαν κάποιες καθυστερήσεις. «Προτεραιότητα για το ηλεκτρονικό εισιτήριο αποτελούν οι Δελφοί και η Ολυμπία», εξήγησε.
Ως άλλο παράδειγμα καθυστέρησης επενδύσεων, η κ. Μενδώνη αναφέρθηκε στον ανελκυστήρα πλαγιάς του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης. «Ο ανελκυστήρας καθυστέρησε, όχι γιατί δεν ήταν έτοιμη η μελέτη, ή διότι δεν υπήρχαν τα χρήματα διαθέσιμα (τα οποία εξασφαλίστηκαν από χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση), αλλά διότι η ιταλική εταιρία κατασκευής του παρέμεινε κλειστή για 70 ημέρες λόγω κοροναϊού».
«Μπορεί ο σχεδιασμός για εκτέλεση κατασκευών και ανακαινίσεων να μας πήγε λίγο πίσω χρονικά, όμως ελπίζουμε ότι- αν όλα πάνε καλά αυτό το τρίμηνο- θα καλύψουμε το κενό», είπε η Υπουργός.
«Τα έσοδα από τον πολιτισμό είναι περίπου το 3% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ τα εθνικά κονδύλια για την χρηματοδότησή του είναι πολύ λιγότερα από το 1%», συμπλήρωσε η Υπουργός μιλώντας για την συμβολή του πολιτισμού στην οικονομία της χώρας μας.
Το Υπουργείο Πολιτισμού σκοπεύει να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κυρίως, αλλά και εθνικά κονδύλια, για την αναβάθμιση των υποδομών στη χώρα.
Τέλος, η Υπουργός αναφέρθηκε στην συμβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στον τομέα του πολιτισμού. Αναφέρθηκε στην χορηγία της Μicrosoft για την αρχαία Ολυμπία. Η Microsoft δημιούργησε μία εφαρμογή για κινητά που επιτρέπει στον επισκέπτη να βλέπει τα μνημεία αναστηλωμένα, δηλαδή όπως ήταν αρχικά, καθώς περιηγείται στον αρχαιολογικό χώρο, ενώ τόνισε ότι παρόμοιες εφαρμογές σχεδιάζονται και για άλλους χώρους.
Τόνισε ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι πολύ σημαντική και ότι το Υπουργείο συνεργάζεται πολύ αρμονικά με πολλά ιδρύματα. Αναφέρθηκε στην απαλλαγή των Ιδρυμάτων από τον ΦΠΑ και είπε ότι ετοιμάζεται σύντομα ένα νέο πλαίσιο πιο φιλικό για τις πολιτιστικές χορηγίες.
Αρβελέρ: Δεν υπάρχουν εμπειρογνώμονες του μέλλοντος
Η Ελένη Αρβελέρ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, στην εναρκτήρια ομιλία της στο 5ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών μίλησε για το όνειρο και την ελπίδα που δεν μπορεί κανείς να στερήσει από τους ανθρώπους και αποτελούν τα θεμέλια της ζωής αλλά και για την κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος, που όπως είπε « είναι έργο δικό μας και δεν μας το επέβαλλε κανείς». Η Ελένη Αρβελέρ ευχήθηκε στο μέλλον οι άνθρωποι να είναι έτοιμοι να ακούσουν τους επιστήμονες, και η υγεία και ο πολιτισμός να αποτελέσουν προτεραιότητα μας.
«Δεν υπάρχουν εμπειρογνώμονες του μέλλοντος, η αβεβαιότητα είναι το μόνο σίγουρο για το αύριο. Ξέρουμε τι δεν θα συμβεί αλλά όχι τι θα συμβεί», επισήμανε η κ. Αρβελέρ. Θα έχουμε αλλάξει εμείς οι ίδιοι και η σχέση με τον εαυτό μας δεν θα είναι η ίδια μετά την πανδημία, είπε η πρύτανης του πανεπιστημίου της Σορβόνης και τόνισε πως ίσως απελευθερωθούμε από το εγώ και το ευρώ εξαιτίας του κοροναϊού. Η ζωή είναι κάτι πολύτιμο και χρειάστηκε η πανδημία για να συνειδητοποιήσουμε ίσως πως, όσο αξίζει η ζωή του ανθρώπου, δεν αξίζει τίποτα άλλο, είπε η Ελένη Αρβελέρ. Και επισήμανε πως η ανθρωπότητα θα ζήσει μεν μία ψηφιακή εποχή, η οποία όμως δεν μας απαλλάσσει από τις φοβίες μας, από το φόβο για την ανεργία, για την ενδοοικογενειακή βία, για τα ψυχικά νοσήματα, την κατάθλιψη που μαστίζει κυρίως τους νέους.
Συζήτηση – Θερμοπύλες και Σαλαμίνα: Ο Θρίαμβος της Θέλησης
Στη συζήτηση που ακολούθησε αμέσως μετά με τίτλο Θερμοπύλες και Σαλαμίνα: Ο Θρίαμβος της Θέλησης, η Μαριάννα B. Βαρδινογιάννη, Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO, Πρόεδρος της Τιμητικής Κοσμητείας του Επετειακού Έτους «Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020” επεσήμανε πως η πανδημία άλλαξε τη ματιά μας στον κόσμο, έκανε τα πράγματα ρευστά και αβέβαια. Η Μαριάννα Βαρδινογιάννη μιλώντας για το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών τόνισε πως θα συμβάλλει στην προσπάθεια ανασύνταξης του μέλλοντος, ενώ δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τα Φόρουμ του εξωτερικού και αποπνέει το μοναδικό πνεύμα των Δελφών.
Αναφερόμενη στην επέτειο των 2.500 ετών από τη μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, είπε πως πρόκειται για ένα έπος που ξεπερνάει την ιστορία της Ελλάδας, γιατί δίδαξε ήθος και αξίες που ζουν ακόμα. Πρόκειται για ένα μάθημα που έδωσαν οι λίγοι στους πολλούς και έδειξε πως η αρετή είναι δύναμη και η στρατηγική σημαντικότερη από την πολιτική, είπε η κ. Βαρδινογιάννη. Ο θρίαμβος της ανθρώπινης θέλησης είναι το δίδαγμα που έχουμε πάρει και πρόκειται για μία παρακαταθήκη που είναι βαθύτατα αποτυπωμένη στο DNA του Έλληνα, είπε η Μαριάννα Βαρδινογιάννη. Και τόνισε πως με την πανδημία ο Έλληνας έκανε το «Εγώ» ξανά «Εμείς.» Η πανδημία υπογράμμισε ακόμα περισσότερο το βαθύτερο νόημα της Επετείου των 2.500 χρόνων, τόνισε η κ. Βαρδινογιάννη: «Το έπος των Θερμοπυλών και της Σαλαμίνας είναι ένα έπος που ξεπερνάει την ιστορία της Ελλάδας. Είναι ένα κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας με ιδιαίτερο βάρος και σημασία. Όχι μόνο γιατί σηματοδότησε τη γέννηση του Δυτικού Πολιτισμού αλλά και γιατί δίδαξε ήθος και αξίες που ζουν ακόμα. Nιώθω πραγματικά πως η παρακαταθήκη τόσων αιώνων ιστορίας που τόσο εύστοχα διατυπώνεται στη σημερινή θεματική ως «Ο θρίαμβος της θέλησης» είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Γιατί τελικά οι Έλληνες είμαστε ίδιοι μέσα στα βάθη των αιώνων! Όποτε η Ελλάδα μας χρειάζεται, όποτε η ανθρωπότητα χρειάζεται την Ελλάδα, μπορεί οι «Θερμοπύλες» να αλλάζουν, εμείς όμως παραμένουμε εκεί. Θεματοφύλακες του πολιτισμού και του ανθρωπισμού. Όσο υπερβολικό κι αν ακούγεται, η Πανδημία τόνισε ακόμα περισσότερο τη διεθνή σημασία και το βαθύ νόημα του Επετειακού Έτους. Γιατί οι Θερμοπύλες και η Σαλαμίνα δεν είναι γεωγραφικοί προσδιορισμοί, αλλά ιδεολογικοί. Δεν είναι οι τόποι όπου έγιναν οι μάχες. Είναι το όραμα και οι αξίες. Είναι οι άνθρωποι και τα ιδανικά για τα οποία αυτοί αγωνίστηκαν».
Ο συντονιστής της συζήτησης, δημοσιογράφος Αντώνης Σρόιτερ ρώτησε την πρύτανη της Σορβόννης Ελένη Αρβελέρ αν οι Έλληνες δικαιούμαστε να λέμε πως η Σαλαμίνα και οι Θερμοπύλες άλλαξαν τον κόσμο. Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου των Δελφών είπε πως ουδέποτε οι Έλληνες ξεχάσαν τον θρίαμβο. Ακόμα και στα χρόνια της μεγάλης σκλαβιάς μας συνόδευε, επεσήμανε η κ. Αρβελέρ, και με τον ευθύ λόγο που τη διακρίνει είπε πως ο Δημάρατος δεν είχε δίκιο για τους Έλληνες όταν έλεγε πως όταν βρεθούν μπροστά τον ξένο γίνονται μία γροθιά, γιατί ο Ξέρξης πέρασε όλη τη Βόρεια Ελλάδα αμαχητί. Και φτάνει στις Θερμοπύλες. Εκεί η δήθεν ήττα του Λεωνίδα από τον Ξέρξη είναι η μεγαλύτερη νίκη της ιστορίας, είπε η Ελένη Αρβελέρ.