Παρουσία πιστών, αλλά υπό αυστηρά μέτρα, γίνονται από το πρωί της Κυριακής οι λειτουργείς στις εκκλησίες.
Μετά από δύο μήνες οι ναοί και οι χώροι λατρείας έλαβαν όλα τα μέτρα προστασίας ακολουθώντας τις οδηγίες της Πολιτείας, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην σχετική ΚΥΑ.
Προς διευκόλυνση των πιστών μάλιστα, πολλές μητροπόλεις θα τελούν περισσότερες από μία θείες λειτουργίες προκειμένου να συμμετάσχει ο μέγιστος αριθμός ατόμων.
Παράλληλα, κανονικά αναμένεται να προσέρχονται στο μυστήριο της Θείας Κοινωνίας, ένα θέμα που έχει διχάσει μέχρι σήμερα εκκλησία και επιστήμονες και που σίγουρα αναμένεται να προκαλέσει εκ νέου «διαξιφισμούς» τις επόμενες ημέρες.
Η επιστροφή των πιστών στις εκκλησίες δεν θα θυμίζει σε τίποτα την περίοδο προ κοροναϊού, καθώς η Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος και η Πολιτεία έχουν θέσει αυστηρούς όρους και κανόνες.
Ειδικότερα, για τους χώρους λατρείας που είναι άνω των 500 τ.μ., ο μέγιστος αριθμός είναι 50 άτομα. Για παράδειγμα, ένας χώρος λατρείας επιφάνειας 400 τ.μ. μπορεί να δεχτεί έως 30 πιστούς, ενώ ένας χώρος λατρείας επιφάνειας 800 ή 1000 ή 1.500 τ.μ., μπορεί να δεχτεί έως 50 άτομα, τα οποία οφείλουν να διατηρούν απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ τους.
Επιπλέον, υπάρχει ισχυρή σύσταση για χρήση μάσκας, ενώ είναι υποχρεωτική η χρήση αντισηπτικού. Σε περίπτωση λειτουργιών σε υπαίθριους χώρους αποσαφηνίζεται ότι ισχύουν οι γενικοί κανόνες περί δημοσίων υπεύθυνων συναντήσεων.
Πιο αναλυτικά:
- Το πρόσωπο που θα ελέγχει στην είσοδο θα φοράει μάσκα και γάντια.
- Ανοιχτά θα είναι τα μεγάφωνα τις ώρες της Θείας Λειτουργίας.
- Θα τελούνται περισσότερες Θείες Λειτουργίες όπου υπάρχει η δυνατότητα.
- Οι ευπαθείς ομάδες να αποφύγουν την έξοδο από το σπίτι.
- Στην είσοδο των ναών θα υπάρχουν αντισηπτικά.
- Ο φυσικός εξαερισμός τους είναι υποχρεωτικός ενώ θα γίνεται συχνή και σχολαστική καθαριότητα.
- Οι πιστοί με προσωπική ευθύνη και μέριμνα συστήνεται να φοράνε μάσκα.
- Αποστάσεις μεταξύ πιστών κατά την προσέλευση της θείας μετάληψης.
- Οι λιτανείες και οι μεταφορές ιερών λειψάνων αναστέλλονται μέχρι τις 5 Ιουνίου.
- Τα Ιερά Μυστήρια θα τελούνται εντός του ναού και δεν θα γίνονται μυστήρια σε ιδιωτικούς ναούς.
- Τα συσσίτια θα εξακολουθούν να λειτουργούν με διανομή δεμάτων.
Εκκληση για την τήρηση των μέτρων
Με εγκύκλιό της μάλιστα που θα διαβαστεί την Κυριακή σε όλους τους ναούς της χώρας, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος τονίζει πως «η προσέλευσή μας στις κοινές λατρευτικές συναντήσεις μας γίνεται υπό τας προϋποθέσεις που έθεσε η ειδική επιστημονική επιτροπή για την πανδημία του κοροναϊού, με σκοπό τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας».
«Οφείλουμε ως εκκλησιαστικό σώμα, να εφαρμόσουμε επ’ ακριβώς και αυτές τις συστάσεις» σημειώνεται στην εγκύκλιο, ενώ γίνεται ειδική αναφορά στη συνεργασία της Εκκλησίας με την Πολιτεία την ειδική επιστημονική επιτροπή για την αντιμετώπιση της πανδημίας. «Αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε. Γι’ αυτό και πάλι σας προτρέπουμε σε πιστή εφαρμογή όλων των συστάσεων της ειδικής επιστημονικής επιτροπής».
Σύμφωνα με την εγκύκλιο «η συνεργασία μας αυτή σε καμία περίπτωση δεν ξεπέρασε όρια τα οποία η ορθόδοξος πίστη και ζωή μας, αλλά και η παράδοσή μας, έχουν θέσει (…) Κόκκινες γραμμές ούτε ξεπεράσθηκαν ούτε θα ξεπεραστούν. Η περίοδος που παρήλθε ήταν σκληρή και πικρή για όλους μας. Κυριολεκτικά, ματώσαμε για την απουσία σας από τους ναούς».
«Μας έλειψαν πολύ οι πιστοί μας»
Τον Απόστολο Παύλο επικαλείται ο μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης Χρυσόστομος, προκειμένου να αποδώσει μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ τη διάσταση, τις σκέψεις και τα συναισθήματα που διεγείρει η σημερινή επανεκκίνηση λειτουργίας των χώρων λατρείας του ορθόδοξου πληρώματος της Εκκλησίας.
«’’Αδελφοί, όταν μείναμε ορφανοί, διότι αποχωρισθήκαμε από σας προσωρινώς, αν και σας είχαμε στην καρδιά μας, είχαμε ακόμη μεγαλύτερο πόθο να ιδούμε το πρόσωπό σας’’, (Θεσ. Α’ 2,17). Αυτά τα λόγια του Αποστόλου των εθνών στους Θεσσαλονικείς ταιριάζουν, πιστεύω, απόλυτα στην επανέναρξη της κανονικής λειτουργίας των Ιερών Ναών μας. Και πράγματι μας έλειψαν πολύ οι πιστοί μας, οι άνθρωποί μας, η οικογένειά μας, η δική μας οικογένεια», τονίζει.
Εν συνεχεία, εστιάζει στο συναίσθημα που γέννησε η αποχή των πιστών από τους ναούς και σημειώνει: «Ορφανοί και μόνοι, στερημένοι από την αγάπη τους, την αγκαλιά τους, την παρουσία τους, τις υποδείξεις τους, τη στήριξή τους, από τα παράπονά τους και τις γκρίνιες τους. Μετά φόβου Θεού στα στασίδια. Μετά φόβου Θεού στο κενό, στο τίποτα. Έτσι επέτρεψε ο Θεός».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει, «Η δίμηνη αυτή στέρηση γεννά, όμως, προβληματισμούς και σκέψεις. Ανοίγει δρόμους για συλλογισμούς, αναζητήσεις, προσδιορισμούς, τοποθετήσεις. Πολλά γράφτηκαν, περισσότερα ειπώθηκαν, μελάνι πολύ, το Διαδίκτυο φωτιά». Σε αυτό το σημείο διερωτάται: «Άραγε τι είναι η Εκκλησία για μας; Το οικοδόμημα του ναού ή η Εκκλησία του ζώντος Θεού, ο στύλος και το εδραίωμα της αληθείας; Άραγε τι είναι για μας η Ανάσταση του Κυρίου μας; Φως και ζωή αληθινή ή ευκαιρία για ξεκούραση; Άραγε τι είναι για μας η Θεία Λειτουργία; Βαρετή συνήθεια ή μετοχή στη δόξα και τα μεγαλεία του Θεού; Άραγε τι είναι για μας η Θεία Κοινωνία; Μια συνήθεια, ένα έθιμο, μια παράδοση; Στερηθήκαμε και τους ναούς και τις Θείες Λειτουργίες και τη Θεία Κοινωνία. Τι σημαίνουν όλα αυτά για τον καθένα μας; Στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού μόνο; Δομικά μέρη της ιδιοσυστασίας της Ρωμιοσύνης μόνο; Παράδοση ελληνική μόνο; Έθιμα που τηρούμε, όπως π.χ. το καρναβάλι;».
Καταληκτικά προτρέπει: «Ας προβληματισθούμε. Η απάντηση προσωπική. Αρκεί να είναι ειλικρινής για να είμαστε αυθεντικοί με τον εαυτό μας και τους άλλους».