«Ο τρόπος με τον οποίο η ψηφιακή τεχνολογία έχει εισχωρήσει στη ζωή μας, το πώς έχει επιβληθεί σε αυτήν και το πώς, τελικά, την ορίζει, είναι κατά μια έννοια υπέροχος» θα μου πει ο ηθοποιός Γκιγιόμ Κανέ στη συνάντησή μας στο Φεστιβάλ Βενετίας.
Στην τελευταία ταινία του «Παιχνίδια ζευγαριών» που σκηνοθέτησε ο Ολιβιέ Ασαγιάς και στην οποία συμπρωταγωνιστεί η Ζιλιέτ Μπινός, ο 49χρονος σήμερα ηθοποιός υποδύεται έναν παραδοσιακό εκδότη βιβλίων που προσπαθεί να συμβαδίσει με μια νέα τάξη πραγμάτων.
«Οφείλουμε να είμαστε ανοιχτοί μπροστά στην τεχνολογία γιατί μας άλλαξε τη ζωή και μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα που ως τώρα δεν μπορούσαμε να κάνουμε. Από την άλλη πλευρά όμως, αυτή η ίδια τεχνολογία νομίζω ότι μπορεί να σε φρικάρει. Γιατί όταν την έχεις μπροστά σου, η περιέργειά σου, το ενδιαφέρον σου για τα πράγματα, μειώνεται. Και αυτό μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο».
Ολα αυτά τα ζητήματα θίγονται με λεπτό χιούμορ στην ταινία του Ασαγιάς, ο οποίος φυσικά ενδιαφέρεται για την ανθρώπινη κατάσταση και εστιάζει στις σχέσεις (του εκδότη με έναν συγγραφέα και με μια υπάλληλο που τον βοηθά να μπει καλύτερα στην ψηφιακή εποχή). Επανερχόμενος στην τεράστια αλλαγή που έχει επιφέρει η τεχνολογία στη ζωή μας, ο ηθοποιός δίνει ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα: «Πες πως βρίσκεσαι σε διακοπές και έχεις ένα τάμπλετ με 100 βιβλία. Αν το βιβλίο που έχεις επιλέξει στις πρώτες 10 σελίδες δεν σου αρέσει, πιο εύκολα θα το παρατήσεις ως e-book παρά ως χαρτί. Δεν θα κάνεις την προσπάθεια να κατανοήσεις το νόημά του, να δεις τι θέλει να πει ο συγγραφέας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ταινίες. Στα 10 λεπτά μπορείς να τη σταματήσεις με ένα κλικ του κομπιούτερ, κάτι που δεν μπορείς να κάνεις όταν βρίσκεσαι σε μια αίθουσα κινηματογράφου. Τσαλαβουτώντας λοιπόν από εδώ κι από εκεί, έχεις την ψευδαίσθηση ότι έχεις δει και διαβάσει τα πάντα. Ωστόσο απλώς έχεις καταπιεί αμάσητο ένα μέρος τους. Δεν το έχεις χωνέψει».
Αν και η συνέντευξη αυτή πάρθηκε πριν από την πανδημία του COVID-19, ο Γκιγιόμ Κανέ από τότε πίστευε ότι «η εξωτερική επικοινωνία των ανθρώπων ολοένα και χωλαίνει» και ότι «οι followers στο Instagram και στο Facebook έχουν πλέον μεγαλύτερη σημασία από το να πεις ένα καλημέρα και να σφίξεις ένα χέρι. Σήμερα λες «βιάζομαι, να τα πούμε με μηνύματα στο Μessenger…». Ακόμα κι εγώ πέφτω σε τέτοιες παγίδες – τον τελευταίο καιρό όλο και πιο συχνά. Μου συνέβη και με μια ταινία που ήθελα να δω στο σινεμά – εκεί πιστεύω πρέπει να βλέπουμε τις ταινίες. Ηξερα τον παραγωγό, που μου την έστειλε σε link. Παρασύρθηκα και την είδα στον υπολογιστή, κάτι που θεωρώ ανόητο. Δεν είχα την υπομονή για να πάω στην αίθουσα».
Τα κοινωνικά δίκτυα στη ζωή μας
Ο Γκιγιόμ Κανέ δεν θεωρεί τον εαυτό του «άνθρωπο των κοινωνικών δικτύων» και στεναχωριέται που τόσο πολλοί συνάδελφοί του μοιράζονται τα πάντα εκεί «χάνοντας την ομορφιά της φαντασίας». Επίσης θεωρεί «φτηνή δικαιολογία» τον ισχυρισμό ότι πολλές διασημότητες χρησιμοποιούν το Instagram για να αποφύγουν τους παπαράτσι. «Το κάνουν για να βγάζουν λεφτά φορώντας ρούχα οίκων μόδας» είπε. Μάλιστα ο ίδιος κάνει αστεία για όλα αυτά στο Instagram, παρότι έχει και αυτός σπόνσορα (τη Lacoste) σε δική του επιχείρηση. «Ασφαλώς και χρησιμοποιώ το Instagram, μόνον όμως όταν έχω κάποιο λόγο να το κάνω». Πριν από τέσσερα χρόνια είχε υπερασπιστεί μέσω Instagram τη σύντροφό του Μαριόν Κοτιγιάρ (και συμπρωταγωνίστριά του σε αρκετές ταινίες. όπως στο δημοφιλέστατο «Αγάπα με αν τολμάς») που θεωρούνταν αιτία για την κρίση στον γάμο του Μπραντ Πιτ με την Αντζελίνα Τζολί. Η ανάρτηση είχε προκαλέσει μεγάλο θόρυβο γιατί ο Κανέ επιτέθηκε και στα ΜΜΕ. «Η αργυρώνητη βλακεία ορισμένων προσώπων που αυτοαποκαλούνται δημοσιογράφοι, το μίσος ορισμένων χρηστών του Διαδικτύου που αισθάνονται πιο ισχυροί πίσω από το πληκτρολόγιό τους, με ωθούν να εκφράσω την υπερηφάνεια, τον έρωτα, τον σεβασμό και τον θαυμασμό μου για τη Μαριόν, η οποία παραμένει δυνατή και λογική απέναντι σε όλες τις ηλίθιες και αβάσιμες κατηγορίες» είχε γράψει στον λογαριασμό του στο Instagram. «Είχα λόγο για να το κάνω και το έκανα» είπε. «Δεν πρόκειται να πουλήσω την ψυχή μου στο Instagram!».
«Οι ηθοποιοί πληρώνονται για να περιμένουν»
Αν και ανήκει στους δημοφιλέστερους ηθοποιούς της Γαλλίας, στόχος του Γκιγιόμ Κανέ ήταν πάντα η σκηνοθεσία. Είπε ότι για να τα καταφέρει στη σκηνοθεσία χρειάστηκε να γίνει ηθοποιός, και αυτό επειδή «κυρίως με ενδιέφερε να γνωρίζω τη δουλειά του ηθοποιού από την πλευρά του σκηνοθέτη». Βεβαίως, η δουλειά άρεσε επίσης στον Κανέ, αν και υπάρχουν στιγμές που εκνευρίζεται, όταν για παράδειγμα περιμένει μία ολόκληρη ημέρα για να παίξει μόλις πέντε λεπτά μπροστά στην κάμερα. «Αυτό που με τα χρόνια έχω καταλάβει είναι ότι οι ηθοποιοί πληρώνονται για να περιμένουν» είπε. Καλοπληρώνονται όμως, και «αυτά τα χρήματα σου κάνουν πιο εύκολη τη ζωή, γιατί σε βοηθούν να χρηματοδοτήσεις τις… δικές σου ταινίες». Του λέω ότι αυτή ακριβώς ήταν η μέθοδος σκηνοθετών όπως ο Ορσον Γουέλς και ο Τζον Κασαβέτις που συχνά έπαιζαν σε ταινίες άλλων (χωρίς να τις πιστεύουν) προκειμένου με τον μισθό τους να χρηματοδοτήσουν δικά τους πράγματα. «Δεν θα τους φτάσω ποτέ, αλλά ναι, χτυπήσατε φλέβα» απάντησε ο Κανέ. «Είναι και οι δύο πρότυπά μου».
Ο Κανέ πάντως έχει γυρίσει αρκετές – και καλές. Τα «Μικρά αθώα ψέματα» (2011), που απέκτησαν και συνέχεια, είχαν κάνει θραύση στη Γαλλία, όπως και το θρίλερ «Μην το πεις σε κανέναν». Επιτυχία προβλέπεται να γίνει και η τελευταία περιπέτεια «Αστερίξ», το «Astérix & Obélix: L’Empire du Milieu» που τώρα προετοιμάζει και στην οποία θα πρωταγωνιστεί η Μαριόν Κοτιγιάρ.
