Από το Ζάππειο, έναν ιστορικό χώρο, όπου έχουν καταγραφεί σημαντικές στιγμές της νεώτερης πολιτικής ιστορίας, αλλά και ένα σημείο απ’ όπου ανακοίνωσε το τέλος του τρίτου μνημονίου τον Αύγουστο του 2018, ο Αλέξης Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσαν το απόγευμα της Δευτέρας το επικαιροποιημένο πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι 2» προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες.
Με το βλέμμα στους ανέργους, στους εργαζομένους που είναι σε καθεστώς επισφάλειας, τους νέους, τους ΑΜΕΑ, τους αγρότες, τους καλλιτέχνες και τους εργαζομένους στον πολιτισμό, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους και με έμφαση στη μεσαία τάξη, ο Αλέξης Τσίπρας εξαπέλυσε γενικευμένη επίθεση στην κυβέρνηση και στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, παράλληλα με την κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που έχει διάρκεια τους επόμενους τέσσερις μήνες, δηλαδή τη χρονική περίοδο της επαναφοράς στη λειτουργία της οικονομίας και η οποία συμπίπτει και με την τουριστική περίοδο, περιλαμβάνει ένα πακέτο δημοσιονομικής επέκτασης 13,4 δισεκ. ευρώ. Το πακέτο των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ είναι στοχευμένο κατά τον Αλέξη Τσίπρα σε δράσεις που θα δώσουν πολλαπλασιαστική επίδραση στη πραγματική οικονομία αλλά και στήριγμα σε κάθε νοικοκυριό, σε κάθε εργαζόμενο, άνεργο, αυτοαπασχολούμενο, επιχειρηματία και βασικός του στόχος είναι όπως και στη πρώτη του εκδοχή (δηλ. το πρόγραμμα Μένουμε Όρθιοι της 6ης Απριλίου) η στήριξη της εργασίας και όχι της αναστολής της.
Αυτό το πακέτο στήριξης που έχει ως προϋπόθεση τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες επιχειρήσεων:
Αυτές τις λίγες που αναγκαστικά παραμένουν σε αναστολή λειτουργίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την πλήρη κάλυψη του ασφαλιστικού και μισθολογικού τους κόστους από το κράτος.
Αυτές που επανεκκινούν αλλά με βαρύτατα πλήγματα στο τζίρο τους, όπως οι επιχειρήσεις στην εστίαση, στον τουρισμό και στις μεταφορές, όπου προτείνεται η πλήρης κάλυψη του ασφαλιστικού κόστους και του 40% του μισθολογικού κόστους από το κράτος.
Και όλες τις υπόλοιπες που επανεκκινούν μετά την αναστολή, για τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την κάλυψη για τους επόμενους 4 μήνες του 40% του ασφαλιστικού και μισθολογικού τους κόστους από το κράτος.
Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης
«Ο παραπάνω άξονας όμως, σήμερα, τρεις σχεδόν μήνες μετά την αρχική μας πρόταση, τρεις μήνες ανεπαρκούς ανταπόκρισης της κυβέρνησης στις ανάγκες που δημιουργήθηκαν, αναγκαστικά πρέπει να πλαισιωθεί με ένα παραπληρωματικό άξονα στήριξης του εισοδήματος» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας και διευκρίνισε ότι αφορά όσους είδαν τις αποδοχές τους να μειώνονται ραγδαία τους τελευταίους μήνες χωρίς όμως αντίστοιχα να μειώνονται οι υποχρεώσεις τους και όσοι παρέμειναν αόρατοι από τα ελλιπή μέτρα στήριξης της κυβέρνησης.
Ο πρώην Πρωθυπουργός με την συνδρομή των αρμοδίων τομεαρχών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, Έφη Αχτσιόγλου, Νίκο Παππά και της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, αλλά και με την παρουσία εκπροσώπων φορέων και παραγωγικών τάξεων, παρουσίασε το «Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης» που πρότεινε να θεσπιστεί και στη χώρα μας, όπως θα θεσπιστεί και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, όπως π.χ. στην Ιταλία, την Ισπανία και αλλού.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ, το Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης θα καλύπτει με 400 ευρώ μηνιαίως κάθε πρώτο ενήλικο μέλος νοικοκυριού, 200 ευρώ κάθε πρόσθετο ενήλικο μέλος και με 100 ευρώ το κάθε παιδί.
Στήριξη των επιχειρήσεων
Δεύτερος άξονας της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ είναι η στήριξη των επιχειρήσεων, με την επισήμανση ότι τα μέτρα για την εργασία βοηθούν ταυτόχρονα και τις πληττόμενες επιχειρήσεις.
Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη ενίσχυσης της ρευστότητας των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων με απευθείας χρηματοδότηση από το κράτος, εάν δεν θέλουμε, όπως είπε, να εφαρμοστεί στην οικονομία η λεγόμενη «ανοσία αγέλης», δηλ. η επιβίωση μόνο των ισχυρών επιχειρήσεων.
Αυτή η ενίσχυση αφορά ένα πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης για κεφάλαιο κίνησης που θα ενισχύει άμεσα με 2000 ευρώ κάθε επιχειρηματία ή αυτοαπασχολούμενο και επιπλέον 2.000 για κάθε εργαζόμενο που απασχολεί. Επιπλέον αυτών, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ειδικά εγγυοδοτικά εργαλεία μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, δηλ. ένα ισχυρό πακέτο εγγυήσεων από το κράτος, ώστε να διασφαλίζονται ευνοϊκοί όροι δανεισμού για τις επιχειρήσεις, που σήμερα δε μπορούν να περάσουν ούτε από τον προθάλαμο των τραπεζών. Παράλληλα, ως επιπρόσθετο μέτρο στήριξης προτείνεται η μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%.
Τουρισμός
Στο πεδίο του τουρισμού, πέραν των άλλων ενισχύσεων, προτείνεται ένα γενναίο πρόγραμμα εσωτερικού τουρισμού, με στόχο 3 εκατ. συμπολίτες μας να μετακινηθούν φέτος δωρεάν και να έχουν πενθήμερη διαμονή σε τουριστικά καταλύματα, με το κόστος να καλύπτεται από το κράτος. Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την κατάργηση εκτάκτως του φόρου διαμονής, αλλά και για την εστίαση, ο Αλ. Τσίπρας κατέθεσε πρόταση για τη μείωση στον υπερεκπτωτικό συντελεστή του 6%, τον ΦΠΑ.
Αγροτικός τομέας
Για τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους αλιείς, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει τη πλήρη κάλυψη των άμεσων αναγκών τους, από την μη επιστρεπτέα ενίσχυση, την αναπλήρωση του μισθολογικού κόστους και από το Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης. Επιπλέον όμως προτείνεται η στήριξη των κτηνοτρόφων με 80 εκ., και των ελαιοκαλλιεργητών με 120 εκ., αλλά και η άμεση ενεργοποίηση του μέτρου των μικροχρηματοδοτήσεων, που είχαν θεσμοθετηθεί επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να δοθεί ανάσα ρευστότητας στον αγρότη, στον κτηνοτρόφο, τον καλλιεργητή.
Τέλος το πρόγραμμα προβλέπει την ισχυρή ενίσχυση του Δημόσιου συστήματος Υγείας με μόνιμο προσωπικό, ικανό να στελεχώσει τόσο τα δημόσια νοσοκομεία και επαρκή αριθμό μονάδων εντατικής θεραπείας, όσο και ένα αξιόπιστο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας.
«Το πρόγραμμα δεν αποτελεί μια πρόταση αντιπολιτευτικής κριτικής, αλλά ένα ρεαλιστικό, κοστολογημένο, άμεσα υλοποιήσιμο και απολύτως αναγκαίο σχέδιο, στη βάση των υπαρκτών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας. Ένα σχέδιο που πρέπει να υλοποιηθεί σήμερα για να διασφαλίσουμε το αύριο» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας και υπογράμμισε ότι στον πυρήνα της λογικής του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η ενίσχυση της ζήτησης, δηλαδή η στήριξη των θέσεων εργασίας και του εισοδήματος των εργαζομένων, ενώ μίλησε και για την ενίσχυση της προσφοράς.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι στη λογική της πρότασής του κόμματός του δεν είναι η στήριξη δίχως καμία προϋπόθεση. «Στηρίζουμε τις επιχειρήσεις με προϋπόθεση όμως τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και των σχέσεων εργασίας, στο καθεστώς που ήταν πριν από τη κρίση» είπε.
Στο σημείο αυτό όμως ανέφερε ότι η ίδια αρχή, στήριξη αλλά με όρους και προϋποθέσεις, ισχύει και σε ότι αφορά την αναγκαία στήριξη του κράτους σε πληττόμενες μεγάλες και ιδιαίτερα στις στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις μεταφορές, στον τουρισμό, τη βιομηχανία, στις υποδομές και στα δίκτυα.
«Αυτό σημαίνει ενεργοποίηση του κράτους προκειμένου αυτές να διασωθούν, αλλά στο βαθμό που αυτό απαιτεί άμεση ανακεφαλαιοποίηση, να υπάρχει αντίστοιχη κρατική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο των επιχειρήσεων αυτών» ανέφερε.
Ο Αλέξης Τσίπρας άφησε πολλές αιχμές για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και μίλησε για τα χειρότερα που έρχονται στην οικονομία ως αποτέλεσμα των χειρισμών και της καθυστερημένης αντίδρασης της κυβέρνησης.
«Ένας λαός που ανέκτησε τη συλλογική του αυτοπεποίθηση με την έξοδο από τα μνημόνια το 2018, και με τη σθεναρή του στάση στη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας, δεν γίνεται να οδηγείται, και μάλιστα με ταχύτητα, σε ένα νέο κύκλο απόγνωσης» είπε και συμπλήρωσε: «Είναι κοινωνικά αδιανόητο και εθνικά επικίνδυνο, μια ακόμα γενιά Ελληνίδων και Ελλήνων να ενηλικιωθεί θεωρώντας δεδομένο ότι θα ζει σε μια χώρα με διαρκή ύφεση, υψηλή ανεργία και κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες».
Στο κλείσιμο της ομιλίας του σημείωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει πως αυτός ο λαός μπορεί και πρέπει να ζήσει καλύτερα. «Αυτός ο λαός πρέπει να μείνει όρθιος. Όπως έμεινε όρθιος μέσα στην πανδημία. Όπως στήριξε ο ένας τον άλλον. Όπως οι νεότερες γενιές στήριξαν τους μεγαλύτερους. Αυτές οι αξίες κρατάνε όρθια την Ελλάδα και τους Έλληνες. Η αλληλεγγύη, η συμπόνοια, η συλλογικότητα. Όχι το ψέμα, η αλαζονεία και η έπαρση» τόνισε με έμφαση.
Ενδεικτικά πηγές χρηματοδότησης
1. Προσπάθεια για τη λήψη απόφασης για την έκδοση ευρωομολόγου, πράγμα για το οποίο η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να ασκεί πιέσεις από κοινού με άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.2. Την ίδια στιγμή είναι αναγκαία η αύξηση των πόρων για την πολιτική συνοχής.3. Τα δάνεια που θα παρασχεθούν στα κράτη μέλη από τον ΕΜΣ πρέπει να μην συνοδεύονται από όρους προϋποθέσεις και προαπαιτούμενα.4. Η Ελλάδα οφείλει να διεκδικήσει την άμεση επιστροφή των κερδών των ANFAs και SMPs και την αποσύνδεση αυτών από τις εξαμηνιαίες αξιολογήσεις.
Βασικές Πηγές Χρηματοδότησης και δημοσιονομική εικόνα
1. Προτείνεται να γίνει χρήση τμήματος του συνολικού ταμειακού αποθέματος που
σήμερα (μέσα Μαΐου) παραμένει στα 36 – 37 δισ. ευρώ και σχηματίστηκε την
περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα τα έτη 2016, 2017 και 2018.
Το απόθεμα ασφαλείας χωρίζεται στις εξής βασικές κατηγορίες:
Τα 15,7 δισ. ευρώ που είναι δεσμευμένα για την αποπληρωμή δημοσίου χρέους
και προέρχονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, εκδόσεις χρέους
και πλεονάσματα κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ
Διαθέσιμα της Κεντρικής Κυβέρνησης στις εμπορικές τράπεζες (μέσω του
ΟΔΔΗΧ) και στην Τράπεζα της Ελλάδας, εκτιμώμενου συνολικού ύψους 5
περίπου δισ. ευρώ.
Διαθέσιμα των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδας και
απευθείας στις εμπορικές τράπεζες, εκτιμώμενου συνολικού ύψους 16 περίπου
δισ. ευρώ.
Δημοσιονομική εικόνα
1. Νέος δανεισμός του δημοσίου από τις αγορές ομολόγων, εντόκων κλπ.2. Υπάρχουν περιθώρια άντλησης πρόσθετων κεφαλαίων από τις αγορές όπως έχει
ανακοινώσει η ίδια η κυβέρνηση
Ενεργοποίηση και αναπροσανατολισμός πόρων ΕΣΠΑ:
1. Αξιοποίηση ΕΣΠΑ, κινητοποιώντας περισσότερους πόρους της
τάξης του 3,5 – 4 % του ΑΕΠ (6,5-7,5 δισ. ευρώ) το 2020 πέρα από τη συνήθη
εκτέλεση και απορρόφηση του ΕΣΠΑ, ώστε να υποστηριχθούν αποτελεσματικά
δημόσιες πολιτικές τόσο των άμεσων μέτρων στήριξης όσο και της φάσης της
ανάκαμψης.
2. Ένταξη στο ΕΣΠΑ όλων των μέτρων για στήριξη επιχειρήσεων, αυτοαπαασχολουμένων, εργαζομένων, ανέργων, επισφαλώς εργαζομένων, εποχιακών κλπ.3. Σε επίπεδο ταμειακών ροών απαιτείται ενδεχομένως βραχυχρόνιος δανεισμός η
προσωρινή χρήση ταμειακών διαθεσίμων καθώς κάθε ευρώ που ξοδεύεται θα
επιστρέψει στη χώρα στο 100% από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε εντός του έτους.
4. Επιπλέον, ως προς τις ταμειακές ροές του ΕΣΠΑ, μπορεί να αξιοποιηθεί
η δυνατότητα μη επιστροφής της ετήσιας προκαταβολής από την Ε.Ε. που ανέρχεται
σε περίπου 400 εκ. ευρώ.
Πρόγραμμα SURE (ύψους 100 δισ. για όλη την Ευρώπη)
Ακόμη επισημαίνεται ότι οι πόροι που αντιστοιχούν στην Ελλάδα θα είναι μάλλον ανάλογοι με το κεφάλαιο που κατέχει η χώρα στην ΕΤΕπ (δηλαδή το 1.4% των 200 δις άρα περίπου 2,8 δισ. ευρώ). Επίσης, δανεισμός απευθείας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος από την ΕΤΕπ ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
ΕξειδίκευσηΜέτρων
Υγεία
1. Γενναία ενίσχυση του ΕΣΥ με ανθρώπινο δυναμικό – ολοκληρωμένο σχέδιο
μόνιμων προσλήψεων σε βάθος 4ετίας με 4000 θέσεις γιατρών-νοσηλευτών-
λοιπού προσωπικού για το 2020
2. Σταδιακή σύγκλιση με τους μέσους όρους της Ευρώπης στις δημόσιες
δαπάνες Υγείας , στον αριθμό νοσηλευτών και κλινών ΜΕΘ – μείωση
ιδιωτικών δαπανών υγείας
3. Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας , του
θεσμού του οικογενειακού γιατρού για κάθε πολίτη και των Τοπικών Μονάδων
Υγείας ( ΤΟΜΥ)
4. Μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και του υπόλοιπου προσωπικού του
ΕΣΥ – ενισχυμένα κίνητρα για τις άγονες/νησιωτικές περιοχές – ένταξη των
υγειονομικών στα ΒΑΕ
5. Διευρυμένο δίκτυο κοινοτικών υπηρεσιών υγείας και κατ’ οίκον φροντίδας
–Κινητές Μονάδες ΠΦΥ και Ψυχικής Υγείας
6. Δράσεις πρόληψης και ενισχυμένης υγειονομικής φροντίδας σε πληθυσμούς
ειδικής ευαλωτότητας(πρόσφυγες-Ρομά-γηροκομεία-σωφρονιστικά
καταστήματα-προνοιακά ιδρύματα-άστεγοι)
7. «Θωράκιση» των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας – δημιουργία μόνιμου
μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης και παρέμβασης σε απειλές
Δημόσιας Υγείας
8. Εθνικό Σχέδιο αναβάθμισης των κτιριακών υποδομών – εξοπλισμού του ΕΣΥ
σε βάθος 5ετίας
Το σύνολο της παρέμβασης για την Υγεία ανέρχεται στο 1 δις μέχρι το τέλος του
2021 εκ των οποίων τα 500 εκ. εκτιμάται ότι θα αναλωθούν μέχρι τον Σεπτέμβρη του
2020
Κόσμος της εργασίας
1. Για τις επιχειρήσεις που συνεχίζουν να βρίσκονται σε αναστολή λειτουργίας,
Προτείνεται 100% κάλυψη του μισθολογικού και μη-μισθολογικού κόστους από το
κράτος.
2. Για τις πληττόμενες επιχειρήσεις στους κλάδους της εστίασης, του τουρισμού
και των μεταφορών,επιδότηση 100% των ασφαλιστικών εισφορών και 40% των
μισθών από το κράτος, με υποχρέωση καταβολής του υπόλοιπου 60% του
μισθολογικού κόστους από την επιχείρηση.
3. Για τις υπόλοιπες πληττόμενες επιχειρήσεις πουαρχίζουν να
επαναλειτουργούν προτείνεται επιδότηση 40% μισθών και ασφαλιστικών
εισφορών από το κράτος, με υποχρέωση καταβολής του υπόλοιπου 60% του
μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους από την επιχείρηση.
Προϋποθέσεις για την εφαρμογή των μέτρων οικονομικής στήριξης των
εργαζομένων και των επιχειρήσεων:
1. Κατάργηση του σχήματος αναστολών συμβάσεων εργασίας
2. Κατάργηση του νέου σχήματος εκ περιτροπής εργασίας
3. Κατάργηση της αναστολής δήλωσης των ωραρίων, επαναθεσμοθέτηση της
δυνατότητας ελέγχων από το ΣΕΠΕ
4. Ρύθμιση για τον μη συμψηφισμό ημερών μη εργασίας λόγω της πανδημίας με
τις τακτικές άδειες των εργαζομένων
5. Θέσπιση ειδικού πλαισίου για τον έλεγχο της τηλεργασίας και την προστασία
των εργαζομένων σε αυτή
6. Εξειδίκευση των κανόνων ασφαλείας και υγείας στην εργασία στις συνθήκες
της πανδημίας. Εντατικοποίηση των ελέγχων και εκτεταμένης εμβέλειας ενημερωτική
εκστρατεία
7. Υποχρέωση διατήρησης των συμβάσεων εργασίας για έξι μήνες μετά το τέλος
της κρατικής επιχορήγησης (μετενέργεια)
8. Σαφής απαγόρευση δυσμενούς μετατροπής συμβάσεων (για παράδειγμα,
πλήρους σε μερικής ή εκ περιτροπής)
9. Παράταση ισχύος μέχρι το τέλος του έτους όλων των Συλλογικών Συμβάσεων
Εργασίας που ξεκίνησαν να λήγουν τον Μάρτιο του 2020
Το σύνολο των παρεμβάσεων για την στήριξη της εργασίας ανέρχονται στα 3,7 δισ.
ευρώ και αφορούν τουλάχιστον 1,7 εκ εργαζόμενους και 200.000 επιχειρήσεις.
.
Επιχειρήσεις
1. Μη Επιστρεπτέα Ενίσχυση ύψους 3 δισ. ευρώ
Το ποσό δίνεται άπαξ σε έμμεσα ή άμεσαπληττόμενους αυτοαπασχολούμενους και
επιχειρήσειςκαι το κόστος του είναι 3 δις. Η ενίσχυση αυτή είναι μη επιστρεπτέα, δεν
συνιστά δηλαδή δάνειο με προϋπόθεση την διατήρηση του συνόλου των
εργαζομένων για 6 μήνες καθώς και των όρων εργασίας τους.
Κρίσιμος παράγοντας για την ομαλή επαναλειτουργία των επιχειρήσεων, είναι η
ελαχιστοποίηση έως μηδενισμού αν είναι εφικτό, υποχρεώσεων που
συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια του lockdown.
Άμεση ενίσχυση για τις πληττόμενες επιχειρήσεις, στο ύψος των 2.000 ευρώ ανά
εργαζόμενο.
Η ελάχιστη ενίσχυση ανά επιχείρηση διαμορφώνεται στις, 2.000 ευρώ (ατομική
επιχείρηση) και η μέγιστη στις 100.000 ευρώ.
Στο μέτρο εμπίπτουν και ατομικές επιχειρήσεις με έδρα άλλη από την οικία του
ιδιοκτήτη.
Σκοπός του μέτρου είναι η άμεση πρόσβαση σε κεφάλαιο κίνησης, για την κάλυψη
εξόδων όπως ενοίκια, λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, φορολογικές και ασφαλιστικές
υποχρεώσεις, προμηθευτές.
Κόστος 3 δις εκ ευρώ – Διάρκεια Άπαξ
2. Μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%,
Το μέτρο είναι μόνιμο (δεν αφορά δηλαδή μόνο το 2020) και αφορά όλους
ανεξαιρέτωςτους υπόχρεους καταβολής προκαταβολής φόρου.
Τα προηγούμενα μέτρα απαντούν σε ανάγκες του σήμερα και είναι υλοποιήσιμα
χωρίς τη συμμετοχή των τραπεζών. Προκρίνονται υπό τις παρούσες συνθήκες αλλά
δεν μπορούν από μόνα τους να καλύψουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Η
οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς την ουσιαστική
συμβολή του τραπεζικού συστήματος το οποίο εξακολουθεί να παρουσιάζει βασικές
αρρυθμίες.
Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτό το πρόβλημα, ήδη από την κυβερνητική περίοδο
2015-2019, συνίσταται στη δημιουργία ενός παράλληλου και εναλλακτικού
χρηματοδοτικού συστήματος, το οποίο λειτουργεί σε συνεργασία με το τραπεζικό
σύστημα αλλά διέπεται από διαφορετικά κριτήρια. Βασικοί πυλώνες του εν λόγω
συστήματος είναι η Αναπτυξιακή Τράπεζα, το θεσμικό πλαίσιο των μικροπιστώσεων
και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Η ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας από την
κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ άλλωστε, παρά τις κατά καιρούς παλινωδίες, έχει την ευρεία
αποδοχή των πολιτικών δυνάμεων. Κυρίως βέβαια έχει την αποδοχή των
παραγωγικών φορέων.
3. Εισαγωγή του εργαλείου των μικροχρηματοδότησεων
Η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην θεσμοθέτηση των
μικροχρηματοδοτήσεων (microlending /microfinance) νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε
από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν πρόλαβε να ψηφιστεί. Αφορά σε δάνεια μέχρι
25.000 ευρώ από ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά σχήματα και την Αναπτυξιακή
Τράπεζα, με την ρητή εξαίρεση των τραπεζικών ιδρυμάτων.
Την εποπτεία των σχημάτων θα πρέπει να αναλάβουν τα Υπουργεία Οικονομικών
και Οικονομίας, χωρίς τη συμμετοχή στην εποπτική διαδικασία της ΤτΕ (υπό
προϋποθέσεις ο ρόλος της περιορίζεται στην τεχνική βοήθεια).
4. Χρηματοδοτικό εργαλείο ενίσχυσης ρευστότητας μέσω κρατικών εγγυήσεων από
80έως και 100%
Το δημόσιο μέσω της αναπτυξιακής τράπεζας δημιουργεί ένα πρόγραμμα
εγγυήσεων για ΜμΕ με ποσοστό κάλυψης από 80 έως και 100% κάθε εκάστου
δανείου και χωρίς όριο ανώτατου ποσοστού κάλυψης ανά χρηματοπιστωτικό
ίδρυμα/σχηματισθέν χαρτοφυλάκιο. Αυτό τον σχεδιασμό ακολουθούν όλα τα Κράτη
Μέλη της Ε.Ε. σε αντίθεση με την ελληνική κυβέρνηση που με τα επιπλέον όρια που
θέτει εγγυάται το 30-40 % των δανείων καθιστώντας τελικά τον δανεισμό για τις
περισσότερες από τις επιχειρήσεις ασύμφορο.
Το πρόγραμμα θα απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κάθε
κατηγορίας(σκόπιμη είναι η κατά συνθήκη κλαδική στόχευση, όπως π.χ. σήμερα οι
τουριστικές επιχειρήσεις, οι μεταφορές, η εστίαση) υπό την προϋπόθεση
ικανοποίησης των κανόνων των Κρατικών Ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αναλυτικότερα, για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις η εγγύηση θα
ανέρχεται στο 90%, ενώ στις σχετικά μεγαλύτερες επιχειρήσεις θα διαμορφώνεται
στα επίπεδα του 80%, με προϋποθέσεις για τις επιχειρήσεις όπως το να
διατηρήσουν και να αυξήσουν θέσεις εργασίας, να διατηρήσουν και να αυξήσουν τις
μισθολογικές αμοιβές και τα κίνητρα για τους εργαζόμενους με συνδυαστική
απορρόφηση λιμναζόντων προγραμμάτων απασχόλησης του ΟΑΕΔ.Το ποσοστό
εγγύησης του δημοσίουμπορεί να ανέλθει ακόμα και στο 100%,πολύ στοχευμένα,
σε επιχειρήσεις που προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία στην οικονομία (για
παράδειγμα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση καισε τομείς
έντασης γνώσης και αξιοποίησης επιστημονικής έρευνας).
Σε περίπτωση που επιμερισθεί η κάλυψη και για το επιτόκιο δανεισμού, αυτό
θα υπολογίζεται με βάση το μέσο τριμηνιαίο επιτόκιο χορηγήσεων ΜμΕ του
εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
5. Εγγυοδοτικό εργαλείο First Loss έως 25% για την ενεργοποίηση ιδιωτικών
επενδυτικών κεφαλαίων
Ένα από τα βασικά προβλήματα των ελληνικών επιχειρήσεων είναι το χαμηλό
επίπεδο των ιδίων κεφαλαίων. Το πρόβλημα εκτιμάται ότι θα λάβει εκρηκτικές
διαστάσεις τα επόμενα έτη λόγω της αναμενόμενης καταγραφής υψηλών ζημιών την
τρέχουσα χρήση (2020).
Η συγκεκριμένη εξέλιξη, πέραν της επιδείνωσης της χρηματοοικονομικής
κατάστασης των επιχειρήσεων και την πρόκληση αμφιβολιών σχετικά με την
μελλοντική επιβίωση τους, θα δυσχεράνει παράλληλα την δανειοδότηση τους από
τον τραπεζικό τομέα και τον αποκλεισμό τους από τις ενδεχόμενες μελλοντικές
κρατικές ενισχύσεις καθώς θα θεωρούνται προβληματικές, με βάση το ισχύον
stateaidframework της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό προϊόν θα εγγυάται κατά 25% τις ιδιωτικές
συμμετοχές σε ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων ή σε ειδικές περιπτώσεις
απευθείας επενδύσεων. Οι επενδύσεις θα πραγματοποιούνται με την έκδοση κοινών
ή/και προνομιούχων μετοχών, μετατρέψιμων ομολογιών ή/και άλλων μορφών
χρεογράφων.
Το δημόσιο θα εγγυάται το ενδεχόμενο καταγραφής ζημιών, με ποσοστό
κάλυψης έως 25% (firstlossguarantee). Στην περίπτωση καταγραφής ζημιών πάνω
από το ποσοστό του 25% αυτό θα επιβαρύνει τα ιδιωτικά κεφάλαια.
Εισόδημα έκτακτης ανάγκης
Το εισόδημα έκτακτης ανάγκης που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ καλύπτει 1.900.000
νοικοκυριά στα οποία συμμετέχουν άνεργοι, επισφαλώς εργαζόμενοι (εργαζόμενοι
με μπλοκάκι, με εργόσημο και με συμβάσεις ορισμένου χρόνου), εποχικοί
εργαζόμενοι, ιδίως στον τομέα του τουρισμού, αγρότες, πληττόμενοι ελεύθεροι
επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, δημιουργοί, καλλιτέχνες και εργαζόμενοι
στον τομέα του πολιτισμού, ΑΜΕΑ. Όπως είναι φανερό, το μέτρο αυτό υποστηρίζει
και τμήματα της μεσαίας τάξης που υπέστησαν ραγδαία απώλεια εισοδήματος λόγω
της πανδημίας.
Ο σχεδιασμός του έκτακτου αυτού εισοδήματος βασίζεται στις ανάγκες ολόκληρου
του νοικοκυριού δίνοντας 400€ για το πρώτο ενήλικο μέλος του νοικοκυριού, 200€
για κάθε πρόσθετο ενήλικο μέλος και 100€ για κάθε παιδί. Οι ήδη επιδοτούμενοι από
τον ΟΑΕΔ άνεργοι δικαιούνται το ποσό που προκύπτει για το νοικοκυριό, αφού
αφαιρεθεί το επίδομα ανεργίας που ήδη λαμβάνουν. Το έκτακτο εισόδημα που
προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο.
Το επίδομα αφορά σχεδόν 4 εκ άτομα, έχει διάρκεια 4 μήνες και το κόστος του
αναμένεται να ανέλθει στα 3,5 δις ευρώ .
Τουρισμός
Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ένα πρόγραμμα «διακοπών για όλους», με την διαδικασία
χορήγησης ατομικών επιταγών (voucher) διαμονής και μετακίνησης ύψους 600 εκ. €.
Το πρόγραμμα αυτό θα δίνει στα νοικοκυριά δικαίωμα επιλογής των διακοπών τους,
τους θερινούς μήνες, με προοπτική επέκτασης του μέχρι τέλους του χρόνου.
Το πρόγραμμα υλοποιείται μέσω της παροχής επιταγών ή
προπληρωμένων ηλεκτρονικών καρτών «ειδικού σκοπού» και μ’ αυτό τον τρόπο είτε
καλύπτει πλήρως τα έξοδα μετακίνησης και διανυκτέρευσης σε τουριστικούς
προορισμούς και καταλύματα της χώρας είτε τα επιδοτεί σε ένα σημαντικό μέρος
αυτών.
Από το κόστος του προγράμματος «Διακοπές για όλους» μεγάλο μέρος των
χρημάτων θα επιστραφεί στο κράτος μέσω της φορολογίας και των ασφαλιστικών
εισφορών, όπως και μέσω των πολλαπλασιαστικών του επιδράσεων στην οικονομία.
Το Πρόγραμμα Εσωτερικού Τουρισμού «ΔΙΑΚΟΠΕΣ για ΟΛΟΥΣ» ύψους 600 εκ. €
καλύπτει κλιμακωτά, με εισοδηματικά κριτήρια, έως 2.500.000 πολίτες σε διαμονή
και μεταφορά (χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το μεταφορικό ισοδύναμο )
Απευθύνεται στο σύνολο των ξενοδόχων/καταλυματιών (με διαβάθμιση τιμολόγησης
ανάλογα με τα αστέρια/κλειδιά) και στο σύνολο των πολιτών.
Επιπλέον, το πρόγραμμα αυτό συνδυάζεται με επέκταση του μέτρου του
Μεταφορικού Ισοδύναμου που είχε θεσμοθετήσει και ξεκινήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Η επέκταση αυτή έχει συνολικό κόστος 100 εκ. € (εκ των οποίων τα περίπου 30 εκ. ε
προβλέπονται ήδη στον Π/Υ του 2020) και περιλαμβάνει ένταξη όλων των πολιτών
της χώρας στους δικαιούχους του μεταφορικού ισοδύναμου με 4 εισιτήρια μετ’
επιστροφής του δικαιούμενου ταξιδιού ανά άτομο. (στους προορισμούς
περιλαμβάνεται και το νησί της Κρήτης).
Τέλος προτείνεται η αναστολή του τέλους διαμονής για την τρέχουσα χρονιά στον
τομέα του τουρισμού. ( το κόστος εκτιμάται σε 30-40 εκ.€.
Εστίαση -Μείωση ΦΠΑ στο 6%
Πέρα από τα οριζόντια μέτρα για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους και
αναγνωρίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης του κλάδου της εστίασης, ο οποίος πλήττεται
τόσο από τα μέτρα περιορισμού του συνωστισμού όσο και από τη μειωμένη ζήτηση
(πχ. λόγω αναμενόμενης πτώσης του τουρισμού), προτείνεται μείωση του ΦΠΑ στο
σύνολο της εστίασης στο 6% (από το 24% ή το 13% ανάλογα τον ισχύοντα
συντελεστή– εξαιρούνται τα αλκοολούχα).
Αγροτικός Τομέας
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι η χρηματοδότηση του προγράμματος στήριξης του αγροτικού
τομέα με εθνικούς πόρους 150 εκατ. που ανακοίνωσε η κυβέρνηση υπολείπεται των
αναγκών. Οι πληττόμενες αγροτικές επιχειρήσεις και συνεταιρισμοί καλύπτονται πλήρως από την ομπρέλα των βασικών οριζόντιων μέτρων του Μένουμε Όρθιοι, δηλαδή από την
μη επιστρεπτέα ενίσχυση και την αναπλήρωση του μισθολογικού κόστους και οι
αγρότες ως φυσικά πρόσωπα καλύπτονται από τις προβλέψεις του Εισοδήματος
Έκτακτης Ανάγκης. Επομένως, τα άμεσα μέτρα ύψους 300 εκ. ευρώ που ανακοίνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ αφορούν σε επιπλέον ποσό που απαιτείται σήμερα για την
αντιμετώπιση των προβλημάτων του αγροτικού κόσμου, πέραν των οριζόντων
μέτρων και πέρα από την ενεργοποίηση των εργαλείων του Προγράμματος
Αγροτικής Ανάπτυξης και των χρηματοδοτικών εργαλείων της Αναπτυξιακής
Τράπεζας που έτσι κι αλλιώς είχαν προβλεφθεί πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.
Μέτρα στήριξης του εισοδήματος των αγροτών
• Στήριξη των κτηνοτρόφων για απώλεια εισοδήματος λόγω χαμηλών τιμών
πώλησης (αμνοερίφια και λοιπή ζωική παραγωγή) σύνολο 80 εκ.
• Ειδική ενίσχυση ελαιοκαλλιέργειας λόγω πτώσης ζήτησης και τιμών ύψους
120 εκ. (πρόβλημα που προηγείται της πανδημίας)
• Ειδικό σχέδιο απόσταξης οίνου με ενίσχυση ύψους 30 εκατ. του
συγχρηματοδοτούμενου επιχειρησιακού προγράμματος οίνου για την αλλαγή χρήσης
των αποθεμάτων ώστε να καταστεί δυνατή η απορρόφηση της παραγωγής της
αμπελουργίας αυτή την καλλιεργητική περίοδο.
• Μείωση των εισφορών ΕΛΓΑ για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο κατά
20% με κάλυψη του κενού από εθνικούς πόρους, ύψους 35 εκατ.
• Επιτάχυνση των πληρωμών του δημοσίου προς δικαιούχους (παλαιές
οφειλές, υπόλοιπα βασικής ενίσχυσης, μέτρα ΠΑΑ, κλπ)
Το Κράτος ως αγοραστής «ύστατης καταφυγής» για την απορρόφηση παραγωγής
πληττόμενων κλάδων
• Ειδικό πρόγραμμα απορρόφησης παραγόμενων προϊόντων ύψους 30 εκατ.
για στήριξη κοινωνικών και κρατικών δομών (κοινωνικά παντοπωλεία/τράπεζες
τροφίμων, γηροκομεία, σχολεία) με φρέσκα αγροτικά προϊόντα αγροτικών
συνεταιρισμών νωπών κηπευτικών, φρούτων εποχής, γαλακτοκομικών ειδών,
ελαιολάδου.
Αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και τροποποιήσεις στο Πρόγραμμα
Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020
• Άμεση ενεργοποίηση ευρωπαϊκού προγράμματος «Φρούτα & Γάλα στα
σχολεία» ύψους 4.8 εκ. περίπου για το 2020 που λόγω ‘ανωτέρας βίας’ μπορεί να
αξιοποιηθεί, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Επιτροπής, για αγορά και διανομή σε
δημόσια νοσοκομεία, κοινωφελή ιδρύματα και τράπεζες τροφίμων.
Ενίσχυση ρευστότητας μέσω Χρηματοδοτικών Εργαλείων
• Άμεση ενεργοποίηση του Ταμείου Εγγυοδοσίας της Αναπτυξιακής Τράπεζας
(έχουν εξαγγελθεί πόροι 250 εκατ. για την χρηματοδότηση των αγροτών και
αγροτικών επιχειρήσεων (μέχρι 200 χιλ για αγρότες και 500 χιλ για επιχειρήσεις),
σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΕΕ, για την παροχή μερικών εγγυήσεων για δάνεια
κεφαλαίου κίνησης καθώς και για την μερική ή πλήρη επιχορήγηση προμηθειών
εγγυήσεων για τη χορήγηση δανείων (αφορά και την αλιεία).
• Άμεση ενεργοποίηση του νεοιδρυθέντος Ταμείου Εγγυήσεων ΠΑΑ για την
χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων στη γεωργία άνω των 10 χιλ ευρώ με
πόρους κοντά στα 450 εκ. και με την εγγύηση 80 εκ. του ΠΑΑ.
• Άμεση ενεργοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου των μικροπιστώσεων
που προέβλεπε η σύσταση του Ταμείου Εγγυήσεων του ΠΑΑ με την νομοθέτηση του
σχετικού νομοσχεδίου που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
• Καταβολή του 70% των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ στους αγρότες πριν το
καλοκαίρι στη βάση του μέσου όρου των δηλώσεων των περασμένων τριών ετών.
Αλιεία
• Στήριξη των πληττόμενων αλιέων με το Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης (για
παράδειγμα αλιέας παντρεμένος με 2 παιδιά με καθαρό περσινό εισόδημα 9.000€
θα λάβει 3.200 € μέχρι και τον Σεπτέμβρη).
Άμεσα μέτρα στήριξης με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας
& Θάλασσας (ΕΠΑΛΘ 2014-2020)
• Αντιστάθμιση για την απώλεια εισοδήματος με το μέτρο για την προσωρινή
παύση αλιευτικών δραστηριοτήτων για τους αλιείς εκτιμώμενου ύψους 10 εκατ.
• Παροχή αντιστάθμισης και χορήγηση κεφαλαίου κίνησης για την παραγωγή
στην υδατοκαλλιέργεια και την μεταποίηση με το μέτρο για τη δημόσια υγεία
συνολικού ύψους 30 εκατ.
