Η συνολική αποτίμηση των ευρωπαϊκών εκτιμήσεων για την Ελλάδα

Είναι δεδομένη η ισχυρή αβεβαιότητα ως προς την εξέλιξη του αιτίου της πανδημίας και των δυσμενών συνεπειών του.

Συνεπακόλουθα, σε παγκόσμιο επίπεδο, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή οικονομικών πολιτικών γίνεται σε αυτό το άκρως αβέβαιο περιβάλλον.

Γι’ αυτόν τον λόγο, οφείλουμε να αξιολογούμε τις εκτιμήσεις και τα πεπραγμένα των ευρωπαϊκών θεσμών και των κυβερνήσεων των κρατών-μελών.

Στην Ελλάδα, για μια ακόμη φορά, σε μικρότερη, είναι αλήθεια, κλίμακα από προηγούμενες, παρασυρόμαστε συχνά από άλλες σκοπιμότητες, συγχέουμε τις προτεραιότητες, τα δεδομένα με τα ζητούμενα, τις επιθυμίες μας με την πραγματικότητα.

Η αξιολόγηση των πρόσφατων εκτιμήσεων των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, στο πλαίσιο που εισαγωγικά σημειώσαμε, θα επιχειρηθεί με νηφαλιότητα και προσοχή.

Τα κυριότερα σημεία των πρόσφατων Εαρινών Προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ανάλυσης βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους καθώς και άλλων εκθέσεων που συνέταξαν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, κατά το τελευταίο δεκαήμερο, έχουν ως εξής:

1ον. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα καταγράψει φέτος τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 9,7% (έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 7,4%), κυρίως λόγω της μεγάλης συμμετοχής του τουρισμού στο ΑΕΠ. Ωστόσο, το 2021 η χώρα μας προβλέπεται ότι θα πετύχει την υψηλότερη ανάπτυξη, 7,9% (έναντι μέσου όρου 6,1% στην Ε.Ε.).

Με την ευκαιρία, υπενθυμίζω ότι εμείς καταρτίσαμε δύο σενάρια, όπως αποτυπώθηκε στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 30 Απριλίου. Σύμφωνα με αυτά, η ύφεση θα κυμανθεί μεταξύ 10% και 13,2%, και μετά τη λήψη μέτρων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί μεταξύ περίπου 5% και 8%.

Η διαφορά εκτιμήσεων οφείλεται σε δύο κυρίως παραμέτρους: αφενός, η Επιτροπή υποθέτει ότι το lockdown θα διαρκέσει περισσότερο (αβέβαιο) και, αφετέρου, δεν προσμετρά τη θετική επίπτωση στην οικονομική μεγέθυνση από τη χορήγηση ρευστότητας μέσω εγγυοδοτικών προγραμμάτων.

2ον. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει, και εδώ συμφωνούμε, ότι η ανεργία στην Ελλάδα θα αυξηθεί σημαντικά φέτος, αλλά το 2021 θα υποχωρήσει σε επίπεδα χαμηλότερα και από τα περυσινά.

Ειδικότερα, η Κομισιόν εκτιμά ότι η ανεργία θα διαμορφωθεί στο 19,9% φέτος, για να υποχωρήσει στο 16,8% την προσεχή χρονιά, έναντι 17,3% το 2019.

Ακόμα και έτσι όμως, η φετινή μείωση της απασχόλησης στην Ελλάδα θα είναι, σύμφωνα με την Κομισιόν, αισθητά μικρότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (3,7% έναντι μέσου όρου 4,4% στην Ε.Ε.). Επιπλέον, αναμένεται να υπερκαλυφθεί το 2021, καθώς προβλέπεται αύξηση της απασχόλησης κατά 3,8%.

3ον. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει την «ταχεία πολιτική αντίδραση της Κυβέρνησης» με «δημοσιονομικά μέτρα που στρώνουν τον δρόμο για ταχύτερη ανάκαμψη το 2021» και «μέτρα που αναμένεται να αποσοβήσουν ευρείας κλίμακας απολύσεις και πτωχεύσεις», ενώ πιστοποιεί ότι η ελληνική οικονομία εισήλθε στο 2020 «με αρκετά ισχυρές βάσεις».

4ον. To χρέος της χώρας μας θα αυξηθεί σημαντικά ως ποσοστό του ΑΕΠ φέτος, όπως σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, αλλά από το 2021 θα επιστρέψει στον δρόμο της αποκλιμάκωσης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα θα παρουσιάσει την 4η υψηλότερη αύξηση χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, μετά την Ιταλία, την Κύπρο και την Ισπανία.

Το ενθαρρυντικό είναι ότι το 2021 η χώρα μας θα πετύχει τη μεγαλύτερη αποκλιμάκωση χρέους στην ευρωζώνη ως ποσοστό του ΑΕΠ.

5ον. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί πιστοποιούν ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο.

Σχετικές δηλώσεις έκαναν τις τελευταίες ημέρες ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ντομπρόβσκις, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων κ. Τζεντιλόνι και ο επικεφαλής του ESM κ. Ρέγκλινγκ.

6ον. Η υγειονομική κρίση θα πλήξει φέτος σημαντικά τις επενδύσεις, οι οποίες θα υποστούν μείωση της τάξεως του 30%. Εντούτοις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το χαμένο έδαφος θα υπερκαλυφθεί το 2021, με αναπτυξιακό άλμα ύψους 33%, που θα είναι μακράν το μεγαλύτερο στην Ε.Ε. (η Ιρλανδία αναμένεται να καταταγεί δεύτερη, με αύξηση 16,9%).

Τα παραπάνω οδηγούν αβίαστα στο συμπερασματικό σχόλιο ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δίνουν «ψήφο εμπιστοσύνης» για την πορεία της χώρας μας στη δύσκολη σημερινή συγκυρία.

Επιβεβαιώνουν ότι η Κυβέρνηση έδρασε και δρα συνετά, μεθοδικά και αποτελεσματικά, προκειμένου να περιοριστούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης αλλά και να διασφαλίσουμε τα αναγκαία μέσα για τη μετά-κορονοϊό εποχή, επ’ ωφελεία νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Με ενότητα, υπευθυνότητα, δίκαιο επιμερισμό του κόστους της κρίσης και τις κατάλληλες πρωτοβουλίες, θα καταφέρουμε να οδηγήσουμε ξανά το σκάφος της οικονομίας σε ορθή πορεία.