Από τις αρχές Μαΐου οι ιερείς μπορούν και πάλι να τελούν θείες λειτουργίες στις εκκλησίες με τη συμμετοχή πιστών μετά από 8 εβδομάδες lockdown. Για πολλούς, κυρίως ηλικιωμένους, ήταν μια περίοδος αβάστακτης μοναξιάς και τεράστιας έλλειψης κάθε μορφής πνευματικότητας. Αλλά οι θείες λειτουργίες δεν μοιάζουν με αυτές προ κοροναϊού.
Για παράδειγμα, στην εκκλησία του μοναστηριού που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης Worms ο πατήρ Ταρκίσιος λειτουργεί με μόνο 20 παρόντες. Φορά μάσκα και απολυμαίνει συνεχώς τα χέρια του, πριν μοιράσει την όστια στους πιστούς. Η πνευματική ζωή με τις ομάδες ανάγνωσης της βίβλου, τις επισκέψεις σε ιδρύματα και συζητήσεις με ηλικιωμένους δεν γίνονται πια. Ακόμη και η γιορτή του Πάσχα δεν έγινε.
Γάντια και πλεξιγκλάς
Όλα έχουν αλλάξει. Αλλά πώς; Ο Καθεδρικός του Βερολίνου χρησιμοποιήθηκε πριν από τρεις εβδομάδες για μια θεία λειτουργία που μεταδόθηκε από την τηλεόραση. Στην πόλη Βορμς ο πατήρ Ταρκίσιος βρίσκεται συνεχώς με το απολυμαντικό στο χέρι. Στον Καθεδρικό της Κολωνίας ένα τοίχος από πλεξιγκλάς χωρίζει τους ιερείς από τους πιστούς κατά τη θεία κοινωνία.
Μάλιστα στην καθολική εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ στη συνοικία Βέντινγκ ο ιερεύς φορά επιπλέον γάντια και μάσκα, όταν μοιράζει την όστια. «Μου κάνει καλό που μπορώ να έρχομαι και πάλι στην εκκλησία» λέει μια ηλικιωμένη κυρία μετά την θεία λειτουργία στο Βερολίνο. «Μου έλειψε, και η μετάδοση από την τηλεόραση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη φυσική παρουσία». Αλλά προς το παρόν είναι μια εναλλακτική.
Γιατί για να παρακολουθήσει κάποιος τα θεία μυστήρια, θα πρέπει να δηλώσει την παρουσία του και οι κατάλογοι είναι γεμάτοι. Έτσι δεν απομένει παρά η τηλεόραση. Είναι σαφές ότι πρόκειται για μια βαθιά ανάγκη, αλλά πάλι κανείς δεν θέλει να μεταδώσει τον ιό σε άλλους ή να βάλει σε κίνδυνο την εκκλησία.
Γιατί υπάρχουν και αρνητικά παραδείγματα, όπως στη συνοικία Ρέντελχάιμ της Φραγκφούρτης, που προκάλεσε οργή και ανησυχία σε ολόκληρη τη χώρα. Κάποιος μολυσμένος με τον κοροναϊό, τον μετέδωσε σε άλλους 200 κατά τη διάρκεια θείας λειτουργίας σε εκκλησία Βαπτιστών. Οι πιστοί βρίσκονταν στην εκκλησία χωρίς μάσκα, έψελναν μαζί και αργότερα κάθισαν μαζί για φαγητό.
Ο επικεφαλής της ενορίας βρίσκεται στο νοσοκομείο, στην εντατική. Δεν αποκλείεται να έχει ποινικές συνέπειες. Η γερμανική κυβέρνηση είναι οργισμένη, αλλά και οι αρχές δεν φείδονται κριτικής.
Θεία λειτουργία σε ντράιβ-ιν
Έτσι, ο πιο ασφαλής τρόπος είναι η τέλεση της λειτουργίας μέσω τηλεδιάσκεψης με τη συμμετοχή των πιστών εξ αποστάσεως. Η σύγχρονη τεχνολογία όλα τα επιτρέπει. Τα επιτρέπει δε σε τέτοιο βαθμό, που η ευαγγελική ενορία στο Άλτσαϊ, 80 χιλιόμετρα από το Βορμς, καλεί κάθε δύο εβδομάδες το εκκλησίασμα σε ντράιβ-ιν.
Ο πάτερ Γιόαχιμ Σου έχει οργανώσει όχι μόνο το ντράιβ-ιν, αλλά προμηθεύτηκε και ανυψωτή για να τον βλέπουν τα περίπου 130 αυτοκίνητα, με δύο επιβάτες, καμιά φορά και ολόκληρες οικογένειες. Τη συμμετοχή τους σε αυτήν την πρωτότυπη θεία λειτουργία θα πρέπει να έχουν δηλώσει ονομαστικά ονλάιν από πριν.
«Στην πραγματικότητα πάσχω από υψοφοβία» λέει στη DW ο πατήρ Γιόαχιμ, Αλλά με το ένα χέρι στα κάγκελα του ανυψωτήρα μπορεί να δει άφοβα από ψηλά τους πιστούς μέσα στα περίπου 130 αυτοκίνητα. Πολλούς τους αναγνωρίζει ανεβαίνοντας ψηλά. Ο Σου περιγράφει τις σκηνές που εκτυλίσσονται στις θρησκευτικές γιορτές, Άλλοι αναβοσβήνουν τα φώτα του αυτοκινήτου, άλλοι κορνάρουν, άλλοι ανάβουν τα φώτα στάσης.
«Στις παρακλήσεις ο κόσμος ψέλνει και στέλνει τη φωνή του μέσω WahtsApp, η τελετή παίρνει χαρακτηριστικά εκδήλωσης Open Air, είναι πραγματικά κάτι το διαφορετικό».
Ίσως το όλον να προκαλεί σε ορισμένους μειδίαμα, όταν το διηγείται κάποιος σε άλλους. Αλλά αμέσως ο πάστορας αναφέρει την περίπτωση μιας νέας γυναίκας, που του έγραψε από τη μακρινή βόρεια Γερμανία ευχαριστώντας το ταχυδρομείο και τον Θεό. Έκλεισε διαδικτυακά το εισιτήριο για τη θεία λειτουργία, το έστειλε με το ταχυδρομείο στους ηλικιωμένους γονείς της, που δεν έχουν υπολογιστή στο σπίτι τους.
Και τώρα το ηλικιωμένο ζευγάρι, που ποθούσε την επαφή με το θείο, βρίσκεται με το αυτοκίνητο κοντά στον πάτερ Σου. Μετά από αυτό το αληθινό ανέκδοτο, δεν χρειάζεται κανείς κηρύγματα σε ξύλινη γλώσσα για να περιγράψει τη ανάγκη ορισμένων πιστών να αντλήσουν δύναμη από το θείο.
Κρίστοφ Στρακ
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
