Διπλής ανάγνωσης η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας που «έστειλαν» οι θεσμοί. Απονείμει τα εύσημα για την κάλυψη των αναγκών της επιδημίας αλλά και ηχηρές προειδοποιήσεις σχετικά με την αναμενόμενη μείωση εσόδων κρατικών οργανισμών στην μετά Κορωνοϊό εποχή
Η έκθεση δίνει έμφαση στη λειτουργία οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα και επισημαίνει ότι η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) με διευθύνουσα σύμβουλο την κ. Ράνια Αικατερινάρη, έδειξε ετοιμότητα όσον αφορά την διαχείριση των έκτακτων περιστάσεων ενώ σημειώνει και την πρόοδο που συντελείται όσον αφορά την αξιοπιστία και βελτίωσης της παραγωγικότητα των εταιρειών.Το Υπερταμείο δηλαδή φαίνεται ότι πέρασε την αξιολόγηση των ευρωπαϊκών θεσμών με καλό βαθμό, ωστόσο οι ευρωπαίοι τεχνοκράτες επισημαίνουν δύο περιοχές μελλοντικών κινδύνων.
Ανησυχούν για την ραγδαία όπως περιμένουν, μείωση εσόδων σε ΟΑΣΑ και ΕΛΤΑ, ενώ φαίνεται ότι ανεπίσημα έχουν διατυπωθεί και «απορίες» για την υπερβολική όπως χαρακτηρίζεται, «προσφορά» ότι οι πολίτες δεν πρέπει να ανησυχούν για την μη εξόφληση λογαριασμών των ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ. Η προβολή αυτής της ευχέρειας, χωρίς ημερομηνία λήξης, θεωρείται ότι θα οδηγήσει σε απότομη πτώση εσόδων των οργανισμών, χωρίς δυνατότητα κάλυψης των ανεξόφλητων λογαριασμών από το δημόσιο. «Υποθέτουμε οι κυβερνητικοί παράγοντες που δήλωναν, «μην κάνετε ουρές για να πληρώσετε λογαριασμούς», τώρα θα κάνουν έκκληση και για την εξόφλησή τους» επισημαίνεται σχετικά.
Γενικότερα, πάντως οι κύριες εστίες ανησυχίας της εποπτείας είναι η πορεία εσόδων των ΟΑΣΑ και ΕΛΤΑ:
ΟΑΣΑ: Αναμένεται μείωση εσόδων, καθώς όλες οι συγκοινωνίες και μεταφορές παγκοσμίως είδαν πρωτόγνωρες συνθήκες εξαιτίας του Lock down (αεροδρόμια, αεροπορικές, τρένα, λεωφορεία, κλπ). Η πανδημία ανάγκασε τις πόλεις σε όλο τον κόσμο να εφαρμόσουν πρωτόγνωρα μέτρα φυσικής απόστασης και περιορισμού των μετακινήσεων, ενώ ταυτόχρονα χρειάστηκε να διατηρήσουν σε λειτουργία τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες για τις απολύτως απαραίτητες μετακινήσεις (π.χ. εργαζομένων που παρέμεναν στην πρώτη γραμμή όπως το νοσηλευτικό προσωπικό, φροντίδα ηλικιωμένων, κα). Ακόμη και μετά την άρση των απαγορευτικών μέτρων, οι αρχές αναγκάστηκαν να ανακατευθύνουν μέρος της ζήτησης για αστικές μετακινήσεις σε προσωπικά μέσα μεταφοράς (ΙΧ). Ως εκ τούτου, έχει σημειωθεί σημαντική μείωση των επιβατών στα ΜΜΜ σε πόλεις σε όλο τον κόσμο (κατά 70% έως 90%
Στην Αθήνα, το σύστημα αστικών συγκοινωνιών του ΟΑΣΑ ήταν αποτελεσματικό στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και στην προσαρμογή των υπηρεσιών δημόσιας μεταφοράς τις δύσκολες μέρες, που τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ, το μετρό και το τραμ συνέχισαν να λειτουργούν αλλά και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για την προστασία των εργαζομένων αλλά και των επιβατών.
Προφανώς ο περιορισμός στις μετακινήσεις ως αποτέλεσμα του lock down έχει αρνητικές συνέπειες στα έσοδα της εταιρείας, όπως όλων των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στις μεταφορές. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει μια προσαρμοσμένη προσέγγιση ως προς τα μέτρα οικονομικής ανάκαμψης, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των αστικών συγκοινωνιών.
Επισημαίνεται πάντως ότι προ της πανδημίας και ιδιαίτερα το τελευταίο τρίμηνο του 2019 και τους πρώτους μήνες του 2020, οι εισπράξεις από πωλήσεις εισιτηρίων στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας παρουσίαζαν σταθερά αυξητική τάση σε σχέση με το περασμένο έτος, κάτι που αποδίδεται τόσο στη βελτίωση της εκτέλεσης του συγκοινωνιακού έργου, όσο και στις συνεχιζόμενες βελτιώσεις στο σύστημα διασφάλισης εσόδου, συμπεριλαμβανομένης και της ενίσχυσης των σημείων πώλησης στο δίκτυο του μετρό, καθώς και στα μέτρα καταπολέμησης της εισιτήριοδιαφυγής.ΕΛΤΑ: H γενικότερη οικονομική κατάσταση της εταιρείας με τα προβλήματα ρευστότητας, είναι γνωστή. Είναι σε εξέλιξη ο σχεδιασμός για την εφαρμογή προγράμματος μετασχηματισμού του επιχειρησιακού μοντέλου των ΕΛΤΑ, λαμβάνοντας υπόψη και την διεθνή εμπειρία από ανάλογους μετασχηματισμούς στην Ευρώπη, αλλά και τα χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς. Για την εφαρμογή του Πλάνου Μετασχηματισμού, είναι σε πλήρη εξέλιξη ενέργειες της Διοίκησης σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη και την ΕΕΣΥΠ για την οριστικοποίηση του χρηματοδοτικού πλάνου μετασχηματισμού και την προετοιμασία για τη λήψη των απαραίτητων εγκρίσεων, προκειμένου να γίνει εφικτή η εκκίνηση εφαρμογής του πλάνου.
Είναι σημαντικό επίσης να αναφέρουμε ότι, τα ΕΛΤΑ κατά τη διάρκεια της κρίσης ολοκλήρωσαν τη διανομή συντάξεων σε όλη την χώρα τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, ακόμη και σε περιοχές που βρίσκονται σε καραντίνα, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα για το προσωπικό και τους πολίτες. Με τον τρόπο αυτό, διασφαλίστηκε η παραμονή στο σπίτι 360 χιλ. συνταξιούχων που εξυπηρετήθηκαν είτε κατ’ οίκον, είτε σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους στα χωριά, σε συνεργασία με τους Δήμους.Διασφαλίστηκε επίσης η δωρεάν διανομή ειδών ατομικής προστασίας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης προς χρήση στα δικαστήρια. Ακόμη, έχει εκκινήσει και λειτουργεί η συνεργασία με τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), όπου τα ΕΛΤΑ διανέμουν τα πιστοποιητικά στους πολίτες, καθώς και συνεργασία για τη διανομή φαρμάκων.
Ωστόσο, όσο δεν αντιμετωπίζεται δραστικά το ευρύτερο πρόβλημα ΕΛΤΑ, αυτό παραμένει.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αναγνωρίζουν ότι οι περισσότερες ΔΕΚΟ ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στις προτεραιότητες αδιάληπτης λειτουργίας κατά την κρίση. Σημειώνουν επίσης ότι σημειώνεται πρόοδος στον τομέα της ουσιαστικής και μόνιμης βελτίωσης της λειτουργίας των εταιρειών το τελευταίο διάστημα. Σχετικά με την «ενεργό παρέμβαση» της ΕΕΣΥΠ στις μεγάλες κρατικές εταιρείες, σημειώνουν ότι υλοποιείται με έμφαση τις παρακάτω προσπάθειες:
• Επιχειρησιακά σχέδια: Η ΕΕΣΥΠ είχε ετοιμάσει το επιχειρηματικό της σχέδιο και τους αντίστοιχους δείκτες (KPI’s) για την περίοδο 2020-2022, το οποίο ωστόσο λόγω των νέων συνθηκών θα πρέπει να ανανεωθεί όταν η επίδραση του κορωνοϊού είναι πιο μετρήσιμη. Η εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου για κάθε εταιρεία, αποτελεί σταθερή δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης προς τους θεσμούς.
• Μηχανισμός Συντονισμού: Το ότι η ΕΕΣΥΠ οριστικοποίησε και κατέθεσε προς έγκριση τον ορισμό των στόχων και επιδιωκόμενων Αποστολών των Δημόσιων Επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μηχανισμού Συντονισμού, ο οποίος αποτελεί κείμενο συμφωνημένο μεταξύ της χώρας και των θεσμών, συνεισέφερε στην τήρηση των σχετικών δεσμεύσεων.
• Την ενδυνάμωση της συνεργασίας της ΕΕΣΥΠ με την κυβέρνηση μέσα από το πλαίσιο του Μηχανισμού και τη διαβούλευση μεταξύ ημών για την επίτευξη της επιχειρησιακής συνέχειας, αλλά και εκτός του πλαισίου του Μηχανισμού, για την περίπτωση των ΕΛΤΑ
• Εταιρική Διακυβέρνηση: Τη συνεχή βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης στις δημόσιες επιχειρήσεις, μέσα από την αξιολόγηση και τον διορισμό νέων μελών (αναφέρονται οι ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ, ΕΤΑΔ και ο διορισμός περισσότερων από 70 μέλη συνολικά)
• Τη συνεχή βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης μέσα από την ενδυνάμωση των λειτουργιών του εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου. Επίσης τη βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης μέσα από την προετοιμασία e-learning προγραμμάτων (πχ για την εταιρική συμμόρφωση )Aλλαγή σκυτάλης στην Ένωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος
