Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, μόνο αυτή και ειδικότερα μόνο η ολομέλεια των μητροπολιτών έχει την αρμοδιότητα επιβολής του αφορισμού εις βάρος μέλους της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος. Αυτό (συμπεραίνουμε) σημαίνει ότι η πρωτοβουλία του πρώην Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας να αφορίσει, δηλαδή να επιχειρήσει να αποσκορακίσει, να αποσπάσει από το σώμα της Εκκλησίας τον Πρωθυπουργό, την υπουργό Παιδείας και τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας (για λόγους που μόνο η αγιότητά του φαίνεται να υποστηρίζει) δεν έχει καμία ισχύ. Κοντολογίς οι τρεις «αναθεματισμένοι» δεν έχουν να φοβούνται τίποτε. Οχι μόνο παραμένουν μέλη του χριστεπώνυμου πληρώματος της Εκκλησίας, αλλά δεν αποκλείεται, όταν έρθει και το πλήρωμα του χρόνου (ευχόμαστε να αργήσει πολύ) και εγκαταλείψουν ετούτον τον μάταιον κόσμο, να καταλήξουν σε τόπους χλοερούς «ένθα απέδρα πάσα οδύνη, λύπη και στεναγμός»!
Δεν είμαστε εναντίον της Εκκλησίας της Ελλάδος. Κάθε άλλο! Παρά τα κατά καιρούς ατοπήματά της, τις υπερβολές της, τις άλογες και κάποτε εγκληματικού είδους συμπεριφορές, τόσο απλών ιερωμένων όσο και (υποτίθεται) αξιοσέβαστων αξιωματούχων της, η Εκκλησία της Ελλάδος φαίνεται, με το πέρασμα του χρόνου, να εγκαταλείπει πολλούς δογματισμούς και παραλογισμούς. Ειδικά τα πολλά και πολλαπλώς καταπιεσμένα μέλη του κατώτατου κλήρου (στα χωριά και στις πόλεις) επιδεικνύουν αγαθότητα, δείχνουν κατανόηση, συντρέχουν και ελεούν ανήμπορους και παραμελημένους. Το ζήτημα της πίστεως είναι ολωσδιόλου προσωπικό και έχω βάσιμους λόγους να πιστεύω, όπως άλλωστε η ίδια η Εκκλησία δέχεται, ότι ακόμη και την τελευταία στιγμή ο Κύριος μπορεί να δείξει το έλεός του. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται να υποστηρίζει ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Ει τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα· φιλότιμος γαρ ων ο Δεσπότης, δέχεται τον έσχατόν καθάπερ και τον πρώτον»!
Περατώνεται ήδη η πρώτη εικοσαετία του 21ου αιώνα. Μετά Χριστόν. Η χώρα έχει δοκιμαστεί πολλαπλώς από άστοχες πολιτικές και οικονομικές επιλογές παλαιών και νεότερων πολιτικών κομμάτων. Η πλειονότητα των ψηφοφόρων (όλων, θα έλεγα, των πολιτικών κομμάτων της σημερινής Βουλής) αγωνιά και αγωνίζεται να βγάλει το κεφάλι «από τσ’ ερμιές». Γίνονται απεγνωσμένες προσπάθειες, πλην όχι πάντοτε επιτυχείς, να ξανασταθούμε στα πόδια μας. Να δούμε θάλλουσα οικονομία, λαμπρή και ορθολογική παιδεία, γενναία ανασυγκρότηση του κράτους και της πολιτείας. Δεν γίνονται όλα πάντοτε με τον καλύτερο τρόπο. Ας το δεχθούμε. Δεν στέφονται όλα με επιτυχία. Ενα προβλημα λύνουμε, δέκα νέα αναφύονται. Και μέσα σε όλες αυτές τις πολλές προσωπικές και κοινωνικές δυσκολίες μας, ιδού, ακούγονται στριγγιές φωνές ανθρώπων που φαίνεται να μην εννοούν σε ποια κατάσταση βρίσκεται όντως η πατρίδα. Η οικονομία. Η ίδια η Εκκλησία και το πλήρωμά της.
Ποια η λύση; Την έχουμε ήδη αναφέρει πολλές φορές. Ας την αναφέρω άλλη μια φορά κι ας γίνω βαρετός: η μόνη λύση, ο μόνος τρόπος για να μπορέσει να προχωρήσει και να πάει το έθνος μπροστά είναι η παιδεία. Αυτή είναι το φως. Εκεί ευρίσκονται οι μικροπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις. Στην ορθολογική παιδεία, στην ορθολογική, καθολική και εις βάθος εκπαίδευση του ελληνικού λαού. Στην παιδεία, εκεί η λύση! Στη μόρφωση! Και θα ερωτήσει τινάς: το ψωμί, η οικονομία, η ελευθερία, τα δικαιώματα των πολιτών, αλλά και τα δικαιώματα της πολιτείας; Με αυτά τι γίνεται; Ισχύει το παλαιό σύνθημα των επαναστατικών μας δεκαετιών «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία»; Βεβαίως και ισχύει, σύντροφοι, συντρόφισσες! Αλλωστε το ένα από τα τρία ζητούμενα δεν υφίσταται χωρίς το άλλο. Μόνο που η παιδεία μοιάζει, έτσι όπως κείται στο μέσον αυτής της αγίας κοινωνικής Τριάδος, να συνδέει και να στερεώνει τις δύο άλλες εξίσου ζωοποιές επιταγές.
Και ο βλάσφημος λόγος; Οι κραυγές της αλλοφροσύνης; Οι αφορισμοί; Οι κατάρες; Οι απειλές; Συγχωρητέα όλα. Συγχωρητέοι και εκείνοι που όχι μόνο δεν συγχωρούν, όπως θα έπρεπε να έχουν μάθει, αλλά, τουναντίον, μαίνονται και φλυαρούν άστοχα και άσκοπα. Διατί; Ου γαρ οίδασιν τι ποιούσι. Κυρίες και κύριοι.
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
