Αλαλούμ επικρατεί στις άδειες διαμονής των μεταναστών που ζουν νόμιμα και εργάζονται χρόνια στην Ελλάδα. Πρόκειται για τους ανθρώπους που καθαρίζουν και χτίζουν τα σπίτια μας, φυλάνε τα παιδιά και τους ηλικιωμένους μας, βάζουν βενζίνη στο αυτοκίνητό μας. Αριστοι γνώστες των πραγμάτων καταγγέλλουν στο «Βήμα» ότι, λόγω των μέτρων για τον κορωνοϊό, το σύστημα έχει διαλυθεί αφήνοντας «στον αέρα» χωρίς χαρτιά ή εγκλωβισμένους στις χώρες τους χωρίς να μπορούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα ανθρώπους που ζουν ακόμη και επί δεκαετίες εδώ και πληρώνουν φόρους.
Παράλληλα, συνεχίζονται οι γνωστές παθογένειες του συστήματος, με τις καθυστερήσεις στην ανανέωση των αδειών παραμονής ώστε να φθάνουν ακόμη και ληγμένες στα χέρια των δικαιούχων, τα κυκλώματα που εκμεταλλεύονται τους μετανάστες και τις ανορθολογικές πρακτικές. Ολα αυτά οδηγούν στο σημείο να καταπατούνται τα δικαιώματα των μεταναστών και να ανοίγει ο δρόμος για καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Χάος με τα ραντεβού
Προς υπεράσπιση των Διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (ΔΑΜ), είναι χρόνια υποστελεχωμένες. Επίσης, ενώ υπάγονται στην αποκεντρωμένη διοίκηση, η νομοθεσία που τις αφορά προκύπτει από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. «Αυτό είναι προβληματικό γιατί τελικά δεν υπακούν σε κανένα» καταγγέλλεται στο «Βήμα». «Στην πράξη υπάρχει «τοπική νομολογία», δηλαδή το Δίκαιο εφαρμόζεται διαφορετικά ανά την Ελλάδα» – κοινώς, εξαρτάται «σε ποιον θα πέσεις» και αν αυτός είναι ενημερωμένος για κάποια καινούργια διάταξη.
Λόγω της έλλειψης προσωπικού, ενώ ο νόμος προστάζει ότι το ραντεβού πρέπει να οριστεί ως έναν μήνα μετά τη λήξη της άδειας, στην πράξη ορίζεται τρεις και τέσσερις μήνες μετά. Οταν στις 12 Μαρτίου έκλεισαν τελείως οι ΔΑΜ λόγω του κορωνοϊού, παρά τις εισηγήσεις προς το υπουργείο να μην ανασταλούν ορισμένες υπηρεσίες, πολλοί μετανάστες που είχαν καταθέσει εμπρόθεσμα τα χαρτιά τους έμειναν έκθετοι.
«Το Βήμα» έχει στη διάθεσή του περίπτωση κατόχου άδειας παραμονής που έληγε εφέτος τον Ιανουάριο: το ραντεβού που ζήτησε πέρυσι τον Νοέμβριο από τη ΔΑΜ Αθήνας κλείστηκε για τον τρέχοντα Μάιο (τέσσερις μήνες μετά τη λήξη) αλλά λόγω κορωνοϊού ματαιώθηκε και πρέπει πλέον να ξανακλειστεί από την αρχή. Η πολυδιαφημισμένη από το υπουργείο Μετανάστευσης πλατφόρμα για το ηλεκτρονικό κλείσιμο ραντεβού που επρόκειτο να ξεκινήσει τη λειτουργία της τη Δευτέρα (25/5) είναι ακόμη ανενεργή (λειτουργεί μόνο στον Πειραιά πιλοτικά από πέρυσι). Κάποιες ΔΑΜ (π.χ. Παλλήνη) εξυπηρετούν κλείνοντας ραντεβού με την παλαιά μέθοδο, άλλες όχι (π.χ. Αθήνα), καθώς παραπέμπουν στην ηλεκτρονική σελίδα.
Η δεύτερη παράταση των αδειών διαμονής που δόθηκε από το υπουργείο Μετανάστευσης (ΦΕΚ 4/5) λόγω κορωνοϊού κάλυψε πολλές από τις περιπτώσεις που είχε αφήσει εκτός η πρώτη. Δεν έλυσε όμως προβλήματα, όπως για τους ανθρώπους που εργάζονταν σε επιχειρήσεις που έκλεισαν λόγω lockdown και οι οποίοι έχασαν τις προθεσμίες για την κατάθεση των δικαιολογητικών για το βοήθημα των 800 ευρώ.
Εγκλωβίστηκαν
Αλλοι δεν μπόρεσαν να πάρουν επιδόματα που δικαιούνταν. Μετανάστες που είχαν φύγει για διακοπές στην πατρίδα τους με την «μπλε βεβαίωση» (νομιμοποιητικό έγγραφο μέχρι να πάρουν στα χέρια τους την άδεια διαμονής) εγκλωβίστηκαν σε όλον τον κόσμο διότι με την υπουργική απόφαση για την απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα λόγω κορωνοϊού δεν προβλέφθηκε εξαίρεση για όσους ζουν νόμιμα εδώ. Εκτοτε έχει επιτραπεί η επιστροφή όσων έχουν άδεια διαμονής, όχι όμως και όσων έχουν «μπλε βεβαίωση», παρά το γεγονός ότι, όταν αυτοί έφυγαν από την Ελλάδα, ίσχυε ότι θα μπορούσαν να επιστρέψουν κανονικά με την «μπλε βεβαίωση». Ως αποτέλεσμα, πήγαν χαμένα αεροπορικά εισιτήρια καθώς δεν μπόρεσαν να επιβιβαστούν στο αεροπλάνο για Ελλάδα με την «μπλε βεβαίωση», έχασαν τη δουλειά τους στη χώρα μας και γενικά ανατράπηκε η ζωή τους.
Στην Αλβανία, στη Γεωργία, στις Φιλιππίνες, στο Πακιστάν οι εγκλωβισμένοι είναι χιλιάδες. Περιμένουν να παραλάβει ο δικηγόρος τους την ανανεωμένη άδεια διαμονής και να τους τη στείλει για να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Εγκλωβισμένοι θα παραμείνουν όσοι παραλάβουν άδεια διαμονής που θα είναι ήδη ληγμένη, εφόσον ο νόμος δεν καλύπτει την περίπτωσή τους. Καταγγέλλεται στο «Βήμα» ότι ληγμένες άδειες παραμονής παραδίδει συχνά η ΔΑΜ Παλλήνης, ενδεχομένως λόγω φόρτου εργασίας από τις «χρυσές βίζες».
Οσοι έχουν αιτηθεί ραντεβού, ακόμη και πριν από έναν χρόνο, για έκδοση άδειας διαμονής αποδεικνύοντας επταετή παραμονή στην Ελλάδα βρίσκονται σήμερα με ματαιωμένο ραντεβού και παράνομοι. Αν συλληφθούν, μπορούν να αποδείξουν ότι είχαν κάνει αίτηση για έκδοση άδειας, όμως πρέπει να κινηθούν δικαστικά και να επιβαρυνθούν με όλα τα έξοδα.
