Ποιες είναι οι βασικές εκκρεμότητες που θα συζητηθούν στο Ecofin

Σειρά παίρνει την Τρίτη το Ecofin, δηλαδή οι 27 υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ, προκειμένου να λύσουν όσες περισσότερες από τις εκκρεμότητες παραμένουν ανοιχτές από τις αποφάσεις του τελευταίου Eurogroup.

Οι τρεις εκκρεμότητες

Τρεις είναι οι βασικές εκκρεμότητες: Οι αποφάσεις για την ενεργοποίηση του προγράμματος SURE. Δεύτερον η δημιουργία ενός νέου πανευρωπαϊκού εργαλείο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και τρίτον η συγκρότηση του Ταμείου Ανάκαμψης.

Βεβαίως όλα αυτά δεν αναμένεται να επιλυθούν αύριο, ωστόσο δεν αποκλείεται να γίνουν βήματα που θα ξεκαθαρίσουν σε ένα βαθμό το τοπίο σε αυτό τον ευρωπαϊκό μαραθώνιο των τελευταίων εβδομάδων για την στήριξη των ευρωπαϊκών οικονομιών λόγω της πανδημίας.

Η Ελληνική κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο προσέρχονται στο αυριανό Ecofin διεκδικώντας μέσω του SURE σημαντικά κονδύλια για τη βραχυχρόνια στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων των εργαζομένων.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να εξασφαλίσει περί τα 2,5 περίπου δισεκατομμύρια ευρώ, αντί του προβλεπόμενου 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ.

Δεύτερος στόχος της κυβέρνησης είναι από τη δημιουργία του πανευρωπαϊκού εργαλείου χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να υπάρξουν τέτοιες ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν και θα ρίχνουν το κέντρο βάρους τους στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ταμείο Ανάκαμψης με… επιχορηγήσεις

Μεγάλο αγκάθι είναι και η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης προκειμένου η χρηματοδότηση μαζί με το πακέτο των δανείων μέσω του ESM να αγγίξει το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ.

Έτσι κι αλλιώς η λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης –εφόσον συγκροτηθεί- δεν αναμένεται νωρίτερα από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.

Αυτό που επιδιώκει η Ελλάδα και αυτός είναι ο τρίτος βασικός της στόχος –έτσι τουλάχιστον όπως το περιγράφουν τα κυβερνητικά στελέχη- είναι το Ταμείο Ανάκαμψης να είναι «γενναίο, εμπροσθοβαρές, μεγάλης διάρκειας και ευέλικτο».

Μάλιστα η κυβέρνηση δεν θα ήθελε να χορηγεί δάνεια, αλλά η χρηματοδότηση αυτή να «περικλείει επιχορηγήσεις» και κυρίως αυτό που θέλει η Αθήνα είναι η χρηματοδότηση να αφορά κυρίως τους κλάδους της οικονομίας και τις χώρες της ΕΕ που πλήττονται περισσότερο από την κρίση.

Πάντως οι ανακοινώσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης όπου υπάρχουν πολλές αντιθέσεις γύρω από το σχεδιασμό του, ιδιαίτερα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου έχουν μεταφερθεί για τα τέλη Μαΐου και συγκεκριμένα για τις 27 του μηνός παρά το γεγονός ότι ο αρχικός σχεδιασμός την περίοδο της πανδημίας τοποθετούσε για ανακοινώσεις για τις 6 Μαΐου.

Σημειωτέον δε ότι το Eurogroup παραδέχεται πως το προβλεπόμενο πακέτο των 500 δισεκ. του Ταμείου Ανάκαμψης δεν είναι επαρκές για τις ανάγκες της ευρωπαϊκής κρίσης.

Στήριξη σε χώρες και κλάδους που πλήττονται από την κρίση

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλει οριζόντια μέτρα για τη χρηματοδότηση και αυτό γιατί όπως είναι φυσικό κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε όλα τα εκκρεμή ζητήματα σε μικρότερες χρηματοδοτήσεις για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία σημειωτέον αναμένεται να έχει και τη μεγαλύτερη ύφεση από τις χώρες της ΕΕ και κατά συνέπεια έχει ανάγκη μεγαλύτερα ποσά για την επανεκκίνηση της οικονομίας της.

Αντίστοιχα η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας είναι τέτοια που για την Ελλάδα είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Τέλος ειδικά για την Ελλάδα που κατά κύριο λόγο έχει ανεπτυγμένους τους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης αλλά και των υπηρεσιών θα ήθελε χρηματοδότηση με στοχευμένες κλαδικές πολιτικές προκειμένου να στηριχθούν κλάδοι που επλήγησαν περισσότερο από το lockdown.

Δάνεια του ESM

Αυτό που δεν είναι σαφές ακόμα είναι αν η Ελλάδα θα θελήσει να κάνει χρήση των κονδυλίων του ESM.

Η επικύρωση των σχετικών αποφάσεων από τα ευρωπαϊκά όργανα των έκτακτων μέτρων των 540 δις με τα δάνεια του ESM μέσα από προληπτική πιστοληπτική γραμμή σημαίνει ότι στην Ελλάδα αναλογούν 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία αν η Ελλάδα τα πάρει θα γλιτώσει 800 εκατομμύρια ευρώ σε βάθος δεκαετίας από το κόστος δανεισμού.

Ωστόσο η «ενισχυμένη εποπτεία» που συνεπάγονται αποτελεί ένα προβληματικό στοιχείο καθώς επί της ουσίας συνιστά μια μνημονιακού τύπου χρηματοδότηση με όρους, τους οποίους η Ελλάδα θεωρητικά θα ήθελε να αποφύγει.

Πάντως τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας έχουν χαρακτηρίσει «ευνοϊκούς» τους όρους για όλα τα κράτη-μέλη, από την ενεργοποίηση των πιστοληπτικών γραμμών του ESM.

Δάνεια SURE

Την άλλη εβδομάδα εγκρίνεται και τυπικά το SURE, αλλά η πραγματική ενεργοποίησή του απαιτεί έναν αγώνα δρόμου έως τον Ιούλιο.

H ελληνική κυβέρνηση έχει να σχεδιάσει να ξεκινήσει από 1η Ιουνίου με δικά της χρήματα το νέο σχήμα για την βραχυχρόνια στήριξη της απασχόλησης, ωστόσο αυτό που είναι βέβαιο είναι πως η επιδότηση της εργασίας θα οδηγήσει σε μειώσεις των μισθών, αφού η πλήρης απασχόληση θα μετατραπεί σε εκ περιτροπής εργασία, κατά τα πρότυπα του γερμανικού μοντέλου χρηματοδότησης της μερικής απασχόλησης.

Της έγκρισης του προγράμματος SURE ακολουθούν τα επόμενα βήματα που είναι η διάθεση της συμμετοχής των κρατών μελών της ΕΕ για τα 25 δισ. ευρώ εγγυήσεων (στην Ελλάδα αναλογούν 343 εκατ. ευρώ).

Ακολούθως θα πρέπει η Κομισιόν, με τη βοήθεια της ΕΚΤ να δανεισθεί από τις αγορές 100 δισ. ευρώ με πολύ καλούς όρους, ώστε να τα διανείμει ως δάνειο στα κράτη που θα τα ζητήσουν.
Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση προσδοκά ότι κάποια κράτη μπορεί να μη θελήσουν να κάνουν χρήση αυτών των κονδυλίων και εκεί στηρίζεται η προσδοκία το 1,5 δισεκ. ευρώ που αναλογεί στην Ελλάδα να αυξηθεί από τα αδιάθετα κονδύλια που μπορεί να υπάρξουν.

Δάνεια ΕΤΕπ προς εταιρείες

Στα σκαριά παραμένει ακόμη το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για δάνεια 200 δισ. προς επιχειρήσεις.

Ο λόγος για τη δημιουργία του πανευρωπαϊκού εργαλείου χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Η θέση της Ελλάδας είναι «οι πόροι να κατευθυνθούν κυρίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τη στήριξη της ρευστότητας και της οικονομικής δραστηριότητας στην παρούσα, ιδιαίτερα δύσκολη, οικονομική συγκυρία».

Οι συζητήσεις για αυτό το πανευρωπαϊκό εργαλείο χρηματοδότησης μέσω της ΕΤΕπ θα συνεχισθούν με στόχο -όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές- ένα σχήμα που να είναι λειτουργικό και να οδηγήσει σε όσο το δυνατό πιο ταχεία και μεγαλύτερη μόχλευση από τις εμπορικές τράπεζες που θα αναλάβουν και αυτές ρόλο στη διανομή των δανείων. Με δημόσια συνδρομή αν υπάρξει κρατική εγγύηση.