Η πανδημία από τον COVID-19 αναδεικνύει το μεγάλο πρόβλημα επιλογής συγκεκριμένων αναπτυξιακών προτεραιοτήτων για τη χώρα, που θα την καταστήσουν λιγότερο ευάλωτη από διεθνείς αναταράξεις όπως η συγκεκριμένη.
Για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) η μεταποιητική δραστηριότητα θα πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα ενίσχυσης, ώστε η χώρα μας να συντονισθεί με την παγκόσμια εμπειρία, η οποία μας οδηγεί αναντίρρητα σε ανάπτυξη της παραγωγικής μας βάσης, ούτως ώστε η Ελλάδα να βιώνει ηπιότερες αρνητικές επιπτώσεις από τις σημερινές, εφόσον ξανασυμβεί παρόμοιας έκτασης κρίση. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε η παρούσα δύσκολη χρονική συγκυρία να λειτουργήσει ως αφορμή για τον εξορθολογισμό του περιβάλλοντος δραστηριοποίησης της βιομηχανίας, που θα έχει ως «πυρήνα» την άρση των κυριότερων εμποδίων από το περιβάλλον δραστηριοποίησης, που μειώνουν τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας.
l Υψηλή φορολογία σε σχέση με ανταγωνίστριες χώρες.
l Τέλη και εισφορές που πληρώνονται αναίτια.
l Ασφαλιστικές εισφορές που είναι πλέον δυσβάσταχτες.
l Υψηλό κόστος ενέργειας.
l Δυσκολίες στην παροχή ρευστότητας μέσω του τραπεζικού συστήματος.
l Αμφιλεγόμενο ως προς τη φιλικότητά του καθεστώς επενδύσεων, είναι μέρος μόνον από τον μακρύ κατάλογο των προβλημάτων, πολλά από τα οποία λιμνάζουν επί δεκαετίες και αναζητούν (τολμηρές) λύσεις.
Για τη χώρα μας η οριοθέτηση της σύγχρονης έννοιας της «βιομηχανικής πολιτικής» και ακολούθως η υλοποίησή της αποτελούν ταυτόχρονα ικανές και αναγκαίες συνθήκες για την αλλαγή του παραγωγικού και οικονομικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί επιτακτική ανάγκη η ταχύτερη επάνοδος της χώρας μας στην κανονικότητα και για να γίνει αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πρέπει να δουλέψουμε παραγωγικά. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της χώρας και η διαμόρφωση συγκεκριμένης βιομηχανικής πολιτικής θα πρέπει να αποτελέσουν άμεση κυβερνητική προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε:
– Να τεθεί ως στόχος η μεταποίηση ως το 2022 να εισφέρει περισσότερο από το 10% στη δημιουργία ΑΕΠ, και,
– Να ασκηθεί έμμεση κλαδική βιομηχανική πολιτική, κατά το πρότυπο άλλων χωρών της ΕΕ, στην οποία προτεραιότητα ενίσχυσης θα έχουν δυναμικοί και εξωστρεφείς κλάδοι της μεταποίησης, οι οποίοι παράγουν και διαθέτουν διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες.
Με την ορθή βιομηχανική πολιτική θα επέλθει η από πολλών ετών επαναβιομηχάνιση της πατρίδας μας. Η πανδημία θα πρέπει να μας κινητοποιήσει και να σχεδιάσουμε -επιτέλους – το παραγωγικό μοντέλο της πατρίδας μας, που με αυτό θα αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις προκλήσεις της επόμενης μέρας. Τον δρόμο μάς τον δείχνει η Ευρώπη και οι ανεπτυγμένες χώρες. Η βιομηχανία συνεπώς μπροστά, και απαίτηση για ανάπτυξη συνεργιών με όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας.
Τα ειδικότερα μέτρα τα οποία προτείνει ο ΣΒΕ για την αποτροπή του κινδύνου (περαιτέρω) συρρίκνωσης της παραγωγικής βάσης και για την επαναφορά της μεταποιητικής δραστηριότητας στο επίκεντρο των αναπτυξιακών πολιτικών την «επόμενη μέρα» είναι:
1. Ενίσχυση ρευστότητας, μέσω επιδότησης επιτοκίου ενήμερων δανείων, αναστολής δόσεων για επιχειρήσεις που έχουν σημειώσει πτώση του κύκλου εργασιών τους μεγαλύτερη από 30%, επέκταση του μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής για Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο, επιστροφή του 80% του ΦΠΑ των εξαγωγικών επιχειρήσεων και μέριμνα για τη συμπερίληψη και των κοινοπρακτικών δανείων στα μέτρα στήριξης της ρευστότητας.
2. Για τη διατήρηση θέσεων εργασίας ο ΣΒΕ προτείνει τη θεσμοθέτηση προγράμματος επιδότησης της εργασίας και όχι της ανεργίας, και συγκεκριμένα την επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών των επιχειρήσεων σε ποσοστό τουλάχιστον 30%. Για την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία από το παρελθόν αφού αντίστοιχο πρόγραμμα λειτούργησε το 2011 με μεγάλη επιτυχία. Προτείνουμε αφενός το εν λόγω πρόγραμμα να επαναληφθεί και αφετέρου ο φορέας που θα διαχειρισθεί το σχετικό πρόγραμμα να είναι ο ΟΑΕΔ. Υπογραμμίζουμε ότι στο πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να έχουν δικαίωμα να ενταχθούν όλες οι επιχειρήσεις χωρίς εξαίρεση (και οι μεγάλες).
3. Πληρωμή των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων προς το κράτος: επειδή διαπιστώνεται σαφής αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων προς το κράτος, κι επειδή οι συγκεκριμένες υποχρεώσεις θα συσσωρευθούν για πληρωμή τον Ιούνιο, ο ΣΒΕ προτείνει τη μετάθεση πληρωμής τους κατά ένα τρίμηνο. Παράλληλα, προτείνει τη μη απόδοση της προκαταβολής φόρου για το 2020, την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών και τη συμπλήρωση και διόρθωση του προβλήματος των επιταγών, με επιβράβευση των συνεπών επιχειρήσεων.
4. Θεσμοθέτηση της ευελιξίας του ωραρίου εργασίας: το μέτρο της «αναστολής» προτείνεται να συμπληρωθεί με το δικαίωμα των επιχειρήσεων, αντί της χρήσης του συγκεκριμένου μέτρου, να επιλέγουν και το μέτρο του ευέλικτου ωραρίου εργασίας με τη μορφή 4ωρης ή/και 6ωρης απασχόλησης.
5. Ειδική μέριμνα για την αναλογική στήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων: επειδή ακριβώς από τα μέχρι σήμερα μέτρα απουσιάζει παντελώς η μέριμνα για τις μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούν περί τις 370.000 εργαζομένους, προτείνουμε να θεσπισθούν ειδικά γι’ αυτές μέτρα στήριξης της ρευστότητάς τους, όπως: κρατικές εγγυήσεις και επιδότηση επιτοκίου δανείων, βραχυπρόθεσμη εξασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων και ειδικά προγράμματα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων.
6. Επανεκκίνηση της οικονομίας μέσω επενδύσεων, μέσω: επίλυσης εντός τριμήνου όλων των εκκρεμοτήτων για το μεγαλύτερο μέρος των «στρατηγικών ιδιωτικών επενδύσεων» που εκκρεμούν, ούτως ώστε να εκκινήσει η υλοποίησή τους, το ταχύτερο δυνατόν, αναμόρφωσης του «Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων» στην κατεύθυνση υλοποίησης μεγάλων έργων στον κατασκευαστικό τομέα, απρόσκοπτης συνέχισης του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αναστολής του «Πόθεν Εσχες» μέχρι και τον Δεκέμβριο 2020.
7. Επίλυση χρονιζόντων προβλημάτων της βιομηχανίας, όπως: μείωση συντελεστών φορολογίας εισοδήματος, κατάργηση τελών και φόρων που πληρώνονται αναίτια, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που είναι δυσβάσταχτες, μείωση του κόστους ενέργειας, άνοιγμα του τραπεζικού συστήματος για παροχή ρευστότητας σε υγιείς και βιώσιμες επιχειρήσεις.
Ο κ. Αθανάσιος Σαββάκης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ).