Μαχαίρι στις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση προτίθεται να βάλει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Κι αυτό διότι σήμερα με ειδικούς όρους και ενίοτε με φωτογραφικές διατάξεις καταστρατηγείται στην πράξη ο βασικός κανόνας που είναι για την κατοικία τα τέσσερα στρέμματα. Για τον λόγο αυτό, από το υπουργείο προσπαθούν να περιορίσουν όσο γίνεται περισσότερο αυτήν την πληθώρα των παρεκκλίσεων. Την ίδια ώρα, εγκαταλείπεται, σύμφωνα με πληροφορίες, το σενάριο για πλήρη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων (αφορούν αυτά που δεν έχουν καμία οικοδομική άδεια) με τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης επειδή προσκρούει σε θέματα συνταγματικότητας.
Σε ό,τι αφορά τις παρεκκλίσεις, όλες οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις θα ενταθούν στο σχέδιο νόμου για θέματα χωροταξίας – πολεοδομίας που βρίσκεται στο τελικό στάδιο προετοιμασίας και θα κατατεθεί στη Βουλή τον ερχόμενο μήνα.
Οπως ξεκαθαρίζουν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, δεν τίθεται θέμα γενικής κατάργησης των παρεκκλίσεων, μέσω των οποίων κτίζονται και εκτάσεις μέχρι και δύο στρεμμάτων σε εκτός σχεδίου περιοχές αλλά να περιοριστούν. Εδώ, αξίζει να σημειωθεί πως πουθενά στην Ευρώπη δεν υπάρχει η έννοια της εκτός σχεδίου δόμησης και της οικοδόμησης εκτός θεσμοθετημένων περιοχών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο στόχαστρο μπαίνουν σε πρώτη φάση οι πολύ μικρές αρτιότητες στις εκτός σχεδίου περιοχές που δίνουν τη δυνατότητα να χτιστούν αγροτεμάχια 750 ή και 1.200 τετραγωνικών μέτρων αντί για τέσσερα στρέμματα που είναι ο βασικός κανόνας στην εκτός σχεδίου δόμηση. Κι αυτό επειδή αυτές οι δύο περιπτώσεις δημιουργούν και τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Η μεταφορά συντελεστή
Την ίδια ώρα, επεξεργάζονται τρόπους για να εφαρμοστεί στην πράξη η μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Στην ατζέντα του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι πολύ υψηλά η ενεργοποίηση αυτού του πολεοδομικού «εργαλείου».
Στόχος είναι να δοθεί ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα καθώς θα επιτρέψει τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, ενώ θα απελευθερώσει δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες δεσμευμένων οικοπέδων ή διατηρητέων κτιρίων.
Μέσω αυτού του πολεοδομικού «εργαλείου» θα δοθεί η δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες να αξιοποιήσουν την περιουσία τους η οποία μέχρι πρόσφατα παρέμενε ανεκμετάλλευτη.
Πως θα αξιοποιούνται
Στόχος είναι το όποιο εμπόδιο υπάρχει σήμερα στην αξιοποίηση ενός ακινήτου να υπερπηδάται με τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης σε περιοχές «υποδοχής». Δύο είναι οι προϋποθέσεις για να λειτουργήσει στην πράξη το νέο πολεοδομικό «εργαλείο».
Το πρώτο είναι ο καθορισμός συγκεκριμένων περιοχών που θα λειτουργούν ως Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης και το δεύτερο είναι η ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης. Σε ό,τι αφορά τις Ζώνες Υποδοχής, από το υπουργείο Περιβάλλοντος προωθούν τον καθορισμό τους με δύο τρόπους: με ένα πρόγραμμα ταχείας οριοθέτησής τους (εντός του 2020) σε δεκάδες δήμους, το οποίο έχει ήδη σχεδιαστεί, έχει εξασφαλιστεί η σχετική χρηματοδότηση και οι σχετικές μελέτες αναμένεται να προκηρυχτούν κατά πάσα πιθανότητα τον Ιούνιο. Ο σχεδιασμός προβλέπει περικεντρικές περιοχές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης κι άλλων μεγάλων πόλεων, αλλά και αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές.
Με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που μέσα σε μία εξαετία θα καλύψουν όλη την Ελλάδα (τα πρώτα με ολοκλήρωση σε δυόμισι χρόνια), μέσω των οποίων θα καθορίζονται και Ζώνες Υποδοχής που δεν έχουν καθοριστεί από το πρώτοι πρόγραμμα.
Σε ό,τι αφορά τώρα την ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας, στόχος είναι να έχει τον ρόλο ενός μηχανισμού λειτουργίας της μεταφοράς συντελεστή δόμησης που δεν θα περιορίζεται στην αρχειοθέτηση των τίτλων, αλλά με απρόσωπη ηλεκτρονική διαδικασία θα αντιστοιχεί προσφορά τίτλων (δηλαδή μεταφερόμενα δικαιώματα από υποψήφιους πωλητές) με ζήτηση για τέτοια δικαιώματα (δηλαδή με υποψήφιους αγοραστές).
