Το πακέτο κινήτρων ύψους 100 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, που βρίσκεται σήμερα σε εμβρυακό στάδιο στην Ελλάδα, παρουσίασαν αναλυτικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης και ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής. Πρόκειται για ένα «οικολογικό μπόνους» για τα έτη 2020-2021, με στόχο να γίνει αποφασιστική στροφή στην ηλεκτροκίνηση από ιδιώτες, επαγγελματίες και επιχειρήσεις.

Στο πλαίσιο αυτό δίνονται ειδικά κίνητρα για να μπουν στην πρίζα οι στόλοι των ταξί, αλλά και φορτηγών οχημάτων. Στις δε προτεραιότητες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εντάσσεται η άμεση ανανέωση του στόλου των λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Για έναν νέο τρόπο μετακινήσεων και όχι για ένα ακόμα πρόγραμμα κινήτρων απόσυρσης οχημάτων έκανε λόγο ο κ. Χατζηδάκης. Το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο προετοιμάστηκε εντατικά κατά το προηγούμενο 8μηνο από όλα τα συναρμόδια υπουργεία, αναμένεται να βγει σε διαβούλευση την επόμενη εβδομάδα και να φτάσει τον Ιούλιο στη Βουλή. Μάλιστα, ο επισπεύδων υπουργός τόνισε ότι δεν πρόκειται για μια προσχηματική διαβούλευση και όλες οι παρατηρήσεις και προτάσεις θα ληφθούν υπόψιν.

Το πακέτο για την ηλεκτροκίνηση, ύψους 100 εκατ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ρύπων, είναι η αρχή αντίστοιχων πρωτοβουλιών και όχι μια one-off δράση.

Κάτω από 1.000 ηλεκτρικά οχήματα σήμερα στους δρόμους

Η ηλεκτροκίνηση είναι το “αύριο» πανευρωπαϊκά» υπογράμμισε ο κ. Καραμανλής, σημειώνοντας ότι ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ηλεκτροκίνητων οχημάτων ανέρχεται σε 4-5%, στην Ελλάδα είναι κάτω από 1% και αντιστοιχεί σε λιγότερα από 1.000 οχήματα. Δεν μπορούμε να πριμοδοτούμε αγορά μεταχειρισμένων οχημάτων παλαιού τύπου» σχολίασε.

Όπως επισήμανε, διεθνώς στον τομέα των μεταφορών αποδίδεται περίπου το 1/3 της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και το 30% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο ευρύτερος ευρωπαϊκός στόχος είναι μέχρι το 2050 ο τομέας των μεταφορών να μειώσει τις εκπομπές κατά 60% και η κυκλοφορία στις πόλεις να γίνεται αποκλειστικά με μη συμβατικά οχήματα.

Θέτοντας τον στόχο των παρεμβάσεων, τόνισε ότι σε 10 χρόνια από σήμερα, το 2030, ένα στα τρία αυτοκίνητα που θα τίθενται σε κυκλοφορία θα είναι ηλεκτρικά, σημειώνοντας ότι κίνητρα δίνονται και για τα φορτηγά, αλλά και για την ανανέωση με ηλεκτρικά οχήματα των εταιρικών στόλων.

Τα κίνητρα για τα ταξί

Στο πλαίσιο αυτό, σημαντικό μέγεθος αποτελούν τα ταξί, η σταδιακή αντικατάσταση των οποίων αποτελεί στοίχημα για την καθιέρωση της ηλεκτροκίνησης. Όπως ανακοίνωσε ο κ. Καραμανλής, η ενίσχυση θα κινηθεί σε τρεις άξονες.

-Επιδότηση 25% της αξίας (προ ΦΠΑ) που θα ράνει κατ’ ανώτατο τις 8.000 ευρώ (επιδότηση δηλαδή μεγαλύτερη από το ΙΧ)
-Επιδότηση 15% και ως 5.500 ευρώ για υβριδικό εσωτερικής καύσης και εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα κάτω των 50 γραμμαρίων
-Επιβράβευση 2.500€ για την αντικατάσταση των παλαιών οχημάτων ταξί με ηλεκτρικά (συνολικό όφελος με την απόσυρση 10.500€)

Στην παρέμβασή του ο υφυπουργός Μεταφορών, κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης διερωτήθηκε ρητορικά: «Πώς θα εκπληρώσουμε τις ευρωπαϊκές μας δεσμεύσεις για μια κινητικότητα χαμηλών ρύπων αν δεν θεσπίσουμε παράλληλα την απόσυρση των παλαιών ΤΑΞΙ και την παράδοση τους σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης; Πόση αξία θα είχε η επιδότηση της αγοράς ΤΑΞΙ, χωρίς πιάτσες με τις απαιτούμενες υποδομές φόρτισης, οι οποίες θα λειτουργούν είτε αυτόνομα ή εντός των ήδη υπαρχόντων, με ειδικά καθορισμένες θέσεις; Πόσο εύκολη θα είναι η χρήση ενός ηλεκτρικού οχήματος αν οι ΟΤΑ δεν μεριμνήσουν ως μέρος των ΣΒΑΚ για την τοποθέτηση και λειτουργία επαρκούς αριθμού δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης;»

Με τη συνδρομή της ΕΤΕπ οι τεχνικές προδιαγραφές για τα ηλεκτρικά λεωφορεία Αθήνας-Θεσσαλονίκης

Σημαντικό άξονα για τις μεταφορές, που διεθνώς «ευθύνονται» για το 1/3 της τελικής κατανάλωσης ενέργειας διεθνώς και το 30% εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, αποτελούν οι αστικές μετακινήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο στόλος των οδικών αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας δεν έχει ανανεωθεί από το 2009.

Στο πλαίσιο των πρόσφατων ευρωπαϊκών αποφάσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, από τις 2 Αυγούστου 2021 το 33% των προμηθειών λεωφορείων θα πρέπει να είναι «καθαρά», δηλαδή μηδενικών ή μειωμένων ρύπων, ενώ από 1η Ιανουαρίου 2026- το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 47%.

Ο διαγωνισμός για τα νέα λεωφορεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αναμένεται να βγει στον αέρα τον ερχόμενο Οκτώβριο και, όπως τόνισε ο υπουργός, θα περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό ηλεκτρικών οχημάτων. Έτσι, σε συνεννόηση με την ΕΤΕπ, μέσα στον επόμενο μήνα, θα έρθουν στην Αθήνα 2 δοκιμαστικά λεωφορεία ένα ευρωπαϊκών προδιαγραφών κι ένα κινεζικών προκειμένου να δοκιμαστούν για να αποφασιστεί ποιο ταιριάζει στην πόλη.

Οι τεχνικές προδιαγραφές των ηλεκτρικών λεωφορείων θα προκύψουν με τη συμβολή της ΕΤΕπ και των Jaspers.

Όπως επισήμανε ο κ. Καραμανλής, τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση στα εισαγόμενα παλαιά οχήματα. Ο μέσος όρος ηλικίας των οχημάτων βάσει των στοιχείων της αγοράς ανέρχεται σε 15,5 χρόνια, όταν στην Ευρώπη είναι τα 10 χρόνια.

Υποδομές φόρτισης στο οδικό δίκτυο

Προτεραιότητα κατά το επόμενο διάστημα είναι η αδειοδότηση ενός επαρκούς δικτύου υποδομών επαναφόρτισης κατά μήκος του οδικού δικτύου της Ελλάδος καθώς και σε ιδιωτικούς, δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους στάθμευσης, μέσα από μια απλή διαδικασία.

Στόχος μας είναι, λοιπόν, η δημιουργία ενός ευρύτερου δικτύου για την ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης. Τα σημεία αυτά θα βρίσκονται σε όλο το οδικό δίκτυο της χώρας, αλλά και σε ιδιωτικούς και κοινόχρηστους χώρους”, πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής και σημείωσε ότι ειδικά για την εξυπηρέτηση των ταξί, προβλέπεται να δημιουργηθούν πιάτσες αποκλειστικής χρήσης από ηλεκτροκίνητα ταξί, με τις απαιτούμενες υποδομές φόρτισης.

Στο «μικροσκόπιο» του Υπουργείου η ηλεκτροκίνηση

Στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα λειτουργεί Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης, όπου θα καταγράφονται όλες οι υποδομές επαναφόρτισης και οι σχετικοί φορείς.

«Το Μητρώο θα παρέχει στους χρήστες των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, στοιχεία όπως π.χ. τη διαθεσιμότητα των σημείων, την τρέχουσα κατάστασή τους (αν είναι ελεύθερο ή κατειλημμένο), καθώς και την τιμή και τον τρόπο πληρωμής» εξήγησε ο κ. Καραμανλής.

«Εξίσου μεγάλη αξία έχει όμως την ύπαρξη αυτού του δικτύου να τη γνωρίζει ο χρήστης. Και μάλιστα όχι στατικά αλλά δυναμικά» υπογράμμισε ο κ. Κεφαλογιάννης και εξήγησε ότι αυτό το στόχο υπηρετεί το Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης, που αναπτύσσει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

«Το Μητρώο θα είναι διαλειτουργικό πανευρωπαϊκά και θα παρέχει δυναμικά στοιχεία στους χρήστες των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όπως τη διαθεσιμότητα των σημείων, την τρέχουσα κατάστασή τους (ελεύθερο/κατειλημμένο), καθώς και δεδομένα που αφορούν στην τιμή επί τούτω φόρτισης, καθώς τον τρόπο τιμολόγησης και πληρωμής» ανέφερε και πρόσθεσε: «Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε μια κεντρική ηλεκτρονική βάση δεδομένων, στην οποία θα συλλέγονται δεδομένα από τους φορείς και θα αποστέλλονται στους χρήστες σε πραγματικό χρόνο, θα αναγνωρίζονται οι φορείς της αγοράς ηλεκτροκίνησης και θα εποπτεύεται η ομαλή λειτουργία των υποδομών φόρτισης».

Καθώς δε απαιτείται και η υποστήριξη και εξυπηρέτηση των χρηστών μετά την πώληση, εννοώντας την επισκευή και συντήρηση των ηλεκτρικών οχημάτων, το θεσμικό πλαίσιο της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα θα ρυθμίζει την αδειοδότηση και λειτουργία συνεργείων επισκευής και συντήρησης ηλεκτρικών οχημάτων, τα απαιτούμενα προσόντα για την κατοχή άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος τεχνίτη ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και το είδος του τεχνικού περιοδικού ελέγχου τους από τα ΚΤΕΟ.